Morgunblaðið - 06.06.1989, Blaðsíða 52
52
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. JÚNÍ 1989
Sigríður Auðuns-
dóttír - Kveðjuorð
Fædd 30. júní 1912
Dáin21. mars 1989
Þar sem ég var ekki stödd á
landinu og gat því ekki fylgt henni
Siggu í Hlaðbæ síðasta spölin, lang-
ar mig að minnast hennar nokkrum
orðum.
Hún fæddist að Efri-Hól undir
Eyjafjöllum, dóttir hjónanna Þor-
bjargar Einarsdóttur og Auðuns
Auðunssonar, en fór bam að aldri
í fóstur til Halldóru og Bjama í
Hlaðbæ, Vestmannaeyjum. Sigga
var hluti af lífínu heima í Svanhól.
Ef hún kom ekki daglega og ekki
heyrðist kallað niður í stiga, „halló,
er enginn heima?“, þá fannst manni
eitthvað vanta. Það var alltaf gott
á milli flölskyldnanna, vinátta
Siggu og móður minnar stóð í rúm
60 ár og bar aldrei skugga á, enda
mátu þær hvor aðra mikils. Sigga
hafði létta lund og var alltaf spaug-
söm og bamgóð með afbrigðum.
Öll börn hændust að henni og allir
vora alltaf velkomnir til hennar,
jafnvel í pollagalla og stígvélum inn
á mitt stofugólf.
Sigga var dugnaðarforkur í orðs-
ins fyllstu merkingu og vann mikið.
Hún var í Netagerðinni í gamla
daga og átti góðar minningar það-
an, einnig í þurrkhúsinu og Fiskiðj-
unni, og alls staðar vann hún á við
duglegustu karlmenn. Hún stundaði
mikið íþróttir á yngri áram og lék
handbolta af annáluðum krafti með
íþróttafélaginu Þór, en hún var einn
af stofnendum þess félags, sem svo
heiðraði hana af því tilefni í vetur
á 75 ára afmæli félagsins. Hún var
einnig með á nótunum í knattspym-
' l/H\ s flt OAGUiHTífd HIUAJ8H
unni, bæði í þeirri íslensku og þeirri
ensku.
Sigga fór oftast á vorin heim að
Efri-Hól undir Eyjaflöllum og það
vora ófáir strákar, sem nutu góðs
af og fengu að fara með henni í
sveitina til móður hennar, meðan
hennar naut við, og systkinanna,
Maríu og Andrésar. Þau vora öll
sömu góðu manneskjumar og fóm-
uðu sér fyrir aðra alla tíð, þau era
nú bæði látin, María fyrir nokkra,
en Andrés á síðasta ári og var alla
tíð mjög kært með þeim systkinum.
Eftir lifír aðeins Guðrún sem dvelur
á heimili fyrir aldraða við Dal-
braut. Sigga giftist Áma Siguijóns-
syni frá Fit undir Fjöllunum, hann
lést árið 1971. Þau áttu einn son,
Halldór Bjama, sem er góður og
traustur drengur. Hann starfar sem
flugmaður hjá Amarflugi.
Sigga var hrein og bein og kom
til dyranna eins og hún var klædd.
Hún sagði sína meiningu, hvort sem
fólki líkaði betur eða ver. Það var
alltaf gaman að spjalla við hana
Siggu og oft var þétt setinn bekkur-
inn við eldhúsborðið, sem jafnan
var þakið kræsingum.
Það verður tómlegt að koma
næst til Eyja og geta ekki verið hjá
Siggu, spjallað við hana og spáð í
spilin. Ég sakna þess líka að geta
ekki slegið aðeins á þráðinn til
hennar. Það er svo margs að sakna
því hún var einstök og engu lík.
En ég veit að hvíldin var henni
kærkomin, og ég er þess fullviss
að hún hefur fengið góðar móttök-
ur.
