Morgunblaðið - 26.06.1992, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. JÚNÍ 1992
Umboðsmaður Alþingis:
Gjaldtaka vegua toll-
eyðublaða athuguð
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur óskað eftir því við fjármálaráðu-
neytið að það geri grein fyrir því, hvernig staðið sé að töku gjalds
fyrir tollskýrslueyðublöð og á hvaða lagaheimildum sú gjaldtaka
sé byggð. Einnig óskar umboðsmaður eftir því að ráðuneytið skýri,
hvers vegna tollyfirvöld neita að taka við tollskýrslum, sem
Verslunarráð íslands hefur prentað. Frá þessu er greint í frétta-
bréfi Verslunarráðs íslands.
Ríkistollstjóri hóf í lok febrúar
að selja tollskýrslueyðublöð og
kosta eyðublöðin á bilinu 40 til
70 krónur. Jónas Fr. Jónsson, lög-
fræðingur Verslunarráðs, segir að
ráðið hafi þegar í upphafi gert
athugasemdir við þessa gjaldtöku
og talið að hún hefði ekki laga-
stoð. „Mat okkar er að þegar þjón-
ustugjöld fara að vera í verulegu
ósamræmi við kostnaðinn við
veitta þjónustu, sé í raun um
skattlagningu að ræða og hér er
á ferðinni slíkt tilfelli," segir Jón-
as. „Samkvæmt stjórnarskrá er
óheimilt að leggja skatta á nema
með lögum og við getum ekki séð
að þessi gjaldtaka hafí slíka stoð.
Það er vikið að þessum gjöldum í
athugasemdum við íjárlagafrum-
varpið en það er ekki nóg.“
Jónas segir að vegna þessarar
afstöðu tollyfirvalda hafi Verslun-
arráðið hvatt félagsmenn til að fá
álit umboðsrnanns Alþingis á mál-
inu. Umboðsmaður hafi nú vegna
slíks erindis sent fjármálaráðu-
neytinu bréf þar sem hann óski
eftir skýringum á gjaldtökunni og
því að tollyfirvöld hafni eyðublöð-
um Verslunarráðs.
Indriði Þorláksson, skrifstofu-
stjóri í fjármálaráðuneytinu, segir
að erindi umboðsmanns Alþingis
sé nú til meðferðar þar og búast
megi við svari ráðuneytisins á
næstunni.
Fé bjargað af Lágheiði
Númi Jónsson bóndi'á Reykjarhóli í Fljótum og syn-
ir hans þrír bjarga þremur hrútum sínum úr sjálf-
heldu á Lágheiði, þar sem þeir sátu fastir í snjó-
skafli. Þtjár klukkustundir tók að troða slóð fyrir
skepnumar niður á færan veg. Búið var að fínna
átta dauðar kindur í Fjörðum og Númi hafði fundið
tvö dauð lömb í gær.
Sjá Akureyrarsíðu, bls. 28.
Hækkun á ávöxtunarkröfu húsbréfa gagnrýnd:
Útboð Húsnæðisstofnunar
gaf ekki tilefni til hækkunar
— segir Elfar Gudjónsson, sölustjóri hjá Kaupþingi
Jónas segir að þegar tollyfírvöld
hafí hafíð sölu eyðublaðanna hafí
Verslunarráð boðið félagsmönnum
sínum sams konar eyðublöð þeim
að kostnaðarlausu. Þau hafí verið
nákvæmlega eins og eyðublöð
tollsins, nema hvað þau hafí verið
merkt Verslunarráði. Tollyfírvöld
hefðu í samráði við fjármálaráðun-
eyti neitað að taka við þessum
eyðublöðum, þrátt fyrir að engin
lagaákvæði séu um einkarétt tolls-
ins á prentun slíkra blaða og þrátt
fyrir að í þeim athugasemdum við
fjárlagafrumvarp, sem áður var
vísað til, væri greinilega ekki talið
að sú skylda hvíldi á tollyfírvöldum
að útbúa og afhenda þessi gögn.
Buðu klám til
sölu á Hlemini
LÖGREGLAN handtók í fyrri-
nótt tvo menn og eina konu sem
grunuð eru um að hafa selt klám-
myndbandsspólur, meðal annars
á Hlemmi. Mennirnir voru vistað-
ir á lögreglustöðinni yfir nótt og
málið hefur verið sent til RLR.
