Morgunblaðið - 19.09.1990, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. SEPTEMBER 1990
Ríkið ekki mótað af-
stöðu til aðferðar við
greiðslu verðbóta
Morgunblaðið/Þorkell
í Laugardalshöllinni voru menn í önnum í gær, en þar verður sjávarútvegssýningin opnuð í dag.
íslenzka sjávarútvegssýningin:
Ein af miðstöðvum sam-
skipta sj ávarútveg’smanna
- segir Patricia Foster, framkvæmdastjóri sýningarinnar
ÍSLENZKA sjávarútvegssýning-
in, hin þriðja í röðinni, verður
opnuð árdegis i dag að viðstödd-
um gestum. John Legate, aðal-
framkvæmdastjóri Evrópudeild-
ar Reed sýningarfyrirtækisins,
segist þess fullviss að þessi sýn-
ing taki hinum tveimur fram,
enda sé ekki að sjá á þátttöku
að efnahagslíf á þessum slóðum
eigi í erfíðleikum. „Hér er mikil
þátttaka og ljóst að sýningin hef-
ur fest sig í sessi og hlotið þá
viðurkenningu, sem henni ber,“
segir John Legate.
' Sýningin nú er svipuð að um-
fangi og síðasta sýning enda segir
Patricia Foster, framkvæmdastjóri
sýningarinnar, að henni séu í raun
töluverð takmörk sett hvað stærð
varði. Húsnæði sé einfaldlega ekki
meira. Hún segir að á síðustu sýn-
ingu haf komið á sextánda þúsund
gesta, þar af um 1.000 erlendra og
þyki það gott. „Aðilar innan sjávar-
útvegs hér og í fleiri löndum mæla
sér mót á þessari sýningu. Hún er
því orðin ein að miðstöðvum sam-
skipta sjávarútvegsmanna og meg-
um við því vel við una,“ segir Patric-
ia Foster.
Nokkrar þjóðir marka sér sýning-
arsvæði fyrir fyrirtæki sín og má
þar nefna Norðmenn, Dani, Svía,
Hollendinga og Breta. Þá eru 60
framleiðslufyrirtæki og 9 sölufyrir-
tæki innan vébanda Félags
íslenzkra iðnrekenda saman í hópi
og með séreinkenni af ýmsu tagi.
Þá er sú breyting frá síðustu sýn-
ingu að þjónusta af ýmsu tagi er
aukin. Veitingastofur verða tvær,
Póstur og sími verður með síma-
og póstfaxþjónustu og Landsbank-
inn setur upp útibú á staðnum, sem
meðal annars verður með gjald-
eyrisviðskipti.
Sýningin verður opnuð formlega
klukkan 9.30 og mun sjávarútvegs-
ráðherra Halldór Ásgrímsson, með-
al annarra flytja þar ávarp. Vigdís
Finnbogadóttir verður einnig gestur
sýningarinnar, en óvist er að hún
geti verið viðstödd opnunina. Auk
þeirra er svo von margra háttsettra
erlendra gesta og sendinefndar.
Sjá: Úr Verinu, B8 - B14.
FULLTRÚAR ríkisins í launa-
nefndum Bandalags starfs-
manna ríkis og bæja og Kenn-
arasambands Islands hafa ekki
mótað afstöðu til þess hvort
heppilegra sé að öll laun hækki
um 0,27% frá og með næstu
mánaðamótum vegna umfram-
hækkunar framfærsluvísitölu
eða hvort eingreiðsla komi á
Iaun vegna verðbóta í október
og nóvember og almenn hækk-
un taxta í desember, eins og
hugmyndir eru uppi um í launa-
nefnd almenna vinnumarkaðar-
ins, að sögn Svanfríðar Jónas-
dóttur, formanns samninga-
nefndar ríkisins.
Launanefnd ríkisins og BSRB
fundaði í gær og var annar fundur
ákveðinn á morgun fimmtudag. Að
fundinum loknum voru viðhorfin í
þessum málum rædd innan BSRB
við fulltrúa aðildarfélaganna. og
kom fram vilji til þess að hækka
taxtana strax í október.
