Morgunblaðið - 31.07.1992, Qupperneq 18

18
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 31. JULI 1992

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1,.sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Flóttamenn og
fangabúðir í Evrópu
Hryllingurinn eykst með degi
hverjum á blóðvöllum fyrr-
um Júgóslavíu. Tilraunir til að
koma á vopnahléi í bardögum
Serba, Króata og múslíma skipta
nú tugum og allar hafa þær
reynst gjörsamlega árangurs-
lausar. Fundahöld í Belgrad,
Sarajevo, Lundúnum og nú síðast
á bresku herskipi á Adríahafi fá
engu breytt, hatrið, sem engin
takmörk þekkir, hefur nú getið
af sér mesta flóttamannavanda í
sögu Evrópu frá lokum síðari
heimsstyijaldarinnar. í Bosníu-
Herzegóvínu ríkir nú ógnaröld
sem einungis verður borin saman
við síðari heimsstyijöldina og
hreinsanir Jósefs Stalíns.
Tölulegar upplýsingar segja
sitt um það hörmungarástand
sem ríkir í fyrrum Júgóslavíu nú
um stundir. Rúmar tvær milljónir
manna hafa neyðst til að flýja
heimili sín frá því átök blossuðu
upp í lýðveldunum. Að sögn tals-
manna Sameinuðu þjóðanna
fjölgar flóttamönnum um tíu þús-
und á degi hveijum. Dauðinn bíð-
ur allt að 500.000 flóttamanna
takist ekki að stöðva átökin áður
en vetur gengur í garð. Á ráð-
stefnu um flóttamannavandann
sem Sameinuðu þjóðirnar boðuðu
til í Genf á miðvikudag var minnt
á hveijar afleiðingarnar yrðu
blossuðu sambærileg átök upp í
fyrrum lýðveldum Sovétríkjanna.
Sú tilhugsun er að sönnu skelfi-
leg.
Suður í álfu hafa menn deilt
um hvernig bregðast beri við
flóttamannastraumnum frá Júgó-
slavíu. Stjórnvöld í Þýskalandi
hafa kvartað undan tregðu ann-
arra Evrópuríkja til að taka við
flóttafólki. í Þýskalandi hafa
rúmlega 5.000 manns frá Bosníu
fengið tímabundið hæli á undan-
fömum dögum og fyrir voru í
landinu um 200.000 flóttamenn
frá öðrum lýðveldum Júgóslavíu.
Því hefur verið haldið fram að
neyðaraðstoð beri að miða við að
koma upp búðum fyrir flóttafólk
í sjálfum lýðveldunum. Landvist-
arleyfí á Vesturlöndum muni að-
eins verða til þess að auka á
flóttamannastrauminn. Þá er því
og haldið fram að landvistarleyfí
flóttafólkinu til handa muni ein-
ungis verða til þess að ýta undir
hinar villimannslegu „þjóðemis-
hreinsanir" Serba í Bosníu og víð-
ar. Króatar og múslímar eru
hraktir á brott frá heimilum sín-
um. Þeir sem þráast við eru tekn-
ir af lífí.
Viðurstyggileg níðingsverk
Serba í Bosníu-Herzegóvínu —
„þjóðemishreinsanirnar" og
morðin — sýna að stjórnvöld í
Belgrad hyggjast hvergi hvika frá
því markmiði sínu að skapa nýja
Stór-Serbíu. Útskúfun og for-
dæmingu láta serbneskir ráða-
menn og leiðtogar hersveita
Serba í Bosníu sem vind um eyru
þjóta. Með skipulegum hætti er
komið í veg fyrir flutninga á
hjálpargögnum til sveltandi íbúa;
blóði saklausra borgara er úthellt
á degi hveijum.
Á síðustu dögum hafa borist
enn uggvænlegri fréttir en áður
af bijálsemislegum ofsóknum
Serba á hendur Króötum og
múlímum í Bosníu-Herzegóvínu.
íbúum þorpa á landsvæði sem
Serbar girnast er smalað saman
og þeir fluttir á brott. Fangabúð-
ir hafa litið dagsins ljós á ný í
Evrópu. Fjölskyldum er sundrað;
konur og böm fara í sérstakar
búðir, karlar í aðrar. Ekki er vitað
hversu mörgum er haldið í fanga-
búðum þessum en ljóst er að þeir
skipta þúsundum. Níðingsverk
eru unnin í búðunum á degi hveij-
um, fangarnir era beittir ofbeldi,
margir hverfa.
„Þjóðernishreinsanir" Serba
verða einungis bornar saman við
glæpaverk nasista og þjóðflutn-
inga og hreinsanir þær sem áttu
sér stað í Sovétríkjunum í tíð
Jósefs Stalíns. Siðmenntaðar
þjóðir geta ekki horft á fangabúð-
ir spretta upp í Evrópu á nýjan
leik. Siðmenntaðar þjóðir geta
ekki horft aðgerðalausar á er
stórfelld og skipulögð mannrétt-
indabrot eru framin í Evrópu.
