Morgunblaðið - 12.01.1992, Blaðsíða 24

MORGUNBLAÐIÐ MINIMINGAR SUNNUDAGUR 12. JANÚAR 1992
24
Minning:
Magnús Helgason
Fæddur 5. júlí 1917
Dáinn 2. janúar 1992
Mig langar að minnast afa míns
hans Magnúsar Helgasonar sem er
farinn frá okkur.
Það var 3. janúar að ég sat með
frændsystkinum mínum heima hjá
afa í Grýtubakkanum og þau biðu
eftir því að mamma þeirra myndi
koma og fara með þau í bíó. Síminn
hringdi og hún tilkynnti að henni
myndi seinka og þau voru hrædd
um að þau færu ekki í bíó. En stuttu
seinna áttuðum við okkur á því að
hann afi okkar væri dáinn og sú
hugsun kom upp í huga mér að nú
væri hann kominn til ömmu.
Hann afi var okkur svo mikið,
við gátum alltaf leitað til hans ef
eitthvað bjátaði á, sama hvað var
að, þá var hann alltaf til staðar.
Hann var góður hlustandi og gaf
góð ráð. Hann hafði gaman af því
að lifa og naut þess vel. Á hveiju
sumri var farið upp í Sauðhúsaskóg
og þar var dvalið og látið sér líða
vel. Ef maður sleppti því að fara í
sumarfrí með afa var sumarið ónýtt.
Afi hafði mjög gaman af því að
vera úti og fannst gaman að veiða
og það varð til þess að allir höfðu
'gaman af því að veiða með honum
og njóta návistar hans í íslenskri
náttúru. Það var farið árlega í
Skaftána með pabba og fleiri vinum
og oftast komu þeir til baka með
góða veiði. í hans hús voru allir
velkomnir og það var einstaklega
gott að koma til hans og dveija hjá
honum.
Ég vil þakka fyrir þessar góðu
stundir sem ég átti með afa mínum
og það gleður mig að hafa fengið
að vera í návist hans í þessi 16 ár.
„ Bið ég Guð um að styrkja alla
vini og vandamenn hans í þessari
miklu sorg.
Legg ég nú bæði líf og önd
Ijúfi Jesú í þína hönd.
Síðast þegar ég sofna fer
sitji guðs englar yfir mér.
(H.P.)
Anna Sigga.
í endurminningunni eru sumar-
dagar bernskunnar umvafðir birtu
og hlýju. Mörg sumur var farið á
Þingvöll í tjaldútilegu, stundum
nokkra daga eða viku í senn. Þá
var alltaf sól og gott veður, aðeins
einu sinni komu þrumur og eldingar
sVo við krakkamir urðum hrædd
og leituðum skjóls og öryggis hjá
þeim fullorðnu. Þessar ferðir eru
ómetanlegar minningar um fallegt
^ Fallegar N
útfarar-
skreytingar
OMtBÆJARÍl
BLOM 0
Rofabæ 23,
sími673111.
Opið alla daga
frákl. 10-22.
V J
og gott mannlíf, þar sem þeir eldri
og þau yngri undu sér saman við
veiðar, gönguferðir og aðra
skemmtan. Þarna var aldrei um
neitt kynslóðabil að ræða.
í ferðunum var alltaf sama fólk-
ið, upphaflegi kjaminn var böm
Jóhönnu Ólafsdóttur, uppeldismóð-
ur mömmu minnar sem við systkin-
in kölluðum alltaf ömmu og var hjá
okkur allan okkar uppvöxt. I hópn-
um fom foreldrar mínir ásamt
þremur börnum, Stína, Guðjón og
dóttir þeirra Auður, svo og Maggi
og Veiga með sínar tvær dætur,
Helgu og Jóhönnu. Oftast voru
Hanna frænka og Stjáni frændi
einnig með í för. Hópurinn var mjög
samheldinn og fór ótal ferðir í mörg
ár vítt og breitt um landið, m.a. til
Þingvalla.
Þetta fólk allt hefur fylgst með
okkur börnunum í gegnum tíðina
og verið með okkur á öllum helstu
hátíðum og tímamótum í okkar lífi,
þó samskiptin hafi ekki verið eins
mikil síðustu árin og þau voru í
gamla daga. Það má rekja til þess
að við andlát móður minnar árið
1985 urðu tengslin minni, en hún
hafði alltaf ræktað þau eins og al-
gengt er með konur.
Nú hefur enn slegið eldingu niður
í hópinn og hann farinn að þynnast
verulega. Gengin eru á vit feðra
sinna ijórir af burðarásum hópsins,
þ. á m. Sólveig Þorleifsdóttir og nú
síðast eiginmaður hennar Maggi,
eða Magnús helgason, sem dó rétt
eftir nýárið. Þar er genginn góður
maður sem vildi allra hag sem best-
an og var óhemju hjálpfús fyrir
utan marga aðra mannkosti sem
hann hafði. Maggi var þægilegur
maður með góða nærveru og minn-
ist ég hans hélst þegar ég fór með
honum og pabba í veiðitúrana. Þá
var hann á Willis-jeppanum sínum
sem hann sneri í gang en stóð sig
alltaf með prýði í öllum raunum
eins og eigandinn.
Með söknuði kveð ég Magga og
Veigu og þakka þeim hjónum allar
ánægjustundirnar. Dætrum, tengd-
asonum og barnabörnunum fimm
ásamt systkinum Veigu sendi ég
kveðjur mínar og íjölskyldu minnar.
Megi þau fínna huggun í sorginni
með hjálp góðra og fallegra minn-
inga sem við eigum öll sameigin-
lega.
Hrafnhildur Gunnlaugsdóttir.
Tuttugu ár eru ekki mörg ár í
tímans rás, í mannsævinni eru þau
all mörg, í mannlegum samskiptum
geta þau verið sem þúsund verðmæt
ár ef heppnin er með. Að kynnast
Magnúsi Helgasyni og hafa átt hann
að sem tengdaföður, vin og félaga
yfír þennan tíma voru þannig ár,
auðug ár, sem vekja hlýjar minning-
ar. Hann var fæddur í Vestmanna-
eyjum 5. júlí 1917 og voru foreldrar
hans Helgi Hjálmarsson og Guð-
björg Vigdís Guðmundsdóttir.
Sjö ára gamall missti hann móður
sína og var þá komið í fóstur undir
Eyjaíjöllum, en mestan hluta æsku
sinnar ólst hann upp hjá Jóhönnu
Ketilsdóttur og Guðjóni Ólafssyni í
Stórumörk. Lífsbaráttan var hörð,
og fyrir óharðnaðan ungling á þess-
um tíma hefur fátt dugað til nema
vinnuharka og eljusemi. Magnús bjó
yfír þessum kostum í ríkum mæli.
Sextán ára gamall fór hann til Vest-
mannaeyja á vertíð, en sjósókn
stundáði hann nær samfellt í tutt-
ugu ár eða fram til ársins 1952.
Frá þeim tíma starfaði hann að
mestu við fískimjölsverksmiðjuna á
Kletti, eða í rösk þijátíu ár.
Árið 1947 kvæntist hann Sól-
veigu Þorleifsdóttur frá Selárdal í
Dalasýslu og eignuðust þau þijár
dætur, Jóhönnu Kolbrúnu, Guð-
björgu Helgu og Jóhönnu Sigríði,
en elstu dóttur sína, Jóhönnu Kol-
brúnu, misstu þau rúmlega eins árs
gamla.
Þau Magnús og Sólveig voru
hamingjufólk, fólk sem kunni að
draga fram jákvæðu þættina í tilver-
unni og njóta þeirra. Við fyrstu
kynni skynjaði ég mjög þessa eigin-
leika þeirra, frá þeim stafaði birtu
og yl, í fari þeirra var eitthvað sem
snart mann á annan hátt en gengur
og gerist.
Magnús var yfírlætislaus maður,
fullur af kímni og glettni, átti oft
erfítt með að stilla sig ef saklaus
strákapör voru í færi, en fyrst og
fremst var hann hinn gjöfuli maður
á hlýju og vináttu þar sem hann
átti fáa líka.
Fjölskyldulífið var honum ein-
staklega hugleikið. Þann tíma sem
við höfum þekkst hefur hann verið
óþreytandi við að rækta fjölskyldu-
tengslin, með hjálpsemi og um-
hyggju fyrir afkomendum og vinum,
með heimboðum og heimsóknum,
með þáttöku í útileguferðum og
veiðiferðum, með dvöl í sumarhús-
um og yfirleitt öllu því sem getur
gert lífíð og tilveruna ánægjulega.
Ég minnist með mikilli ánægju,
veiðiferða okkar í gegnum tíðina og
þá sér í lagi ferða í Skaftána, þang-
að sem við fórum til veiða í nær
fímmtán ár. Hann var óþreytandi
að vaða álana, með bros á vör naut
hann útiverunnar og spennu þess
að fá þann stóra.
Magnús missti Sólveigu konu sína
árið 1989. Aldurinn var þá byijaður
að gera vart við sig og slit erfíðis-
vinnunnar farið að koma fram. And-
inn var þó óbreyttur, mikilvægt var
að njóta lífsins á meðan kostur var.
Síðustu mánuðina vissi hann hvert
stefndi, en það breytti engu. Um
áramótin hélt hann ættingjum sín-
um veislu, veislu þar sem gieðin var
í fyrirrúmi, veislu sem átti að minn-
ast með sama hugarfari, veislu sem
átti að undirstrika ánægju lífsins.
Þessi veisla var kveðjuveislan hans,
hann var glaður, og ánægður með
lífið, sáttur við sitt hlutskipti og
ferðbúinn.
Ég minnist hans með þakklæti í
huga fyrir það sem hann gaf mér
og fjölskyldu minni. Megi minning
hans lifa og vera okkur gleðigjafí
um ókomna framtíð.
Björn Olafsson.
Þegar ég hugsa um afa minn,
sé ég hann brosandi fyrir mér, en
þannig var hann oftast. Á gamlárs-
kvöld var hann svo glaður yfir því
að fjölskyldan gæti verið heima hjá
honum og áttum við öll dásamlegt
kvöld. Núna eigum við mjög erfitt
með að trúa því að við eigum ekki
eftir að sjá hann aftur. Hann var
alltaf hress og kátur og mjög góður
vinur okkar, alveg sama hvað á
bjátaði, var hann til staðar.
Hann hafði mjög gaman af því
að ferðast og eru þau mörg tjald-
stæðin sem við höfum verið með
afa á. Skemmtilegast fannst honum
að fara að veiða og höfum við öll
fengið áhugann frá honum. Hann
var alltaf mjög spenntur þegar átti
að fara eitthvað, hvort sem það var
bara rétt út fyrir bæinn eða til að
vera í viku í Sauðhúsaskógi, en
þangað var reynt að fara á hveiju
ári.
Mest dálæti hafði hann á afkom-
endum sínum og reyndi hann að
eyða öllum þeim tíma sem hægt
var með okkur, og gerði allt til að
allir væru ánægðir og öllum liði vel.
Við eigum eftir að sakna afa og
allra þeirra ánægjulegu stunda sem
við áttuin með honurn. Hann lifír
áfram í huga okkar, við munum
minnast hanns um framtíð alla og
þökkum fyrir þær stundir sem við
áttum með honum.
Magnús.
Enn man ég þegar faðir minn,
Guðjón Ólafsson, bóndi í Stóru-
mörk, kom eitt sinn heim úr ferð
sem hann hafði farið austur með
Fjöllunum. Þegar hann hafði heilsað
mömmu og okkur fjórum dætrum
sínum sagði hann: Jæja, nú er ég
búinn að ráða til okkar vinnumann.
Við settum upp undrunarsvip og
einhver spurði hvað hann héti.
Magnús Helgason, sagði pabbi, og
mér líst vel á drenginn. Hann er
sonur hans Helga Hjálmarssonar í
Efri-Rotum, en hann er núna á
Sauðhúsvelli. Ég sæki hann í næstu
viku. Og að viku liðinni rann upp
sú stóra stund að pabbi leiddi nýja
vinnumanninn inn á baðstofugólf
og sagði: Hérna kem ég nú með
vinnumanninn okkar og ég er mjög
ánægður með hann.
Við heilsuðum vinnumanninum
með handabandi en hugsuðum víst
allar að undarlegt væri að kalla
þennan litla strák vinnumann. Enn-
þá man ég þennan litla dreng, 8
ára, með stóru, skírlegu augun sem
nú störðu niður á gólfið. Seinna
lærði ég að þekkja hvað í bijósti
hans bjó þegar þessi svipur kom á
andlitið.
En það liðu ekki margir dagar
áður en þessi litli strákur hafði
unnið hug og hjörtu okkar allra
með sínum dillandi hlátri og
skemmtilegu framkomu. Hann varð
strax góður félagi okkar í leik og
starfi. Hann átti að vera snúninga-
strákur sem kallað var. Nóg voru
verkefnin, að stugga úr túni, reka
kýr í haga og sækja þær aftur,
sækja hross o.fl. Þegar Maggi var
beðinn að gera eitthvað, var hann
hlaupinn af stað áður en við var
litið og leysti allt vel af hendi. Hann
var snemma ötull, handlaginn og
vandvirkur. Leti þekkti hann aldr-
ei. Uppkominn var hann eftirsóttur
í vinnu bæði til sjós og lands.
Betri og skemmtilegri vinnu-
mann var því ekki hægt að hugsa
sér. Oft var Helga, litla systirin,
með honum í störfum og leik, ald-
ursmunur þeirra var ekki meiri en
tæpt ár. Maggi var henni einstak-
lega góður og hjálpaði henni ef eitt-
hvað amaði að. Hún segir: Ég var
alltaf örugg ef Maggi var með. Nóg
var af leikfélögum því að í Stóru-
mörk var þríbýli og fjöldi krakka á
öllum aldri bæði í Vestur- og Aust-
urbæ. Við áttum heima í Miðbænum
sem alltaf var kallaður Hábær.
Auðvitað lenti Maggi stundum í
útistöðum og þrasi við leikfélagana
og var þá enginn eftirbátur annarra
í orðsins list og stóru orðin fuku á
milli eins og eldibrandar. En börn
hafa þann góða eiginleika að vera
fljót að fyrirgefa hvert öðru og fara
að leika sér saman eftir stutta stund
þó að kastast hafí í kekki hjá þeim.
Samvinna milli þessara bæja var
mjög góð, enda varð að vera gott
samkomulag um svo marga hluti,
jafnvel var túnum og engjum skipt
í skákir milli bæjanna. Frá fyrstu
dögum sem Maggi var hjá okkur
mátti segja að hann stæði vörð um
hag hábæjarins og okkar sem þar
áttum heima. þetta er okkar skák
og þetta er okkar kálgarður, sagði
hann, og hvorki mönnum né mál-
leysingjum hefði hann leyft að
hagga þessu óátalið.
Mér kemur í hug minning sem
ég aldrei gleymdi. Það bar við vetur-
inn 1929 að kennara vantaði í minni
heimasveit. Minn góði, fyrrverandi
VANDAÐAR EIKARKISTUR
Þ JÓNUSTA VIÐ ALLT LANDIÐ
tÚtfararþjónustan
Fjarðarási 25, R, sími 679110 - 672754
barnaskólakennari, Sigurður Vig-
fússon, bað mig að taka þetta starf
að mér. Ég var þá búin að vera í
1. og 2. bekk Kvennaskólans og
því þótti sjálfsagt að ég gæti gert
þetta. Mér sjálfri fannst nú allt
annað. En þessi kennari minn, sem
ég virti og þótti mjög vænt um, og
faðir minn sem ég gat aldrei neitað
um neitt iögðu svo fast að mér að
gera þetta að ég gafst upp. Og lof-
orð varð að efna. Þetta var far-
skóli og hann átti að byija í Vestur-
bænum, í Stórumörk. Ég hefði nú
heldur kosið að byija kennsluna
með öðrum krökkum en þeim sem
ég var ennþá stundum að leika mér
við í alls konar krakkaleikjum og
bjóst við að erfitt yrði að halda aga
í skólastofunni. Hvernig tæki Maggi
því að ég yrði allt í einu orðin al-
vörukennarinn hans? Eitthvað hafði
verið kvartað yfir honum í skólan-
um veturinn áður. Við vorum að
vísu mjög góðir vinir, en í hans
augum hlaut ég bara að vera ein
stóra stelpan í Hábænum. En kvíði
minn var ástæðulaus. Maggi var frá
fyrsta skóladegi fyrirmyndar nem-
andi, svo þrúður og elskulegur að
á betra var ekki kosið og lærði all-
ar sínar lexíur með miklum sóma.
