Morgunblaðið - 06.10.1989, Blaðsíða 12

12
tylQRGUy^LADIÐ; lX)STUl)AGi:i;l,(S. QKTQBEB. f9tj?
Sigfús Bjamason
sjómaður — Minning
Fæddur3. júní 1904
Dáinn 29. september 1989
Eg hafði ekki verið lengi á skipum
héðan frá Reykjavík ungur að árum,
en oft veitt því athygli þá menn sátu
í messanum og ræddu um kaup og
kjör, Sjómannafélagið og þá um leið
Sigfús Bjarnason, fyri-verandi starfs-
mann félagsins.
Mér var nokkuð hugleikið hver
hann væri þessi maður sem svo mjög
voru skiptar skoðanir um og tengdist
Sjómannafélaginu með svo sterkum
hætti, hugleiddi það þó ekki frekar
því mér fannst þá umræðan öll vera
mér óviðkomandi.
1960 iágu leiðir okkar Sigfúsar
saman, ég var að hjálpa æskufélaga
mínum við að\bera fötin sín um borð
I m.s. Tröllaföss þar sem skipið lá
við Miðbakkann í Reykjavíkurhöfn,
en hann var að halda á hafið í sína
fyrstu ferð. Sjóferð félaga míns var
ekki löng í þetta sinn því rétt fyrir
bröttför kom Sigfús Bjarnason um
borð, kallaði alla hásetana saman og
kvað Sjómannafélagið vera á önd-
verðum meiði við útgerð hvað varð-
aði réttmæti brottrekstrar þess skip-
veija er félagi minn var nú kominn
í skipspláss fyrir. Ég minnist þess
hve við félagarnir voru ósáttir við
Sigfús og Sjómannafélagið, horfandi
á eftir Tröllafossi sigla út úr mynni
Reykjavíkurhafnar á björtu og fögru
vorkvöldi. Um félagslega hlið málsins.
var ekki hugsað en mér þótti að fé-
lagi minn hefði verið beittur miklu
ranglæti. í næstu ferð fór hann þó
um borð í Tröllafoss, en mörgum
árum síðar vissi ég að Sigfús hafið
átt þar hlut að máii.
Sigfús Bjarnason fæddist 3. júní
1904 að Mýrarhúsum í Eyrarsveit,
Snæfellsnesi. Foreldrar voru Bjarni
Tjörfason bóndi og Ingibjörg María
Jónsdóttir. Á unglingsárum stundaði
Sigfús sjóróðra á opnum bátum, síðar
á skútum. Vorið 1927 réðst Sigfús
á bv. Baldur, síðar á bv. Helgafell,
en kemur til starfa hjá Sjómannafé-
lagi Reykjavíkur 1948 eftir 27 ára
starf á sjó. f stjórn félagsins var
>
Hárgreiðslustofa
Til sölu vel staðsett hárgreiðslustofa, verð aðeins kr.
1,0 millj. Fallegar innréttingar, 6 stólar og öll tæki.
Aðstaða fyrir 3 starfsmenn. Selst á kostnaðarverði.
Sanngjörn húsaleiga.
Fyrirtækjasalan, Suðurveri,
símar 82040 og 84755,
Reynir Þorgrímsson.
7
Sigfús kjörinn 1949, hann gegndi
stöðum gjaldkera, ritara og vara-
formanns auk fjölmargra annarra
trúnaðarstarfa, m.a. í milliþinga:
nefnd um togaravökulögin 1948. í
miðstjórn ASÍ og á þingum Sjó-
mannasambandsins. Sigfús kvæntist
Olínu Sveinborgu Lárusdóttur frá
Hvammi í Dýrafirði 7. júní 1935 og
eignuðust þau þijá syni sem upp-
komnir eru.
