Morgunblaðið - 03.04.1993, Qupperneq 49

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. APRÍL 1993
49
Hvað er gert fyrir
atvinnulaust fólk á
N or ðurlöndum?
Frá Reyni Hugasyni:
UNDIRRITAÐUR fór nýlega í
kynnisferð til vinnumarkaðsstofnana
frænda okkar 'á Norðurlöndum til
þess að kanna af eigin raun við hvaða
skilyrði atvinnulaust fólk byggi í
Skandinavíu. Skýrsla um ferðina
hefur komið út á vegum samtakanna.
Eftirfarandi atriði vöktu mesta
athygli:
Á Norðurlöndum eru starfandi
vinnumiðlanir sem hafa mjög um-
fangsmiklu hlutverki að gegna og
ráða greinilega yfir miklu fjármagni.
Þegar atvinnulaus maður kemur
inn á vinnumiðlun þar er hann settur
fyrir framan atvinnuráðgjafa. Hlut-
verk ráðgjafans er að kynna sér
starfsreynslu, starfsferil og menntun
viðkomandi atvinnuumsækjanda og
meta hvort reynsla hans og þekking
sé næg til þess að hann eigi að geta
fengið vinnu á fijálsa markaðnum í
þeirri sámkeppni sem þar ríkir.
Finnist ráðgjafanum skorta á ann-
aðhvort menntun eða starfsþjálfun
getur hann í samráði við þann at-
vinnulausa skipulagt að umsækjand-
inn fari í nám eða á námskeið til
þess að gera hann betur samkeppnis-
hæfan. Námið er greitt af vinnumiðl-
uninni og getur varað allt frá nokkr-
um vikum upp í nokkur ár.
Hinn atvinnulausi fær námslaun
eða atvinnuleysisbætur á námstím-
anum. Atvinnuleysisbætur eru ca.
110.000 íslenskar krónur á mánuði,
en námslaun nokkru lægri.
Á Norðurlöndum þurfa menn ekki
lengur að koma á vinnumiðlun og
stimpla sig. Þeir eru í staðinn „til
ráðstöfunar fyrir vinnumarkaðinn",
þ.e. þurfa að vera tilbúnir til að taka
starfi sem þeim býðst.
Sérhver atvinnulaus er kallaður
með reglulegu millibili til viðtals við
ráðgjafa á atvinnumiðluninni. Þá er
athugað hvort unnt sé að finna fyrir
hann vinnu. Ef ekki, þá hentugt nám
sem auki líkurnar á að hann fái vinnu
eða að fínna fyrir hann atvinnubóta-
vinnu ef um ungling er að ræða eða
langtímaatvinnulausan mann.
I Svíþjóð telst fullorðið fólk lang-
tímaatvinnulaust ef það hefur verið
atvinnulaust í 6 mánuði eða lengur
og unglingar (17-20) ára ef þeir
hafa verið atvinnulausir í 4 mánuði
eða lengur.
Á Norðurlöndunum er bannað með
lögum að láta unglinga sem eru að
koma út á vinnumarkaðinn ganga
atvinnulausa lengur en fáeinar vik-
ur. Þeir eru þá drifnir í nám eða
launastyrkta vinnu.
Norðurlöndin styðja öll þá viðleitni
að menn setji á stofn eigin fyrir-
VELVAKANDI
TAPAÐ/FUNDIÐ
Perlufesti
HVÍT perlufesti, 90 sm löng,
tapaðist í Reykjavík í febrúar.
Finnandi er vinsamlegast beðinn
að hringja í síma 34809.
Gullkeðja
GULLHÁLSKEÐJA tapaðist í
Kleppsholti eða í Árbæ. Finnandi
er vinsamlegast beðinn að
hringja í síma 670572.
GÆLUDÝR
Köttur
BRÚNBRÖNDÓTTUR köttur
tapaðist fimmtudaginn 25. mars
frá Skipasundi 47. Finnandi er
vinsamlegast beðinn að hringja í
síma 814863.
Týndur fress
FRESS, grábröndótttur með
hvíta bringu, tapaðist frá Nesvegi
24. mars. Kisi er gæfur og blíð-
ur. Finnandi er vinsamlegast beð-
inn að hringja í síma 612326.
Svört læða -v
FIMM mánaða gömul læða tap-
aðist í fyrradag frá Hauntungu
97, Kópavogi, og hefur sést til
hennar í vesturbænum. Hafi ein-
hver orðið hennar var er sá vin-
samlegast beðinn að hringja í
síma 42337.
ATHUGASEMD
VEGNA UMMÆLA
BJÖRNS TH.
VEGNA ummæla Bjöms Th.
Bjömssonar listfræðings, í
endursýningu á þætti hans Á
Hafnarslóð, þar sem hann hefur
þau ummæli um langafa minn,
Bjama Thorarensen amtmann og
skáld, að hann hafí verið Sjá-
landshatari, þá vil ég mótmæla
því. Bjami var enginn Sjálands-
hatari, enda þótt honum hafí
þótt lítið koma til danskrar nátt-
úm miðað við þá íslenzku. Ég
veit allt um kveðskap Bjama um
danskt landslag, eins og fleiri
vita. Hér tók Bjöm Th. Björnsson
of djúpt í árinni.
