Morgunblaðið - 27.08.1992, Side 22

22
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. ÁGÚST 1992*
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. ÁGÚST 1992
23
fNffltrgt Útgefandi Árvakur h.f., Reykjavík
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Hættuteikn í ríkis-
reikningi 1990
Nýlega var kunngjörð skýrsla
yfírskoðunarmanna ríkis-
reiknings og Ríkisendurskoðun-
ar um ríkisreikning ársins 1990.
Þar kemur m.a. fram, að útgöld
A-hluta ríkissjóðs umfram tekj-
ur þetta fjárlagaár voru 11.287
milljónir króna. í skýrslu Ríkis-
endurskoðunar segir m.a.:
„Vakin skal sérstök athygli á
neikvæðri peningalegri stöðu
A-hluta ríkissjóðs og þróun
hennar frá árinu 1987. Frá árinu
1987 til ársins 1990 hefur pen-
ingaleg staða ríkissjóðs versnað
um rúma 50,2 milljarða króna.
Skuldir umfram kröfur og eign-
ir námu 13,0 milljörðum króna
í ársbyrjun 1987 en 63,2 millj-
örðum króna í árslok 1990. Sé
miðað við verðlag í árslok 1990
hefur peningaleg staða A-hluta
ríkissjóðs versnað um 38,5 millj-
arða króna. Auk þess hvfla á
ríkissjóði lífeyrisskuldbindingar
sem ekki eru taldar með á þessu
tímabili en þær námu 50,1 millj-
arði króna í árslok 1990. Af
versnandi peningalegri stöðu
A-hluta ríkissjóðs má rekja 30,6
milljarða króna til hallareksturs
ríkissjóðs. Gjaldfærsla vegna líf-
eyrisskuldbindinga ríkissjóðs á
árunum 1989 og 1990 er þar
ekki meðtalin."
Hallarekstur og versnandi
skuldastaða ríkissjóðs á þessum
árum, 1987—1990, segir m.a.
til sín í vaxandi fjármagnskostn-
aði. Lætur nærri, að vaxtagjöld
ríkissjóðs svari til 90% af öllum
tekjuskatti einstaklinga á árinu
1990. „Yfirskoðunarmenn vilja
vara við vaxandi skuldsetningu
A-hluta ríkissjóðs, með tilheyr-
andi aukningu í fjármagns-
kostnaði sem stefnir í vítahring
og hlýtur að leiða til þess að
draga verði saman útgjöld til
annarra málaflokka eða auka
tekjur ríkisins," segir í skýrslu
yfírskoðunarmanna ríkisreikn-
ings. í skýrslu Ríkisendurskoð-
unar segir um sama efni:
„Fjármagnskostnaður A-
hluta ríkissjóðs nam 11,3 millj-
örðum króna á árinu 1990 að
meðtöldum áföllnum, ógjald-
föllnum vöxtum á skuldum ríkis-
sjóðs. Fjármagnskostnaður nam
þannig 11,9% af heildartekjum
ríkissjóðs á árinu 1990.“ Halla-
rekstur ríkissjóðs og tilheyrandi
ásókn á takmarkaðan innlendan
lánsfjármarkað er af ýmsum
talin meginskýring á háu vaxta-
stigi í landinu síðastliðin ár, sem
m.a. hefur bitnað illa á atvinnu-
lífínu.
Bæði Ríkisendurskoðun og
yfirskoðunarmenn hafa og
áhyggjur af lífeyrisskuldbind-
ingum ríkissjóðs sem námu rúm-
um 50 milljörðum króna í árslok
1990. „Yfírskoðunarmenn vilja
vekja sérstaka athygli á miklum
skuldbindingum ríkissjóðs
vegna lífeyrisréttinda starfs-
manna ríkisins og annarra. Yfír-
skoðunarmönnum virðist, sem
að óbreyttum lögum og samn-
ingum muni þessar skuldbind-
ingar sífellt aukast og að æ
stærri hluta af tekjum ríkissjóðs
verði í framtíðinni ráðstafað til
greiðslu þessara skuldbindinga
sem leiða muni til þess að minna
verði til ráðstöfunar til annarra
útgjalda og framkvæmda," segir
þar.
