Morgunblaðið - 03.04.1993, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B/LESBOK
STOFNAÐ 1913
78. tbl. 81. árg.
LAUGARDAGUR 3. APRIL 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Konur í
stöðu her-
foringja
Moskvu. Reuter.
ELLEFU rússneskar her-
konur verða hækkaðar í
tign og gerðar að herfor-
ingjum, að sögn frétta-
stofunnar Itar-Tass.
Blaðafulltrúi varnarmála-
ráðuneytisins sagðist ekki geta
staðfest fréttirnar en að hans
sögn hafa engar konur áður
gegnt starfi herforingja í
Rússlandi og heldur ekki í
gamla Rauða hernum. Þær
hefðu hlotið ofurstatign hæst.
Konurnar 11 munu starfa í
Pétursborgar-umdæmi hersins
og veita forstöðu nýliðaskólum
í mörgum borgum í umdæm-
inu, m.a. Múrmansk og Art-
sjangel í norðri og Volodga í
Mið-Rússlandi.
Konurnar munu sveija holl-
ustu og taka við stöðuhækkun-
inni við athöfn í næstu viku.
Rússar fá afborgunum
breytt í löng og létt lán
Reuter
Til fundar við Clinton
BORÍS Jeltsín ræddi við blaðamenn á Moskvuflugvelli áður en hann
hélt áleiðis til Vancouver í Kanada til fundar við Bill Clinton Banda-
ríkjaforseta en fundur þeirra hefst í dag.
París. Reuter.
VESTRÆN ríki, svonefndur Parísarklúbbur, ákváðu í gær
að skuldbreyta erlendum lánum sem Rússar áttu að byrja
að borga á þessu ári og lækkar það greiðslubyrði þeirra
um 15 milljarða dollara, jafnvirði 960 milljarða króna,
þegar á þessu ári, samkvæmt upplýsingum franska fjár-
málaráðuneytisins.
Ákvörðunin var meðal annars
tekin til að sýna stuðning Vestur-
landa við umbótastefnu Borís Jelts-
íns Rússlandsforseta í verki á við-
kvæmum tíma hátrammrar valda-
baráttu forsetans og rússneska full-
trúaþingsins.
Ákvörðun Parísarklúbbsins felst
í því að lán sem tekin voru í tíð
Sovétríkjanna sálugu og koma áttu
til greiðslu á þessu ári verða fram-
lengd og endurgreiðslu þeirra dreift
á 10 áratímabil. Alexander Shokhín
aðstoðarforsætisráðherra undirrit-
aði samkomulagið af hálfu Rússa í
gær og heimildarmenn sem vildu
ekki láta nafna sinna getið sögðu
að kjörin sem Rússum væri boðið
upp á væru „afar hagstæð".
I tilkynningu franska fjármála-
ráðuneytisins sagði að ríkisstjórn-
irnar sem teldust til Parísarklúbbs-
ins væru í aðalatriðum tilbúnar til
að semja um breytingar á afborgun-
um ársins 1994.
Reiknast hefur til að erlendar
skuldir Sovétríkjanna hafi numið
80 milljörðum dollara er þau liðu
undir lok haustið 1991. Helmingur
þeirra var við ríkissjóð erlendra
ríkja og afgangurinn við banka-
stofnanir.
Danskir sjómenn
fresta aðgerðum
fram yfir helgi
Reglur EB
Kaupmannahöfn. Frá Sigrúnu Davíösdótt-
ur fréttaritara Morgunblaðsins.
EFTIR að dönskum sjó-
mönnum lenti saman við
norska flutningabílstjóra og
lögreglu í gær ákváðu þeir
að draga úr mótmælaað-
gerðum fram yfir helgi. Þeir
sem að aðgerðunum stóðu
segja að tilganginum hafi
verið náð, en hann hafi ver-
ið að sýna samstöðuafl sjó-
manna og að þeim væri al-
vara með kröfum sínum um
úrbætur og aukinn kvóta.