Hún var jarðsungin frá Landa-
kirkju 31. mars að viðstöddu flöl-
menni eins og við var að búast. Ég
kveð Siggu og bið algóðan Guð að
blessa hana og launa henni allt, sem
hún var okkur öllum.
Nú er ég aldinn að árum.
Um sig meinin grafa.
Senn er sólarlag.
Svíður í gðmlum sárum.
Samt er gaman að hafa
lifað svo langan dag.
Er syrtir af nótt, til sængur er mál að ganga,
- sæt mun hvildin eftir vegferð stranga, -
þá vildi ég, móðir mín,
að mildin þín
svæfði mig svefninum langa.
(Öm Amarson)
Halla Sigurðardóttir
Helga Larsen,
Engi - Minning
Fædd 14. mai 1901
Dáin 15. apríl 1989
Mig langar að minnast vinkonu
minnar, Helgu á Engi, sem nú er
nýlátin nær 88 ára að aldri.
Ég kynntist Helgu 10 ára göm-
ul, vorið 1938. Þá átti hún um sárt
að binda, því hún hafði þá nýlega
misst manninn sinn, Axel, af slys-
förairi og baslaði ein með bömin
sín þijú, Fanneyju, Ketil og Ingi-
björgu. Ingibjörg var nær árs-
gömul, Ketill tæplega Qögurra ára
en Fanney, sem var mjög heilsuveil
og dó á fermingaraldri, var þá á
níunda ári.
Ég man það enn glöggt þegar
Guðrún í Gróðrastöðinni kom til
mömmu og spurði hvort hún vildi
ekki lána hana Solveigu til að passa
böm, þar til hún færi í sveitina.
Því svöruðu við mæðgumar játandi
og ég var hjá Helgu í mánuð og
fékk rúm í hennar heita hjarta til
æviloka.
Helga var þá nýflutt að Hjalla í
Sogamýri, en henni hafði tekist að
kaupa þetta draumahús og lítinn
blett, sem fylgdi. Þama á blettinum
tókst henni að koma upp litlu fjósi
og hænsnakofa og síðar hesthúsi.
Á Hjalla bjó Helga við mjög
kröpp kjör og stritaði myrkranna á
milli, en hún átti líka sínar gleði-
stundir í baslinu. Þær sótti hún til
dýranna sinna og fegurðar íslenskr-
ar náttúra, sem hún unni heils-
hugar. Eftir að hún eignaðist hesta
urðu þeir hennar bestu vinir, henn-
ar mestu og stærstu ljós.
Helgu varð aldrei orðvant og hún
talaði tæpitungulaust. Frásagnir
sínar litaði hún sterkum litum og
skoðanir hennar vora afdráttar-
lausar.
Þótt hugurinn væri að sjálfsögðu
Blómastofa
FriÖfmm
Suðurtandsbraut 10
108 Reykjavík. Sími 31099
Opið öil kvöid
til kl. 22,- einnig um heigar.
Skreytingar viö öil tilefni.
Gjafavörur.
oft bundinn við bömin og búskapinn
v£ir það síður en svo að umræðuefn-
in snérast aðeins um það sem næst
henni var, því henni var svo sannar-
lega ant um annars hag. Auk þess
hafði hún mikið hugarflug og ræddi
um alla „heima og geima“ og lá
oft mikið á hjarta.
Eftir 15 ára vera á Hjalla fluttist
Helga að Engi í Mosfellssveit.
Þangað kom ég til hennar í gamla
skúrinn, sem átti að heita íbúðar-
hús, og fékk góðar viðtökur. Alltaf
sauð Helga egg handa mér, þegar
ég kom í þá daga, hún vissi frá
gamalli tíð hvað mér kom.
Ég fékk að fylgjast með áætlun-
um hennar og draumum og síðar
framkvæmdum á Engi. Þar kom
hún upp dágóðu hænsnabúi, nokkr-
ar kindur átti ijölskyldan og svo
vora það blessaðir vinimir, hestam-
ir.