. Yfírskoðunarmenn telja og
brýnt „að komið verði á fastari
og betur samræmdri skipan á
rekstur og nýtingu fasteigna í
eigu ríkisins þannig að eðlilegur
arður fáist af þessum eignum.
Jafnframt verði ævinlega reynt
að tryggja, að í eigu ríkisins séu
ekki aðrar eignir en þær sem
þörf er fyrir í þágu ríkisstofnana
eða ríkisfyrirtækja á hveijum
tíma en öðrum eignum jafnóðum
komið í verð og fjárbinding
þannig lágmörkuð.“ Þeir telja
og brýnt að setja með formleg-
um hætti „samræmdar almenn-
ar reglur um það hvemig standa
skuli að sölu á eignum ríkisins
með sama hætti og settar hafa
verið reglur um hvernig standa
skuli að opinberum innkaupum,
sbr. lög nr. 52/1987.“
Ríkisendurskoðun og yfir-
skoðunarmenn hafa og þráfald-
lega ítrekað tilmæli um að verð
á vörum Áfengis- og tóbaks-
verzlunar ríkisins til ríkisstofn-
ana og ríkisfyrirtækja sé hið
sama og á almennum markaði,
„enda muni slíkt auka kostnað-
arvitund þeirra er standa að
kaupum á þessum vamingi".
Útgjöld vegna risnu hjá A-hluta
ríkissjóðs námu 144,6 m.kr. árið
1990. Þar af 122 m.kr. eða 84%
vegna þess sem bókfært er sem
„annar risnukostnaður“ en
„meginhluti annars risnukostn-
aður er vegna reikninga frá veit-
ingahúsum og ÁTVR oft í
tengslum við opinberar heim-
sóknir eða viðskiptaheimsókn-
ir“, segir í skýrslunni.
Ábendingar Ríkisendurskoð-
unar og yfírskoðunarmanna eru
hvergi nærri tæmandi raktar hér
að framan. Þær fela á hinn bóg-
inn í sér að enn má betur gera
í aðhaldi og hagræðingu í ríkis-
búskapnum. Skýrsla þessara
aðila um ríkisreiknjng ársins
1990 sýnir ýmis hættuteikn,
sem skylt er að taka tillit til, til
þess að ná markmiðum núver-
andi ríkisstjómar um jöfnuð í
ríkisbúskapnum á líðandi kjör-
tímabili.
Slysavarnadeildin Ingólfur fær staðsetningartæki í tilefni af 50 ára afmæli
Tekur við boðum
frá gervihnetti
Fyrirtækið Friðrik A. Jónsson hf. færði
í gær Slysavarnadeildinni Ingólfi í Reykja-
vík að gjöf gervihnattastaðsetningartæki
sem sett hefur verið upp í sérútbúinni leit-
ar- og björgunarbifreið sveitarinnar. Bæði
Friðrik A. Jónsson hf. og Ingólfur urðu
50 ára á þessu ári og var gjöfin gefin í
tilefni af því.
í frétt frá Slysavarnadeildinni Ingólfi kemur
fram að staðsetningartækið nemur staðsetn-
ingu sína með móttöku sendinga frá gervi-
hnöttum og á skjá tækisins sést á augnabliki
staðsetning í lengdar- og breiddargráðu svo
og hæð yfir sjávarmál. Hægt er að setja 100
ákvörðunarstaði inn í minni tækisins og kalla
hvern og einn þeirra fram á skjá sem sýnir
fjarlægð og stefnu á þann stað. Allur ferill
farartækisins kemur fram á skjánum. Tækið
er af gerðinni Tokimec Gr. 1.000.
Samdráttur hjá Eimskipi og slök
afkoma fyrstu sex mánuði ársins
Hagnaður um 18 milljónir og tekjur drógust saman um 13% að raungildi
UM ÁTJÁN milljóna króna hagnaður varð hjá Eimskipi og dótturfélög-
um þess fyrstu sex mánuði ársins samanborið við 265 miHjónir á sama
tíma í fyrra. Hagnaðurinn er um 0,5% af rekstrartekjum félagsins en
þær námu 3.735 milljónum á tímabilinu. Lækkuðu tekjurnar um 13%
að raungildi frá sama tíma árið á undan. Þessi slaka afkoma er rakin
til 4% minni flutninga en á sama tíma í fyrra og áframhaldandi lækkun-
ar flutningsgjalda. Flest er talið benda til þess að rekstur Eimskips
verði þungur á síðari hluta ársins þrátt fyrir aðhaldsaðgerðir til að
lækka kostnað.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg.
