Morgunblaðið - 21.09.1989, Blaðsíða 1

56 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
213. tbl. 77. árg.
FIMMTUDAGUR 21. SEPTEMBER 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Grænland;
Argasta klám
á skjánum
Kaupmannahöfn. Frá N.J. Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
Starfsmönnum grænlenska
sjónvarpsins í Nuuk urðu á
leið mistök á dögunum þegar
verið var að sýna fræðshi-
mynd frá Jamaica. Var mynd-
in á tveimur spólum en er
síðari hlutinn átti að hefjast
birtust ekki á skjánum pálma-
tré á suðrænni sólarströnd,
heldur hið argasta klám.
Grænlenskir sjónvarpsáhorf-
endur hafa verið beðnir afsök-
unar á þessu atviki, þótt ekki
sé vitað til, að neinar kvartanir
hafi frá þeim borist, og hljóð-
varpsstjórinn hefur krafið sjón-
varpsstjórann um skriflega
greinargerð vegna málsins.
Hann hefur svo aftur skammað
undirmenn sína og bannað þeim
að koma með áhugamálin sín í
vinnuna.
Reuter
Toshiki Kaifu, forsætisráðherra Japans, vísaði Thatcher sjálfur til
sætis þegar hún kom til fúndar við hann í gestahúsi stjórnarinnar.
Fór vel á með þeim þótt Thatcher hafi ekki verið myrk í máli um
þann sið Japana að njóta viðskiptafrelsis á mörkuðum annarra þjóða
en loka sinn eigin af með múrum.
Margaret Thatcher í Tókýó:
Varar Japani við
markaðshömlum
Tókýó. Reuter, Daily Telegraph.
MARGARET Thatcher, forsætisráðherra Bretlands, sagði í gær á
fúndi með frammámönnum í japönsku viðskiptalífi, að an.iaðhvort
yrði Japansmarkaður opnaður fyrir erlendum framleiðsluvörum
eða Japanir ættu á hættu reiði annarra þjóða og gagnráðstafanir.
Margaret Thatcher hefur verið boðið að ávarpa Æðstaráðið í
væntanlegri Sovétríkjaför hennar á næsta ári.
Thatcher, sem er í fjögurra daga
heimsókn í Japan, átti í gær fund
með Toshiki Kaifu forsætisráð-
herra og segja breskir embættis-
menn, að vel hafi farið á með þeim
og ekki komið til árekstra þrátt
fyrir yfirlýsingar hennar á fundin-
um með kaupsýslumönnunum.
Þar sagði hún, að frjáls við-
skipti landa í milli hefðu gert Jap-
an að efnahagslegu stói-veldi og
því væri það vaxandi gremjuefni,
Mikilvægar hreinsanir í sovéska kommúnistaflokknum:
Gorbatsjov víkur andstæðing-
um sínum úr stíómmálaráðinu
Moskvu. Reuter.
HELSTU andstæðingum Míkhaíls Gorbatsjovs, leiðtoga Sovétríkjanna,
hefúr verið vikið úr stjórnmálaráði kommúnistaflokksins. Var það
ákveðið á fundi miðstjórnarinnar í gær og eru þessar breytingar tald-
ar með þeim mikilvægustu síðan Gorbatsjov komst til valda fyrir hálfu
fimmta ári.
Alls var fimm mönnum vikið burt
en þeir tveir helstu, Víktor
Tsjebríkov, fyrrum yfirmaður KGB,
sovésku leyniþjónustunnar, og
Vladímír Stsjerbítskíj, formaður
úkraínska kommúnistaflokksins,
voru síðustu skjólstæðingar Leoníds
heitins Brezhnevs meðal valdamanna
í Kreml og kunnir fyrir andstöðu við
umbótastefnu Gorbatsjovs. Skýrði
Moskvusjónvarpið frá þessu í gær-
kvöld og einnig því, að Vladímír
Kijútskov, núverandi yfirmaður KGB
og stuðningsmaður Gorbatsjovs, og
Júríj Masljúkov, yfirmaður Gosplan,
áætlunarnefndar ríkisins, hefðu ein-
róina verið samþykktir sem nýir fé-
lagar í stjórnmálaráðinu. Auk þeirra
Grikkland:
Papandreou ákærður
fyrir símahleranir
Aþenu. Reuter.
ANDREAS Papandreou, fyrrum forsætisráðherra Grikklands, verður
dreginn fyrir rétt, sakaður um ólöglegar símahleranir á átta ára
valdatíma sínum og sósíalistaflokksins. Var það samþykkt á gríska
þinginu í gær.
Tsjebríkovs og Stsjerbítskíj var
Víktor Níkonov landbúnaðarráðherra
látinn víkja og tveir menn aðrir, sem
ekki höfðu atkvæðisrétt. Eru það
þeir Júríj Solovjov, fyrrum flokks-
formaður í Leníngrad, og Níkolaj
Talyzín, fyrrum yfirmaður Gosplan.
