Morgunblaðið - 31.07.1992, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 31. JÚLÍ 1992
Álagning opinberra gjalda 1992:
Islenskir aðal-
verktakar greiða
482 milljónir kr.
Álögur alls 58% meiri en í fyrra
ÁLAGNINGARSKRÁ skattstjóraumdæmanna verður lögð fram
í dag. Samkvæmt þeim eru gjaldahæstu einstaklingar á landinu
feðgarnir Þorvaldur Guðmundsson og Skúli Þorvaldsson í Reykja-
vík, með 37 og 19 milljón króna álögð gjöld 1992. Hæstu lögaðilar
eru íslenskir Aðalverktakar og Eimskipafélag íslands með 483
og 251 milljón króna. Alls nema álögð gjöld einstaklinga 7,8 millj-
örðum króna, sem er 21% hækkun frá árinu áður. Heildargjöld
lögaðila eru 18,6 miHjarðar, og
heildina eru því lagðir á um 26,'
meira en í fyrra.
Af einstaklingum er hæsti
greiðandi í Reykjavík Þorvaldur
Guðmundsson forstjstjóri með
rúmar 37 milljónir króna í álögð
gjöld, í Reykjanesumdæmi Helgi
Vilhjálmsson forstjóri Hafnarfirði
með 12,5 milljónir, í Suðurlands-
umdæmi Sigfús Kristinsson bygg-
ingarmeistari á Selfossi með 6,3
milljónir, í Norðurlandsumdæmi
eystra Oddur Carl Thorarensen
lyfsali Akureyri með 6,2 milljónir,
í Norðurlandsumdæmi vestra
Pálmi Friðriksson Sauðárkróki
með 5 milljónir, í Vestfjarðarum-
dæmi Benedikt Bjarnason fram-
kvæmdastjóri Bolungarvík með 8
milljónir og í Vesturlandsumdæmi
Soffanías Cecilsson útgerðarmað-
ur á Grundarfirði með 9,9 millj-
ónir króna.
Gjaldahæsti lögaðili í Reykjavík
er Eimskipafélag íslands hf. með
251 milljón króna en Sameinaðir
verktakar greiða hæsta tekju-
Óhæfur físk-
ur seldur
í Englandi
er það 81% meira en í fyrra. I
1 milljarðar króna, tæplega 58%
skattinn, 99,3 milljónir króna. í
Reykjanesumdæmi greiða íslensk-
ir aðalverktakar sf. hæst gjöld,
483 milljónir, sem eru jafnframt
hæstu gjöld sem lögaðili greiðir á
landinu. í Suðurlandsumdæmi
Kaupfélag Ámesinga með 49
milljónir, í Norðurlandsumdæmi
eystra Kaupfélag Eyfirðinga með
117 milljónir, í Norðurlandsum-
dæmi vestra Kaupfélag Skagfírð-
inga með 35 milljónir, í Vestfjarða-
umdæmi Norðurtangi hf. með 20
milljónir og í Vesturlandsumdæmi
Hvalur hf. með 40 milljónir króna
í opinber gjöld.
Tölur fengust ekki hjá skatt-
stjóranum í Austurlandsumdæmi.
Fjöldi éinstaklinga á skrá er
196.769 og fjöldi lögaðila er
13.779. Hefur einstaklingum
fjölgað um 1,5% en lögaðilum
fækkað um 1,4% frá árinu áður.
Gort er ráð fyrir að tekjur ríkis-
sjóðs vegna skattlagningar árið
1992 geti orðið 100-150 milljónum
minni en áætlað var við gerð fjár-
laga ársins. Kemur það einkum til
vegna meiri bóta- og endur-
greiðslna til einstaklinga en búist
var við.
Sjá bls. 14-15 og
Akureyrarsíðu
Bandarísk farþega þota nauðlenti á Keflavíkurflugvelli:
Ljósmynd/Bjöm Blönd-
Flugvélin skoðuð
Nákvæm athugun fór fram á vélinni
eftir lendingu á Keflavíkurflugvelli.
Á innfelldu myndinni er farþegaþota
Delta-flugfélagsins sem neyddist til að
lenda hér á landi í gær.
Morgunblaðið/Þorkell
Eldur laus um borð
BANDARÍSK farþegaþota með 226 farþega innanborðs neyddist
til að lenda á Keflavíkurflugvelli um miðjan dag í gær eftir að
eldur hafði læst sig í kallkerfi vélarinnar. Flugfreyjum tókst að
slökkva eldinn með tveimur handslökkvitækjum og vélin lenti
heilu og höldnu 45 minútum síðar og urðu engin slys á fólki.