Ögmundur Friðriksson fulltrúi Friðriks A. Jónssonar hf. afhendir fulltrúum Ingólfs, þeim Böðv-
ari Páli Ásgeirssyni, Engelhart Björnssyni og Haraldi G. Samúelssyni, staðsetningartækið.
Rekstrargjöld námu 3.649 milljón-
um, sem er 6,5% lækkun að raungildi
frá sama tíma í fyrra. Fjármagns-
gjöld umfram fjármagnstekjur voru
68 milljónir. Félagið varð fyrir nokkru
gengistapi á fyrri hluta ársins vegna
gengisbreytinga á tímabilinu en veru-
legur hluti af skuldum þess er í Evr-
ópumyntum.
Eimskip flutti um 537 þúsund tonn
fyrstu sex mánuði ársins 1992. Sam-
dráttur í flutningum stafar svo til
einvörðungu af minni innflutningi, en
hann var 10% minni en á sama tíma
í fyrra. Útflutningur og strandflutn-
ingur er svipaður en 11% aukning
hefur orðið í flutningi miili erlendra
hafna.
Hörður Sigurgestsson, forstjóri
Eimskips, segir að markaðshlutdeild
félagsins í áætlanasiglingum hafi ver-
ið svipuð undanfarin ár. „Sá sam-
dráttur sem orðið hefur í flutningum
Eimskips á þessu ári endurspeglar
almennan samdrátt í innflutningi og
hefur ekki breytt neinu um markaðs-
hlutdeild félagsins. Við samanburð á
tölum Hagstofu íslands og flutninga-
tölum Eimskips er markaðshlutdeild
félagsins í innflutningi nákvæmlega
sú sama á fyrstu fimm mánuðum
ársins og hún var síðustu tvö árin. í
útflutningi hefur markaðshlutdeildin
aukist um eitt prósentustig."
Félagið var með þrjú skip í strand-
flutningum í nokkurn tíma á fyrri
hluta ársins í kjölfar þess að Skipaút-
gerð ríkisins hætti rekstri. Nú er fé-
lagið með tvö skip í strandflutningum
og hefur siglingaáætlun skipanna
verið breytt nokkuð og landflutningar
auknir til að tryggja áframhaldandi
þjónustu. Á fyrri hluta ársins voru
flutningar fyrir varnarliðið boðnir út
og var lægsta tilboði tekið en það var
lægra en tilboð Eimskips. Ekki er
gert ráð fyrir að breyting þessi hafi
umtalsverð áhrif á afkomu félagsins,
þar sem dregið verður úr tilkostnaði
við Ameríkusiglingarnar vegna
minnkandr flutninga.
Hörður sagði aðgerðir félagsins til
að lækka kostnað vera almenns eðlis.
„Þær felast í því að breyta flutninga-
frámboðinu t.d. á Bandaríkjaleiðinni
í samræmi við breytta stöðu. Við
getum ekki breytt framboðinu í Evr-
ópusiglingunum en höfum hins vegar
fækkað um eitt skip í strandsigling-
unum.“ Hann sagði að gert væri ráð
fyrir að starfsmönnum fækkaði um
5% á þessu ári, eða um 35-40 manns.
Fækkun yrði af sjálfu sér bæði á
aðalskrifstofum og í vöruflutningam-
iðstöð jafnframt því sem félagið hefði
fækkað um eitt skip á árinu. „Þar
fyrir utan munum við skoða þetta
gaumgæfilega en höfum ekki tekið
endanlegar ákvarðanir,“ sagði Hörð-
ur.
„Við teljum að í flutningalegu til-
liti verði árið 1993 áframhaldandi
þungt og gæti orðið þyngra en árið
1992. Hins vegar er ástæða til að
búast við því að samdrátturinn verði
hlutfallslega minni árið 1993. í frum-
drögum að flutningaáætlun fyrir árið
1993 gerum við ráð fyrir því að flutn-
ingarnir muni að einhveiju marki
halda áfram að minnka.“
Um rekstur félagsins erlendis sagði
Hörður að árangur hefði náðst í Ný-
fundnalandi og Færeyjum og haldið
yrði áfram að feta þá slóð. Ennfrem-
ur ætti félagið flutningafyrirtækið
MGH í Bretlandi þar sem 60 manns
starfa. Aðeins helmingur af starfsem-
inni tengdist íslandi. í vaxandi mæli
önnuðust skrifstofur þess erlendis
þjónustu fyrir aðra aðila en íslend-
inga.
