Morgunblaðið - 13.10.1989, Qupperneq 9

MQRGUN|Bl*AjP;Ð ;FÖSTl)L>A(WR, j:;,pKTÓP,KH li>,Sy
9
HlALPie (LINDUM
BLINDRAVINAFI
iSLANDS
MERKJASÖLUHAPPDRÆTTI
BLINDRAVINAFÉLAGS
ÍSLANDS,
Ingólfsstræti 16, Reykjavík, verður
um helgina 14. og 15. október nk.
Merkin verða afhent kl. 10.00-
15.00 á eftirtöldum stöðum:
Hafnarfirði: Lækjarskóla, Víðistaðaskóla.
Kópavogi: Menntaskólanum, Snælandsskóla, Kárs-
nesskóla.
Reykjavík: Melaskóla, Vesturbæjarskóla, Langholts-
skóla, Vogaskóla, Hólabrekkuskóla, Ölduselsskóla,
K.F.U.M. og K., Langagerði 1, og skrifstofu Blindra-
vinafélags íslands, Ingólfsstræti 16.
1. vinningur: Myndbandstæki.
2. vinningur: Útvarpstæki með kasettu-
og geislaspilara.
3. -7. vinningur: Sjónaukar.
MICHAEL KEATON...
í óvæntri mynd...
30 óvenjulegir dagar
í lífi venjulegs manns.
CLEAN
SOBER
AND
HREINN
EDRLJ
OG
IHX,
WARNER BROS. prííSts
an IMAGINE ENTERTAINMENT prijductkin
a GLENN GORDON CARON hlm MICHAEL KEATON
KATHY BAKER CLEAN ANDSOBER MORGAN FREEMAN
M. EMMET WALSH TATE D0N0VAN
mi sic bv GABRIEL YARED executive propucer RON HOWARD
wit'tinby TOD CARROLL i'roducedby TONY GANZ and DEBORAH BLUM
DIRECTEDBY GIENN GORDON CARON kTIR?,
Onógnr
sparnaður
I grein Októberfrétla
’89 frá VIB segir:
„Það er í senn ótíma-
bært og óskynsamlegt að
leggja skatt á vexti af
sparifé á Islandi. Helstu
rökin em eftirfarandi:
Sparifé íslendinga er
hlutfallslega litið. Frjáls
spamaður er aðeins um
40% af landsframleiðslu
og var aðeins um 28%
árið 1979 eftir skelfing-
artímabil neikvæðra
vaxta á síðasta áratug.
Skatttekjur af vöxtum
yrðu því rýrar og kostn-
aður við að afla þeirra
tiltölulega hár. íslending-
ar hafa átt við halla í við-
skiptum við útlönd að
stríða um tveggja ára-
tuga skeið. Þessi halli
stafar af þvi að spamað-
ur er minni en sem nem-
ur fjárfestingu iiman-
lands. Vaxtaskatturinn
yrði þvi óhóflega dýr í
framkvæmd en óbeinn
kostnaður vegna rým-
andi sparnaðar og vax-
andi skulda yrði þó enn-
þá hærri."
Aukinn við-
skiptahalli
Þá segir í Október-
fréttum VIB:
„Vaxtaskattur leiðir til
hærri fjármagnskostnað-
ar. Sumir ráðherrar hafa
gengið svo langt að segja
áð lækkun vaxta sé helsta
markmið ríkissljórnar-
innar, takist ekki að
lækka fjármagnskostnað
verði hún að fara frá
vöfdum. Skattur á vexti
skiptist í einhveijum
hlutflilium á milli þeirra
sem lána fé og þeirra sem
taka fé að láni — þ.e.
vaxtakostnaður hækkar
en vextir eftir skatta
lækka. Stjórnvöld ynnu
því gegn einu helsta
markmiði sínu með þvi
að leggja skatt. á vexti.
Lægri vextir (þ.e. eftir
skatt) yrðu einnig tif að
mimika sparnað og auka
eyðslu og á þann hátt til
að auka verðbólgu og
Ótti sparifjáreigenda
í októberfréttum '89 frá VIB er rætt um
ugg og reiði sparifjáreigenda vegna
áforma um vaxtaskatt. í upphafi þeirrar
greinar er bent á, að sparifjáreigendur
telja sig þegar hafa greitt tekjuskatt af
þeim tekjum sem lagðar hafa verið fyrir.
Uggur þeirra sé ekki aðeins vegna pen-
inganna heldur á hann sér tilfinningaleg-
ar rætur sem ná áratugi aftur í tímann.
Knýi núverandi ríkisstjórn fram áform sín
um skattlagningu á sparifé muni það
valda miklum sárindum sparifjáreigenda
og harðari viðbrögðum þeirra en þekkst
hafa um margra ára skeið. Er vitnað í
þessa grein í Staksteinum í dag.
skuldir þjóðarinnar er-
lendis.
Að flestar aðrar þjóðir
leggi skatt á vexfi eru
ekld rök fyrir vaxtaskatti
á íslandi. I iðnríkjunum
sem við berum okkur
helst saman við ríkir
víðast jafnvægi á pen-
ingamarkaði lengst af.