Erlendir stjórnmálaskýrendur
segja, að líklega séu þessar breyting-
ar þær mikilvægustu síðan Gorb-
atsjov tók.við en í ræðu á fundi mið-
stjórnarinnar í fyrradag kvaðst hann
ætla að koma „hugmyndaríkasta
fólkinu, einörðum umbótasinnum",
fyrir í mikilvægustu embættum
flokksins. í ræðu í gær sagði hann,
að flokkurinn mætti ekki „gefast upp
fyrir þeim, sem vilja skilja hann eftir
í fortíðinni, og ekki þeim, sem taka
ævintýramennsku fram yfir raun-
veruleg, stjórnmál". Þakkaði Gorb-
atsjov þeim, sem vikið var burt, fyr-
ir „áralanga setu og gott starf“ og
segja fréttaskýrendur vafalítið, að
þeir Tsjebríkov og Stsjerbítskíj hafi
fallið undir fyrri liðinn.
að Japanir skyldu takmarka að-
gang útlendrar vöru að sinum eig-
in markaði.
Sagði Thatcher, að Japanir yrðu
meðal annars að afnema viðskipta-
hömlur, draga úr niðurgreiðslum
til bænda og auka frelsi í flugsam-
göngum og fjármálaþjónustu.
■ Kvað hún annars hættu á, að
verndarstefnunni yxi fiskur um
hrygg með alvarlegum afleiðing-
um fyrir alþjóðleg viðskipti.
Sagði Thatcher, að það væri
mótsagnakennt, að Japanir, sem
væru allra manna duglegastir við
að selja sína vöru erlendis, skyldu
koma í veg fyrir innflutning land-
búnaðarafurða og margra annarra
vörutegunda.
Margai'et Thatcher kom við í
Moskvu á leið til Japans og átt
þá meðal annars viðræður við
Jevgeníj Prímakov, forseta
Æðstaráðsins. Bauð hann Thatch-
er að ávarpa þingið í fyrirhugaðri
heimsókn hennar í Sovétríkjunum
í júní á næsta ári og verða til
þess fyrst vestrænna þjóðarleið-
toga.
Pólland og Ungverjaland:
Mikil efiiahagsaðstoð?
Washington, Bonn. Reuter.
Utanríkismálanefúd bandarísku öldungadeildarinnar samþykkti í gær
1,3 milljarða dollara efnahagsaðstoð við Pólland og Ungverjaland til
að greiða fyrir lýðræðislegum umbótum í löndunum. Er um að ræða
miklu hærri upphæð en ríkisstjórnin hefur beðið um.
færi, sem má ekki ganga okkur úr
greipum,“ en Raymond Seitz, aðstoð-
arutanríkisráðherra, gagnrýndi sam-
þykktina og sagði, að betra væri að
stíga minna skref nú til að tryggt
væri, að féð kæmi að notum. Old-
ungadeildin hefur nú fengið tillögur
nefndarinnar til umfjöllunar.
Sjá „Stjórn Mazowieckis
vill...“ á bls. 20.
Demókratar hafa harðlega gagn-
rýnt George Bush forseta fyrir að
biðja aðeins um 219 milljónir dollara
í aðstoð við Pólveija og Ungveija og
lögðu til í utanríkismálanefndinni,
að hún yrði 1,3 milljarðar. Var það
samþykkt með 10 atkvæðum gegn
einu. Alan Cranston, talsmaður
demókrata, sagði, að um væri að
ræða „kapphlaup við tímann, tæki-
Þingmenn sósíalistaflokksins
gengu burt áður en til atkvæða-
greiðslu kom, en tillagan um að
svipta Papandreou þinghelgi og
draga fyrir rétt var samþykkt með
.167 atkvæðum íhaldsmanna og
kominúnista, sem eru saman í stjórn.
Gríska þingið er skipað 300 mönn-
um. Papandreou er fyrsti forsætis-
ráðherra borgaralegrar ríkisstjórnar
í Grikklandi, sem ákæt'ður verður
fyrir afbrot í starfi, en viðbrögð
hans við samþykkt þingsins voru að
gefa út yfirlýsingu þar sem hann
sakaði stjórnarflokkana um að vilja
eyðileggja sósíalistaflokkinn.
Sérstakur dómstóll verður skipað-
ur í málinu innan hálfs mánaðar og
verður Papandreou því að gera
hvorttveggja, að svara til saka
frammi fyrir honum og heyja bar-
áttu vegna kosninga í Grikklandi 5.
nóvember nk. Núverandi stjórn
íhaldsmanna og kommúnista var
mynduð til þess eins að rannsaka
valdaferil sósíalistaflokksins og
draga ráðherra hans og aðra
frammámenn til ábyrgðar á alls
kyns fjármálamisferli og öðrum
hneykslismálum.
Reuter
Dýrkeypt
nautakjöt
Svissneski slátrarinn Willi
Ziircher og Babette, kona
hans, geta sagt með sanni,
að mánudagur sé til mæðu,
að minnsta kosti mánudag-
urinn 18. september. Naut-
ið, sem átti innan stundar
að liggja kyrrt og fallega
skorið í kæliborðinu, lét
nefnilega í ljós álit sitt á
þeirri framtíð með því að
taka til í búðinni. Er áætl-
að, að það kosti þau hjónin
rúmlega 1,2 milljónir ísl.
kr. að afturkalla breyting-
arnar, sem nautið gekkst
fyrir.