Morgunblaðið - 30.04.1993, Blaðsíða 34

Morgunblaðið - 30.04.1993, Blaðsíða 34
34 ss— MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 30. APRIL 1993 eeer jihta Áslaug Þórólfs- dóttir - Minning Fædd 23. mars 1924 Dáin 20. apríl 1993 Hún amma okkar, besta amma í heimi, er dáin. Hún var svo veik, en nú er hún komin til guðs þar sem henni líður vel. Við systkinin höfum alltaf átt athvarf í Blöndu- hlíðinni hjá afa og ömmu. Til þeirra vorum við velkomin, þar var hús fullt af hjartahlýju fyrir litla anga sem elskuðu það að vera hjá þeim. Það er svo erfitt að trúa því að hún amma sé dáin, hún sem hefur verið svo stór hluti af tilveru okkar frá fyrstu stundu. Það var svo gott að koma í Blönduhlíðina, skríða upp í fangið á ömmu og spjalla. Hún hafði alltaf tíma til að útskýra fyr- ir litlu fólki leyndardóma lífsins. Amma, af hveiju? hljómaði svo oft og alltaf átti amma svör svo við skildum, um hvað málið snerist. Þær eru ekki heldur svo fáar næt- umar sem við höfum fengið að kúra milli afa og ömmu í hlýju holunni þeirra. Já, við vorum heppin að eiga hana ömmu og fá að njóta saimdst- anna við hana. Það er nokkuð sem við eigum eftir að búa að alla ævi þó að árin hafí ekki verið mörg sem hún var með okkur. Þau voru þó full af elsku í okkar garð. Við eigum svo fallegar og góðar minningar frá skemmtilegum samverustundum sem vom fastur punktur í tilver- unni eins og jól, áramót, sumarbú- staðaferðir og svo ótal margt fieira. Ekki má gleyma því að hún amma bakaði bestu pönnukökur í heimi, ilmurinn af þeim var einstakur og svo skemmdi ekki fyrir að við feng- um svo oft að hjálpa til við bakstur- inn. Minningin um ömmu mun lifa í barnabömunum sem þótti svo vænt um hana. Elsku afi, mégi guð .styrkja þig á þessari erfiðu stundu. Aslaug, Brynja og Bjarki. Mig langar til að minnast elsku- legrar móðursystur minnar með nokkrum orðum. Við viljum oft gleyma því að dauð- inn er óhjákvæmilegur fylginautur lífsins. Ekki óraði mig fyrir því þeg- ar ég hitti Ásu með móður minni á afmælisdegi hennar, að lífsgöngu frænku minnar væri senn lokið. Ása lá þá í Landspítalanum og var að jafna sig eftir uppskurð. Okkur skildist að batahorfur væru sæmileg- ar. Sjúklingurinn bar sig vel og var hinn hressasti. En skjótt skipast veður í lofti. Þegar ljóst varð hvert stefndi var sem hún sætti sig við örlög sín og taldi sig fara frá góðu búi. Fram í hugann kemur þakklæti fyrir góðar viðtökur og glaða sum- ardaga í Borgarfirði. Olafur, eftirlif- andi eiginmaður Ásu, var skólastjóri á Varmalandi og kona hans bústýra. Þangað var ferð fjölskyldu minnar oft heitið. I erfiðum veikindum föður míns reyndust Ólafur og Ása traust- ir vinir. Allar þessar minningar eru of margar til þess að tíunda hér. Við mæðgumar samhryggjumst okkar góða vini, Ólafi, bömum, bamabörnum og tengdabörnum á þessu erfíðu tímamótum. Elsa. „Ein er drottning allra rósa, engin jurt á dýrra skart, henni næst er liljan Ijósa, ljúf og skær með hörund bjart. Þó á æðri ilm og Ijóma öllu skrauti jarðarranns - hreinni fegurð, hærri blóma: Hjartarósin kærleikans! (Þýð. Matth. Joch.) Þriðjudaginn 20. apríl lést Áslaug Þórólfsdóttir