Spamaður er því nokk-
urn veginn í hlutfalli við
innlcnda fjárfestingu. Á
íslandi hefur verið við-
varandi halli í viðskiptum
við útlönd eins og fyrr
segir og við verðum því
að auka sparnað til að
stöðva erienda skulda-
söfmm. Skattlagning
vaxta kemur vai*t til álita
fyrr en náðst hefur jafn-
vægi í viðskiptum við
útlönd og það jafiivægi
haldist í a.m.k. tvö
kjörtímabil.
Þai' að auki er alls
ekki algilt að lagður sé á
vaxtaskattur annars
staðar. I skýrslu Fjár-
magnsskattanefndar
kemur fram að skatt-
lagning vaxta af skulda-
bréfum í Þýskalandi
(10%) var afnumin fyrir
skömmu aðeins fáeinum
mánuðum cftfr aö lögin
tóku gildi. í fjölmörgum
öðrum löndum era tckjur
af ýmsum tegundum
spamaðar skaltfrjálsar
og því engan veginn unnt
að halda því fram að
skattlagning vaxta sé al-
gild eða almenn annars
staðar en hér. Algengast
er að hver skatthópur
ávaxti sparifé sitt á því
formi sem skattlaust er
eða vægast er skattað hjá
honum.
Mikil verðbólga og
síbreytileg á íslandi gerir
skattlagningu raunvaxta
ekki aðeins toi’velda og
dýra hér heldur mun hún
aldrei verða réttlát eða
rétt. í skýrslu vaxta-
skattanefndai' sjálfrar er
að fínna eftirfarandi til-
vitnun í ummæli Vitos
Tanzis, eins helsta sér-
fræðings í heiminum um
þetta efni: „Að lokum er
mikilvægt að undir-
strika, að verðbólguleið-
rétting vaxtatekna og
gjalda gagnvart skatti
myndi skapa martröð
fyrir skattayfirvöld. Ekk-
ert land hefur tekið upp
eða jafhvel reynt fulla
verðbólguleiðréttingu
vaxtatekna og gjalda,
þrátt fyrir fi-æðilega yfir-
burði tillögunnar. Þar af
leiðandi er það draumsýn
að búast við að lönd
myndu fallast á slíka
breytingu aðeins vegna
jákvæðra áhrifa hennar
á vexti“ (skýrsla fjái'-
inagnsskattanefndar, bls.
28). Nefndin telur engu
að síður aö ekki sé unnt
að mæla með skattlagn-
ingu nafnvaxta hér
(vegna mikillar og hreyti-
legrar verðbólgu) en
mælir þess í stað með
skattlagningu raunvaxta
sem engin önnur þjóð
hefur árætt enn.“
Kjör sparenda
Greinimii í Októberfrétt-
um ’89 frá VIB lýkur með
þessum orðum:
„Að öllum þessum
ástæðum töldum verður
að líta svo á að skattlagn-
ing á vaxtatekjur ein-
staklinga sé bæði óhag-
kvæm, ótíinabær og
óráðleg við núverandi
aðstæöur. Hún yrði enn
til að grafa undan trausti
sparifjáreigenda á stjórn-
völdum. Breytíngin á
lánskjaravísitöluimi fyrr
á þessu ári hefur þegar
unnið mikið tjón og einn-
ig aftnrvirk hækkun á
eignarskatti úr 1,20% í
2,95% um síðustu ára-
mót. Löngu er orðið
tímabært að stjórnvöld
taki upp gerbreytta
stefiiu gagnvart spari-
fjáreigenduni. Þeir hafa
eignast spariféð vegna
þess að þeir hafa ekki
eytt öHum tekjuin sínum
eftir skatt. Meðiui halli
er á viðskiptum við út-
lönd þarf þjóðin meiri
sparnað en ekki minni
og þess vegna þarf að hlú
að kjörum sparifjáreig-
enda í stað þess að leggja
á þá enn einn nýjan
skatt."
Íslensk-Ameríska félagið
mmmm
Haustfagnaður verður haldinn laugardaginn 14. október nk.
Dagskrá:
18.00-19.00 Forstöðumaður Menningarstofnunar Bandaríkjanna, Willi-
am G. Crowell, býður gestum í móttöku á Neshaga 16.
19.30-20.00 Gestir mæta á Hótel Loftleiðir, Víkingasal.
20.00 Kvöldverður.
Salatbar
Steikarhlaðborð að amerískum hætti.
Kalkún, nauta- og svínasteik.
Kaffi og súkkulaðikaka
James Thompson, forstjóri Glenmöre Distilleries Co.,
flytur stutt ávarp.
Skemmtiatriði
Hljómsveitin Kaktus leikur fyrir dansi.
Miðar verða seldir fimmtudaginn 12. október og föstudaginn 13. októ-
ber kl. 17.00 til 18.30 á Hótel Loftleiðum. Borðapantanir á sama tíma.
Verð aðgöngumiða kr. 3.700,-
ísleask
Mætum öll
Ameríska félagiö