Flugvélin gat haldið áfram för sinni síðar um daginn.
Flugvélin, sem er af gerðinni
Lockþgad 1011 og í eigu Delta-
flugfélagsins, var að koma frá
Frankfurt og á leiðinni til Atlanta
þegar eldsins varð vart. Þá var
vélin stödd um 320 sjómílur suð-
suðvestur af Keflavík. Flugmála-
stjórn var tilkynnt um atburðinn
klukkan 13.10 og var allt tiltækt
lið almannavarna þegar í stað
kallað til og neyðaráætlun sett í
gáng.
26 mínúturrg síðar var önnur
tilkynning send og hafði þá áhöfn
vélarinnar giftusamlega tekist að
slökkva eldinn. Neyðarástandi var
því næst aflýst en flugvélinni var
eftir sem áður snúið til lendingar
svo hægt væri að staðfesta að
eldur leyndist hvergi. Farþega-
rými og farangurslest voru grand-
skoðuð og nýjum slökkvitækjum
var komið fyrir áður en leyfí var
veitt til brottfarar.
Eftir því sem Morgunblaðið
komst næst voru allir farþegar
ákaflega rólegir. í þessari óvæntu
heimsókn til íslands nutu þeir
gestrisni .flugvallarstarfsmanna
og var þeim boðið upp á málsverð
á meðan áthuganir fóru fram á
vélinni. Áætlað var að leggja af
stað af landi brott um hálf fjögur-
leytið en þá kom í Ijós bilun í
rafkerfi vélarinnar sem tafði
brottförina en um kvöldmatarleyt-
ið var endanlegt brottfararleyfi
að lokum gefíð og flugvélin hélt
áfram ferð sinni.
ÓLAFUR Pálsson, starfsmaður
Ríkismats sjávarafurða, var ný-
lega á ferð í Englandi, þar sem
hann gerði úttekt á starfsemi
fiskmarkaða í samvinnu við Sea
Fish Industry Authority. Farið
var m.a. á fiskmarkaðinn í Hull,
þar sem íslenskur fiskur var
metinn og sýni tekin. I ljós kom
að hann var mjög misjafn að
gæðum, allt frá því að vera góð-
ur og niður í það að vera óhæfur.
Hjá sumum var fiskurinn ekki
tegundaflokkaður og greinilegt að
búið var að safna í gáma í einhvem
tíma. Einnig kom fram að verulegur
misbrestur var á þvotti á físki. Þrátt
fyrir lélegt ástand fór fískurinn á
þokkalegu verði og meðalverð var
um 130 krónur. Fyrirhugað er frek-
ara samstarf Ríkismatsins og Sea
Fish Authority um rannsóknir á
geymsluþoli og mat á íslenskum
físki, sem seldur er á enskum físk-
mörkuðum, segir í nýjasta frétta-
bréfí Ríkismats sjávarafurða.
Kristján Ragnarsson, formaður Landssambands íslenskra útvegsmanna:
Of hátt verð sett upp fyr-
ir kvóta Hagræðingarsjóðs
KRISTJÁN Ragnarsson, formaður Landssambands útvegsmanna
(LÍÚ), segir að sér virðist að ríkisstjórnin hyggist fá verð fyrir veiði-
heimildir Hagræðingarsjóðs, sem sé hærra en markaðsverð, og hann
efíst um að útgerðarmenn vilji kaupa kvóta á slíku verði. Kristján
segist jafnframt ekki sjá að nein sveitarfélög uppfylli skilyrði laga
fyrir því að fá forkaupsrétt að hluta veiðiheimilda Hagræðingarsjóðs.
Hagræðingarsjóður hefur yfir að upphaf nýs fiskveiðiárs, skal bjóða
ráða kvóta upp á 12.000 tonn þorskí- þeim útgerðum, sem hafa botnfisk-
gilda, allt í botnfíski. Samkvæmt kvóta, að kaupa kvóta í samræmi
nýjum lögum um sjóðinn, sem taka við hlutdeild þeirra í heildarafla. Sem
giidi 1. september næstkomandi, við dæmi má nefna að eigi útgerð 1%
Vargfugli eytt í höfuðborgiuni
EFTIRLITSMENN á vegum Reykjavíkurborgar hafa undanfarið
unnið að því eyða vargfugli við Tjörnina, úti á Granda og í eyjunum
á Faxaflóa. Að sögn Eiríks Beck, meindýraeyðis, hefur óyenju mik-
ið verið af vargfugli í höfuðborginni og kringum hana að undan-
förnu en ágætlega hefur tekist að vinna á honum.
