Morgunblaðið - 06.11.1991, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. NÓVEMBER 1991
21
Hvað verður um
fólkið í hulduborg-
um Sovétríkjanna?
Reuter
Samið um tækniaðstoð við Sovétmenn
Alþjóðabankinn gerði í gær samning við Sovétmenn um tækniaðstoð, sem metin er á 30 milljónir dala
(1,8 milljarða ÍSK). Á myndinni takast Lewis Preston, bankastjóri Alþjóðabankans, og Míkhaíl Gorbatsjov
Sovétforseti í hendur eftir að hafa undirritað samninginn.
Rannsókn á starfsemi sovéska kommúnistaflokksins:
Vegabréf o g opinber skjöl
fölsuð fram að valdaráninu
Moskvu. Reuter.
„ÞESSAR tíu hulduborgir eru eitt mesta vandamál, sem við höfum
við að glíma,” sagði Vítalíj Shlíjkov, aðstoðarvarnarmálaráðherra
Sovétríkjanna, í ræðu, sem hann flutti nýlega á fundi með dönskum
rannsóknarhópr í Moskvu, en í þessum borgum hefur eingöngu
verið unnið að þróun og smíði kjarnorkuvopna. Fram á siðustu ár
var aldrei minnst á þessar borgir opinberlega í Sovétríkjunum, þær
eru ekki til á landakorti og á Vesturlöndum voru það aðeins leyni-
þjónusturnar, sem vissu af tilvist þeirra. í borgunum búa 700.000
manns en með afvopnunarsamningunum og efnahagshruninu í Sov-
étríkjunum hefur fótunum verið kippt undan lífsafkomu fólksins.
Kom þetta fram í grein í danska blaðinu Politíken fyrir skömmu.
SOVÉSKI kommúnistaflokkur-
inn stundaði umfangsmikla föls-
un vegabréfa og opinberra skjala
erlendra stofnana í leynilegri
fölsunarprentsmiðju í fyrrum
höfuðstöðvum flokksins við
Staraja Plostsjad í Moskvu, að
sögn dagblaðsins Nezavísímaja
Gazeta. Borís Jeltsín Rússlands-
forseti bannaði flokknum að
starfa á rússneskri grund eftir
að valdarán harðlínumanna fór
út um þúfur í ágúst sl. Hann
gerði einnig byggingar hans í
Moskvu upptækar og fyrirskip-
aði opinbera rannsókn á starf-
semi flokksins.
Blaðið hefur eftir ónafngreind-
um, háttsettum rússneskum emb-
ættismanni, sem fylgist með rann-
sókn á starfsemi kommúnista-
flokksins, að fölsunarverkstæðið
leynilega hafi komið í ljós við rann-
sókn á byggingu miðstjórnar
flokksins rétt hjá Kreml, aðsetri
Sovétstjórnarinnar.
„Við fundum hillur fullar af ný-
gerðum og óútfylltum erlendum
vegabréfum, aðallega bandarískum
og vestur-evrópskum. Einnig vega-
bréf sem búið var að setja á nafn
en ljósmynd vantaði,” hafði blaðið
eftir embættismanninum.
„Þarna voru líka eyðublöð fyrir
alls kyns opinber skjöl og ýmsar
pappírstegundir til að búa þau til.
Aðkoman minnti að nokkru á það
sem maður sér í annars flokks
njósnamyndum því þama var stór
hilla, full af margskonar dular-
gervi, svo sem yfirvaraskeggi, al-
skeggi, börtum, hárkollum með
skallablettum auk andlitsfarða,”
sagði embættismaðurinn einnig.
Meðal eftirlíkinga opinberra
skjala sem fundust í smiðjunni voru
suður-afrísk skjöl en Sovétmenn
hafa ekki tekið upp stjórnmálasam-
Ferjuslys
í Noregi
Ósló. Reutcr.
TVEIR menn fórust og tutt-
ugu slösuðust þegar norsk
ferja með 131 farþega innan-
borðs strandaði við vestur-
strönd Noregs í fyrrakvöld.
Talsmenn björgunarsveita
sögðu að tuttugu hefðu verið
fluttir á sjúkrahús, þar af nokkr-
ir alvarlega slasaðir. Feijan var
bundin við litla eyju skammt frá
Mongstad og þaðan voru slasað-
ir fluttir á sjúkrahús í Björgvin.