í árslok 1979 hætti Sigfús sem
starfsmaður Sjómannafélagsins eftir
31 árs farsælt starf. Þeim fækkar
nú óðum íslendingunum sem þekktu
til veiða á áraskipum, skútum og
gufutogurum, en ég hugsa að marg-
ir hinna yngri manna sem leituðu til
Sigfúsar síðari starfsár hans hjá SR
hafi ekki séð þá mynd sjómenns-
kunnar að baki hans sem fram kem-
ur í sérstöku viðtali sem Jónas heit-
inn Guðmundsson rithöfundur átti
við Sigfús 1984, en þar segir Sigfús
m.a. um sjómennskuna: „Auðvitað
var sjómennskan öði-uvísi á vélskipi.
Járnskip með vél höfðu aðra eigin-
leika en skútan, sem var eiginlega
partur af himni og hafi og laut lög-
málum náttúruaflanna í einu og öllu.
Hún var háð vindi og straumi og ljúf-
um byr, var hún undursamlegt skip,
sem aðeins skáld geta lýst á verðug-
an máta. Og þeir sjómenn, sem aldr-
ei hafa verið á seglskipi, hafa líklega
að sumu leyti aldrei upplifað hafið
rétt. — Andstæðan var svo járnskip-
ið, sem muldi sig gegnum hafið með
hvæsi og krafti elds og gufu.
Togvindunnar tannhjól bruddu
með járnöxlum svera víra og skipin
skulfu undan átökunum, því þá var
öllu misboðið, skipum, vélum og
mönnum. Enginn og ekkert var und-
anskilið. Fiskað var af kröftum, afl-
inn var oft mikill, það var víraslag-
ur, rifrildi í neti og menn vöktu
stundum sólarhringum saman, því
engin vökulög eða skipulagður
hvíldartími var í hinni gufukyntu
veröld togaramannsins, haldið var
áfram þar til eitthvað brotnaði, þrek-
ið eða maskínan, eða þegar stormur-
inn hindraði veiðar.
Þetta voru mikil skip, sem gátu
ekki einu sinni sokkið, að talið var,
fyrr en Halaveðrið var gengið yfir
og öll sú sorg, sem því fylgdi.
Skúturnar voru mannskæðar.
Mikill fjöldi sjómanna fórst á skútum,
bæði. í strandi og þegar þær fórust
í hafi, og togarar strönduðu og lífinu
skolaði fyrir borð, ýmist í sandi og
stórbrimi, ellegar í beinbrotnum urð-
um og klettum.
Ég stundaði sjómennsku í 27 ár,
alltaf á dekki. Og þótt það hljómi
einkennilega, þá voru þeir tímar á
íslandi á þeirri tíð, að pláss á togara
taldist til vissra forréttinda, mitt í
allri eymdinni og atvinnuleysinu. Og
þótt togarinn væri þrælakista öðrum
þræði, þá áttum við einnig góða daga
og gátum séð okkur farborða þótt
eigi væri allt með sældinni tekið.“
1972 liggja leiðir okkar Sigfúsar
saman aftur, þá sem samstarfsmenn
á skrifstofu Sjómannafélagsins. Það
var gott að eiga hann að við fyrstu
spor á vandrötuðum vegi túlkunar
og framkvæmda vegna kjarasamn-
inga sjómanna. Það var ekki alltaf
dans á rósum og margar hliðar á
hveiju máli sem oft gat valdið deilum
þeirra í milli er aðeins eina átt litu.
Sigfús var léttur í lund og á mörgum
vökunóttum í kjaradeilum var slegið
á létta strengi með vísum og sögu-
sögnum. Fyrir stuðninginn og gagn-
kvæmt traust vil ég þakka.
Sigfús Bjarnason var sæmdur
riddarakrossi Hinnar íslensku fálka-
orðu 1. janúar 1974, ennfremur
heiðraður fyrir störf sín í þágu sjó-
mannastéttarinnar af Sjómanna-
dagsráði á sjómannadaginn 1974 og
kjörinn heiðursfélagi Sjómannafé-
lags Reykjavíkur 1980.