Svanfríður sagði að fulltrúar
launþega færu með oddaatkvæði í
nefndinni væri um ágreining að
ræða og síðan hefði ríkið nokkurra
daga frest til að segja samningnum
upp, ef því mislíkaði niðurstaðan,
en hún ætti ekki von á að það gerð-
ist vegna þess hvemig staðið væri
að 0,27% hækkun launa. Hún vænti
þess að menn gætu orðið sammála
í nefndunum, sem ríkið ætti aðild
að, en ákvörðun yrði ekki tekin
fyrr en á morgun. Ef samstaða
yrði ekki þá myndu fulltrúar laun-
þega móta niðurstöðuna.
Vaknaði úti
á rúmsjó
UNGUR maður sem var
rændur seðlaveski og áfengis-
flösku og barinn og fleygt
nær ósjálfbjarga vegna ölvun-
ar út úr fólksbíl við Hafnar-
fjarðarhöfn í fyrrinótt fór um
borð í flutningaskipið ísnes
og lagðist þar til svefns í borð-
sal. Skipið lét úr höfn áleiðis
til Portúgal klukkan 2.45 en
klukkustund síðar urðu skip-
veijar varir við manninn.
Skipstjórinn hafði samband
við lögreglu í Keflavík og björg-
unarsveitin í Sandgerði fór á bát
til móts við ísnesið og flutti
manninn til hafnar. Þaðan var
hann færður í fangageymslur
lögreglu í Keflavík.
Við yfirheyrslur um morgun-
inn gerði hann þá grein fyrir
ferðum sínum að hann hefði
verið við sjoppu í Reykjavik
snemma um kvöldið og hitt fólk
sem hann vissi ekki náin deili
á, þijá karla og konu, og þegið
hjá þeim far. Mundi maðurinn
það síðast að samferðarmenn
hans gengu í skrokk honum,
rifu föt hans, hirtu veskið og
áfengisflöskuna og skildu hann
eftir í grennd við höfniria.
Niðurstaða starfshóps umhverfísráðuneytisins um stað fyrir álver:
Umhver físsj ónarmið
mæla með Keilisnesi
Tel orkusamninginn vera nokkuð góðan, segir Steingrímur Hermannsson
STARFSHÓPUR umhverfísráðuneytisins hefur komist að þeirri nið-
urstöðu að hagstæðast sé að reisa nýtt álver á Keilisnesi, af þeim
þremur stöðum sem til umræðu hafa verið. Er þá eingöngu miðað
við umhverfisáhrif.
Starfshópurinn hefur unnið að
athugun á umhverfisáhrifum og
undirbúningi á starfsleyfi til vænt-
anlegrar álbræðslu. Júlíus Sólnes
umhverfisráðherra kynnti áfanga-
skýrslu hópsins á ríkisstjórnarfundi
í gær, og sagði við Morbunblaðið,
að þegar tillit væri tekið til um-
hverfissjónarmiða, loftmengunar,
landnýtingar og hættu á umhverfis-
spjöllum, væri Keilisnes heppileg-
asti staðurinn. Mun meiri hætta
væri talin á umhverfisspjöllum í
Eyjafirði og á Reyðarfirði.
Á ríkisstjómarfundinum kynnti
Jón Sigurðsson, iðnaðarráðherra,
einnig greinargerðir um staðarvals-
athuganir og viðræðurnar um
skattamálin. Þessa dagana fara
fram viðræður lögfræðinga Atl-
antsálshópsins og iðnaðarráðuneyt-
isins í Stokkhólmi, og á fimmtudag
er fyrirhugaður fundur svonefndar
samræmingarnefndar í London. Jón
Sigurðsson mun væntanlega hitta
Viðskiptavíxill til eins mánað-
ar er með yfír 30% ársávöxtun
Hæpnir útreikningar segir Tryggvi Pálsson, bankastjóri íslandsbanka
Á ríkisstjórnarfundi í gær lagði Steingrímur Hermannsson, forsæt-
isráðherra, fram dæmi um viðskiptavíxil sem seldur var i Islands-
banka í ágúst. Víxillinn var til 28 daga, og jafngiltu forvextirnir.