Eiríkur segir að vandasamt .sé
að skjóta varginn við Tjömina.
Skjóta verði af mjög þröngu sviði
auk þess sem nota verði sérstök
koparhúðuð skot þar sem ekki megi
fara blý í Tjörnina. „Það verður að
hugsa um það hvar skotin lendi,
aðrir fuglar em í hættu og þarna
er fólk með börn sem kærir sig oft
ekki um að horfa upp á þetta.
Margir þættir gera þetta því erf-
itt,“ segir Eiríkur.
Hann segir að mávurinn sé ekki
við Tjömina á kvöldin og nætum-
ar. „Frá Tjöminni flýgur hann yfir
tollhúsið og Slippinn út á Granda
þar sem auðveldara er að ná hon-
um. Á nætumar heldur hann sig
síðan úti í eyjunum á Faxaflóa,"
segir Eiríkur.
Hann segir að oft sé brugðið á
það ráð við Tjörnina að skjóta upp
hvellhettum sem fæli mávinn frá.
Ókosturinn sé hins vegar sá að
hann hætti að hræðast hvellina eft-
ir skamman tíma, þannig að þetta
dugi ekki eitt sér.
heildarbotnfískkvótans, á hún jafn-
framt forkaupsrétt aðl%af 12.000
tonnunum í Hagræðingarsjóði, eða
120 tonnum. Fyrir þann kvóta á
útgerðin að greiða „almennt gang-
verð“ á sambærilegum kvóta, eins
og segir í lögum um Hagræðingar-
sjóð. Sjávarútvegsráðherra metur
hvert það verð sé. Nýti útgerðin sér
ekki forkaupsréttinn, er kvótinn
seldur hæstbjóðanda á uppboði.
Kristján Ragnarsson sagði í sam-
tali við Morgunblaðið að sér þætti
ótrúlegt að útgerðarmenn væru
ginnkeyptir fyrir því að kaupa kvóta
á verði, sem væri talsvert yfir mark-
aðsverði. Ef ríkisstjórnin hygðist fá
525 milljónir króna fyrir 12.000 tonn
þorskígilda, þýddi það að kílóið yrði
selt á um 44 krónur, en þorskkvót-
inn hefði undanfarið selzt á undir
40 krónum kílóið.
Samkvæmt lögunum um Hagræð-
ingarsjóð geta einstök byggðarlög,
sem misst hafa kvóta vegna sölu
eins eða fleiri fískiskipa burt af
staðnum, sótt um að fá forkaupsrétt
að hluta af kvóta Hagræðingarsjóðs.
„Skilyrði fyrir að sveitarstjórn fái
forkaupsrétt að aflaheimildum sjóðs-
ins er að sala fiskiskips eða físki-
skipa hafí valdið straumhvörfum í
atvinnumálum viðkomandi byggðar-
lags þannig að fyrirsjáanleg sé veru-
leg.fækkun starfa og byggðaröskun
sé yfírvofandi," segir í lögunum.
Stjórn sjóðsins metur umsóknir
sveitarfélaga að fengnum tillögum
Byggðastofnunar. Akveði sjóðs-
stjórnin að selja viðkomandi sveitar-
félagi kvóta, skal sveitarstjórnin
greiða fyrir hann markaðsverð.
Kvótinn er síðan framseldur skipi
eða skipum með því skilyrði að aflan-
um verði landað til vinnslu í viðkom-
andi byggðarlagi.
Kristján Ragnarsson segist ekki
sjá að í neinu sveitarfélagi séu þau
skilyrði fyrir hendi, sem krafizt sé
í lögunum. „Eftir minni þekkingu
get ég ekki séð að það eigi nokkurs
staðar við að sveitarfélag eigi for-
kaupsrétt. Ég kannast ekki við að
nokkurs staðar hafí orðið sú breyting
á útgerð eða sveitarfélag hafí misst
skip, sem hafi valdið straumhvörfum
í atvinnulífinu,“ sagði hann. „Hvorki
eru skilyrðin til staðar né geta til
að kaupa kvótann, því að þessi sveit-
arfélög eiga að borga fyrir kvótann
eins og aðrir.“