Morgunblaðið - 10.04.1990, Page 14

14______________ MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. APRÍL 1990_
Óréttlátur sjúklingaskattur
Stefnumarkandi reglu-
gerðarbreyting
eftir Guðrúnu
Agnarsdóttur
Eftir að tilvísanakerfið svonefnda
var afnumið hafa sjúklingar átt
fijálst val um það hvar þeir leita
læknishjálpar og aðsókn eftir sér-
fræðiþjónustu hefur aukist. Sú þjón-
usta hefur verið álitin dýrari fyrir
heiibrigðiskerfið en heilsugæsluþjón-
ustu og telja ýmsir að fleiri sjúkling-
ar fari til sérfræðinga en þurfi þess
með.
Raðgreiðslur
Póstsendum samdægurs
-St/íRAK FKAMÚK
SNORRABRAUT 60 — SÍMI 12045
Um miðjan febrúar sl. voru gerðar
breytingar á reglugerð um greiðslur
sjúklinga fyrir læknishjálp, lyf og
rannsóknir. Með þessari reglugerðar-
breytingu gefst almenningi kostur á
ókeypis læknishjálp á heilsugæslu-
stöðvum og hjá heimilisæknum, en
gjald fyrir hverja komu til sérfræð-
ings hækkar úr 630 kr. í 900 kr.
Nú þarf einnig að greiða 300 kr.
fyrir hveija blóðtöku eða röntgen-
myndatöku en áður voru allar rann-
sóknir innifaldar í 630 kr. gjaldinu.
Á dögum aðhalds og sparnaðar
er líklegt að það hafi vakað fyrir
heilbrigðisyfirvöldum að hvetja fólk
til þess að leita fremur til heilsu-
gæslu- og heimilislækna en sérfræð-
inga til að draga úr kostnaði við
heilbrigðisþjónustu.
Hópurinn sem gleymdist
Þegar reglugerðinni var breytt
virðast heilbrigðisyfirvöld þó hafa
gjörsamlega gleymt, eða öllu heldur
kosið að líta fram hjá þeim hópi sjúkl-
inga sem hafa langvinna sjúkdóma
sem krefjast reglulegs eftirlits af
hálfu sérfræðinga. Hér er um að
ræða sjúkdóma sem krefjast sér-
hæfðrar meðferðar og eftirlits árum
saman, oft ævilangt, og heimilis-
læknar geta að öllu jöfnu ekki sinnt.
Sem dæmi má nefna sjúklinga með
langvinna, slæma liðagigt og illvíga
bandvefssjúkdóma, sykursýki, asma
og ofnæmi, fatlaða, ekki síst mikið
fötluð börn. Reglubundið og sérhæft
eftirlit getur oft sparað sjúkrahúsvist
og gert sjúklingum kleift að stunda
áfram vinnu sína eða nám þrátt fyr-
ir erfið veikindi.
Hækkun úr öllu hófi
Hækkunin á sérfræðiþjónustunni
er um og stundum talsvert yfir 100%
fyrir flesta þessa sjúklinga, sem nú
ber að greiða yfirleitt a.m.k. 1.200
kr. fyrir komuna, oft meira, og má
reikna með því að margir verði að
greiða a.m.k. 15.000 kr. á ári í þenn-
an sjúklingaskatt.
Þessar gífurlegu hækkanir verða
á sama tíma og laun og trygginga-
bætur hækka aðeins um 1,5%.
Aðeins lítill hluti þessara sjúklinga
eru þó öryrkjar sem fá bótagreiðsl-
ur, eða ellilífeyrisþegar og möguleik-
ar þeirra til tekjuöflunar eru iðulega
skertir enda hafa rannsóknir land-
læknis leitt í ljós að sjúklingar með
langvinna sjúkdóma verða sem hópur
í þjóðfélaginu fátækari með hveiju
árinu sem líður.
Það skýtur því skökku við að
leggja sérstakan sjúklingaskatt á þá
sem síst skyldi og virðist sem hækk-
unin fyrir sérfræðiþjónustu og
greiðsiur fyrir rannsóknir eigi að
bæta ríkissjóði upp tekjutapið sem
hlýst af því að felía niður greiðslur
sjúklinga til heilsugæslu- og heimilis-
lækna. Þannig má segja að verið sé
að færa kostnaðarhlutdeild vegna
Líföndun "Vivation"
Viltu ná djúpslökun? Þarftu að losna vlð spennu?
Með Líföndun er hægt að yfirvinna m.a.:
Yfirvigt, vinnustress, feimni/sviðskrekk, svefnleysi,
lélega einbeitingu, flughræðslu, lesblindu og m.fl.
Hægt er að panta einkatíma í Líföndun eða sækja
námskeið. Fyrtr nánari uppl. hafið samband við
Friðrik Pál Ágústsson (Associated Vivation
Professional) hjá: Lífsafl íslandsklúbbi í síma:
91-622199 milli 9 og 13 virka daga.