Eigið fé Eimskips nam um 4.294
milljónum í lok júní og var eiginfjár-
hlutfall 44%.
Neikvæð
umræða
dregur úr
grænmet-
isneyslu
BIRGIR Rafn Jónsson, formaður
Félags stórkaupmanna, vísar á
bug gagnrýni á innflutning á
kjöttómötura á stærð við venju-
lega matartómata og leggur
áherslu á að umræða af þessu
tagi sé til einskis annars en að
skapa neikvæða ímynd grænmet-
is og hamla aukinni neyslu. Hann
bendir í þessu sambandi á áð
hver íslendingur neyti 20 kg á
grænmeti á ári en til samanburð-
ar neyti íbúar Efnahagsbanda-
lagsríkjanna 117 kg af grænmeti
á ári.
Birgir sagði að kjöttómatar væru
allt annars eðlis en matartómatar
þó tómatarnir væru af sömu stærð.
Annað kjöt væri í kjöttómötunum
og þeir væru vatnsminni, og þar
af leiðandi betri t.d. á grillið, en
venjulegir matartómatar sem bann-
að er að flytja inn. Þannig sagði
Birgir að innflutningur á kjöttómöt-
um, af öllum stærðum, myndi ekki
skemma fyrir matartómötum heldur
verða viðbótarneysla með tímanum.
„Innflutningur kjöttómata myndi
líka fara með hagsmunum landbún-
aðarins því þeir eru notaðir við glóð-
asteikingar þar sem kindakjöt er
fyrst og fremst notað. Þannig gætu
tómatamir ýtt undir kindakjöts-
neyslu,“ sagði Birgir.
Hann sagði að umræða af því
tagi, sem skapast hefði vegna inn-
flutnings á minni kjöttómötum, og
væri til einskis annars en að skapa
neikvæða ímynd grænmetis og
hamla aukinni neyslu þess. íslend-
ingar neyttu minnst allra Evr-
ópubúa af grænmeti og mögulegt
ætti að vera að fimmfalda neyslu.
Ennfremur sagði Birgir að landbún-
aðarráðuneytið ætti að gæta þess
að vemda ekki einungis hagsmuni
garðyrkjubænda heldur einnig neyt-
enda sem ættu rétt á góðu græn-
metisúrvali.
DIGRANESKIRKJA
eftir Sigurbjörn
Einarsson
Þann rúma áratug, sem ég hef
átt heima í Digranessókn í Kópa-
vogi, hefur mikið verið byggt hér í
bæ, heil hverfí glæsilegra einbýlis-
húsa hafa risið og mörg stórhýsi.
Vöxtur bæjarins og blómlegt at-
hafnalíf gleður hvem, sem nýtur
þess að eiga hér heima og bænum
ann.
En aldrei fyrr á ævi minni hef
ég svo lengi átt heima í kirkjusókn,
sem enga átti kirkju. Það er þó lífs-
skilyrði hverjum söfnuði að eiga
sína kirkju. Guði helgað hús er
orkustöð, þar opnar bænin, íhugun-
in, tilbeiðslan fyrir aðstreymi heil-
agra áhrifa frá heimi ljóssins, ríki
Krists. Og áhrifin berast út í mann-
lífið, langt út fyrir raðir þeirra, sem
þar eru saman komnir hveiju sinni.
I annan stað er hið vígða hús vitnis-
burður, boðun, sýnileg skilaboð frá
góðum Guði: Hér er ég, barnið mitt,
ég er í nánd þinni og vil leiðbeina
þér og hjálpa og blessa þig í lífí
og dauða.
Enginn staður, ekkert hús getur
gegnt brýnna og göfugra hlutverki.