Villimennsku á borð við þá sem
Serbar hafa sýnt af sér geta sið-
menntaðar þjóðir einfaldlega ekki
liðið. Og ekki er heldur unnt að
líða að milljónum manna sé gert
að lifa í flóttamannabúðum vegna
bijálsemislegra landvinninga-
áforma hinna siðlausu ráðamanna
í Serbíu.
Á ráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna í Genf, sem vikið var að hér
að framan, voru þjóðir heims
hvattar til að taka við flóttafólki
frá fyrram lýðveldum Júgóslavíu
og veita því tímabundið hæli. Við
íslendingar þurfum, með þátttöku
í alþjóðlegu hjálparstarfí, að vera
reiðubúnir til að leggja okkar af
mörkum til að lina þjáningar
hinna saklausu fómarlamba
stríðsins í Júgóslavíu. Jafnframt
er mikilvægt að þjóðir heims sam-
einist í fordæmingu á grimmdar-
verkum Serba þannig að ráða-
menn í Serbíu þurfi ekki að velkj-
ast í vafa um hvem hug heims-
byggðin ber til þeirra.
Oneitanlega gerist sú hugsun
áleitin að stríðið í Júgóslavíu verði
ekki stöðvað með milligöngu full-
trúa siðmenningarinnar. Vera
kann að átökin og grimmdarverk-
in verði einungis stöðvuð með
.vopnavaldi eða hótun um beitingu
þess. Verði ekkert lát á flótta-
mannastraumnum og grimmdar-
verkum Serba mun það sjónarmið
að vopnuð íhlutun sé nauðsynleg
fá aukinn hljómgrunn.
Þriðja útboð á 6
mánaða ríkisbréfum;
Meðalávöxt-
un lægri
en í fyrri
útboðum
ÞRIÐJA útboði á 6 mánaða rík-
isbréfum lauk með opnun tilboða
í gær. Tekin voru tilboð frá 63
aðilum að heildarfjárhæð 550
miHjónir króna og er meðal-
ávöxtun samþykktra tilboða
11,08%. Lægsta ávöxtun er
10,90% og hæsta 11,20%. Alls
bárust 83 gild tilboð í ríkisbréfin
að fjárhæð 968 milljónir króna.
Með þessu útboði skuldbatt rík-
issjóður sig að taka tilboðum að
fjárhæð um 500 milljónir króna.
Meðalávöxtun samþykktra til-
boða er 11,08% eða 0,27% lægri en
í öðra útboði en þá var meðalávöxt-
un 11,35%. í fyrsta útboði var
meðalávöxtun 11,49%.
Næsta útboð ríkisbréfa fer fram
26. ágúst nk.
Lokahóf Vinnuskólans í R
Lokahóf Vinnuskólans í Reykjavík var haldið í gær á gervigrasvellinum í L
ar pylsur. Á milli 1.500 og 1.600 unglingar mættu í hófíð og um það bil
V erslunarmannahelgin:
Straumiiriim er í austur
LÍKT og undanfarin ár skipuleggur BSÍ ferðir á fjölmargar útihátíðir
um verslunarmannahelgina. Að sögn Gunnars Sveinssonar hjá BSÍ má
búast við að um 70 rútur aki frá Umferðarmiðstöðinni á föstudaginn.
Þennan sama dag mun íslandsflug fljúga 35 sinnum til Vestmannaeyja
og Flugleiðir 15 sinnum.
Austurleið hf. mun annast ferðir
frá Reykjavík til Galtalækjar, Þórs-
merkur og Víkur í Mýrdal. Á föstu-
daginn verður bætt við ferðum á
þessa staði og verður síðasta ferð í
Galtalæk kl. 21.00 og síðasta ferð í
Þórsmörk kl. 20.00. Seinni ferðin í
Vík í Mýrdal verður farinn kl. 17.00.
Þegar haft var samband við Kristján
Kristinsson í Galtalækjarskógi í gær
sagði hann að um 200 til 250 tjöld
væru þegar komin upp og fólk
streymdi á svæðið. Kristján sagði
það óvenjulegt hve margir hefðu
komið á miðvikudagskvöldinu og
taldi allt útlit fyrir svipaða aðsókn
og síðasta sumar.
Að sögn Þuríðar Reynisdóttur hjá
BSÍ hefur óvenjulítil aðsókn verið í
Þórsmörk. Ekki verða nein skipulögð
hátíðahöld í Þórsmörk en það hefur
ekki komið í veg fyrir fjölmenni þar
undanfarin ár. Þuríður sagði hins
vegar að ferðir til Vestmannaeyja
hefðu selst mjög vel og þegar að
loknum miðvikudegi hefði verið búið
að selja 500 miða á Þjóðhátíð. Ferð-
ir til Þorlákshafnar frá Umferðar-
miðstöðinni á föstudag verða kl.
11.20 og 18.45 og þaðan mun Heij-
ólfur flytja fólk til Eyja.
íslandsflug og Flugleiðir munu
einnig flytja fólk til Vestmannaeyja.
Hjá Flugleiðum fengust þær upplýs-
ingar að félagið mundi fljúga fimm
ferðir á fímmtudeginum en 15 dag-
inn eftir. Sætaframboð Flugleiða á
föstudag verður 927 sæti og þegar
síðast fréttist voru aðeins örfá sæti
laus. íslandsflug mun fljúga vélum
sínum frá Hellu og Reykjavík og
höfðu samtals 800 manns bókað flug
til Vestmannaeyja að sögn Sigfúsar
Sigfússonar hjá íslandsflugi.
Rútuferðir á Eldborg ’92 á Kald-
ármelum verða nokkuð tíðar um
þessa helgi. Á föstudaginn verður
farið frá Reykjavík á fjórum mis-
munandi tímum, síðast kl. 20.30.
Næsta dag verður farið kl. 10.00,
13.00 og 14.00. Einnig verða sæta-
ferðir frá Snæfellsnesi, Akranesi,
Borgamesi, Suðumesjum og Norð-
urlandi. Samkvæmt þeim upplýsing-
um sem fengust hjá BSÍ höfðu 200
manns keypt miða á hátíðina að
morgni fimmtudags.
Þegar efnt var til síldarævintýris
á Siglufírði síðasta sumar segja
kunnugir að íbúatala gamla síldar-
bæjarins hafi tvöfaldast. Nú ætla
Siglfirðingar að endurtaka leikinn
og verða skipulagðar áætlunarferðir
frá Umferðarmiðstöðinni farnar einu
sinni á dag að undanskildum föstu-
deginum en þá verður einni ferð
bætt við. íslandsflug mun einnig
fljúga aukalega til SigluQarðar.
A Eiðum við Egilsstaði verður
efnt til útihátíðar í fyrsta skipti.
Flugleiðir munu bæta við einni flug-
ferð á föstudaginn og fljúga því fjór-
um sinnum þann dag. Að sögn
starfsmanna Flugleiða hefur góð
sala verið í pakkaferðum til Eiða og
eru allar vélar föstudagsins nærri
því fullar. Að sögn Jónasar Þórs
Jóhannssonar, framkvæmdastjóra
UÍA, er stemmningin góð fyrir aust-
an. Til dæmis ætlaði hópur fólks að
mæta strax á fimmtudagskvöldinu.
Hann sagðist því vera vongóður og
búast við um tvö til þijú þúsund
manns. Frá Neskaupstað verða áætl-
unarferðir alla dagana nema sunnu-
dag. Fyrir þá sem ætla að fara á
hátíðina með langferðabíl frá
Reykjavík er vert að geta þess að
ferðin tekur tvo daga.
Þeir sem ætla sér að sækja Snæ-
fellsás ’92 eiga möguleika á skipu-
lögðum rútuferðum frá Reykjavík
einu sinni á dag. Auk þess verður
einni ferð bætt við klukkan 19.00 á
föstudaginn.
Borgarráð:
Samþykkt var að kaupa
12 íbúðir í Aðalstræti 9
BORGARRÁÐ hefur samþykkt að kaupa 12 íbúðir í Aðalstræti 9, Miðbæj-
armarkaðinum, en fyrirhugað er að byggja þijár hæðir ofan á húsið á
næstunni. Alftárós mun sjá um bygginguna en væntanlega verða 18 eða
19 íbúðir í húsinu. Ekki hefur verið ákveðið hvað borgin muni gera við
húsnæðið, jafnvel er talið koma til greina að selja hluta þeirra aftur.
Kaupin voru samþykkt með 4 atkvæðum sjálfstæðismanna gegn 1 at-
Á fundi borgarráðs var lagður
fram samningur milli borgarsjóðs og
verktakafyrirtækisins Álftáróss hf.
um kaup á íbúðunum. Þar kemur
fram að kaupverð þeirra sé ríflega
100 milljónir króna og skuli þær
afhendast fullgerðar til notkunar eigi
síðar en 1. september 1993. Frá
kaupverðinu dragast um 13 milljónir
króna, sem eru gatnagerðar- og bíla-
stæðagjöld sem renna til borgar-
sjóðs.
Fulltrúar minnihlutans óskuðu
bókað á fundinum að eins og fram
hefði komið við umræðu um íjár-
hagsáætlun borgarinnar væru þeir
algerlega mótfallnir þessum íbúða-
kaupum. Hér væri verið að kasta
hundrað milljónum króna úr borgar-
sjóði án þess að sérstök nauðsyn
væri fyrir borgina að eignast dýrar
íbúðir á þessum stað. Ástæðan virt-
ist vera sú að aðstoða sérstaklega
þá aðila sem þarna ætluðu að byggja.
Eins og alkunna væri fengjust íbúð-
ir til kaups á tiltölulega góðu verði
núna í borginni.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
óskuðu bókað að kaup borgarinnar
á íbúðunum helguðust af því að
tryggja bæri hraða og öragga upp-
byggingu á þessum viðkvæmasta
byggingarstað í borginni, þar sem
unnið væri einmitt nú við gagngerar
endurbætur á gatnakerfi og með
áformum um Ingólfstorg. Það skipu-
lagsmarkmið hefði áður verið sam-
þykkt að fjölga bæri íbúðum í mið-
bænum.