Morgunblaðið - 23.01.1991, Blaðsíða 33
MÖRGtJNBLAÖIÐ MlÐVlKUDAGtJK 23. 'JANÚAR 1991
33
María G. Olgeirsdóttir,
Akureyri - Minning
Fædd 11. ágúst 1905
Dáin 14. janúar 1991
Amma, María Guðbjörg Olgeirs-
dóttir, fæddist á Akureyri 11. ágúst
1905. Foreldrar hennar voru Sol-
veig Gísladóttir fædd á Grund í
Svarfaðardal og Olgeir Júlíusson
bakarameistari, fæddur í Garði í
Fnjóskadal. Hún átti þijú systkini;
Einar Baldvin, f. 14. ágúst 1902,
Hildigunni, f. 10. mars 1904, d. 29.
júlí 1985 og Krístínu Sigríði, f. 6.
febrúar 1915, d. 6. ágúst 1929.
í upphafi aldarinnar var lífsbar-
áttan hörð á íslandi. Mörgu fólki
reyndist ómögulegt að halda börn-
um sínum heimili og þá tíðkaðist
að börn væru sett, til lengri eða
skemmri tíma, í fóstur. Amma bjó
með foreldrum sínum og systkinum
á Akureyri, í Hafnarfirði og
Reykjavík, en henni og hinum
systkinunum var komið tímabundið
í fóstur þegar afkoma heimilisins
bauð ekki upp á annað. Lífsbaráttan
byijaði snemma og vinnusemi, heið-
arleiki og gott upplag var vega-
nestið út í lífið.
Þegar amma var 17 ára, árið
1922, hélt hún til Kaupmannahafn-
ar og réð sig í vist. Hún var í Kaup-
mannahöfn, nánast samfellt, til árs-
ins 1932. Á Hafnarárunum kynntist
hún mörgu fólki og góðu. Á tíma-
bili voru þau systkinin Einar, Hidda
og amma samtímis í Kaupmanna-
höfn og nutu þau þess svo sannar-
lega. Tengslin við sumar vinkonurn-
ar frá þessum tíma hafa aldrei rofn-
að þó ekki hafi draumurinn um
endurfundi orðið að veruleika nema
einu sinni, en það var árið 1955
þegar amma heimsótti Kaupmanna-
höfn í tilefni fimmtugsafmælis síns.
Amma undi hag sínum vel í Kaup-
mannahöfn. Þessi ár voru oft rifjuð
upp og Danir og flest sem danskt
var naut virðingar ömrnu. Áhrif-
anna frá þessum tíma gætti alltaf
í heimilshaldi ömmu, þar komu
saman norðlenskar venjur og dan-
skar hefðir, ekki síst í matargerð-
inni. Við vissum að ef ömmu þótti
sérlega mikið til einhverra hluta
koma lét hún þess gjarnan getið
að þetta væri bara eins og
danskt... betra gat það ekki verið.
Fyrri manni sínum kynntist
amma í Kaupmannahöfn. Amma
og afi; Hjalti Árnason, gengu í
hjónaband 1930. Þau fluttu til
Reykjavíkur 1932 en það sama ár
eignaðist amma Hörð. Árið 1934
fæddist þeim svo dóttir, Ingibjörg
Olga. Leið ömmu lá síðar aftur til
Akureyrar, en þangað flutti hún
1936 þegar leiðir þeirra afa og
ömmu skildu. Á þessum tíma höfðu
konur ekki notið menntunar til jafns
við karla, möguleikar þeirra til fjár-
hagslegs sjálfstæðis voru því næsta
litlir. Atvinnumöguleikar kvenna
voru mjög takamrkaðir enda starfs-
vettvangur þeirra á þessum tíma
fyrst og fremst innan eigin heimil-
is. Sterk fjölskyldubönd hjálpuðu
þegar á móti blés og systkini ömmu
og foreldrar aðstoðuðu hana eftir
megni. Margar minningar ömmu
frá þessum tíma tengdust Dalvík.
Bæði hún og Hidda dvöldu þar og
heiðurshjónin Ingibjörg Baldvins-
dóttir og Þorsteinn Jónsson
símstöðvarstjóri á Dalvík nutu mik-
illar virðingar ömmu. Inga Hlíðar,
dóttir þeirra hjóna, var æskuvin-
kona ömmu og Hiddu. Okkur skild-
ist strax að Inga var einstök kona
og að sérlega hlýr og traustur vin-
skapur var á milli þessara kvenna.
