Morgunblaðið - 05.06.1992, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. JÚNÍ 1992
|'
%
Keldhverfíngar kaupa
fiskeldisstöð ísno hf.
ÓSTOFNAÐ hlutafélag í Kelduhverfi hefur náð samningum við
Framkvæmdasjóð íslands um kaup á fiskeldisstöð þrotabús ísno hf.
í Kelduhverfi og eldisbúrum þrotabúsins í Vestmannaeyjum. Þá
hafa sömu aðilar náð samkomulagi við Landsbanka íslands um kaup
á fiskinum í eldisstöðinni.
' $<*!><*& ,
jM
Að sögn Ólafs Jónssonar tals-
manns kaupendanna er samningur
á milli heimamanna og Fram-
kvæmdasjóðs tilbúinn og verður
undirritaður í næstu viku þegar
gengið hefur verið frá stofnun hlut-
afélagsins nyrðra. Hlutafélagið
verður stofnað um helgina. Flest
heimili í sveitinni hafa lofað að
leggja fram hlutafé í nýja fiskeldis-
fyrirtækið, þar á meðal starfsmenn
stöðvarinnar.
Ólafur sagði að ekki lægi endan-
lega fyrir hvenær þeir tækju við
fyrirtækinu. Hann sagði ljóst að of
mikið væri af seiðum í stöðinni
miðað við þann rekstur sem þar
væri fyrirhugaður og reynt yrði að
selja þau sem fyrst.
Nýju Vestmannaeyjaferj-
unni gefið nafn
Flekkefjord, frá Grími Gíslasyni fréttaritara Morgunblaðsins.
Nýju Vestmannaeyjafeijunni var gefið nafnið Her-
jólfur síðdegis í gær. Það var Ásta Þórarinsdóttir
eiginkona Guðmundar Karlssonar formanns smíða-
nefndar og stjómar Herjólfs hf. sem gaf skipinu
nafn í Simek-skipasmíðastöðinni í Flekkeijord í
Noregi. Öivind Iversen framkvæmdastjóri Simek
afhenti síðan Guðmundi Karlssyni skjöl til staðfest-
ingar á afhendingu skipsins til Hetjólfs hf. Veifa
Simen og norski fáninn voru dregnir niður en ís-
lenski fáninn og veifa Heijólfs dregnir að húni.
Athöfnin var hátíðleg, skólabörn sungu og lúðra-
sveit lék. Heijólfur heldur af stað kemur á leið í
Háskóli íslands:
Morgunblaðið/Grímur Gíslason
dag og er væntanlegur til Vestmannaeyja síðdegis
á Hvítasunnudag. Allmargir framámenn í Vest-
mannaeyjum vom viðstaddir þegar Heijólfi var gef-
ið nafn. A innfelldu myndinni em Guðmundur Karls-
son og Ásta Þórarinsdóttir.
63% stúdenta féllu
í almennri lögfræði
36 STÚDENTAR náðu lágmarkseinkunninni 7 í prófi í almennri
lögfræði í lagadeild Háskóla fslands í vor. Alls tóku 98 prófið þann-
ig að um 63% féllu.
Próf í almennri lögfræði var hald-
ið hinn 6. maí og voru einkunnir
auglýstar í Lögbergi, húsi laga-
deildar, í gær. 98 stúdentar tóku
Afli togara á úthaldsdag hef-
ur minnkað um 10% milli ára
Akureyrin á toppnum með 194 milljóna aflaverðmæti
MEÐALAFLI togara á úthaldsdag fyrstu fjóra mánuði þessa árs var
10 tonn, en það er 11% minna en á sama tíma í fyrra. Jafnframt hef-
ur aflaverðmæti togaranna á úthaldsdag dregizt saman, reyndar að-
eins um 1,3%. Togarar á Austurlandi skáru sig nokkuð úr og juku
aflaverðmæti á dag um 4%, þrátt fyrir að afli á úthaldsdag hafi minnk-
að um 16%. Með öðrum orðum hafa austfirzku togararnir aukið verð-
mæti aflans verulega.
Þessar upplýsjngar koma fram í
togaraskýrslu LÍU, sem nú er að
koma út. Þar eru ísfisktogararnir
flokkaðir eftir landsvæðum, en fryst-
itogurum haldið aðskildum. Afli tog-
ara á svæðinu frá Vestmannaeyjum
að Snæfellsnesi á úthaldsdag varð í
ár 11 tonn, en var 12,7 í fyrra.
Skiptaverðmæti aflans á úthaldsdag
hækkaði úr 502.600 krónum í
514.500. Togarar af Vestfjörðum
fiskuðu 9,6 tonn að meðaltali á dag
að verðmæti rúmlega 450.000 krón-
ur, en í fyrra voru þeir með 11,2
tonn að verðmæti 477.000 krónur.