Maður gerði lögreglunni aðvart
skömmu eftir miðnætti í gær að
kona og tveir menn í bíl við Hlemm
væru að bjóða til sölu klámmynd-
bönd. Skömmu síðar handtók lög-
reglan fólkið við Umferðarmiðstöð-
ina. Við leit í bifreiðinni fundust
15 myndbandsspóiur með klámefni.
Auk þess að bjóða til sölu klám-
efni, sem er ólöglegt, er talið að
fólkið hafi gerst sekt um ólöglega
fjölföldun.
♦ ♦ ♦----
Hitaveitan:
19,9 millj.
vegria end-
urnýjunar
BORGARRÁÐ hefur samþykkt,
að taka 19,9 milljóna króna til-
boði lægstbjóðanda, Grétars
Sveinssonar, í endurnýjun á
hluta dreifikerfis Hitaveitu
Reykjavíkur.
Tvö tilboð bárust í verkið og er
tilboð lægstbjóðanda 86,21% af
kostnaðaráætlun, sem er rúmar 23
millj. Gunnar og Guðmundur sf.
buðu 20,9 millj., eða 90,53% af
kostnaðaráætlun.
§Ú ÁKVÖRÐUN Landsbréfa hf.,
viðskiptavaka húsbréfa, að hækka
ávöxtunarkröfu bréfanna úr
7,15% í 7,25% á miðvikudag hefur
hlotið nokkra gagnrýni á verð-
bréfamarkaði, þ. á m. frá Kaup-
Knapi á Ógát var Jón Þ. Ólafs-
son en eigandi er Þorsteinn Ey-
jólfsson. Búast má við spennandi
keppni þegar í úrslitin kemur á
sunnudag því stutt er í næsta
hest sem er Hrafnfaxi frá Búð-
ardal sem Einar Öder Magnússon
sat en hann hlaut 8,44 í ein-
kunn. Næstir komu Drómi frá
Hrappsstöðum með 8,41, knapi
Vignir Jónasson, Glæsir frá
Vindheimum með 8,38, knapi
Halldór Sigurðsson, Kveikur með
8,39, knapi Alexander Hrafn-
kelsson, ísak með 8,32, knapi
þingi og Verðbréfamarkaði ís-
landsbanka. Ástæða fyrir hækk-
uninni var m.a. sögð vera niður-
staðan úr skuldabréfaútboði Hús-
næðisstofnunar á þriðjudag þegar
ákveðið var að taka tilboðum með
Hörður Hermannsson, Hreggur
frá Skógamesi með 8,32, knapi
Lárus Hannesson og Stjarni frá
Hafgrímsstöðum með 8,31, knapi
Jóhann Hinriksson. Þessir átta
hestar mæta í úrslit á sunnudag.
Athygli vekur að öll eru þessi
hross frá hestamannafélaginu
Snæfellingi nema þau tvö fyrst-
töldu en Ogát er frá Faxa í Borg-
arfírði en Hrafnfaxi frá Glað í
Dalasýslu. Kynbótadómnefnd
mótsins dæmdi í gær hryssur en
þær verða aftur sýndar á morgun
laugardag.
7,15% eða lægyi ávöxtun. Þessi tvö
verðbréfafyrirtæki telja að ekki
geti verið samhengi á milli hækk-
unarinnar og niðurstöðunnar úr
útboðinu heldur hljóti aðrar
ástæður að liggja þar að baki.
Ásgeir Þórðarson, fprstöðumaður
hjá Verðbréfamarkaði íslandsbanka,
sagði í samtali við Morgunblaðið að
ekki gæti verið samhengi á milli
hækkunar ávöxtunarkröfu húsbréfa
og þeirrar niðurstöðu sem varð í
uppboði Húsnæðisstofnunar. Hér
væri um að ræða sambærileg bréf,
t.d. hvað varðaði tímalengd, enda
þótt húsnæðisbréfin væru einfaldari
í umsýslu. Ástæðan hlyti fremur að
vera aukið framboð húsbréfa hjá við-
skiptavakanum því markaðurinn
legði bréfín að jöfnu. Hann sagði að
Verðbréfamarkaður íslandsbanka
hefði keypt inn bréf miðað við 7,15%
samningnum.