Seinni maður ömmu var Olgeir
Guðmundsson. Þau eignuðust Einar
Jóhann árið 1942 og það sama ár
fluttu þau til Reykjavíkur. Um
nokkurra ára skeið bjuggu amma
og Olgeir í Kópavoginum hjá Ilerði
og Ásu. Þar var gott að vera og
nágrannanna í Kópavoginum var
oft minnst. Amma missti seinni
mann sinn árið 1965 en hann var
þá orðinn sjúklingur á Vífilsstöðum.
Árið 1964 fluttu hún og Einar Jó-
hann í Fellsmúla 4. Þar bjó amma
í tuttugu ár eða þar til hún flutti
á Hrafnistu í Hafnarfirði. Á Hrafn-
istu leið ömmu vel. Góður aðbúnað-
ur; vistleg húsakynni og frábært
starfsfólk á þar mestan þátt í.
Starfsfólki Hrafnistu færum við
innilegar þakkir og óskum því góðs
í framtíðinni. .
Við minnumst ömmu fyrst og
fremst þegar hún bjó í Fellsmúlan-
um. Þá var stutt að fara í heimsókn
til hennar og nutum við nábýlisins
við hana. Hjá henni áttum við okk-
Fæddur 15. október 1909
Dáinn 13. janúar 1991
I gær, þriðjudag, var jarðsunginn
tengdafaðir minn, Karles Tryggva-
son. Hann lést eftir stutta sjúk-
dómslegu. Mig langar að minnast
hans með nokkrum orðum.
Hann fæddist á Jórunnarstöðum
í Eyjafirði. Faðir hans var Tryggvi
Sigurðsson bóndi og móðir hans
Lilja Frímannsdóttir frá Gull-
brekku. Hun lést 1917 þegar Karles
var 7 ára gamall. Eftir það ólst
hann upp hjá Aðalsteini bróður
sínum á Jórunnarstöðum. Karles
átti fjögur alsystkini, fjögur hálf-
systkini samfeðra og tvö hálfsystk-
ini sammæðra. Hann fór snemma
að vinna í vinnumennsku í Eyjafirði
en 1939 flutti hann til Akureyrar
og fór að vinna hjá Mjólkursamlagi
KEA og þar vann hann óslitið í 40
ár.
Karles kvæntist Lilju Jónasdóttur
frá Leyningi árið 1944, þau áttu
saman átta börn, eitt andaðist í
fæðingu. Elst er Lilja Margrét, þá
Hreinn, Ævar, Karl Jóhann,
Tryggvi, Jónas Vignir og Frímann.
Barnabörnin eru 17 og langafa-
ar leikföng og stofan var leikher-
bergið. Myndirnar sem við teiknuð-
um og gáfum ömmu voru settar í
ramma og „prýddu" stofuna, púð-
arnir sem við saumuðum voru í
sófanum og ýmsir hlutir smíðaðir í
skólanum öðluðust notagildi hjá
ömmu. Oftar en ekki var tekið í
spil. Hidda frænka og amma spiluðu
þá við okkur og létu fljóta með
nokkrar bernskusögur. Söguna um
það þegar Hidda og vinkonur henn-
ar týndust í Hafnarfjarðarhrauninu
heyrðum við aldrei nógu oft. Ungu
vinkonurnar höfðu farið í beijamó
en gleymdu sér í mónum. Eftir að
börnin tvö. Tryggvi var alinn upp
hjá föðursystur sinni, Margréti.
Karles var ör í lund og vildi að
hlutirnir gengju fljótt fyrir sig, hann
átti það stundum til að vera svolítið
fljótfær. Hann var mikill bókamað-
hafa reikað langa stund í hrauninu
greindu þær ljós í fjarska og
þvílíkur léttir.
Kaupmannahafnaráranna var oft
minnst með gleði og eftirsjá. Ef
afmæli eða jólahátíðin var í vondum
og leyndarmálin krydduðu hvers-
dagslífið gripu amma og Hidda til
dönskunnar. Við viss'um að eitthvað
skemmtilegt var á döfinni ef þær
systur spjölluðu á dönsku. Þrátt
fyrir að amma og Hidda hafi ekki
verið saman alla bernskuna voru
þær miklir mátar. Á sumardaginn
fyrsta og 17. júní héldu þær með
okkur í bæinn og allir í sínu fínasta
pússi, laufabrauðið var bakað með
ömmu og Dúu og þannig mætti
lengi telja. Þegar við fluttum úr
Háaleitishverfinu • var mjög
skemmtilegt að fara í strætó til
ömmu Maju, við vissum að þar átt-
um við satnan okkar heim. Ekki
spillti það ef Einar frændi var
heima, hann var barngóður og
hressilegur og kunnum við sannar-
lega að meta það.