Danskir ráðherrar vöruðu sjó-
menn við frekari aðgerðum og
sögðu að tekið yrði á þeim sem
lögbrotum. Stjórnir beggja dönsku
sjómannasamtakanna báðu fé-
lagsmenn eindregið að láta af
mótmælum, meðan viðræður
þeirra og sjávarútvegsráðherra
stæðu yfir. Næsti fundur er á
mánudag og í gær sögðu sjómenn-
irnir sem stóðu fyrir aðgerðunum
að þær væru aðeins upphafið, ef
ráðherra hlustaði ekki á kröfur
þeirra.
Björn Westh sjávarútvegsráð-
herra sagði í gær að fráleitt væri
að sjö þúsund sjómenn fengju að-
stoð upp á sem samsvarar tólf
milljörðum ÍSK.
Franskur togari tekinn
Breskt herskip tók í gær fransk-
an togara á fískislóð, sem deilt er
um við Ermarsundseyna Alderney.
Spenna milli franskra og breskra
sjómanna eykst dag frá degi.
ógiltar í
írlandi
Dyflinni. Reuter.
BORGARDÓMUR Dyflinnar,
írsku höfuðborgarinnar, ógilti í
gær um 500 reglugerðir Evrópu-
bandalagsins (EB) sem gefnar
hafa verið út í Irlandi frá því
landsmenn fengu aðild að banda-
laginu fyrir 20 árum.
Dómstóllinn úrskurðaði að sú að-
ferð sem beitt var við útgáfu reglu-
gerðanna á sínum tíma hafi stang-
ast á við stjórnarskrána. Var það-
ýmist gert með ráðherraákvörðun
eða sérstökum tilskipunum. Niður-
staða dómsins var sú að ráðherrar
hefðu ekki vald til þess að breyta
gildandi lögum eða ógilda þau. Slíkt
vald lægi einvörðungu og að öllu
leyti hjá þinginu.
Reglugerðirnar voru settar í tíð
margra ríkisstjórna og höfðu víðtæk
áhrif á öllum sviðum þjóðlífsins.
Búist er við að ríkisstjórnin áfrýji
úrskurði borgardóms til hæstaréttar.
Kveikjan að úrskurði dómstólsins
var að dómari hafði komist að þeirri
niðurstöðu að reglugerð um bann
við dreifingu sérstaks efnis sem not-
að var til að flýta fyrir vexti eldis-
kálfa, sem írski landbúnaðarráðherr-
ann hafði gefið út 1990, hefði stang-
ast á við stjórnarskrána.
Geislavirkni mæld í Moskvu
Reuter
VÍSINDAMENN mæla geislavirkni á óbyggðu svæði í úthverfi Moskvu. Þar var úrgangur frá kjarn-
orkutilraunastofum í borginni grafinn í jörðu í 30 ár en nú er áformað að hreinsa svæðið.
Rússar nýhættír losun
geislavirks úrgangs
Moskvu. Frá Lárusi Jóhannessyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
RÚSSAR og áður Sovét-
menn losuðu geislavirkan
úrgang úr kjarnorkuknún-
um kafbátum í sjó allt til
ársins 1992. Þetta er brot
á alþjóðlegum samningum
eins og kemur fram í
skýrslu nefndar sem skipuð
var af Borís Jeltsín forseta
í fyrra. Nefndin hefur lokið
störfum og fyrir sjónir al-
mennings koma nú stað-
reyndir sem áður voru
vandlega geymd leyndar-
mál.
Rússar eiga 228 kjarnorku-
knúna kafbáta og eru þeir hlaðnir
geislavirku úraníum í hólkum, svip-
uðum rafhlöðum, sem skipta þarf
um á nokkurra ára fresti. I fyrstu
var reynt að endurvinna eldsneytið
í hólkunum eða þeim komið fyrir
í geymslum á landi. En frá 1972
var þeim alfarið hent í sjó „vegna
fjárskorts og hversu auðveld sú
leið var“ eins og segir í skýrsl-
unni. Árlega var um 26 þúsund
rúmmetrum af geislavirku elds-
neyti kastað í sjó, aðallega í Bar-
entshaf og í austri frá flotastöðinni
í Vladivostok.