Morgunblaðið - 05.10.1989, Page 2

8
2
63GI íiaaÓT>IO .5 SUOAGUTMMn UTQAjáviUOaOM
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5! OKTÓBER 1989
Ríkisstjórnin:
Virðisaukaskattur 26%
- lægra skattþrepið 13%
SAMKVÆMT fjárlagafrumvarpi Ólafs Ragnars Grímssonar er gert
ráð fyrir að tekjur rikissjóðs á næsta ári verði um 90 miHjarðar og
útgjöld um 93 milljarðar, þannig að halli Qárlaga verði um 3 milljarð-
ar króna. Virðisaukaskatturinn, sem í núgildandi lögum er 22%, á
samkvæmt frumvarpinu að verða 26%. Lægra virðisaukaskattþrepið,
sem kindakjöt, nýmjólk, fískur og íslenskt grænmeti falla undir, mun
á hinn bóginn verða 13%
Stjórnarliðar telja að raungildi
skatta á næsta ári verði um 1,5
milljarði króna lægra en í ár. Rök-
stuðningur þeirra fyrir þeirri full-
yrðingu er að skattahlutfallið af
landsframleiðslu verði hið sama og
í ár, en þar sem lanásframleiðslan
minnki, þá muni heildarupphæð
skatta minnka sem því nemur, eða
um 1,5 milljarð króna.
Flugfax hf.;
Flugleiðir hækka
afgreiðslu-
gjald um 90%
UM 90% hækkun hefur orðið
á afgreiðslugjaldi Flugleiða
á leiguflugvél Flugfax hf. á
Keflavíkurflugvelli frá því í
vor.
Að sögn Halldórs Gunnars-
sonar, stjórnarformanns Flug-
fax, voru 90 hross flutt með
leiguflugvél til Billund í Dan-
mörku á þriðjudaginn, og höfðu
afgreiðslugjöldin þá hækkað úr
um 3.000 dollurum í tæplega
5.500 dollara, eða um 90%, frá
síðustu afgreiðslu sem var 31.
maí síðastliðinn.
„Þessi einokunaraðstaða
Flugleiða á Keflavíkurflugvelli
er algjörlega óþolandi, en af-
greiðslugjöld á sambærilegum
flugvöllum og Keflavíkurflug-
velli, þ.e. í Prestwick og Shann-
on á írlandi, eru 3.000 dollar-
ar,“ sagði Halldór.
Stjórnarliðar benda á að ýmsir
skattaliðir muni falla út á næsta
ári. Tekjutap af lækkun vörugjalds
nemi einum milljarði króna, skattur
af erlendum lántökum hafi verið
felldur niður og tekjutap af því
nemi 3 til 400 milljónum króna. Þá
segja þeir að ljóst sé að söluskattur
gefi meira en gildandi lög um virðis-
aukaskatt. Þar muni fjórum til
fimm milljörðum króna.
Alþýðubandalalgið lagði til, að
bilið yrði minnkað með því að virðis-
aukaskatturinn yrði 25% og lægra
stigið yrði 15%, en Alþýðuflokkur-
inn lagði til að virðisaukaskatturinn
yrði 26%, en lægra stigið yrði 13%.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Frá miðsfjórnarfundinum i gær. Asmundur Stefánsson, forseti ASI fyrir miðju. Til hægri við hann á
myndinni situr Magnús Geirsson, formaður Rafíðnaðarsambands íslands.
ASÍ mótmælir lagaskilningi
sem skjóli til verkfallsbrota
MIÐSTJÓRN Alþýðusambands íslands sendi forsætisráðherra í gær
erindi þar sem harðlega er mótmælt þeim vinnubrögðum sem við-
höfð hafa verið í kjaradeilu stjórnvalda við Rafiðnaðarsamband Is-
lands og þeim Iagaskilningi, sem er notaður sem skjól til verkfalls-
brota. Alþýðusambandið muni leita allra leiða til þess að verja grund-
vallarmannréttindi verkafólks og ríkissfjórnin er minnt á þá ábyrgð
sem hún ber á því að samningsfrelsi sé virt og sá kostur að vísa
málinu til alþjóðastofnana verði kannaður.
