Morgunblaðið - 12.01.1991, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. JANUAR 1991
Innflutningur og sala
á 95 oktan-bílbensíni
Dómkirkjan:
Bæn fyrir friði
Á SUNNUDAG kl. 17 verður bænaguðsþjónusta þar sem beðið
verður fyrir friði. Biskup íslands, herra Ólafur Skúlason, leiðir
bænina í guðsþjónustunni sem er í umsjá sr. Jakobs Ágústs Hjálm-
arssonar, dómkirkjuprests. Marteinn H. Friðriksson dómorganisti
verður við orgelið og Elín Sigurvinsdóttir syngur einsöng og leið-
ir almennan söng.
Biskupinn hefur beint því til
þjóðarinnar að beðið verði fyrir
að'friður haldist við Persaflóa og
í Austuriöndum nær. Friðarum-
leitanir fara fram með mikilli
spennu þessa dagana og sá frest-
ur er senn úti sem írökum er veitt-
ur á að draga heri sína frá Kúvæt.
Hernaðarátök munu kosta
mánnslíf og böm og saklaust fólk
verða illa úti. Það er því með
mikilli sorg sem menn horfa á
frestinn renna út án þess að tiltæk
ráð beri ávöxt. Bænin er okkur
kristnum mönnum tiltækt ráð sem
ekki má’undir höfuð leggjast.
Þeir sem vilja leggja áhyggjur
sínar vegna yfirvofandi stríðs
fram fyrir eilífan Guð og Föður
miskunnsemdanna eru boðnir vel-
komnir til bænaguðsþjónustunnar
í Dómkirkjunni, höfuðkirkju allra
þjóðkirkjusafnaða á íslandi, og
biðja þar með biskupnum fyrir
réttlátum friði.
Dagsbrún:
Mótmæla hækkun fasteignagj alda
Trúnaðarráðsfundur í Verkamannafélaginu Dagsbrún, haldinn
10. janúar 1991, mótmælir harðlega hækkun fasteignagjalda hjá
sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu, en hækkun er langt um-
fram launahækkanir og á ekki við nein rök að styðjast, segir í
frétt frá Dagsbrún.
I samþykktinni segir ennfrem-
ur: „Þrátt fyrir almennan vilja
varðandi þjóðarsátt, þá virðist svo
sem þessi sveitarfélög taki ekkert
tillit til stöðugra verðlags og minni
fjármagnskostnaðar samfara
lækkaðri verðbólgu sem þýðir
minni útgjöld fyrir þau.
Þá mótmælir fundurinn síendur-
teknum hækkunum strætisvagna-
fargjalda hjá Reykjavíkurborg og
einnig svokölluðu sorpeyðingar-
gjaldi hjá öðrum sveitarfélögum á
svæðinu, sem er ný gjaldtaka.
Allar þessar hækkanir rýrar
kaupmátt launafólks, því fordæm-
ir fundurinn þessar hækkanir og
skorar á sveitarfélögin að taka
þær til endurskoðunar."
ÍÍDsigiM máD
Umsjónarmaður Gísli Jónsson
572. þáttur
Morgunblaðinu hefur borist
eftirfarandi athugasemd:
Vegna ummæla í ritstjórnargrein
Morgunblaðsins 10. þ.m. tel ég
óhjákvæmiiegt að gefa eftirfarandi
upplýsingar.
Þegar fyrir lá í síðasta mánuði
að viðskiptaráðherra myndi gefa
fijálsan innflutning á bílabensíni frá
áramótum var ákveðið af forráða-
mönnum Skeljungs hf. og Olíufé-
lagsins hf. að þessi félög skyldu
flytja til landsins 95 oktan blýlaust
bílabensín með skipi, sem félögin
höfðu tekið á leigu til flutnings á
92 oktan-bensíni. Skip þetta lestaði
í Rotterdam og kom til iandsins 7.
þ.m. Með skipinu komu 1.500 tonn
af blýlausu. 95 oktan-bílbensíni til
Olíufélagsins hf. og sama magn af
þessari vöru til Skeljungs hf. Þess-
um 3.000 tonnum var dælt á tóman
geymi í olíubirgðastöðinni í Örfiris-
ey enda fullt samkomulag um þenn-
an innflutning milli félaganna.
Með þessu sama skipi komu til
Olíufélagsins hf. 3.585 tonn af bíla-
bensíni sem samkvæmt farmskrá
og pöntun átti að vera blýlaust 92
oktan-bensín. Til Skeljungs hf.
komu 2.704 tonn af þessu sama
bensíni. Rannsóknarstofur SAY-
BOLT í Rotterdam efnagreindu
bensínið fyrir íslensku olíufélögin
og samkvæmt skýrslu þeirra var
styrkleiki bensínsins 95,2 oktan en
ekki 92 oktan. Styrkleiki 95 oktan-
bensínsins, sem að framan er getið
reyndist samkvæmt .þessari efna-
greinjngu 96 oktan.
Öll íslensku olíufélögin fengu 7.
desember bensínfarm, sem Nafta í
Moskvu afgreiddi frá Amsterdam
8.945 tonn. Þetta átti ’að vera 92
oktan blýlaust bensín, en reyndist
vera 95,4 oktan. í báðum þessum
tilfellum er samið um að styrkleiki
sé ekki minni en 92 oktan, og ekki
tilefni af hálfu kaupenda til athuga-
semda þótt hann sé meiri eða gæði
vörunnar meiri.
Fyrst í stað blandaðist þetta
bensín saman við 92 oktan-bensín
á bensínstöðvum og smávegis á
birgðastöðvum. Nú er ekki lengur
um slíkt að ræða og því er í dag
95 oktan bílabensín selt af dælum
sem merktar eru 92 oktan hjá olíu-
félögunum. Ritstjórinn spyr hvort
það sé sjálfsagt mál að olíufélögin
blandi þannig saman 92 og 95 okt-
an-be nsíni.
Því er til að svara að víða erlend-
is eru til dæmis notaðar dælur á
bensínstöðvum sem blanda þannig
saman bensíni til þess að fá þann
oktan styrkleika, sem viðskiptavin-
urinn óskar eftir. Hitt er annað mál
að vissulega má um það deila hvort
eðlilegt sé að selja 95 oktan-bensín
af dælum, sem merktar eru 92 okt-
an . Ég hefði talið eðlilegast að
breyta merkingu á dælunum. Hins-
vegar var ljóst að hér var um að
ræða bensín með meiri gæðum en
merking gerði ráð fyrir og þar sem
það var betri orkugjafi fyrir alla
bíla sem notuðu 92 oktan var ekki
talin ástæða til breytinga. Þetta
sjónarmið varð ofan á. Mér er ekki
kunnugt um að hin olíufélögin hafi
heldur breytt þessari merkingu.
Að öllu þessu athuguðu taldi ég
rétt að bíða með að markaðssetja
bensín það sem sérstaklega var
pantað sem 95 oktan-bensín. Það
liggur heldur ekki fyrir hvort verð-
lagsráð ákveður útsöluverðið eða
það verður gefið fijálst. Hvort sem
verður er ljóst að þetta bensín er á
lægra innkaupsverði en það bensín
sem nú er verið að selja sem 92
oktan úr farmi frá 7. desember.
Menn myndu varla kaupa 92 oktan-
be nsín á hærra verði en 95. Ég
get ekki fallist á að þessar aðstæð-
ur gefi tilefni til að hækka álágn-
ingu á 95 oktan-bensíni þannig að
eðlilegur verðmismunur verði á
þessum tveimur tegundum miðað
við innkaup á sama tíma, en inn-
kaupsverð á 95 oktan-bensíni er
almennt á markaðnum svipað og á
kraftbensíni 98 oktan með blýi.
Framanrituðu vildi ég koma á
framfæri til þess að skýra þau at-
riði sem gerð eru að umtalsefni í
umræddri ritstjórnargrein Morgun-
blaðsins.
Vilhjálmur Jónsson
--------♦ ♦ ♦
■ HÚSDÝRA GARÐ URINN
heldur áfram með kynningar sínar
á dýrategundum, en nýlega var
hreindýrafræðsla. Næstkomandi
sunnudag, 13. janúar, kl. 15.00
fjallar Omar Bjarnason dúfna-
áhugamaður og ræktandi um
skraut- og bréfdúfur, hirðingu, pör-
un, sjúkdóma o.fl. Auk þess verða
til sýnis nokkur afbrigði skraut-
dúfna og bréfdúfur. Kynningin
verður í kennslusal Húsdýragarðs-
ins í Laugardal og er hún opin gest-
um garðsins meðan húsrúm leyfir,-
Þá er það síðari pistill rit-
stjóra Flugorðasafns, Jónínu
M. Guðnadóttur, sbr. næst-
síðasta þátt:
„Fyrir nokkru voru til umfjöll-
unar heiti loftfara af öllu tagi.
