Morgunblaðið - 24.05.1991, Qupperneq 1

64 SIÐUR B/C/D
114. tbl. 79. árg.________________________________________FÖSTUDAGUR 24. MAÍ 1991_____________________________________Prentsmiðja Morgxinblaðsins
Indland:
Reuter
Tímarnir
breytast
Teppagerð er mikill listiðnaður
í Miðausturlöndum og yfirleitt
byggjast mynstrin og hand-
bragðið sjálft á ævafornum
hefðum. Það eru hins vegar
gömul sannindi, að allt er
breytingum undirorpið eins og
sést á þessari mynd af
kúrdískum dreng, sem var að
selja teppi við bandaríska her-
stöð við landamæri Tyrklands
og íraks. Nú hefur vefnaður-
inn tekið á sig mynd af þeirri
frægu konu Marilyn Monroe.
Ovissa ríkir um arf-
ráðherra, að komið hefðu fram
vísbendingar um, að Frelsishreyfing
tamílsku tígranna á Sri Lanka bæri
ábyrgð á morðinu á Gandhi. Því
neita talsmenn hreyfingarinnar en
vegna þessara grunsemda hafa
sumir stuðningsmenn Kongress-
flokksins ráðist á tamíla og brennt
heimili þeirra og aðrar eigur.
Bálför Rajivs Gandhis verður í
Nýju Delhí í dag en hann verður
brenndur á bökkum Jamunafljóts,
á sama stað og móðir hans, Indira.
taka Rajivs Gandhis
Nýju Dclhí. Reuter.
SONIA Gandhi, ekkja Rajivs Gandhis, fyrrum forsætisráðherra Ind-
lands, hafnaði því í gær að taka við forystu í Kongressflokknum og
leiða hann í síðari hluta þingkosninganna eftir þijár vikur. Lögreglu-
yfirvöld hafa skýrt frá því, að konan, sem færði Gandhi blóm við
komuna til kosningafundarins, hafi verið með mikið sprengiefni
bundið við sig innanklæða. Þá er haft eftir dómsmálaráðherra Ind-
lands, að vísbendingar séu um, að skæruliðar tamíla á Sri Lanka
hafi staðið að baki morðinu á Rajiv Gandhi. Fer bálför hans fram
í Nýju Delhi í dag.
Forysta Kongressflokksins sam-
þykkti einróma að fara þess á leit
við Soniu Gandhi, að hún tæki við
flokksforystunni að manni sínum
látnum en hún hafnaði því kurteis-
lega og sagði, að vegna þess mikla
harms, sem væri kveðinn að sér og
börnum sínum, gæti hún ekki tekið
hlutverkið að sér. Það, sem vakti
fyrst og fremst fyrir forystumönn-
um Kongressflokksins var að nýta
sér samúðina, sem Gandhi-fjöl-
skyldan nýtur, í síðari hiuta kosn-
inganna og einkum í slagnum við
hinn hægrisinnaða Bharatiya Jan-
ata-flokk. Bendir margt til, að hon-
um hafi vegnað vel í fyrstu kosn-
ingahrinunni á mánudag. Kongr-
essflokkurinn er nú forystulaus og
segja fréttaskýrendur, að erfitt sé
að koma auga á líklegt leiðtogaefni.
Subodh Kant Sahay, innanríkis-
ráðherra Indlands, sagði í gær, að
konan, sem færði Rajiv Gandhi
blómin á kosningafundinum í Srip-
erumpudur, hefði verið sem lifandi
sprengja með mikið sprengiefni inn-
anklæða. Sagði hann, að fundist
hefðu hlutar úr sprengibúnaðinum
á líkamsleifum hennar. Þá sagði
Subramaniam Swamy dómsmála-
Reuter
Priyanka Gandhi, dóttir Rajivs heitins Gandhis, er hér fyrir miðri mynd en hún var tekin á staðnum
þar sem bálför föður hennar fer fram í dag. Er hann á bökkum Jamuna-fljóts, einnar þverár Ganges.
Þar var einnig gerð bálför ömmu hennar, Indiru Gandhi.
Evrópska efnahagssvæðið:
Líkur sagðar á sérsamn-
ingum milli Islands og EB
Vínarborg. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
TALDAR eru góðar líkur á, að íslendingar geti náð sérsamningum
við Evrópubandalagið um greiðan aðgang fyrir sjávarafurðir að
Evrópumarkaðnum án þess að láta veiðiheimildir koma í staðinn.
Er þetta haft eftir heimildum í Vín i Austurríki en þar er nú hald-
inn leiðtogafundur EFTA-ríkjanna, Fríverslunarbandalags Evrópu.
Eldrid Norbö, viðskiptaráðherra
Noregs, sagði á fundi með norskum
blaðamönnum í gær, að íslendingar
og Norðmenn hygðust taka upp
tvíhliða viðræður við EB um sjávar-
útvegsmál á samningafundi um
Evrópska efnahagssvæðið í Brussel
á mánudag. Jón Baldvin Hannibals-
son utanríkisráðherra sagði hins
vegar í viðtali við Morgunblaðið,
að það væri misskilningur, að þess
konar viðræður yrðu á dagskrá á
mánudagsfundinum. EFTA-ráð-
herrarnir hefðu aftur á móti orðið
sammála um, að Austurríkismenn,
sem eru nú í forsvari fyrir bandalag-
inu, mættu til fundarins til að skýra
sameiginlega afstöðu EFTA-ríkj-
anna í deilunum um sjávarútveginn
og kanna hugsanlegan viðræðu-
grundvöll.