Stóra timburhúsið hennar reis
smám saman af granni og draum-
amir urðu að veraleika, þótt mörg
tæki það árin og kostaði mikið erf-
iði að láta þá rætast.
Það býr nú Ingibjörg, dóttir
Móðursystir okkar, Valgerður
Stefánsdóttir frá Fossi í Grímsnesi,
lést í Landspítalanum í Reykjavík
20. mars sl. Útförin hefur farið
fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Foreldrar hennar vora hjónin
Sigríður Guðmundsdóttir frá Lýt-
ingsstöðum, Holtahreppi, Rangár-
vallasýslu, og Stefán Þorsteinsson
frá Þjóðólfshaga, sömu sýslu. Var
þeim hjónum ellefu bama auðið og
var Valgerður níunda bamið í röð-
inni.
Vala, eins og við jafnan kölluðum
hana, ólst upp á Fossi til sautján
ára aldurs, er hún fluttist til
Reylq'avíkur í atvinnuleit. Þar
kynntist hún eftirlifandi eiginmanni
sínum, Erlingi Klemenzsyni stýri-
manni úr Reykjavík. Þau gengu í
hjónaband 9. júní 1934. Þau hófu
búskap á Vesturgötunni og voru
þar fyrstu árin. Fóra síðan til Seyð-
isfíarðar árið 1947 og bjuggu þar
til ársins 1949, er þau fluttu suður
aftur. Þá settust þau að á Hagamel
22 og áttu þar heima í 34 ár. Þá
tóku þau sig upp og hugðust eyða
efri áranum á Selfossi í nálægð
hennar og Helga, yndi hennar í ell-
inni.
Á Engi hefur Ketill líka byggt
sér hús, Tjamarengi, þar sem hann
býr ásamt konu sinni Olöfu og böm-
unum þeirra þrem. Þar var athvarf
Helgu og friðarreitur í þungbæram
veikindum síðustu ára.
Helga var stórbrotin hugsjóna-
kona. Hún va ein af hetjum hvers-
dagslífsins með drottningarlund.
Ég er þakklát fyrir að hafá átt
hana að vini. Blessuð sé minning
hennar.
sonarins en veikindi hennar gerðu
dvölina þar styttri en til stóð, þau
fluttu á Hrafnistu í Reykjavík
tveimur áram seinna, þar sem Erl-
ingur býr enn. Á Hrafnistu undu
þau hag sínum vel.
Vala og Erlingur eignuðust þijú
böm, misstu tvö þeirra á unga-
aldri, en sonurinn Klemenz er bú-
settur á Selfossi, kvæntur Erlu
Haraldsdóttur frá Hólum í Rangár-
vallasýslu og eiga þau fímm mann-
vænleg böm.
Alla tíð var henni mjög annt um
velferð sonar síns og Qölskyldu
hans. Þótt minningamar leiti á
hugann, þá væri það ekki Völu
frænku geðþekkt að hafa langan
eftirmála eftir sinn dag. Hún var í
eðli sínu svo hógvær kona að hafa
aldrei mörg orð um hlutina. í gegn-
um tíðina hefur rík frændsemi ríkt
millum okkar með því sem henni
fylgir. Okkar tími var þeirra tími á
Hagamelnum, þangað var ætíð gott
að koma.
Við minnumst Völu að leiðarlok-
um á hennar látlausa hátt, með
þessum fátæklegu orðum, þótt
margt mætti skrifa. Hlýhug bar hún
einstakan í okkar garð og gleðiríkar
vora samverastundimar. Móður
Solveig Arnórsdóttir
Minning:
Valgerður Stefáns-
dóttirtrá Fossi
Fædd 19. október 1910
Dáin 20. mars 1989
Ragnheiður Jóns-
dóttir - Minning
27. mars sl. lést Ragnheiður
Jónsdóttir á heimili sínu í
Reykjavík. Ragnheiðamafnið var
raunar aldrei notað um hana, nema
þá í manntalinu. Hún var jafnan
kölluð Lilla. Sjálfsagt hefur það
gælunafn fest við hana í bemsku
en hæfði henni þó ævina út því hún
var bæði lág og grannvaxin.