Norðlenzkir togarar voru að með-
altali með 8,7 tonn á dag að verð-
mæti 373.000 krónur, en í fyrra
voru þeir með 9,3 tonn á dag að
verðmæti 374.000 krónur. Austfirð-
ingar voru nú með 7,7 tonn að meðal-
tali að verðmæti 371.000 krónur, en
í fyrra fengu þeir 9,2 tonn að verð-
mæti 356.000 krónur. Séu ísfisktog-
aramir teknir sér reyndist meðalafli
Breiðafjörður:
Baldur í
áætlun á ný
VIÐGERÐUM sem gera þurfti á
flóabátnum Baidri eftir að hánn
steytti á skeri á föstudag er nú
lokið. Fyrirhugað var í gærkvöldi
að flóabáturinn hæfi siglingar
samkvæmt áætlun um Rreiðafjörð
í morgun.
Baldur steytti á skeri á föstudag
og hófust viðgerðir á honum hjá
Þorgeiri og Ellert hf. á Akranesi á
sunnudag. Þar var unnið við að
skipta um 5 metra langt og 1,5 m
breitt botnstykki bakborðsmegin og
skipta um nokkra botnstokka
frammá daginn í gær.
þeirra á úthaldsdag vera 9,4 tonn
að verðmæti 434.000 knónur, en í
fyrra voru þeir með 12,3 tonn að
verðmæti 434.000 krónur. Frystitog-
ararnir voru nú með 11,4 tonn á dag
að verðmæti 904.000 krónur, en í
fyrra fisku þeir 12,3 tonn hver á dag
að meðaltali að verðmæti 963.000
krónur. Þegar allur togaraflotinn er
tekinn saman hefur afli á dag fallið
úr 11,2 í 10 tonn og verðmæti á dag
úr 566.000 krónum í 558.000.
Að vandá skila frystitogaramir
mestum verðmætum á land og skera
þrír þeirra sig nokkuð úr. Akureyrin
EA 10 fiskaði fyrir 194 milljónir,
Freri RE 73 fyrir 187 og Örvar HU
21 fyrir 184 milljónir króna. Akur-
eyrin er jafnframt með hæst meðal-
skiptaverð á dag, 1,4-milljónir króna.
Vigri RE 71 er með langmest afla-
verðmæti ísfisktogara eða 151 millj-
ón króna og byggist það á sölu alls
aflans erlendis. Næstu togarar éru
Ögri RE 72 og Viðey RE 6, bæði
skipin með 117 milljónir króna og
seldu allan afla sinn erlendis eins og
Vigri. Þá kemur Bessi ÍS 410 með
114 milljónir og loks Guðbjörg ÍS
46 með 109 milljónir króna.
Aflahæstu skipin þetta tímabil era
Júlíus Geirmundsson ÍS 270 með
1.764 tonn, Akureyrin með 1.712
tonn, Haraldur Kristjánsson HF 2
með 1.697 tonn og Freri með 1.689
tonn.
Fyrirsjáanlegur samdráttur þorskafla:
Mínna áfall en 1968 en
færra um ný tækifæri
EFNAHAGSLEGT áfall af völdum fyrirsjáanlegs 40% samdráttar í
þorskafla jafnast ekki á við áfallið 1968 er síldarstofninn hrundi
og jafnframt varð verðfall á útflutningsafurðum íslendinga á erlend-
um mörkuðum. Þetta er álit tveggja hagfræðinga, sem einna bezt
þekkja til efnahagsmála á 7. áratugnum, þeirra Jóhannesar Nordal
og Jónasar H. Haralz. Jónas bendir þó jafnframt á að færri tæki-
færi til sóknar á nýjum sviðum blasi við nú.
Jóhannes Nordal seðlabanka-
stjóri segir í samtali við Morgun-
blaðið að hrun síldarstofnsins hafi
haft mun alvarlegri áhrif en sá
aflasamdráttur, sem nú sé fyrirsjá-
anlegur. „Þá varð milli 40 og 45%
samdráttur á útflutningsverðmæti.
Ég held sem betur fer að þau áhrif,
sem við nú sjáum fram á, verði
þónokkuð minni en þetta var,“ seg-
ir Jóhannes. „Þetta er samt mikið
áfall, það segir sig sjálft."