En sá söfnuður, sem kenndur er
„Ég óska Kópavogi
þeirrar sæmdar og
gæfu, að eindrægni og
virkur samhugur skap-
ist um fagra kirkju á
fögrum stað handa
Digranessöfnuði.“
við gamla Digranes í Kópavogi og
fæddist fyrir rúmlega 20 árum,
hefur sem sagt ekki enn eignast
kirkju. Þó hefur hann frá upphafi
verið einn fjölmennasti söfnuður
landsins, hann hefur m.ö.o. haft
bolmagn á borð við hvem annan.
Er þetta eðlilegt? Á þetta svo að
verða til frambúðar? Öllum má vera
kunnugt, hveiju. forusta safnaðar-
ins svarar þessum spurningum. Og
ætla má að þorri fólksins í sókninni
taki undir þau svör, að öllum, sem
er ekki sama um stöðu og framtíð
kristninnar í þessum bæ og landi,
þyki augljóst og sjálfsagt, hvemig
þessu skal svara. En það er jafn-
kunnugt, að áform um kirkju handa
þessum söfnuði hafa fengið þrálát
andviðri og verða á þessum misser-
um fyrir mótblæstri, sem mun vera
dæmalaus. Hér var fyrir skemmstu
gengið í hvert hús og fólk beðið
að skrifa undir mótmæli gegn vænt-
anlegri kirkju. Húsvitjanir ákafra
trúboða eru misjafnlega þokkaðar.
Hér var viðmótið hið ljúfasta og
ber að þakka það. En stæði ekki
góðu fólki nær að veija áhuga sín-
um og erfiði til uppbyggilegri hluta
og heilnæmari fyrir bæjarfélag sitt
en hér var um að ræða?
Ekki gat ég fundið nokkurt hald
í þeim málflutningi, sem fylgdi
þessu undirskriftaskjali, og ég er
ráðalaus með að skýra þær tilfinn-
ingar, sem hér eru að baki. Ég hef
ekki önnur kynni af kirkjum en að
þar sé uppspretta friðar og fegurð-
ar og þar sé mannleg sál lengst frá
því að spilla friði og fegurð.
Fyrir nokkru var kynnt skipulag
þeirrar byggðar, sem er í vændum
sunnan Kópavogslækjar. Þar var
með sérstakri ánægju bent á, að
musteri handa Baha-Úllah myndi
setja mestan svip á þennan hluta
Kópavogsbæjar, það á að gnæfa
yfír og blasa við augum allra, sem
fara um tvær fjölfömustu brautir
þessa lands. Ekki stóð á því, að
þessi glæsilega lóð fengist undir
þetta hús. Og nýlega var kynnt
hugmynd um listaverk hér í grennd,
Sigurbjörn Einarsson
sem á að minna á Búdda. Ég hef
orðið mótmæla var gegn hvorugu
þessu. Og ég er ekki að óska eftir
þeim, mig langar ekki í neinn styr
eða storma vegna hugmynda eða
framkvæmda af þessu tagi. Ég vil
aðeins strika undir spurningu mína:
Má ekki kristinn söfnuður fá grið
og frið til þess að koma sér upp
kirkju? Má ekki unna Digranessöfn-
uði þeirra réttinda eftir öll þessi ár?
Ég veit ekki betur en að þessi
söfnuður njóti og hafí frá upphafi
notið þjónustu prests, sem er meðal
merkustu manna sinnar stéttar. Ég
veit heldur ekki betur en að safnað-
arstjórnin sé skipuð sérstöku úrvals-
fólki. Eru aðrir líklegir til að sjá
betur og ráða hollari ráðum í vanda-
máli?
Flest má gera að álitum. Skiptar
skoðanir eru eðlilegar og sjálfsagt
að takast á um þær, meðan mál eru
á umræðustigi. En jafnan verður
að komast að niðurstöðu í hveiju
mikilvægu máli, ef það á ekki að
stranda eða gufa upp. Og þegar
niðurstaða er fengin með eðlilegum
og lögmæltum hætti eru aðrar skoð-
anir úr leik. Því verða allir að sæta.
Og drengskaparfólk, sem verður
undir, bætir sér upp ósigurinn með
því að rétta sáttarhönd og bjóða lið-
veislu sína til styrktar þeim mál-
stað, sem ber yfir tímabundin
ágreiningsefni og álitamál.
Eins og málum er komið getur
það ekki gert annað en illt eitt að
æsa til andstöðu við kirkjubyggingu
á þeim stað, sem einn er í boði af
hálfu bæjarins.
