Morgunblaðið - 26.03.1992, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. MARZ 1992
mmmn
geb oðeins gefi'S þér fóeinc* nóinúturi'
. . . Þetta er símsvarinn.
Láttu illyrðin fjúka ...
HÖGNI HREKKVlSI
þtBTTA ER. ETKJ<I EtAJS OG HEí^UL! LEA/GUK
BRÉF TTL BLAÐSINS ■
<
Samkeppni um
skólabyggingar
FráJóniA. Gissuarsyni:
Reykjavíkurborg hyggst efna til
samkeppni um gerð skólabygginga
í sínu umdæmi. Hér er brotið í
blað, því að sú venja hefur skapast
að fela slíkt starf einstökum húsa-
meisturum án samkeppni. Þeir
virðast tíðum hafa fengið að valsa
að eigin vild en notagildi setið á
hakanum. Hér er þó ekki verið að
tjalda til einnar nætur heldur verið
að reisa byggingu sem standa mun
um Iangan aldur - jafnvel aldir.
í öllum grunnskólum eru við-
fangsefni þau sömu. Húsnæði sem
hentar einum skóla mundi og reyn-
ast vel öðrum. Vankantar sem í
Ijós kæmu á einum skóla yrðu og
öðrum til trafala. Þennan augljósa
sannleika hafa húsameistarar oft
látið sem vind um eyru þjóta og
dýrmæt reynsla virt að vettugi.
Þess vegna hefur farið verr en
skyldi. Þrír skólar í Reykjavík og
nágrenni eiga þó nokkra sérstöðu:
Austurbæjarskóli, Verslunarskóli
íslands og Valhúsaskóli á Seltjarn-
arnesi. Margt er þar til eftir-
breytni, enda skólastjórar allra
með í ráðum um alla tilhögun og
álit þeirra að fullu metið. Mætti
þetta verða væntanlegum skóla-
arkitektum hvatning að nýta
reynslu sem fyrir hendi er og leita
hannar þar sem hana er að finna.
Ég leyfi mér að nefna nokkur
skilyrði sem skólahús verða að
uppfylla. Ekki svo að skilja að ég
einn hafi komið auga á þann stó-
rasannleika. Þessar staðreyndir
hafa blasað við augum allra kenn-
ara um langan aldur, þótt skotist
hafi sjónum arkitekta.
Leiðir frá kennslustofum til and-
dyris séu svo stuttar sem framast
er kostur á. í stórum skólum þurfa
því að vera minnst tvennar útidyr
svo sem er í Austurbæjarskóla.
Miðsvæðis séu þær vistarverur sem
allir venja komur sínar til, t.d.
bókasafn og stjórnsýsla. Mikil bót
er að geta lokað milli deilda, eink-
um ef aldursmunur nemenda er
mikill svo og þegar próf er í sumum
deildum en kennt í öðrum. Þessi
atriði eru vel leyst í Valhúsaskóla.
Gluggar á kennslustofum eru víða
allt of stórir. Margir munu minn-
ast úr sinni eigin skólagöngu með
hryllingi er lágir sólargeislar yfir-
fylltu kennslustofur þeirra. Sigurð-
ur Guðmundsson arkitekt sótti
ýmsar fyrirmyndir til suðlægari
landa er hann formaði Austurbæj-
arskóla. Glugga hafði hann þó
minni hér vegna lægri sólargangs.
Vinnuherbergi kennara hafa allt
of oft setið á hakanum en eru þó
nauðsyn. Vert væri að líta á hvem-
ig Verslunarskóli Islands hefur
leyst það mál. Leikvöllur skóla
þarf að vera svo úr garði gerður
að hann Iaði börn og unglinga að,
Óréttlæti
Frá Einari Kristinssyni:
Tilgangur laga í lýðræðisríkjum
Vesturlanda er tæpleg sá að ná
fram óréttlæti.
Ef löggjafinn í upplýstu þjóðfé-
lagi gerir sig beran að því að setja
slík lög og dómsvaldið framfylgir
slíkum lögum er vísast að báðir
aðilar, löggjafinn og dómsvaldið,
verði aðhlátursefni almennings og
glati allri virðingu. Þeim er því
hollast að láta slíkt ekki gerast.
Ég segi þetta að gefnu tilefni.
Nú nýverið var öldruð kona
dæmd til að greiða áskrift að tíma-
riti. Að sönnu voru formgallar á
vörn hennar en engu að síður get-
ur hún sannað að þessa áskrift
hafi hún greitt þannig að hér var
kveðinn upp rangur dómur sem
einnig utan skólatíma og verði
þeim kærkomið athvarf. Á velli
Austurbæjarskóla má á sumrum
sjá ungmenni daglangt að leik, en
þá líkjast vellir annarra skóla
dauðs manns gröf.
Þótt allir séu á einu máli að
skóla skuli hanna sem hentugastan
skólastarfi öllu, mætti þó huga að
þörfum annarra hverfisbúa. I ný-
byggðum skortir að jafnaði sama-
stað hvers konar félagsstarfi. Gæti
ekki skólasalur leyst þann vanda,
væri ráð fyrir því gert í upphafi?