15,6% ársávöxtun. Að auki var bankakostnaður, þ.e. þóknun og stimp-
ilgjald, 1,40% af víxilfjárhæðinni, eða 20,86% á ársgrundvelli. Árs-
ávöxtun bankans af þessu víxilláni væri því 33,9%. Tryggvi Pálsson
bankastjóri íslandsbanka segir að þetta séu afar hæpnir útreikningar.
„Það kom til mín mikill athafna-
maður hér í Reykjavík, góður sjálf-
stæðismaður, og sagðist vilja sýna
mér þetta, það væri fróðlegt fyrir
ráðherra að sjá þetta. Mér fannst
það og því lagði ég þetta fram. Það
hlýtur að vera gaman að vera víxla-
sali,“ sagði Steingrímur í samtali
við Morgunblaðið.
Hann sagði að rætt hefði verið
við bankastjóra Seðlabankans á
mánudagsmorguninn og þar hefði
verið lögð áhersla á að vextir hér
á landi hækkuðu ekki. Nafnvextir
hefðu auðvitað hækkað þar sem
verðbólgan hefði lækkað svo mikið
og raunar hefðu raunvextir einnig
skriðið aðeins upp á við. „Við teljum
það ekki í samræmi við það sam-
komulag sem hefur verið gert og
sömuleiðis á ég erfitt með að sjá
þörfina, því staða bankanna er góð.
Þeir sýna að minnsta kosti mjög
góða afkomu á síðasta ári og eru
nánast einu stofnanimar sem
græða á því ári,“ sagði Steingrímur
ennfremur.
Tryggvi Pálsson sagði að það
sýndi ekki ávöxtun bankans, að
framreikna víxla þar sem miðað
væri við mánaðarlegar framleng-
ingar í heilt ár, þar sem gjaldtaka
vegna kostnaðar væri tekin með.
Þóknunin væri ákveðið hlutfall af
upphæðinni og því hlutfallslega
hærri eftir því sem lánstíminn væri
styttri.
Tryggvi sagði það einnig hæpinn
málflutning að framreikna vextina
núna, þegar verðbólgan væri í lág-
marki og rétt áður en bankarnir
endurskoðuðu sína vexti, en bank-
amir myndu taka mið af verðbólgu-
þróuninni við ákvörðun vaxta um
næstu mánaðamót. Hann benti
jafnframt á, að þeir sem væru með
verðtryggð lán nytu nú lækkunar
verðbólgunnar jafnóðum.
forstjóra álfélaganna að máli 28.
þessa mánaðar.
Steingrímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, hélt á mánudag
kynningarfund um orkusamnings-
drög Landsvirkjunar og Atlantsáls-
hópsins og sátu hann nokkrir ráð-
herrar og þingmenn stjórnarflokk-
anna ásamt fulltrúum Landsvirkj-
unar, Orkustofnunar og Þjóðhags-
stofnunar. Steingrímur sagði eftir
fundinn, að hann væri nú orðinn
þeirrar skoðunar að orkusölusamn-
ingurinn væri nokkuð góður. Eng-
inn vafi léki á því, að þetta væri
töluvert betri samningur en í gildi
væri við ÍSAL, og skynsamlegt að
markaðstengja orkuverðið til nýs
álvers, enda komi inn grein í samn-
inginn sem heimilaði báðum aðilum
að óska eftir endurskoðun, breytt-
ust forsendur verulega.
Steingrímur sagði að fram hefði
komið að ef miðað væri við orku-
verð og álverð síðasta áratug væri
arðsemi af virkjunarframkvæmdun-
um, miðað við fyrirliggjandi orku-
samningsdrög, töluvert minni en
þær áætlanir sem samningsdrögin
byggja á. Hins vegar hefði síðasti
áratugur verið mjög óvenjulegur,
vextir hefðu hækkað verulega eftir
orkukreppuna á sama tíma og ál-
verð var lágt.
Steingrímur sagði að á fundinum
hefði verið sýndur samanburður á
eldri spám og raunverulegu álverði,
og þar hefðu verið minni frávik en
hann hafði haldið. Að vísu hefði
álverðið sveiflast mikið, bæði upp
og niður,. en meðalfrávikið væri
ekki svo mikið.