Eldri samningur þjóðanna, sem
gilt hefur undanfarin þijú ár, gerði
ráð fyrir að íslendingar ættu rétt
á 78% af leyfðum loðnukvóta, en
Norðmenn og Grænlendingar 11%
hvorir. Þetta hlutfall helzt óbreytt
í nýja samningnum, sem tekur gildi
1. júlí næstkomandi og rennur út
30. apríl 1994. Samkvæmt samn-
ingnum eiga löndin að leitast við
að ná samkomulagi um heildarafla
á loðnu á hverri vertíð, en náist
ekki samkomulag fyrir ákveðinn
tíma, ákveða íslendingar heildarafl-
ann einhliða. Norðmenn og Græn-
lendingar verða þó ekki bundnir af
þeirri ákvörðun, telji þeir hana óvið-
unandi.
ávöxtunarkröfu framan af degi á
miðvikudag en eftir að ljóst var orð-
ið að viðskiptavakinn seldi húsbréf
miðað við 7,25% ávöxtun hefði verið
nauðsynlegt að hækka kröfuna.
„Niðurstöður útboðs Húsnæðis-
stofnunar gáfu ekkert tilefni til
hækkunar á ávöxtunarkröfu hús-
bréfa,“ sagði Elfar Guðjónsson, sölu-
stjóri hjá Kaupþingi. „Áð mínu mati
var þessi hækkun ávöxtunarkröfunn-
ar óþörf nema ástæðan hafi verið sú
að birgðir hafi safnast upp hjá Lands-
bréfum. Það var mikið af peningum
i umferð og t.d. gengu 200 milljónir
ekki út í útboðinu. Ég er sannfærður
um að Landsbréfum hefði tekist að
selja húsbréf miðað við 7,15% ávöxt-
unarkröfu. Hins vegar var ekki látið
á það reyna.“ Elfar sagði að húsbréf
og húsnæðisbréf væru nokkuð hlið-
stæð bréf og því ekki óeðlilegt að
ávöxtun þeirra væri sú sama.
í bókun með samningnum segir
að Norðmenn megi aðeins veiða
35% af bráðabirgðakvóta sínum
innan íslenzkrar lögsögu. Áður
máttu þeir veiða allan sinn afla inn-
an landhelginnar ef þeim sýndist
svo, án takmarkana nema hvað
varðaði svæðalokanir og tímabund-
in veiðibönn, að sögn Jóns B. Jónas-
sonar, skrifstofustjóra í sjávarút-
vegsráðuneytinu.
Landssamband útgerðarmanna
lagðist síðastliðinn vetur gegn því
að loðnuveiðisamningurinn yrði
framlengdur óbreyttur og fór fram
á niðurskurð á veiðiheimildum
Norðmanna.
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
Ógát frá Þingnesi með hæstu einkunn út úr forkeppninni þrátt
fyrir að vera fyrst í dóm, knapi er -Jón Þ. Ólafsson.
Fjórðungsmótið á Kaldármelum:
Sú fyrsta hafn-
aði í fyrsta sætinu
EKKI hefur það þótt vænlegt til árangurs að vera fyrstur í dóm
í gæðingakeppni en undantekning frá þessari reglu átti sér stað
á Fjórðungsmóti vestlenskra hestamanna á Kaldármelum í gær
er hryssan Ógát frá Þingnesi hlaut hæstu einkunn 8,47 en hún
var einmitt fyrst inn í dóm í B-flokki gæðinga á mótinu.
Nýr samningur um skiptingu loðnustofnsins:
Veiðar Norðmanna við
Island takmarkaðar
NÝR samningur milli íslendinga, Norðmanna og Grænlendinga
um skiptingu norsk-íslenzka loðnustofnsins milli þjóðanna var
undirritaður í Kaupmannahöfn í gær. í bókun við samninginn
er gert ráð fyrir takmörkunum á veiðum Norðmanna í íslenzkri
landhelgi, sem ekki voruj eldri samningi. Hlutfallsleg skipting
loðnuafla á milli þjóðanna er hins vegar sú sama og í gamla