Um leið og ég fyrir hönd stjórnar
og trúnaðarmannaráðs Sjómannafé-
lags Reykjavíkur þakka Sigfúsi fyrir
störf hans í þágu íslenskrar sjó-
mannastéttar og Sjómannafélagsins,
sendi ég eiginkonu hans, sonum og
öðrum ástvinum samúðarkveðjur.
Guðmundur Hallvarðsson,
formaður Sjómannafélags
Reykjavíkur.
Okkur systkinin langar að segja
nokkur kveðjuorð um afa okkar.
Sem litlar stelpur fórum við syst-
urnar oft með afa og ömmu að Laug-
arvatni. Þessar ferðir voru alltaf
hápunktur sumarsins þar sem fátt
er skemmtilegra en þeysa um í afabíl
og sofa í tjaldi. Þá lék afi við hvern
sinn fingur og lét kímnigáfuna ós-
part njóta sín en hún var einmitt
áberandi þáttur í fari afa alla tíð.
Afi kunni mikinn ljölda af
gamanvísum sem hann kastaði fram
við hvert tækifæri og nafni hans
lærði af honum.
Frá því að við systkinin munum
eftir 'okkur hefur heimilið á Sjafnar-
götu 10 verið sá staður sem samein-
að hefur fjölskylduna. Afmælisboð
ömmu á Þorláksmessukvöld var allt-
af merki þess að jólin voru í nánd.
Litla jólatréð stóð skreytt í stofunni,
kakóilmur barst um húsið og í dyrun-
um stóðu afi og amma með útbreidd-
an faðminn. Við kaffiborðið sagði
afi gjarnan sögur frá liðinni tíð og
fræddi okkur yngra fólkið um gamla
lífshætti og verklag bæði á sjó og
landi.
Við vorum svo lánsöm að eiga
skemmtilegan afa, afa sem engum
duldist að bjó yfir mikilli visku.
Elsku amma, góður guð styrki þig
í sorginni.
Sveinborg Lára,
Guðfinna Björk og
Sigfús Kristjánsbörn.
HELGARUPPSKRIFT
Laugardagur til lukku
kl. 12.00
kl. 12.30
kl. 13.30
kl. 15.00
kl. 17.30
kl. 19.00
kl. 21.00
Haidið í HVERAGERÐI
Herbergi á HÓTEL ÖRK
Heilnœmur hádegisverður
Sauna og sundsprettur
Hænublundur á herbergi
Kvöldverður í kyrrð
Kók í klaka á kránni
Hljómsveitin MANNAKORN með Pálma og
Magnúsi Eiríks krydda síðan lukkurétt þennan.
M ANN AKORNið er síðan látið
sjóða í u.þ.b. 5 tíma eða til kl. 3.00
— allt eftir smekk. Að lokum er gesti kvöldsins
Karli Sighvatssyni, boðið að smakka.
Hráefniskostnaður
Gisting: kr. 2.475 pr. mann á 2ja m.herb.
Dansleikur kr. 900 — kr. 600 fyrir hótelgesti
HÓTELÖÐK
Sími 98-34700
Lokað
Skrifstofa læknafélaganna verður lokuð eftir
hádegi föstudaginn 6. október, vegna jarðarfarar
FRIÐRIKS KARLSSONAR, framkvæmdastjóra
Domus Medica.
Læknafélag íslands,
Læknafélag Reykjavíkur.
Lokað
Verslanir í Domus Medica, Egilsgötu 3 verða lok-
aðar í dag frá kl. 14.00 til 17.00, föstudaginn 6.
október, vegna jarðarfarar FRIÐRIKS KARLSSON-
AR, framkvæmdastjóra.
Skóverslun Steinars Waage,
Blómabúðin Stör,
Rafbúðin.
GARÐASTÁL
r
A þök og veggi