eftir harða baráttu við erfíð veikindi. Áslaug fæddist á Brekku á Mýmm 23. mars 1924, en þar bjuggu þá foreldrar hennar, Ingibjörg Jónasdóttir og Þórólfur Þorvaldsson. Ég hitti Ásu fyrst árið 1946 um það leyti er ég kynntist manninum mínum, en hann og Ólaf- ur síðar eiginmaður hennar vom æskuvinir, báðir ættaðir frá Seyðis- fírði. Okkur Ásu féll strax vel hvorri við aðra og hefur vinátta okkar enst alla tíð síðan. Ólafur og Áslaug giftu sig 24. maí 1947. Ólafur hafði þá lokið námi frá Kennaraskólanum og fljótlega eftir giftingu þeirra gerðist hann skólastjóri úti á landi, fyrst á Strönd á Rangárvöllum í nokkur ár, en síðan á Varmalandi í_ Borgarfírði í 11 ár. Ég veit að Ásu líkaði vel að komast á æsku- slóðir sínar í Borgarfírðinum. Árlega heimsóttum við þau hjón á Varmalandi og varð það sérstakt tilhlökkunarefni fjölskyldunnar að fá að gista þama yfir helgi og njóta gestrisni þeirra. Ása var mjög myndarleg húsmóðir og lék allt í höndum hennar hvort sem það var matargerð eða saumaskapur. Oft fannst mér gestagangurinn svo mikill að engu var líkara en um sumarhótel væri að ræða. Það seg- ir sína sögu um hlýlegar móttökur þeirra hjóna. Eitt sumarið meðan við fjölskyldan fómm í reisu austur á land höfðu þau yngsta son okkar hjá sér í pössun. Fannst þeim of mikið fyrir okkur að vera með fjög- ur böm á ferðalagi. Ekkert var sjálfsagðara en að bæta við sig einu bami og gerðu þau þetta bæði af heilum hug. Fyrir þetta viijum við Guðmundur þakka þeim og allar samvemstundimar sem við höfum átt saman. Áður en Ása gifti sig vann hún við fatahreinsun í Efnalauginni Glæsi og eftir að fjölskyldan fluttist til Reykjavíkur fór hún að vinna hjá vinahjónum sínum, Ragnheiði og Magnúsi í Efnalauginni Björg. Ása lét af störfum síðastliðið ár, en Ólafur var þá hættur störfum líka. Ása og Ólafur eignuðust þrjú börn. Þau em: Þórólfur tannlæknir, kvæntur Sigrúnu Aðalbjamardóttir dósent, þau eiga tvo syni og eitt bamabam; Ingvar stórkaupmaður, kvæntur Björgu Benediktsdóttur, þeirra böm eru tvö og eitt barna- bam, dóttur Bjargar, sem hún átti áður, gekk Ingvar í föðurstað; Brynhildur kennari, gift Þór Otte- sen rafvirkja, þau eiga þijú böm. Ása bar hag fjölskyldunnar mjög fyrir bijósti og nú þegar hún var hætt að vinna hafði hún meiri tíma og vildi njóta samvemstundanna. Þau hjón tóku því að sér að passa tvö lítil dótturbörn sín á morgnana meðan mamma þeirra var við Breyttur opnunartími i sumar Skrifstofa Rauða kross íslands á Rauðarárstíg 18 verður opin frá kl. 8.00-16.00 frá og með 1. maí-1. september. Rauói Kross lslands + kennslu. En margt fer öðmvísi en ætlað er. Börnin njóta nú ekki ömmu sinnar lengur, en minningin um mikilhæfa og góða konu fyrnist ekki. Elsku Ólafur og fjölskylda, við Guðmundur og börn vottum ykkur okkar innilegustu samúð. Blessuð sé minning Aslaugar Þór- ólfsdóttur. Ingunn Erla Stefánsdóttir. Á sólríkum vordegi kvaddi tengdamóðir mín, Áslaug Þórólfs- dóttir, þennan heim eftir stutta en erfíða sjúkralegu á Landspítalan- um. Áslaug var dóttir Ingibjargar Jónasdóttur ög Þórólfs Þorvalds- sonar. Þau bjuggu í Brekkunesi í Mýrasýslu þegar Áslaug fæddist en fluttu