Ég óska Kópavogi þeirrar sæmd-
ar og gæfu, að eindrægni og virkur
samhugur skapist um fagra kirkju
á fögrum stað handa Digranessöfn-
uði.
Höfundur cr biskup. Grein hans
birtist upphaflega í Safnaðarbréfi
Digranessóknar.
V estmannaeyj ar
AF INNLENDUM
VETTVANGI
AGNES BRAGADÓTTIR
Sægreifar sundrast
Magnús Kristinsson, aðstoðarfor stg óri ísfélags
V estmannaeyj a hf., hverfur frá fyrirtækinu
SAMSTARFI þeirra Sigurðar Einarssonar, forstjóra ísfélags gamla ísfélaginu, verða áfram
Vestmannaeyja hf., og Magnúsar Kristinssonar, aðstoðarfor- hluthafar. Því telja ráðamenn
stjóra ísfélagsins, lauk í gær með þeim hætti að Magnús og fjöl- fyrirtækisins, svo og viðskipta-
skylda hans, sem eiga Tungu hf., kaupa af fyrirtækinu frystitog- banki ísfélagsins, Islandsbanki
arann Vestmannaey VE, sem hefur um 1.600 tonna kvóta og hf., að ávinningnum af samein-
bátinn Smáey VE, sem hefur 1.200 tonna kvóta. Samkvæmt ingu fyrirtækjanna tveggja frá
mínum upplýsingum hefur þessi skipting verið í undirbúningi því um síðustu áramót sé ekki
um allnokkra hríð, þar sem Sigurður og Magnús hafa báðir stofnað í hættu með þeim samn-
komist að þeirri niðurstöðu að þeirra samstarf gangi ekki sem ingi sem undirritaður var í gær.
skyldi. Magnús mun hyggja á að hefja
Svo er að sjá sem fyrirsögn sem sæi jafnframt um rekstur sjálfstæða útgerð með Vest-
fréttaskýringar hér á sama vett- útgerðarþáttar fyrirtækisins. mannaeyna og Smáeyna. Hann
vangi, frá því 24. júlí í fyrra, sé Reyndin hefur orðið sú að fyrir- mun hafa haft hug á að fá fleiri
orðin að áhrínisorðum, en hún
var svohljóðandi: „Sægreifar
Eyja eru sundurleitur hópur“. í
undirfyrirsögn sagði jafnframt:
„Ytri aðstæður kunna þó að beija
þá til samstarfs og jafnvel sam-
einingar í náinni framtíð“. í des-
ember í fyrra náðu Magnús og
Sigurður samkomulagi um sam-
starf og sameiningu, en nú er sem
sagt komið á daginn að þótt sam-
eining fyrirtækjanna haldi sem
slík geta þessir sægreifar ekki
starfað saman, og annar þeirra,
sá sem minni eign á í ísfélaginu,
hverfur frá fyrirtækinu, til þess
að starfa einn og sjálfstætt að
útgerð.
Eins og kunnugt er hófst sam-
starf Sigurðar og Magnúsar laust
fyrir síðustu áramót, þegar þeir
náðu samkomulagi um að sam-
eina Hraðfrystistöð Vestmanna-
eyja, þar sem Sigurður var for-
stjóri, og ísfélag Vestmannaeyja,
þar sem Magnús var forstjóri.
Við sameininguna lagði Hrað-
frystistöðin fram frystihús sitt
og sjö skip. Tvö þeirra hafa verið
seld frá því sameiningin átti sér
stað. ísfélagið lagði fram frysti-
hús sitt og sex skip. Eitt þeirra
hefur verið selt frá sameiningu.
Við það að Magnús kaupir nú tvö
. fískiskip og um þriðjung þess
botnfiskkvóta sem Isfélagið hefur
yfír að ráða, verðaþví átta skip
eftir í rekstri hjá Ishúsfélaginu
og um 5.200 þorskígildistonn.