Ekki var vitað um orsök slyss-
ins. Feijan var á leið til Björg-
vinjar þegar hún strandaði í af-
takaveðri.
band við þarlend yfirvöld. Þá fund-
ust í smiðjunni stimplar brasilískrar
ræðismannsskrifstofu í ákveðnu
Evrópulandi og innsigli portúgölsku
borgarinnar Porto.
Einnig fannst gífurlegt safn ljós-
mynda í byggingunni og virtust þær
aðallega vera af erlendum kommún-
istaleiðtogum og voru margar
myndanna teknar við „fremur
óvenjulegar kringumstæður” eins
og komist var að orði.
„Þeir, sem búa í þessum borgum,
hafa ekki neitt samband við fólk
utan þeirra og þeir taka hvorki á
móti gestum né yfírgefa borgirnar
án leyfís. Varnarmálaráðuneytið sá
þeim fyrir öllum nauðsynjum en
nú er ekki lengur hægt að tala um
neitt miðstjórnarvald, útgjöld til
varnarmála á vegum alríkisins eru
engin og Sovétríkin að leysast upp.
Gamla miðstjórnin í Moskvu hefur
nú engar tekjur og við vitum ekki
hver á ala önn fyrir fólkinu,
700.000 vísindamönnum, tækni-
mönnum, verkamönnum og ótal
mörgum öðrum. Með öðrum orðum,
hver á sjá þessu fólki fyrir mat svo
ég tali nú ekki um laun?” sagði
Shlíjkov.
Shlíjkov sagði, að rússneskir og
bandarískir sérfræðingar væru nú
að vinna að áætlun um sameigin-
legar geimrannsóknir og lagði
áherslu á, að í Sovétríkjunum væri
óttinn við vestræn ríki horfínn.
„Nú steðjar hættan að okkur úr
suðri, frá múslimsku lýðvqldunum
í Sovétríkjunum fyrrverandi. Ef
borgirnar lenda inni á áhrifasvæði
múslimaríkjanna, til dæmis írans
og íraks, getur illa farið og það er
alltaf hætta á, að þau geti komið
höndum yfir kjarnorkuvopn á þess-
um umbyltingartímum,” sagði
Shlíjkov. Taldi hann ósennilegt, að
Rússland myndi koma sér upp eig-
in her og sagði skynsamlegra, að
lýðveldin kæmu sér saman um
varnarmálin. „En ef Úkraína stofn-
ar sinn her verðum við að gera það
líka,” sagði Shlijkov að lokum, en
hann er einn helsti hemaðarráð-
gjafi Borísar Jeltsíns, forseta Rúss-
lands.
Friðrik Sophusson
Lára Margrét Ragnarsdóttir
Viihjálmur Egilsson
VELFERÐ Á
VARAN LEGUA4
GRUNNl
*
Sjálfstœðisflokkurinn efnir til
4 almennra stjómmálafunda í
Reykjavík miðvikudaginn
6. nóveniber. Fundimir, sem allir
hefjast kl. 20:30 stundvíslega,
verða sem hérsegir:
Ingi Bjöm Albertsson

Þorsteinn Pálsson
Guðmundur Hallvarðsson Eyjólfur Konráð Jónsson
Ólafur G. Einarsson
Bjöm Bjarnason
Halldór Blöndal
Geir H. Haarde
Sólveig Pétursdóttir
Hótel Saga, A-salur.
Ræða: Friðrik Sophusson,
fjármálaráðherra.
Stutt ávörp: Lára Margrét Ragnarsdóttir,
Vilhjálmur Egilsson.
Valhöll, Háaleitisbraut 1.
Ræða: Ólafur G. Einarsson,
menntamálaráðherra.
Stutt ávörp: Björn Bjarnason,
Ingi Björn Albertsson.
Menningarmiðstöðin Gerðubergi.
Ræða: Þorsteinn Pálsson,
sjávarútvegsráðherra.
Stuttávörp: Guðmundur Hallvarðsson,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Félagsheimili sjálfstæðismanna,
Hverafold 1-3.
Ræða: Halldór Blöndal,
landbúnaðar- og
samgönguráðherra.
Stutt ávörp: Geir H. Haarde,
Sólveig Pétursdóttir.
Fyrirspurnir - frjálsar umræður.
Allir velkomnir
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN