Morgunblaðið - 12.01.1992, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ FOLK I FRETTUM SUNNUDAGUR 12. JANÚAR 1992
35
Ævar Pedersen ásamt kunningja sínum.
FUGLAR
Övenjulega mikið
um krákur á landinu
Strax upp úr áramótum ár
hvert fer fram árleg fuglataln-
ing hér á landi og reyndar
víða um heim allan. Þetta er fast-
ur ákveðinn dagur. Hér á landi
fer talningin þannig fram, að
glöggir menn vopnaðir sjónauk-
um og minnisblokkum ganga
strandlengjuna. Þéttast er talið á
Suðvesturhorni landsins, en engu
að síður koma 60 prósent af skýrl-
unum frá athugunarmönnum víða
um land. Sums staðar er einnig
talið inn til landsins, eins og t.d.
með Soginu, við vötnin fyrir ofan
Reykjavík, við Mývatn og víðar.
Morgunblaðið ræddi við Ævar
Pedersen fuglafræðing og spurði
hann um niðurstöður talningar-
innar að þessu sinni. Ævar sagði
fýrst af öllu:
„Það eru ekki allar skýrslur
komnar í hús, mest þessar frá
Suðvesturlandinu, en hinar eru
að reytast inn. Þó höfum við á
Náttúrufræðistofnuninni rætt við
ýmsa af talningarmönnunum í
síma og fengið pata af því helsta
sem þeir urðu varir við. Það kom
sitthvað athyglsivert í ljós að
þessu sinni. Til dæmis er óvenju-
lega mikið um krákur á landinu
núna, dvergkrákur og bláhrafna.
Þetta eru margir fuglar og þeir
eru víða, til dæmis á Eskifirði, á
Höfn, í Öræfum, suður með sjó
og meira að segja í Reykjavík.
Þá sást örn við Sogið. nokkrir
æðarkóngar og bókfinka á Sel-
fossi svo eitthvað sé nefnt. Aust-
ur í höfn sást einnig nauðafágæt-
ur fugl, það var blikandarkolla.
Þetta er síberískur fugl og ör-
sjaldan hafa steggir villst hingað,
en þetta er í fyrsta sinn sem kolla
sést. Á Stokkseyri- og Eyrar-
bakkasvæðinu sást einnig föru-
fálki sem er mjög sjaldgæfur
flækingur hér á landi.“
En ef við lítum aðeins á algeng-
ari fugla, var eitthvað sem mönn-
um þótti sláandi? „Við verðum
að líta á margra ára gögn til
þess að sjá hvort að breytingar
verði á einstökum stofnum, slíkt
verður ekki ráðið af einum taln-
ingardegi sem var auk þess óhag-
stæður að þessu sinni sökum veð-
urs. En eitt og annað var þó at-
hyglisvert. Til dæmis vantaði
stokkendur og rauðhöfða nær al-
gerlega á viss svæði þar sem þær
tegundir hafa verið fastagestir í
gegn um árin. Á móti kom að
þeir fuglar sáust í ríkari mæli en
fyrr á öðrum stöðum, til dæmis
á vötnunum fyrir ofan Reykjavík.
Orsakanna er líklega að leita til
veðurfarslegra atriða, en veður
hefur verið mjög hagstætt fyrir
fugla í vetur. Slíkt veldur annarri
dreifingu. Veðurfarslegar ástæð-
ur valda því sennilega líka, að
það vantaði toppskarfa í talning-
una við utanvert Reykjanes. Þær
sárafáu duggendur og skúfendur
sem hafa hér vetursetu höfðu nú
meiri drefingu en fyrr og fleiri
talningarmenn töldu fleiri sílam-
áfa en nokkru sinni fyrr. Sílamáf-
urinn er að lang mestu leyti far-
fugl, en menn hafa séð einn og
einn flæking á vetrum. Nú hefur
þessum fugli fjölgað svo mikið,
að einstaklingum fjölgar sem
þrauka veturinn," sagði Ævar.
Sérfræðingurinn var í lokin
spurður hvort að miklum kráku-
göngum gæti fylgt landnám nýrr-
ar tegundar varpfugla á íslandi,
sérstaklega hvað varðaði dverg-
kráku? „Dvergkrákur hafa gert
tilíaunir til varps hér á landi áð-
ur, en ekki heppnast. Kvenfugl
einn var tvö ár í Vestmannaeyjum
og reyndi varp og fyrir um 15
árum síðan var mikið af dverg-
krákum í Reykjavík og nágrenni.
Um vorið var eitthvað um varptil-
raunir í Þingholtunum, en ekkert
kom út úr því. Mér frnnst þó lík-
legt að dvergkrákan gæti lifað
hér. Það sýnir sig að þær þrauka
veturinn hér. Þetta er spurning
um varpskilyrði. Þær verpa gjarn-
an í tijám eða í klettaveggjum.
Ég hygg að fæðunnar vegna yrðu
þær að vera nokkurs konar borg-
arfuglar á íslandi og ef þær yrpu
í greinlundum þeim sem eru að
spretta upp vítt og breytt tel ég
að þær gætu náð fótfestu. Slíkt
gæti einmitt gerst við þær kring-
umstæður sem nú eru, þ.e.a.s.
þegar margir fuglar flækjast
saman til landsins," svaraði Ævar
Pedersen.
Morgunblaðið/fréttar.
Nikólína situr við borðendann, en fyrir sftan standa Ingvar Sigurðs-
son, Birkir Elmarsson og Óskar Finnsson.
UPPSKRIFTIR
Tóku hós á
verðlauna-
hafa með 50
kg- af mat
Argentína steikhús og Rás 2
gengust fyrir uppskrifta-
keppni í desember og verðlaunin
voru fremur óvenjuleg. Verðlauna-
hafinn fékk í heimsókn tvo kokka
Argentínu og þjón, með 8 rétti fyr-
ir 6 manns í farteskinu. Kokkar og
þjónn af Argentínu stigu í fullum
skrúða um borð í Fokker frá Flug-
leiðum, enda var vinningshafinn,
Nikólína Halldórsdóttir, til húsa á
Neskaupsstað. Verðlaunauppskrift-
in var fyrir „Frystiköku" og förum
við nánar út í það síðar í textanum.
Tæplega 200 uppskriftir bárust í
keppnina og sagði Óskar Finnsson
matreiðslumeistari á Argentínu að
þar hefði kennt ótrúlegra grasa,
slík hafi verið fjölbreytnin. „Þetta
voru ekki bara einhvers konar upp-
skirftir, þvert á móti, þær áttu að
ná rétti sem hægt væri að setjast
niður með síðla á aðfangadags-
kvöldi, eftir allt átið, og hressa sig
með svona er kvöldið væri orðið
rólegt, börnin sofnuð og svo í'ram-
vegis. Frystikakan hennar Nikólínu
er ótrúleg, axlirnar fara að hreyf-
ast er hún er snædd,“ bætti Óskar
við._
Óskar sagði að þeir félagar hefðu
farið austur með hafurstask upp á
50 kílógrömm. Auk matarins höfðu
þeir með sér hnífa, bretti, potta og
pönnur, en sjálf hafði Nikólína viðað
að sér miklu að aukaleirtaui,
hnífapörum og þess háttar. „Þetta
vakti greinilega mikla athygli í
bænum, því við fengum lögreglu-
fylgd er við gengum í kokkaskrúð-
anum frá húsi Nikólínu og til hótels-
ins að veislu lokinni og það var þar
að auki öllum snjó rutt frá húsinu
í tilefni dagsins,“ sagði Óskar.
Veislan var vegleg. Hún hófst á
fordrykk, en síðan var borinn fram
grafinn nautavöðvi. Þá fylltur
smokkfiskur með laxafrauði og því
næst kjúklingaseiði með melónum.
Þá kom hangikjötspate með dijon-
sósu og síðan skötuselur í rauð-
vínssósu. Ristaðar nautalundir
komu þar á eftir og síðan kalúa-
ostatoppur, loks gljáðir ávextir. Á
eftir var svo kaffi og gátu menn
valið sér með konfekt, líkkjör eða
konjak. Með réttunum var ýmist
dreypt á rauð- eða hvítvíni, allt eft-
ir því hvað við átti hveiju sinni.
Verðlaunahafinn Nikólína Hall-
dórsdóttir sagði að þátttaka hennar
hefði meira verið upp á grín en
nokkuð annað, hún hefði aldrei tek-
ið þátt í neinum getraunum eða
leikjum af neinu tagi fyrr. En nú
væru vinkonurnar að spyija hvort
hún ætlaði ekki að senda frá sér
kokkabók! „Ég var undrandi á því
að sigi-a í þessu og veislan var virki-
lega glæsileg og skemmtileg," sagði
Nikólína. Nikólína sagði enn frem-
ur, að uppskriftin að frystikökunni
hefði fyrst rekið á ijöru sína fyrir
mörgum árum, en hún hefði breytt
henni mikið og gerði hana jafnan
eftir minni. „Neðst raða ég makkar-
ónukökum og ofan á saxa ég tvo
banana, tvö epli, eina appelsínu og
eina dós af blönduðum kokteiÞ
ávöxtum með safanum. Síðan strái
ég yfir söxuðum möndlum og 100
grömmum af rifnu súkkulaði. Þetta
er fryst og síðan látið þiðna í um
fimm klukkustundir uns það er bor-
ið fram með þeyttum ijóma. Þetta
er mjög frískandi réttur eins og
flestir sem gerðir eru með ferskum
ávöxtum. Gamla uppskriftin var
m.a. þannig að nota átti sérrí og
döðlur og meira af eplum og appels-
ínum en ég nota, auk þess ekki
gert ráð fyrir kokteilávöxtunum.
Ég breytti þessu eins og mér datt
í hug,“ sagði Nikólína.
uTfnia
Hefst í fyrramálið - meiriháttar verðlækkun
BANKASTRÆTI 10