„Það er svo fast niðumeglt í lög-
um, hefðum og venjum að verk-
fallsréttur sé til staðar hjá almennu
Sjálfstæðisflokkur:
Landsfundur hefst í dag
LANDSFUNDUR Sjálfstæðisflokksins verður settur í Laugardalshöll
kl. 17.30 í dag og stendur hann fram á sunnudagskvöld. Laugardals-
höll verður opnuð kl. 13 í dag og fram til kl. 17.30 geta landsfundar-
fulltrúar sótt þar fúndargögn.
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur
létt lög í Höllinni frá kl. 16.30 en
kl. 17.30 flytja karlakórinn Fóst-
bræður og óperusöngvaramir Krist-
inn Hallsson og Sigrún Hjálmtýs-
dóttir nokkur söngleik við undirleik
Jónasar Ingimundarsonar, undir
stjóm Ragnars Björnssonar. Þor-
steinn Pálsson, formaður Sjálfstæð-
isflokksins, flytur ræðu sína að því
loknu.
í kvöld kl. 20.30 verða fundir í.
þremur málefnanefndum Sjálfstæð-
isflokksins á Hótel Sögu, þar sem
fjallað verður um byggðamál, kjör-
dæmaskipan og tengsl íslands og
Evrópubandalagsins.
Dagskrá landsfundarins verður
síðan fram haldið í Laugardalshöll
kl. 9 í fyrramálið og hefst hún á
umfjöllun um starfsemi Sjálfstæðis-
flokksins. Kjartan Gunnarsson,
framkvæmdastjóri flokksins, mun
þar flytja skýrslu sín og kynntar
verða tillögur að skipulagsreglu-
breytingum. Þá verður framsaga
um stjómmálaályktun og umræður
um hana, auk þess sem kosin verð-
ur stjórnmálanefnd.
Davíð Oddsson mun á morgun
kl. 14.30 gera grein fyrir álitsgerð
nefndar um stefnumörkun til fram-
tíðar og í kjölfar þess verða umræð-
ur um álitsgerðina. Frá kl. 17 á
morgun munu starfshópar starfa.
Sjá frásögn bls. 20.
verkafólki og iðnaðarmönnum, sem
starfa hjá ríkinu, að það er næsta
furðulegt að nokkur skuli bera á
borð röksemdir af þvi tagi sem ríkis-
lögmaður setur fram,“ sagði Ás-
mundur Stefánsson, forseti ASÍ.
Hann sagði að þetta væri mjög al-
varleg misnotkun á embætti ríkis-
lögmanns, því eðlilegt væri að ætl-
ast til þess að hann leitaði ekki að
ítrustu hagsmunum ríkisins í hverju
máli, heldur skoðaði þau frá al-
mennu sjónarmiði.
„Ég neita ósköp einfaldlega að
trúa því að ríkisvaídið geri sér ekki
grein fyrir efnisforsendunni í þessu
máli. Þetta snýst ekki á nokkum
hátt um afstöðu til þeirrar kröfu-
gerðar sem rafvirkjar hafa uppi,
heldur um það einfalda mál hvort
félagar Alþýðusambandsins hafi
verkfallsrétt gagnvart því opinbera.
Á því máli hlýtur að verða tekið
af fyllstu alvöru,“ sagði Ásmundur
ennfremur. Hann sagði að það
væri útilokað mál að verkalýðs-
hreyfingin léti þetta óátalið á sama
hátt og það væri útilokað að ríkis-
stjórnin axlaði ekki ábyrgð sína í
þessu máli.
Um þá afstöðu samninganefndar
ríkisins að óska ætti eftir úrskurði
Félagsdóms um lögmæti verkfalls-
ins, sagði Ásmundur það hreinasta
mgl að fara með augljóst mál fyrir
Félagsdóm. Ef maður tæki sér fyr-
ir hendur að reyna að keyra annan
mann niður á götu, þá þyrfti ekki
dómsúrskurð til að stöðva viðkom-
andi.
Um þá niðurstöðu ríkislögmanns
að verkfall Rafiðnaðarsambands
Islands sé ólögmætt vegna laga um
verkfall opinberra starfsmanna nr.
33 frá 1915 segir í bréfi miðstjórn-
ar til forsætisráðherra að hún sé í
„algerri andstöðu við þau lög, dóma
og samskiptareglur aðila vinnu-
markaðarins sem gilt hafa hér á
landi frá gildistöku laga um stéttar-
félög og vinnudeilur 1938. Það er
fráleitt að halda því fram að iðnað-
armenn og verkafólk í störfum hjá
ríkinu njóti ekki verkfallsréttar. Sú
niðurstaða myndi gera öll verkföll
fólks innan almennra verkalýðs-
félaga, sem starfar hjá ríkinu, ólög-
mæt.“
Þá er einnig minnt á að 1987
hafi aðildarfélög rafeindavirkja og
rafvirkja boðað 10 daga verkfail
og hafi hið opinbera enga athuga-
semd gert við verkfallsboðun eða
verkfallið og að með undanþágu-
beiðnum nú hafi það í reynd viður-
kennt verkfallsrétt rafiðnaðar-
manna.
Margeir vann
Larsen aftur
MARGEIR Pétursson vann í
gær Bent Larsen í 36 leikjum
í seinni skák þeirra í keppni
þeirra og Finnans Yijöla um
sæti á millisvæðamóti. Mar-
geir hefúr nú lokið skákum
sínum og stendur best að
vígi, hefur þijá vinninga af
fjórum mögulegum.
Skák Margeirs og Larsens
var tilþrifamikil og spennandi
fyrir áhorfendur, að sögn
Gunnars Finnlaugssonar
tíðindamanns Morgunblaðsins
á staðnum. Yijöla hefur svart
á móti Larsen í seinni viðureign
þeirra og þarf að vinna til að
jafna metin við Margeir. Komi
til þess munu þeir tefla til
þrautar um sæti á millisvæða-
mótinu.
Seðlabankinn óskar lækkunar
á víxilvöxtum einkabankanna
i
Morgtinblaðið/Sverrir
Starfsmenn landsfundar útbúa fundargögn fyrir landsfúndarfulltrúa.
-segir Tómas Árnason seðlabankastj óri
TÓMAS Árnason, einn bankastjóra Seðlabanka íslands, segir að á
fundi með stjórnendum einkabankanna í dag verði farið fram á að
þeir endurskoði ákvörðun sína um hækkun vaxta frá því um mánaða-
mót. Komið hafi í ljós að við þá ákvörðun hafi verðbólga verið of-
metin og því verði farið fram á lækkun vaxtanna. Seðlabankinn
hefúr heimild í lögum til íhlutunar í vaxtaákvarðanir viðskiptabank-
anna.
„Ákvarðanir einkabankanna um
hækkun forvaxta á víxlum upp í
allt að 29% komu okkur í Seðla-
bankanum nokkuð á óvart,“ sagði
Tómas í samtali við Morgunblaðið.
„Vextir þeirra voru reyndar fyrir
hækkunina um mánaðamótin held-
ur lægri en hjá ríkisbönkunum, en
vextir hjá þeim breyttust ekki og
eru 26%. Þessi hækkun virðist okk-
ur ekki vera í samræmi við verð-
lagsþróun og verðbólgu. Það, sem
kann að hafa villt fyrir mönnum,
er að ýmsum launahækkunum til
iðnaðarmanna var flýtt og fyrir vik-
ið hækkaði vísitala byggingakostn-
aðar meira en ella. Því hafa menn
líklega reiknað verðbólguna meiri
en spáð er að hún verði síðustu
þijá mánuði ársins. Á fundi okkar
með stjórnendum einkabankanna
og ríkisbankanna á þriðjudag, kom
þetta í ljós, en spáð er um 18%
verðbólgu síðasta fjórðung ársins.
Á fundi okkar á fimmtudag (í dag)
munum við, í ljósi þessa, óska þess
við einkabankana að þeir endur-
skoði afstöðu sína til vaxtastigsins
og sú endurskoðun leiði til vaxta-
lækkunar þann 11. október, sem
er næsti ákvörðunardagur vaxta.
Fari svo, verður ekki þörf á því að
beita heimild Seðlabankans til íhlut-
unar um vexti,“ sagði Tómas Árna-
son.
Tómas sagði einnig, að á fundin-
um á þriðjudag hefði orðið sam-
komulag um aukið samráð við-
skiptabankanna við Seðlabankann
um vaxtaákvarðanir. Það samráð
fælist þá fyrst og fremst í miðlun
upplýsinga um verðlagsþróun og
verðbólgu.