Þá fann ég að hann ætlaði að standa
með mér, hvernig sem til tækist.
Þetta var sannarlega mikil fórn af
hans hendi, hann sem var svo mik-
ill tjörkálfur að hann gat sjaldan
verið kyrr nema stutta stund í einu.
Á móti kom að hann átti mjög gott
með að læra og var fljúgandi næm-
ur, enda varð hann fljótt mikill
bókaunnandi og las allt sem hann
náði í. Mér leið vel og þótti svo
gaman að vera með þessum ágætu
krökkum sem ég kenndi í tvo vetur
að ég dreif mig í Kennarskólann.
Þökk sé Magga og þeim öllum.
Hún kom fljótt í ljós hjá Magga
þessi einstaka hjálpsemi. Alltaf var
hann tilbúinn að rétta hjálparhönd
þegar á þurfti að-halda. Því hefur
hann haldið ævina út. Ég man þeg-
ar þau komu síðast til mín, Maggi
og Sólveig Þorleifsdóttir, kona
hans. Þá var hún nokkuð farin að
tapa sjón. Ég dáðist að því hvað
hann hjálpaði henni vel á sinn hátt-
vísa máta. Hún þurfti ekki að biðja
hann um hjálp. Hann var hennar
hægri hönd ef á þurfti að halda,
án orða, Sólveig var áreiðanlega
eins örugg og litla systir ef Maggi
var með.
Hann fór ekki varhluta af erfið-
leikum í lífi sínu. Hann missti dótt-
ur sína er hún var bam að aldri.
Það gekk ákaflega nærri honum.
Kona hans lést 1989. Hennar sakn-
aði hann mikið. Sjálfur varð hann
fyrir miklum veikindum af meiðsl-
um og slysum. Því tók hann öllu
með miklum hetjuskap og kvartaði
aldrei, en reis upp aftur glaður og
hress og sagði þá að þetta hefði
ekkert verið. Hann var harður við
sjálfan sig og kjarkurinn var alltaf
óbilandi. Það eru ekki ýkja mörg
ár síðan hann lét sig hafa það að
stökkva yfir Bleiksárgljúfur í Fljóts-
hlíð- á stað sem sagt var um að
enginn hafí þorað að reyna við síð-
an þar varð banaslys á 19. öld.
En Magnús var hamingjumaður
í einkalífí. Hann átti góða og mynd-
arlega konu og dætur hans, Helga
og Jóhanna, tengdasynir og bama-
börn hafa verið honum einstaklega
góð og hjálpsöm svo að betra gat
það ekki verið. Og gaman var að
fá að vera með honum á 70 ára
afmælinu. Þá var hann svo innilega
glaður og hamingjusamur með sín-
um myndarlegu barnabörnum, sem
sýnilega sóttu til hans, ættingjum,
vinum og svo dætrum sínum og
tengdasonum, sem með miklum
ágætum gáfu honum sannarlega
gleðilegan hátíðisdag.
Magnús var hjá foreldrum okkar
þar til þau brugðu búi og sýndi
þeim einstaka ræktarsemi og vel-
vild meðan þau lifðu. Fyrir það og
hans einlægu vináttu við okkur
systurnar, sem aldrei bar skugga
á, viljum við allar þakka honum
heilshugar að leiðarlokum, og vott-
um dætrum hans, tengdasonum og
barnabörnum innilega samúð í sár-
um söknuði þeirra. En minningin
um góðan dreng deyr aldrei. Hún
ber birtu um ókomin ár.
Guð blessi vin minn og bróður.
Sigurbjörg Guðjónsdóttir