Amma var barn síns tíma. Hún
flíkaði ekki tilfinningum sínum, hún
bjó yfir hlýju og heiðarleika. Aldr«i
tók hún þátt í umtali um annað
fólk en vonaðist til að Guð yrði með
öllum mönnum. Starfsvettvangur
ömmu var inni á heimilinu; hún
unni blómum og inátti greinilega
sjá það í Fellsmúlanum. Góður
söngur gladdi hana og eins þegar
tekið var í spil.
Þegar við vorum lítil söng hún
fyrir okkur og röddin hennar hljóm-
ar enn í minningunni. Við getum
glaðst yfir góðum minningum. Hvíli
hún í friði.
Margrét, María Solveig, Emil
Björn, Magnús og Davíð.
ur og átti mikið af góðum bókum.
Hann hafði líka mjög gaman af því
að spila brids og alltaf þar sem fjöl-
skyldan kom saman var spilað,
a.m.k. á einu borði.
Ég vil þakka Karlesi fyrir alla
umhyggjusemina og velvild á liðn-
um árum.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem)
Elsa
Karles Tryggvason afi okkar er
látinn. Við eigum margar ánægju-
legar minningar tengdar honum,
sem við þökkum fyrir. Okkur lang-
ar að minnast hans með ljóðlínum
eftir Davíð Stefánsson, en hann var
í miklum metum hjá afa.
Hafðu þökk fyrir öll þín spor.
Það bezta, sem fellur öðrum í arf,
er endurminning um göfugt starf.
Moldin er þín.
Moldin er trygg við börnin sín,
sefar allan söknuð og harm
og svæfir þig við sinn móðurbarm.
Grasið hvíslar sitt ljúfasta ljóð
á leiðinu þínu. Moldin er hljóð
og hvíldin er góð...
Við þökkum fyrir að hafa fengið
að kynnast afa okkar og njóta ná-
vistar hans þettá lengi.
Hvíli hann í friði.
Barnabörnin
Ljóðabók bamanna;
Börn yrkja
um daglegt líf
Alþýðusamband íslands og -
bókaforlagið Iðunn auglýsa
þessa dagana eftir ljóðum í
Ljóðabók barnanna sem áætlað
er að komi út í vor. I ljóðabók-
inni sem gefin er út í samvinnu
við Menntamálaráðuneytið og
nefnd um barnamenningu verða
ljóð eftir börn 12 ár og yngri og
er öllum börnum í þessum aldurs-
þópi heimilt að senda inn ljóð
sem fjalla eiga um daglegt líf.
Einnig er óskað eftir myndum
eftir börn í sama aldursflokki og
verða þær notaðar til að mynd-
skreyta bókina.
í fréttatilkynningu frá Mennta-
málaráðuneytinu er óskað eftir að
skólastjórar grunnskóla og for-
stöðumenn leikskóla safni saman
ljóðum og myndum í hverju skóla
í samráði við kennara og fóstrur.
Æskilegt væri að hver skóli veldi
síðan 10 ljóð og 10 myndir en hins
vegar óskar útgáfunefnd eftir því
að fá sent allt efni sem safnast í
hverjuin skóla.
Nauðsynlegt er að merkja öll ljóð
og myndir og skulu ljóðin vera á
örk í stærðinni A4 en teikningarnar
í stærð A3 eða A4. Verkin skulu
send til MFA (Menningar- og
fræðslusambands alþýðu), Grensás-
vegi 16 A, 108 Rvík, fyrir 1. mars
1991, merkt Ljóðabók barnanna.
Áætlað er að bókin komi út á sum-
ardaginn fyrsta, 25.apríl 1991.
Eigum
fyrirliggjandi
PASLODE
loftverkfæri
KAMBSAUMSBYSSUR
N AGLABY SSUR
DÚKKSAUMSBYSSUR
HEFTIBYSSUR
GASBYSSUR
SALA-SALA-SALA-SALA
LEIGA-LEIGA-LEIGA-LEIGA
Fallar hf.
DALVEG116,
200 KÓPAVOGI.
SÍMAR 641020-42322
Karles Tryggvason,
Alaireyri - Minning
PEPSIÁ ÍSLANDI
NÝTT SÍMANÚMER
678 990
GOSDRYKKJAVERKSMIÐJAN SANITAS HF„
GOSANHF.