síðar að Litlu-Brekku í sömu sveit. Fullu nafni hét hún Áslaug Ragna Þóra í höfuðið á þremur systkinum sínum sem lét- ust ung úr berklum með aðeins nokkurra mánaða millibili. Herdís Lyngdal lifír ástkæra systur sína, en bræður þeirra, Jónas og Krist- ján, era báðir látnir. Strax á unglingsaldri fór Áslaug að vinna fyrir sér og var skóla- ganga hennar ekki löng frekar en flestra á þeim tíma. Þó fór hún í unglingaskóla á Akranesi í einn vetur og síðar í Húsmæðraskólann á Blönduósi. í höfuðborginni kynnt- ist hún eftirlifandi manni sinum, Óiafi Ingvarssyni skólastjóra og kennara. Áslaug og Ólafur gengu í hjónaband á afmælis- og útskrift- ardegi Ólafs úr Kennaraskólanum, 24. maí 1947. Þau eignuðust þijú börn. Yngst er Brynhildur kennari og er hún gift Þór Ottesen raf- virkja, þá Ingvar stórkaupmaður, kvæntur Björgu Benediktsdóttur stórkaupmanni, og elstur er Þórólf- ur tannlæknir, kvæntur undirrit- aðri, dósent við Háskóla íslands. Barnabörnin eru orðin átta og barnabarnabörnin tvö. Áslaug og Ólafur hófu búskap sinn í Reykjavík en fluttust ári síð- ar að Strönd á Rangárvöllum, þar sem Ólafur gerðist skólastjóri á árunum 1948-1954. Þau fluttu sig síðan um set nær heimabyggð Ás- laugar að Varmalandi í Borgarfírði og bjuggu þar frá árinu 1954 til ársins 1965. í sveitinni var gest- kvæmt og oftar en ekki dvöldust börn ættingja hjá þeim hjónum. Síðustu þijátíu árin hafa Áslaug og Ólafur búið í Reykjavík. Hjá þeim bjó lengi móðir Ölafs, Kristín Einarsdóttir, og var hlýtt á milli tengdamæðgnanna. Við andlát Áslaugar hefur hugurinn reikað til liðinna sam- verastunda okkar. Sú minning sem leitar hvað fastast á hugann er hvernig hún kom mér fyrir sjónir þegar ég gerðist heimagangur hjá þeim hjónum í Blönduhlíðinni á sjö- unda áratugnum. Ég hef oft dáðst að henni fyrir það hve vel hún tók því að eldri sonur hennar, þá að- eins 16 ára gamall, og unglings- stúlka á sama aldri, skyldu taka saman. Mæður eru oft viðkvæmar fyrir því að „missa“ syni sína í hendur annarra kvenna, hvað þá þegar þeir eru ungir að árum og elstir barna þeirra. Áslaug virtist hins vegar hafa nokkurt gaman af þessum samdrætti okkar, tók hlý- ega -4- -raóti--mér og.glettist við- okkur. Hún ræddi ýmis viðkvæm mál unglinga við okkur á opinskáan hátt, en ég er feimin og minnist þess hve ég var í miklu basli með hvernig ég átti að bregðast við svo hispurslausu tali. Þannig var hún blátt áfram, eðlileg og raunsæ. Mér fannst hún mjög hugguleg kona, dökk yfirlitum, svipsterk og afar vel klædd. Allt var svo snyrtilegt í kringum hana, íbúðin hreinleg, þvotturinn vel frágenginn og fötin stífpressuð. Hún eldaði góðan mat og bar hann fallega fram. Hún var líka afar handlagin og saumaði marga flíkina. Þessi mynd af Ás- laugu, myndarlegu og fijálslegu húsmóðurinni, greyptist í huga mér vorið 1966. Ég lærði að bera virð- ingu fyrir verðandi tengdamóður minni. Önnur sterk minning, sem fyllir mig einnig þakklæti í garð hennar, er nær í tíma. Sú minning tengist aðdáunarverðum skilningi hennar og áhuga á námsbrölti mínu. Það er sérstök manneskja sem hvetur í stað þess að letja tengdadóttur sína og móður barnabarna