Raunar höfðu ýmsir fullyrt,
áður en af sameiningu fyrirtækj-
anna varð, að samstarf Sigurðar
og Magnúsar gæti orðið harla
erfítt, jafnvel ómögulegt. Það var
hald manna að smákóngasjón-
armið hvors um sig myndu tor-
velda mjög samstarf. Raunin hef-
ur orðið sú, samkvæmt mínum
upplýsingum, að samstarf Sig-
urðar, sem varð forstjóri við sam-
einingu, og Magnúsar, sem varð
aðstoðarforstjóri, hefur gengið
brösulega, að ekki sé meira sagt,
og í sameiningu munu þeir félag-
ar hafa komist að þeirri niður-
stöðu fyrir nokkrum vikum að
ekki væri von til þess að sam-
starf þeirra færi batnandi, og því
væri ekki um annað að ræða en
slíta því.
Það sem mun hafa gengið hvað
treglegast í samstarfí Sigurðar
og Magnúsar var verkaskipting-
in. Við sameiningu um áramótin
ákváðu þeir félagar að Sigurður
yrði forstjóri hins sameinaða fyr-
irtækis en Magnús aðstoðarfor-
stjóri, eða staðgengill forstjóra,
Morgunblaðið/Agnes Bragadóttir
Magnús Kristinsson, aðstoðar-
forstjóri ísfélags Vestmanna-
eyja hf. þar til í gær, hefur nú
sjálfstæða útgerð á Vestmanna-
eynni og Smáeynni.
tækið hefur, samkvæmt mínum
upplýsingum, háft tvo forstjóra,
og oft á tíðum ekki allt of sam-
stiga. Viðmælendur mínir eru
sammála um að báðir aðilar hafí
gert sér grein fyrir því um nokk-
urt skeið að slíkt gengi ekki og
því yrði annar að víkja.
Munu Sigurður og Magnús
hafa unnið að því undanfamar
vikur að leita leiða sem báðir
gætu sætt sig við, en sköðuðu
fyrirtækið sem minnst. Þeirra
niðurstaða varð sú að Magnús
fær í sinn hlut frystitogarann
Vestmannaey, sem hefur nálægt
1.600 tonna kvóta, og Smáeyna,
sem hefur 1.200 tonna þorsk-
kvóta. Raunar má segja að Magn-
ús kaupi þessi skip og selji ísfé-
laginu sín hlutabréf í fyrirtækinu.
Enn hefur ekki verið gengið frá
því á hvaða verði Magnús kaupir
skipln, eða á hvaða verði ísfélag-
ið kaupir hlutabréf Mágnúsar.
Verið er að meta þessar eignir.
Þegar það mat liggur fyrir mun
Magnús yfirtaka þær skuldir sem
eru mismunur á verði skipanna
og hlutabréfanna.
Hlutur Magnúsar í Isfélagi
Vestmannaeyja hf. er í kringum
28%. í sjálfu sér er ekki verið
að skipta upp fyrirtækinu, þar
sem aðrir hluthafar, sem áttu í
Sigurður Einarsson, forsljóri
ísfélags Vestmannaeyja hf.,
mun nú stýra fyrirtækinu einn
síns liðs, án aðstoðarforstjórans.
fískiskip út úr fyrirtækinu, en
Sigurður mun ekki hafa ljáð
máls á slíku. Raunar mun það
hafa verið Sigurði mjög á móti
skapi að eftirláta Magnúsi Smá-
eyna, þar sem fiskur þess skips
hentar mjög vel frystihúsi ísfé-
lagsins. Magnús var hins vegar
staðráðinn í því að hann gæti
ekki með nokkru móti horfíð frá
ísfélaginu, fengi hann ekki að
kaupa fleiri skip en Vestmanna-
eyna. Því má segja að þeir hafí
mæst á miðri leið er þeir náðu
samkomulagi um þessi tvö skip.
Vestmannaeyin er frystitogari,
sem hefur verið rekin sem aðskil-
in eining. Afli hennar hefur að
sjálfsögðu verið unninn um borð,
en ekki lagður upp í frystihúsum
félagsins og þannig ekki komið
inn í hagræðingardæmið af sam-
einingu fyrirtækjanna. Þótt kvóti
þess skips sé meiri en Smáeyjar-
innar kemur það ekki á sama
hátt við rekstur ísfélagsins að
það skip hverfí frá fyrirtækinu,
eins og Smáeyin, því hún hefur
lagt upp afla sinn hjá frystihúsi
fyrirtækisins í Eyjum. Ekki hefur
verið fundin nein lausn á því með
hvaða hætti það skarð verður
fyllt, sem myndast við að Smáey-
in hættir að leggja upp afla sinn
hjá ísfélaginu.