Jónas H. Haralz, fulltrúi íslands
í stjórn Alþjóðabankans og fyrrver-
andi bankastjóri Landsbankans,
var framkvæmdastjóri atvinnu-
málanefndar 1969. Hann segir að
áfallið 1968 hafi verið enn meira
en það, sem nú blasi við. Hran síld-
arstofnsins og verðfall á erlendum
mörkuðum hafi valdið því að á
tveimur árum hafi tekjur lands-
manna af vöraútflutningi verið 45%
minni en þær höfðu verið fyrir
áfallið. Á hinn bóginn hafí aðstæð-
ur þá verið um margt ólíkar því,
sem nú gerist. „Þá voru miklir
möguleikar til að auka þorskveiðar
og vinnslu, sem hafði verið van-
rækt vegna síldarinnar," segir Jón-
as. „Starf atvinnumálanefndanna
var að miklu leyti fólgið í því að
beina atorkunni yfir í þorskveiðarn-
ar. Það er erfiðara nú fyrir sjávar-
útveginn að flytja sig til. Það vora
góðir tímar á Nörðurlöndum. Marg-
ir fóra til dæmis úr byggingariðn-
aði hér, þegar verkefni drógust
saman, og til hinna Norðurland-
anna, einkum Svíþjóðar, enda var
mikil eftirspurn eftir slíku. Það
horfir öðravísi við núna.“
Jónas segir að 1968-1969 hafi
möguleikar landsmanna til að
fleyta sér yfir erfiðleikana með
erlendum lántökum verið meiri en
nú. „Það var vitað mál að verðfall-
ið á fískinum myndi ekki verða til
langframa og verðið hækkaði aftur
að tveimur árum liðnum. Núna er
landið mikið skuldugra en það var
þá, þannig að svigrúmið til slíks
er minna en það var,“ segir Jónas.
Hann minnir einnig á að 1968 voru
framkvæmdir við Búrfellsvirkjun
og álverið í Straumsvík að fara af
stað og hafí að nokkra leyti jafnað
út áfallið vegna síldarbrestsins. Nú
sjái menn hins vegar ekki fram á
stóriðjuframkvæmdir á næstunni.
Jónas segir að gott sé að muna
að mikil svartsýni hafí verið ríkj-
andi 1968, en engu að síður hafí
tekizt að_ vinna sig út úr erfíðleik-
unum. „Ýmis tækifæri koma fram,
sem menn hafa ekki séð fyrir, sér-
staklega ef vel og skynsamlega er
á málum haldið, eins og margt
bendir til að menn muni gera nú,“
segir hann.
Sjá einnig fréttir á miðopnu.
prófíð og fengu 36 sjö eða hærra.
Til þess að standast lágmarkskröfur
í námskeiðinu þurfa stúdentar að
fá meðaltalið 7 í prófum í almennri
lögfræði og heimspekilegum for-
spjallsvísindum og gildir síðar-
nefnda einkunnin 20% í þeim út-
reikningi. Þannig geta menn staðist
kröfumar með því að fá einkunnina
6,5 í almennri lögfræði ef þeir fá
8 eða hærra í heimspekinni. Að
minnsta kosti einn stúdent náði með
þeim hætti nú.
123 stúdentár tóku próf í al-
mennri lögfræði í janúar síðastliðn-
um og náðu þá einungis 15. Þá
féllu því um 88%. Stór hluti þeirra
sem féllu þá endurtók prófið nú,
en alls voru rúmlega 200 skráðir
til náms á fyrsta ári í lagadeild í
vetur.
--------»■■■♦ ♦--------
Línuskautaæðið:
Töluvert er
um beinbrot
Töluvert hefur borið á slysum
í tengslum við notkun línuskauta
að sögn Ragnars Jónssonar sér-
fræðings á slysadeild Borgarspít-
alans. Mest ber á handleggsbrot-
um og öðrum minni beinbrotum
hjá börnum.
Ragnar Jónsson benti á að línu-
skautamir væru hættulegri en t.d.
hjólabretti þar sem hægt er að kom-
ast mun hraðar á þeim og þess
vegna meiri hætta á alvarlegum
beinbrotum og áverkum þegar böm
detta. Ragnar benti á að böm er
nota línuskauta ættu að vera með
hjálm, hné- og olnbogahlífar. Þess-
ar hlífar geta komið í veg fyrir
slæma áverka þegar börn detta á
mikilli ferð.
-----»..-»-♦-
Málverkauppboð:
Biskupshjónin
á 950 þúsund
17. aldar málverk af biskups-
hjónunum í Skálholti eftir séra
Hjalta Þorsteinsson í Vatnsfirði
var slegið félaginu Minjum og
sögu á 950 þúsund á fjölmennu
uppboði Galleri Borgar í gær-
kvöldi. Félagið hefur í hug að
gefa Þjóðminjasafninu verkið.
Alls vora 72 verk boðin upp og
seldust þau öll. Hæsta verð fékkst
fyrir olímálverk eftir Jóhannes S.
Kjarval, Leyst úr læðingi, álfheimar,
ein milljón króna. Þriðja hæsta verð-
ið fékkst fyrir olíumálverk Ásgríms
Jónssonar, Drekkingarhyl, eða 710
þúsund og fjórða hæsta verðið fyrir
olíumálverk Errós, Aminu, 650 þús-
und.