Lilla var dóttir hjónanna Magda-
lenu Gunnlaugsdóttur og Jóns Lár-
ussonar. Ekki kann ég að rekja
móðurætt hennar, en faðir hennar
var sonur þeirra hjóna, Málfriðar
Jónsdóttur og Lárasar G. Lúðvíks-
sonar skókaupmanns. Vora þau
bæði af reykvískum ættum allar
götur aftur til Innréttinga Skúla
fógeta.
Árið 1944 giftist Lilla móður-
bróður mínum, Lárasi Pjeturssyni,
sem lést fyrir hálfum öðrifm 'ára-
tug. Vora þau hjónin systkinaböm.
Móðir Lárasar var Sigurlaug Lárus-
dóttir Lúðvíkssonar en faðir hans
var Pjetur H. Lárasson, kaupmaður
á Akureyri. Foreldrar hans vora
hjónin Elín Hafstein og Láras H.
Bjamason hæstaréttardómari.
okkar, Sigrúnu, er fráfall systurinn-
ar mikill söknuður, því með henni
gekk einnig góð vinkona. Samband
þeirra var, seinni tíð, með heim-
sóknum svo kært að minningarsjóð-
ur æskudhganna var jafnan talinn
og urðu þær sem ungar í annað
sinn við uppriíjunina.
Við systurdæturnar þökkum
Völu frænku samfylgdina og óskum
henni velfamaðar í nýjum heim-
kynnum.
Eiginmanni, syni, fjölskyldu hans
og eftirlifandi systkinum vottum við
samúð við fráfall góðrar konu.
Blessuð sé minning hennar.
Ólafía, Valdís, Sigrún og Stef-
anía Bjamadætur.
Árið 1945 fæddist þeim Lalla og
Lillu einkabamið, Sigríður, sem býr
ásamt fjölskyldu sinni í Reylqavík.
Ýmsir telja dauðann einstakl-
ingsbundin endalok þeirra sem
mæta honum hveiju sinni, í það
minnsta á því tilverastigi sem þekk-
ing okkar spannar. Þó er það svo
að þegar þeir deyja sem að ein-
hveiju leyti hafa markað umhverfí
okkar eða átt sér vísan stað í ein-
hveiju hugarfylgsninu, þá deyr okk-
ur sem eftir stöndum misstór hluti
eigin tilvera. En um leið vakna
minningar og framlengja með óljós-
um hætti líf Iátinna. Því er dauðinn
hægfara, eins þótt hann beri brátt
að.
Lilla frænka á sér ákveðinn stað
í mínum huga. Þegar amma flutti
með mig suður, norðan frá Akur-
eyri að afa mínum látnum, árið
1957, dvöldum við fyrsta kastið á
heimili Lalla og Lillu á Skúlagötu
60. Ég minnist þess að hafa látið
mig hverfa þaðan einn góðan veður-
dag, ásamt leikfélaga mínum. Þetta
var landkönnunarleiðangur um áð-
ur ókunnar slóðir og var víst tekið
að skyggja þegar ég skilaði mér
heim. Ég var ekki skammaður en
þó varð nokkurt fjaðrafok enda var
það álit annarra sem mál þetta
varðaði, að menn ættu að halda sig
að sínu. Ég fyrir mitt leyti hef hins
vegar verið á flakki allar götur
síðan. En á þessum flækingi hef
ég átt mér vörður í mér staðfastara
fólki. Vörður sem standa eins þótt
sveipist þoku um sinn. Ein slík er
Lilla frænka.
Pjetur Hafstein Lárusson