hennar til að fara í margra ára nám við erlenda skóla án fjölskyldunnar. Aldrei var hún með úrtölur heldur leitaði eftir fréttum og gladdist yfír velgengni. Áslaug sýndi okkur fjölskyldunni mikið traust með þessum viðbrögðum, traust sem fólst í því að hún taldi okkur í senn vera fær um að hlúa hvert að öðru og geta um leið sinnt krefjandi námi og starfí. Á þann hátt veitti hún okkur styrk til að takast á við tilfinningalega erfíðar aðstæður. Áslaug og Ólafur náðu vel saman og var samband þeirra innilegt. Þegar Áslaug talaði um Ólaf bónda sinn sagði hún gjaman „maðurinn minn“ og fór ekki á milli mála hjá þeim sem á hlýddu að í þeim orðum fólst mikil virðing og væntum- þykja. Það er sárt til þess að hugsa að þau skyldu ekki fá tækifæri til að veija ævikvöldinu saman. Við töldum að enn væru mörg og góð ár framundan hjá þeim. Barnabörn- in, sólargeislarnir þeirra, hafa skip- að æ stærri sess í lífi þeirra. Sam- an hafa þau notið þess að hafa ungviðið á vappi í kringum sig og fylgjast vel með þeim eldri í námi og leik. Sá tími, eftir að ljóst var fyrir aðeins þremur vikum að Áslaug gekk með ólæknandi krabbamein og ætti skammt eftir ólifað, hefur verið fjölskyldunni erfiður. Um leið var hann dýrmætur þar sem kveðjustund var undirbúin. Áslaug tók því af ótrúlegri ró og æðru- leysi þegar ljóst var hvert stefndi. Samfara umhyggju fyrir fólkinu sínu og vangaveltum um framtíðina var stutt í glettnina til hinstu stund- ar. Hinn mikli styrkur hennar gerði ástvinum áfallið léttbærara. Ólafur og börnin vöktu yfír henni dag og nótt og var hún umvafin ást og umhyggju þeirra. Áslaugu þótti afar vænt um kærleika þeirra og samhug. Hún geislaði af hlýju til allra sem heimsóttu hana og kvaddi ættingja og vini með þéttum faðm- lögum. Um leið sagðist hún fylgj- ast með okkur hinum megin frá og taka á móti okkur þar á bakkan- um. Hjúkmnarfólki á Krabbameins- deild kvenna 21A á Landspítalan- um skulu færðar alúðarþakkir fyrir umönnun þess. Áslaug mat natni þess mikils og hafði oft á orði hversu einstakt hjúkrunarfólkið væri, elskulegt og gefandi í starfi sínu. Ólafí og öðmm ástvinum Ás- laugar votta ég mína dýpstu samúð og bið þeim huggunar í sorg sinni. Tengdamóður mína kveð ég með hlýju, virðingu og þökk. Blessuð sé minning hennar. Sigrún Aðalbjarnardóttir. Hinn 20. apríl lést í Reykjavík Áslaug Þórólfsdóttir. Hún fæddist á Litlu-Brekku í Borgarhreppi í Mýrasýslu hinn 23. mars 1924, dóttir hjónanna Ingibjargar Jónas- dóttur óg Þórólfs Þorvaldssonar. Hún hét fullu nafni Áslaug Ragna Þóra eftir systkinum sínum þremur, Áslaugu, Ragnari og Þor- valdi. sem foreldrar hénnar misstu barnung úr bráðaberklum, með nokkurra mánaða millibili. Hún fluttist ung að aldri með foreldrum sínum og Jónasi yngri bróður sínum til Borgarness, en Jónas lést á síðastliðnu hausti. Þar ólst hún upp, stundaði nám við Gagnfræðaskólann á Akranesi og Kvennaskólann á Blönduósi, en fluttist til Reykjavíkur um tvítugt og hóf þar verslunarstörf. Þar kynntist hún eiginmanni sín- um, Ólafi Ingvarssyni, síðar kenn- ara og skólastjóra, og gengu þau í hjónaband hinn 24. maí 1947, á afmælisdegi Ólafs sem jafnframt var