Hinar eldri gerðir hafa þegar
öðlast ágæt heiti á íslensku, en
tækninýjungar eru sífellt að
koma fram og kalla á nýyrði.
Flugvélar sem á ensku kallast
VTOL aircraft (vértical take-off
and landing) leggur nefndin til
að kalla hnitur og er þá snjall-
yrðið þota haft í huga. Má í því
sambandi minna á ættingja
hennar, sem er orðið þura og
haft er um hljóðfráa þotu (sup-
ersonic jet).
Hnitur einkennast af því að
geta tekið á loft og lent lóðrétt
og byggist sá eiginleiki m.a. á
því að vængir þeirra geta snúist
90°. Slíkir vængir heita velti-
vængir (tilt wing) og sé um
þyrlur að ræða eru þær búnar
veltiþyrli (tilt rotor), en loftför-
in sjálf heita þá veltivængjur
(tilt-wing aircraft) eða veltiþyr-
ilshnitur (tilt-rotor aircraft).
Hnitur sem einnig geta tekið á
loft og lent á stuttri flugbraut
nefnast skammbrautarhnitur
(V/STOL aircraft). Auk vængj-
anna getur knýr hreyflanna á
(sumum) hnitum breytt um
stefnu á flugi og nefnist hann
þá stefniknýr (vectored thrust).
Á ýmsum nýlegum gerðum
flugvéla eru vængirnir hreyfan-
legir á flugi á annan veg en á
hnitum, þ.e. í fleti sem fylgir
langásnum. Loftför sem á ensku
kallast ýmist variable-sweep
aircraft eða swing-wing aircraft
leggur flugorðanefnd til að
nefna færivængjur. Er þá hægt
að breyta stöðu vængsins þannig
að hann verði mismikið aftur-
strokinn eða framstrokinn
(swept back, swept forward).
Þegar nefna þarf vænghalla
er vængurinn ýmist sagður að-
hallur (dihedral wing eða frá-
hallur (anhedral wing) eftir því
hvort hann hallar upp á við eða
niður á við frá bol vélarinnar.
Þau nýyrði sem hér hafa ver-
ið tilgreind þarf sjálfsagt að
melta og láta á þau reyna í sam-
felldu máli, áður en þau ná að
festa rætur. Ef lesendur hafa
athugasemdir fram að færa eða
betri tillögur er þess vænst að
þeir hafi samband við ritstjóra
orðasafnsins. Síminn er 694442
á skrifstofunni, Aragötu 9.“
★
Jeg að öllum háska hlæ
á hafi Sóns óstraungvu,
mjer er sama nú hvört næ
nokkru land’ eða’ aungvu.
(Níels Jónsson skáldi (1782-1857);
úr mansöng 1. rímu af Frans Dönner)
★
Ragnar Böðvarsson átti nokk-
uð ósagt við okkur fyrir
skemmstu, og skal nú þar tekið
til sem frá var horfið;
„Einhverntíma í sumar birtist
í Tímanum frétt, sem mér var
fyrirmunað að skilja. í fyrirsögn
var talað um fjárböðun í bönkum
í einhveiju landi. Þetta þótti mér
harla forvitnilegt. Ég vissi að
vísu, að einstaka bændur höfðu
byggt sérstök hús til þess að
baða í fé sitt og að þessi hús eru
í sumum tilvikum hin myndar-
legustu, en að bændur færu inn
í banka til þessara verka var
algerlega nýtt fyrir mér. Ég
lagði því á mig að lesa fréttina
og fjallaði hún um það að'eitur-
lyfjakóngar eða einhveijir ámóta
misendismenn höfðu komist yfir
mikið fé og það var endurtekið
í fréttinni að einhver hluti þess
væri baðaður í bönkum. Ég sett-
ist niður og skrifaði ritstjórn
Tímans bréf og mæltist til þess
að fréttin yrði þýdd á ís-
lensku ...“ Bréfritara þykir
mjög miður, að ritstjórnin varð
ekki við þessari bón, verra en
skyssa blaðamannsins. Þykir
honum gæta þar virðingarleysis
gagnvart íslenskri tungu, segir
síðan:
„Annars getur vel verið, án
þess að ég átti mig á því, að
þetta orðafar, að baða fé, þ.e.
peninga, sé runnið frá einhveiju
ensku prðatiltæki, en það er
engin afsökun. íslenskir blaða-
lesendur eru ekki skyldugir til
þess að þekkja útlend orðatil-
tæki. Þeir eru ekki einu sinni
skyldugir til þess að kunna neitt
í ensku. Ég hef að vísu nokkrum
sinnum’heyrt menn segja í út-
varpi, og lesið á prenti, að allir
íslendingar skilji ensku. Það er
eins og hver önnur vitleysa sem
hver étur upp eftir öðrum án.
þess að gera sér nokkra grein
fyrir staðreyndum. [Næst fjallar
bréfritari um skamman tíma
sem enska hafi verið skyldu-
námsgrein hér á landi.] Auk
þess vita það allir, að þótt ein-
hver hafi einhverntíma lært
ensku í gagnfræðaskóla, en
síðan hætt að halda kunnáttunni
við, þá dugir hún skammt til
þess að skilja málið að
gagni...“
★
Hlymrekur handan kvað:
Það var leitt með þann skagfirska Skata
Rút,
að hann skyldi ekki kunna að rata út
vestur í Nuuq
(eða var það Kagsiarsuq?);
hann gekk í grænlenska partíið Atasút.
★
Ég las í bók um daginn að
Sigurður ,,Jónsson“(!) gæfi
ríkinu Bessastaði „með kostum
og kynjum". Þetta held ég að
eigi að vera með gögnum og
gæðum. Hitt er annað mál, að
staðnum fylgdu svo sem bæði
kostir og kynleg fyrirbæri. Sjá
og Víkverja þessa blaðs 30.
des., þó í öðru samhengi. Heyrt
hef ég nefnda eyjuna Mön, en
í sjónvarpsfréttum 6. þ.m. hét
hún eyjan „Man“. Er það all-
óþörf nýbreytni.
011KH 01Q7H LÁRUS Þ. VALDIMARSS0N framkvæmdastjóri
L I I v)U'tl0/U KRISTINNSIGURJÓNSSON,HRL.löggilturfasteignasali
Á fasteignamarkaðinn eru að koma m.a. þessar eignir:
Á vinsælum stað við Tunguveg
raðhús m/4ra herb. íb. á tveimur hæðum. Þvottah. og geymsla i kj.
Húsnlán um kr. 2,0 millj.
í gamla góða Austurbænum
í steinhúsi í Þingholtunum 3ja herb. ekki stór en vel skipul. íb. á neðri
hæð i tvíbhúsi tæpir 70 fm að innanmáli. í kj. fylgir íbherb. m/snyrt-
ingu. Ennfremur þvottah. og geymsla. Verð aðeins kr. 4,5 millj. gegn
góðri útborgun. Laus fljótl.
Á besta stað við Hraunbæ
4ra herb. íb. á 1. hæð. Á jarðhæð fylgir lítið íbherb. Skipti æskil. á
raðhúsi í nágr. Sanngjarnt verð.
Nýieg fbúð með bílskúr
v/Nýbýlaveg, Kóp. á 2. hæð. Góð sameign. Bílsk.
V/Stelkshóla á 2. hæð. Góð sameign. Góður bílsk.
Séríbúð við Miklatún
Stór og góð 3ja herb. kjíb. um 90 fm. Nýl. gler og gluggar. Sérinng.,
sérhiti. Endurbætt sameign.
Séríbúð í Laugarneshverfi
Stór og góð 3ja herb. íb. á jarðh./kj. Sérinng., sérhiti. Nýl. gler o.fl.
Vinsæll staður.
Með tveimur íbúðum í Mosfelisbæ
Vegna búferlaflutninga þurfum við að útvega húseign í Mosbæ
m/tveimur íbúðum. Góðar greiðslur.
í borginni eða nágrenni
vantar á söluskrá einbhús af meðalstærð. Margs konar eignaskipti
mögul. m.a. góða 4ra herb. íb. á 1. hæð í miðborginni.
• • •
Opiðídag kl. 10.00-16.00.
Fjöldi fjársterkra kaupenda.
Almenna fasteignasalan sf. ____________,_____________
var stofnuð 12. júlí 1944. LAUGAVEG118 SÍMAR 21150 * 21370
ALMENNA
FASTEIGNASAIAN