SYNING UM PASKA
ASEIfOSSI
12. -16. Apríl
kl.13-20

Um páskana sýnum viö hina skemmtilegu sumarbústaöi okkar
og veröur sýningin viö íþróttahúsið á Selfossi.
Þetta eru allt einingahús sem fljótlegt og auðvelt er aö reisa og
gefa þér kost á stærö og innréttingum aö eigin ósk.
Kynnt verður nýjung í framleiöslu okkar: Sumarbústaöir meö
svefnloftil.
Láttu drauminn um sumarbústaö rætast - kynntu þér þá ótal
möguleika sem einingaframleiðslu fylgja.
GAGNHEIÐ11 -800SELFOSS
SÍMI98-22333
SG
Einingahús hf.
EYRARVEGI37 - 800 SELFOSSI
SÍMI 98 • 22277, SÍMBRÉF 98 • 22833
Guðrún Agnarsdóttir
„Hækkunin á sérfræði-
þjónustunni er um og
stundum yfír 100% fyrir
flesta þessa sjúklinga,
sem nú ber að greiða
yfírleitt a.m.k. 1.200 kr.
fyrir komuna, oft
meira, og má reikna
með því að margir verði
að greiða a.m.k. 15.000
kr. á ári í þennan sjúkl-
ingaskatt.“
læknisþjónustu í ríkari mæli frá þeim
sem minna eru veikir til hinna sem
meira eru veikir. Það virðist augljöst
að hér hafa verið gerð mistök og
hafa sjúklingar og samtök þeirra
sent heilbrigðisráðherra fjölda áskor-
ana um að endurskoða ákvarðanir
sínar.
Fyrirspurn Kvennalista
- svör ráðherra
I fyrirspurnartíma á Alþingi 29.
mars sl. kom fram hjá heilbrigðisráð-
herra að honum höfðu borist kvart-
anir vegna aukirinar greiðslubyrði
sjúklinga með langvinna sjúkdóma.
Einnig höfðu sjúkrahús kvartað yfir
því að framkvæmd við innheimtu á
rannsóknar- og röntgengjaldi væri
mjög erfið og kallaði á aukinn mann-
afla en tekjur af innheimtunni stæðu
tæplega undir kostnaði við hana. Er
nokkuð misjafnt hvort gjald er inn-
heimt á hinum ýmsu göngudeildum
sjúkrahúsa og sjúklingum því mis-
munað eftir sjúkdómum og sjúkra-
húsum.
Eftir fundi með málsaðilum nýlega
hafa heilbrigðisyfirvöld stungið upp
á tveimur leiðum til að draga úr
greiðslubyrði þeirra sjúklinga sem
oft þurfa að leita læknis:
í fyrsta lagi kemur til greina að
setja þak á greiðslur líkt og gert er
fyrir elli- og örorkulífeyrisþega. Þá
greiðir einstaklingur aldrei hærra en
ákveðna upphæð á einu almanaksári
fyrir sérfræðiþjónustu og eru þá
rannsóknir meðtaldar.
í öðru lagi er um að ræða að
hætta innheimtu á greiðslum fyrir
rannsóknir og röntgengreiningu.
Heilbrigðisráðherra tilkynnti enn-
fremur að ákvörðun yrði tekin fljót-
lega um þá leið sem farin yrði.
Batnandi mönnum er
best að lifa
Það er ánægjuefni að ráðherra
skuli hafa endurskoðað málið og
hyggist draga úr því óréttlæti sem
ákveðnum hópum sjúklinga var ætl-
að að búa við. Hann má treysta því
að nú verður vandlega fylgst með
framkvæmdum og efndum.
Að lokum er vert að leggja áherslu
á mikilvægi þess að samráð sé haft
við samtök sjúklinga og starfsfólk
heilbrigðisþjónustunnar þegar fyrir-
hugaðar eru róttækar breytingar í
heilbrigðismálum. Slík vinnubrögð
hljóta að leiða til farsælli lausna fyr-
ir alla málsaðila en skrifborðstillögur
sem samræmast ekki þörfum þeirra
sem breytingarnar bitna á.
Höfundur er þingkona
Kvennalistans.