Jón Baldvin sagði einnig, að í
Vín hefðu EFTA-ráðherrarnir ítrek-
að þá stefnu, að alls ekki yrði fall-
ist á að tengja saman aðgang 'að
markaði og aðgang að fiskimiðum,
og hann sagði, að afstaða íslenskra
stjórnvalda væri ljós. Aldrei yrði
fallist á veiðiheimildir í samningun-
um um Evrópska efnahagssvæðið.
Væri það atriði frágangssök í við-
ræðunum.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins í Vín hefúr EFTA kannað
áhuga EB á að leysa deilurnar um
sjávarútveginn með sama hætti og
landbúnaðarmálin, þ. e., að hluti
þeirra verði afgreiddur með tvíhliða
viðræðum, annars vegar milli þeirra
ríkja, sem mestra hagsmuna eiga
að gæta, og hins vegar við fulltrúa
framkvæmdastjórnar EB. Sagt er,
að framkvæmdastjórnin hafí tekið
vel í þessa hugmynd og er líklegt,
að Austurríkismenn hreyfi henni á
Moskvu. Reuter, Daily Telegraph.
VOPNAÐIR menn úr sérsveitum
sovéska innanríkisráðuneytisins,
OMON-herlið, réðst í gærmorg-
un á landamærastöðvar á mörk-
um Lettlands og Litháens og
einnig á stöðvar á landamærum
Sovétríkjanna og Lettlands.
Eistnesk fréttastofa hafði eftir
lettneska útvarpinu að nokkrar
stöðvar hefðu verið brenndar til
ösku, verðir og lögregluþjónar
barðir og væri einn vörðurinn
þungt haldinn á sjúkrahúsi.
Að sögn útvarpsins í Riga voru
stöðvar við bæina Smilino og Pat-
ernieki brenndar og önnur stöð,
Skaistkalne, eyðilögð. Sjónarvottar
segja að þekktur sjónvarpsmaður í
Leníngrad, Alexander Nevzorov,
hafi verið í fylgd með einum her-
flokknum og hafi hann tekið mynd-
ir af atburðunum. Yfirmaður stöðv-
arinnar við bæinn Birzial mun hafa
slasast lífshættulega. Útvarpið í
Litháen sagði að OMON-liðar hefðu
fundinurri í Brussel á mánudag.
Eins og fyrr segir eru taldar góðar
horfur á, að íslendingar geti samið
sérstaklega við EB um sjávarút-
vegsmálin og eftir sömu heimildum
er haft, að Norðmenn muni trúlega
sætta sig við að bera eitthvað minna
úr býtum en íslendingar að þessu
leyti.
í einu tilviki barið fjóra verði, neytt
þá úr fötunum sem voru brennd og
mennimir þarnæst bundnir við girð-
ingu. Síðan kveiktu hermennirnir í
landamærastöðinni.
Forystumenn Letta og Litháa
um venð yndi og eftirlæti írskra
stangveiðimanna en nú er hann
orðinn svo grálúsugur, að óttast
er, að stofninn þurrkist út. Kenna
margir um laxeldinu, sem þeir
segja vera gróðrarstíu fyrir alls
kyns sjúkdóma og sníkjudýr.
Vestur-írland er eitt mesta sjó-
birtingssvæði í heimi en fískurinn
er fimm mánuði í sjó, yfirleitt
skammt undan ströndinni, en geng-
Búist er við, að leiðtogar EFTA-
ríkjanna gefí frá sér sameiginlega
yfírlýsingu í dag en fundinn sitja
Davíð Oddsson forsætisráðherra og
Jón Baldvin Hannibalsson utanrík-
isráðherra.
Sjá „Krafan um . . . “ á bls.
mótmæltu með hörðum orðum at-
burðunum í gær. í yfírlýsingu Anat-
olijs Gorbunovs, forseta Lettlands,
segir að árásirnar virðist hafa verið
gerðar með vitund og vilja Sovét-
stjórnarinnar.
ur síðan upp í árnar til að hrygna.
„Að þessu sinni er silungurinn
grálúsugur og oft mikið skemmdur
á roði og uggum. Það er veruleg
hætta á, að stofninn deyi út,“ segir
Michael Kennedy, frammámaður í
samtökum írskra stangveiðimanna,
en þeir segja, að í kvíunum með
ströndunum þrífíst sjúkdómar og
sníkjudýr, sem berist í villtan fisk.
Samtök írskra fískeldismanna hafa
vísað ásökununum á bug.
Eystrasaltslöndin:
Sovéskir hermenn ráðast á
og- brenna landamærastöðvar
Drepur laxeldið sjóbirt-
inginn í Vestur-írlandi?
Dyflinni. Reuter.
SJOBIRTINGURINN hefur löng-