Elín K. Thorarensen
Hagamel 42-, Reykjavík
GÓÐ GREIN
ÉG VIL vekja athygli á góðri
grein eftir Gyðu Jóhannsdóttur
sem birtist í Morgunblaðinu 27.
mars. Greinin bar fyrirsögnina
Ný viðhorf til aldraðra og vorum
við nokkrar vinkonur mjög sam-
mála því sem þar var sagt.
Jóhanna
tæki. í Danmörku t.d. fá menn
greiddar sem svarar hálfum atvinnu-
leysisbótum (66 þús. ísl. kr. á mán-
uði) í 3‘A ár ef þeir vilja prófa að
koma undir sig fótunum sjálfir.
Atvinnuleysi er talið orsakast fyrst
og fremst af skorti á þjálfun og þekk-
ingu. Úrræði vinnumarkaðsstofnana
Norðurlanda felast því einkum í því
að mennta fólk og veita því starfs-
þjálfun.
Til hliðar við vinnumiðlanirnar á
Norðurlöndum og samsíða almenna
skólakerfínu em risastórar mennta-
stofnanir sem sjá um meginhluta
ofannefndrar starfsmenntunar. Sem
dæmi má nefna að í Noregi voru
1992 um 110 þúsund einstaklingar
atvinnulausir og 60.000 þar fyrir
utan í vinnumarkaðsaðgerðum, þ.e.
í námi eða í atvinnu sem var styrkt
með einum eða öðmm hætti.
Vinnumiðlanir á Norðurlöndum
styðja fyrirtæki í að koma í kring
breytingum, svo sem til að læra nýja
tækni eða taka í notkun ný tæki.
Vinnumiðlunin greiðir þá námskeiðs-
kostnað og laun þeirra sem í hlut
eiga. Slík námskeið geta varað í
nokkra mánuði.
Vinnumiðlanir aðstoða unglinga
við að setja á fót klúbba þar sem
þau læra að bera sig við að leita sér
að starfí. Klúbbamir starfa þar til
allir em komnir í vinnu. Þannig er
það gert að leik að finna sér starf.
Augljóst virðist að íslendingar
geti mikið lært af frændum sínum,
Norðurlandabúum. Fyrst og fremst
geta þeir lært að umgangast atvinnu-
laust fólk eins og það væri einhvers
virði. Þeir þurfa að læra að hlú að
kunnáttu þess og viðhalda henni,
mennta það áfram og rækta það en
láta það ekki bara mæla götumar
og þiggja atvinnuleysisbætur eins og
nú er gert. Erlendar rannsóknir sýna
að það tekur ótrúlega stuttan tíma
að eyðileggja fólk með atvinnuleysi.
REYNIR HUGASON,
formaður Landssamtaka
atvinnulausra.
LEIÐRÉTTINGAR
Prentvilla
í minningargrein Ögmundar
Jónassonar, formanns BSRB, um
Selmu Dóm Þorsteinsdóttur, for-
mann Fóstmfélags íslaiids, í Morg-
unblaðinu í gær, slæddist aukaorð
inn í fyrstu efnisgreinina. Rétt hljóð-
ar hún svona: „Selma Dóra er fallin
frá langt fyrir aldur fram. Öllum
þeim sem kynntust henni er hún
mikill harmdauði. í vihahópi og á
sviði félagsmálanna þar sem Selma
Dóra lét mjög til sín taka er nú stórt
skarð fyrir skildi." Viðkomandi em
innilega beðnir afsökunar á þessum
mistökum.
Röng fyrirsögn
Röng fyrirsögn var á bréfi eftir David
Butt í Bréf til blaðsins sl. föstudag.
Fyrirsögnin átti að vera: Athuga-
semd við svar umhverfísráðherra.
Kór rangnefndur
í frétt í Morgunblaðinu 1. apríl, um
tónleika Kórs Menntaskólans við
Hamrahlíð á Húsavík var kórinn
ranglega nefndur Hamrahlíðarkór-
inn í myndatexta. Er beðist velvirð-
ingar á því.
Tívolí
Opnum um helgina.
Opið allar helgar, alla páskana
og sumardaginn fyrsta.
Spennandi, vélknúin leiktæki.
Hjá okkur er alltaf gott veður.
Góð fjölskylduskemmtun.
Til okkar er styttra en þú heldur.
Tívolí# HveragerÖi
(Opiðtil kl. 16.00fyrsta laugardag hvers mánaðar)
Bfla
naust
Borgartúni 26
sími 62 22 62
Leðursófasett
og hornsófar
Frdbœrt verð - margir litir
Frá Ameríku sófasett og stakir sófar
á verði sem kemur á óvart.
Frá Þýskalandi sófasett á tilboðsverði.
VALHÚSGÖGN
Ármúla 8, síma 812275 og 685375.
Til afgreióslu strax • Opið virka daga kl. 9:00 - 18:00 og laugardagn ld. 11:00 - 15:00 • Honda • Vatnagörðum 24 • Sími (91) 68 99 00
HONDA
Á RÉTTRi LÍNU
AÐEINS EINN BÍLL
Frá upphafi hafa hönnuðir Honda Civic viljað
framleiða eins umhverfisvæna bíla og mögulegt er.
Þetta hefur tekist með hreinbrunavélinni (VTEC)
sem skilar meiri orku á hvem lítra af bensíni og
mengar minna en áður hefur þekkst. Til að
fullkomna verkið er Civic settur saman úr 80%
endurvinnanlegum efnum. Þessir „umhverfis-
vænu“ bílar em nú fáanlegir hér á landi.