útskriftardagur hans úr Kenn- araskóla íslands. Þau eignuðust þijú börn, Þórólf tannlækni, sem kvæntur er dr. Sig- rúnu Aðalbjarnardóttur uppeldis- fræðingi, dósent við Háskóla ís- lands, og eiga þau tvo syni; Ingvar framkvæmdastjóra sem kvæntur er Björgu Benediktsdóttur verslunar- manni og eiga þau þijú böm; og Brynhildi kennara sem gift er Þór Ottesen rafvirkja og eiga þau þijú börn. Einhveijar fyrstu endurminning- ar mínar tengjast Ásu, móðursystur minni. Hún bjó á heimili foreldra minna fyrstu árin í Reykjavík. I minningunni situr hún hjá mér, ung, dökkhærð með sítt hrokkið hár og við syngjum saman einhvern eftirstríðsáraslagara. Þótt hún og móðir mín væru ein- ungis hálfsystur var ævinlega mjög kært með þeim og dvöldumst við systumar oft hjá þeim hjónunum á sumrin. Á þeim árum fóm Reykja- víkurböm í sveit á sumrin. En að vera í sveit hjá Ásu frænku var allt annars konar sveit en önnur böm fóm í. í sveitinni hjá þeim vom engin dýr nema ef til vill hund- ar og hænsni og húsakynnin vora stórir skólar. Ólafur varð skólastjóri á Strönd á Rangárvöllum árið 1948 og var þar um sex ára skeið. Þar var mín fyrsta „sveit“, þessi stóri, gamli skóli, með auðum dular- fullum kennslustofum og úti fyrir geisuðu sandstormarnir á auðnum Rangárvalla, sem nú hafa sem bet- ur fer breyst í gróðurlendi. Frá Strönd fluttust Ása og Ólaf- ur að Varmalandi í Borgarfirði árið 1954, þegar Ólafur var skipaður skólastjóri í nýjum barnaskóla þar. Skólahúsið þótti mjög glæsilegt og íbúð skólastjórahjónanna var í skólahúsinu sjálfu.'Það þótti sjálf- sagt að gestir og gangandi, kunn- ugir og ókunnugir, sem þangað komu fæm í skoðunarferð um húsa- kynni skólans og voru skólastjóra- hjónin sjálfskipuð í hlutverk leið- sögumannsins. Á eftir var vitanlega jafnsjálfsagt að bjóða fólkinu inn í kaffí og var ævinlega mikill gesta- gangur á heimili þeirra hjóna, enda gestrisni mikil. Var föstudagurinn alltaf bökunardagur hjá frænku minni og ekki skorið við nögl sér. Árið 1965 fluttust hjónin til Reykjavíkur þar sem þau bjuggu síðan. Stundaði Ólafur kennslu- störf, en Ása vann í efnalauginni Björg allt þar til hún hætti störfum á síðasta hausti. Áslaug Þórólfsdóttir var mann- kostakona. Hún var dugnaðarfork- ur í hveiju starfí. Hún var greind, hreinskiptin og jákvæð, en horfði raunsæjum augum á lífið og tilver- una. Fyrir um það bil fjórum árum, þegar hún fyrst veiktist af þeim sjúkdómi, sem nú dró hana til dauða, sagði hún_mér að hún væri tilbúin að deyja. Hún væri sátt við líf sitt, hefði átt góðan mann og mannvænleg börn og gæti ekki annað en verið þakklát fyrir það hlutskipti sem henni hefði verið úthlutað. Um tíma var heilsufar hennar á þann veg að vonir stóðu til að hún hefði komist yfir sjúkdóminn, en svo reyndist þó ekki vera. Ása var lögð inn á kvennadeild Landspítal- ans í marsmánuði og gekkst undir uppskurð. Um mánaðamótin mars- apríl var henni tjáð að hún ætti eftir ólifaðar þrjár til fjórar vikur. Þeim tíðindum tók hún með reisn, eins og henni var lagið. Fjölskyldu hennar sendi ég innilegar samúðar- kveðjur. Svala Thorlacius.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.