í nýjum hverfum reynast skólar,
sem við hæfi voru í öndverðu, of
stórir er frá líður. Þessu veldur í|
breytt aldursskipting svo og fækk-
un. Þessa skóla þyrfti að hanna
svo að hluta mannvirkja mætti þá f
nýta til annarra þarfa.
Fræðsluyfirvöld Reykjavíkur
ættu nú, áður en útboð fer fram, 4
að kanna viðhorf skólastjóra og
kennara til húsnæðis sem þeir
starfa í, fá fram kosti þess og
galla svo og hvað hefði mátt betur
fara. Ábendingar þessar ættu svo
að fylgja útboðsgögnum.
JÓN Á. GISSURARSON
Sjafnargötu 9 Reykjavík
dómara ber að henda og biðjast
afsökunar á. Starf dómara á að
vera að ná fram réttlæti, en ekki
að hanga eins og hundur á roði á
heimskulegum og vitlausum laga-
greinum.
Hin lögformlega málsmeðferð í
þessu máli er dómsvaldinu til
ævarandi skammar . og það að
þetta sé mögulegt er alvarlegt
umhugsunarefni fyrir löggjafar-
valdið.
Tökum dæmi: Maður er dæmd-
ur til hengingar fyrir morð. Þegar
dómur er fallinn getur sá seki
sannað fjarvist sína frá morðstað
með óhrekjanlegum rökum. Hvað
á að gera? Á að láta dóminn standa
svo að „réttvísin" haldi andlitinu
eða á að taka málið upp aftur og
ómerkja fyrri dóm svo að réttlætið
sé í heiðri haft?
EINAR KRISTINSSON,
Funafold 43, Reykjavík.
Víkverji skrifar
Víkveiji dagsins hefur undan-
farna daga reynt að ná í
fulltrúa bæjarfógeta í Keflavík, án
árangurs. Fulltrúinn var á nám-
skeiði í Reykjavík í eina viku svo
Víkveiji lét gott heita þá vikuna,
enda fengust engin svör við erind-
inu hjá öðrum starfsmönnum emb-
ættisins. Þegar Vikveiji taldi að
fulltrúinn væri kominn til starfa
og reyndi að ná í hann símleiðis
hefur hann ýmist verið á tali eða
ekki verið við, eins og gengur.
Víkveiji hélt áfram að reyna að
ná til fulltrúans en fékk að endingu
þau skilaboð að hann væri farinn
á námskeið og yrði ekki meira við
þann daginn.
Þessi tiltekni fulltrúi er dómfor-
seti í sjóprófum sem haldin eru hjá
bæjarfógetaembættinu í Keflavík
og er ekki nokkur lifandi leið að
fá þær grundvallarupplýsingar
hvort ákveðið mál hafi verið tekið
fyrir hjá embættinu. Ekki einu
sinni hjá bæjarfógetanum sjálfum.
Fulltrúinn virðist ekki þurfa að
gera neinum grein fyrir því hvar
tiltekin mál eru stödd í það og það
skiptið og þegar Víkveiji hefur
innt starfsmenn hjá embættinu
eftir slíkum grundvallarupplýsing-
um hafa þeir komið af fjöllum. Að
sögn lögfróðra manna er bæjarfóg-
etaembættinu heimilt að halda sjó-
próf fyrir luktum dyrum og af-
henda endurrit af dómum eftir dúk
og disk, en er það ekki skýlaus
krafa almennings í upplýsinga-
þjóðfélagi að fá að vita hvort tiltek-
ið embætti hafi til umfjöllunar
ákveðið mál?
XXX
Eftirfarandi bréf hefur borist
frá Kanadamanni af íslensk-
um ættum. Nafn hans stendur
undir bréfinu en hann bað um
nafnleynd:
Ágæti Víkveiji. Bestu þakkir
fyrir ágætan dálk. Þar sem þú
stendur þig vel að leiðrétta almenn-
an misskilning, væri ég þakklátur
ef þú vildir bæta einni leiðréttingu
við:
Nú þegar mikið er rætt um fyrir-
huguð fiskikaup úr spænskum og
portúgölskum togurum, sem veiða
við austurströnd Kanada, þá er
talað um það t.d. í Morgunblaðinu,
að þeir veiði „í landhelgi Ný-
fundnalands og Kanada“ og talað
um Nýfundnaland eins og það sé
sjálfstætt land. Staðreyndin er sú,
sem margir en alls ekki allir virð-
ast vita, að Nýfundnaland heitir
fullu nafni „Province of Newfound-
land and Labrador" og er 10. fylki
(province) í kanadíska ríkjasam-
bandinu, eða frá 1949. Að tala um
annað en kanadíska landhelgi
væri eins og að segja „landhelgi
Vestmannaeyja og Islands."
Kanadísk landhelgi í Atlantshafi
þjónar ekki eingöngu hagsmunum
Nýfundnalands og Labradorfylkis,
heldur öllu landinu, og þá sérstak-
lega Nova Scotia, New Brunswick,
Prince Edward Island og Quebec,
en þessi fylki sækja öll í fiskimið
Kanada í Atlantshafi.
I
4
I
I
I
4