Morgunblaðið - 10.08.1993, Blaðsíða 11

Fjórir
konsertar
________Tónlist_________
Jón Ásgeirsson
Bachsveitin í Skálholti stóð fyrir
mikilli konsertaveislu sl. helgi og
þar voru fluttir konsertar eftir ít-
ölsku tónskáldin Corelli og Vivaldi
undir stjórn hollenska fiðluleikar-
ans Jaap Schröder.
Á fyrri tónleikunum voru fluttir
konsertar eftir Corelli og Vivaldi
til skiptis en þessi tvö tónskáld,
ásamt Alessandro Scarlatti og Gu-
iseppe Torelli, höfðu mikil áhrif á
gerð hljómsveitartónlistar, hver á
sinn máta og má t.d. merkja sterk
áhrif frá Hándel, sem beinlínis
hafði Concerti grossi eftir Corelli
sem fyrirmynd við gerð verka með
sama heiti. Verk Corellis skiptast
í tvo flokka: Eru þar rúmlega 60
fiðlusónötur mikilvægastar fyrir
framþróun fiðluleiks og barokks-
sónötunnar og Concerti grossi (tólf
að tölu), sem gefnir voru út 1714,
að Corelli látnum. Form konsert-
anna er svipað og í síðustu sónötun-
um, þ.e að ýmist er um að ræða
kirkjusónötuform, þar sem kaflarn-
ir víxlast á að vera hægir og hrað-
ir og frekar alvarlegir að innihaldi
og svo veraldlegu konsertarnir, þar
sem formskipan svítunnar og fjör-
legt innihald er ráðandi.
Leiknir voru tveir konsertar eftir
Corelli og hófust tónleikarnir á nr.
9, sem er af veraldlegu gerðinni
(da camera), þar sem kaflaskipanin
er: hægur inngangur (eins konar
Preludio), Allemanda, Corrente,
Gavotta og Minuetto. Konsertinn
var mjög vel fluttur og var samleik-
ur fiðlanna oft sérlega fallega út-
færður, með mjúkum tóni ea þó
helst til án þeirra andstæðna í styrk
og hraða, sem marka oft innri
formskipan kaflanna. Það er ein-
mitt á þessu sviði, sem margir hafa
leikið fijálslega og trúlega mótast
túlkunin hjá Jaap Schröder eftir
hugmynd hans um upprunalegan
flutningsmáta.
Sérkennilegt tóntak, sem trúlega
á að hafa einkennt fiðluleik á tím-
um Corellis og Vivaldis, var ráð-
andi í smá sinfóníu í h-moll eftir
Vivaldi, sem ber undirtitilinn A1
santo sepolchro (Við hina helgu
gröf) og er sérlega alvarlegt verk
með sterku túlkandi innihaldi, sem
Vivaldi átti til að útfæra betur en
nokkur annar af barokktónskáld-
unum. Til er annar konsert með
sama undirtitli (Sonata al Sancto
Sepolchro), er sá í Es-dúr. Þriðja
viðfangsefnið var konsert fyrir ein-
leiksfiðlu og kammersveit, Stóri
Mógúllinn, „Grosso Mogul“, eftir
Vivaldi en þessi undirtitill er ekki
tilgreindur í tónverkaskrá meistar-
ans og líklega hefur einhver útgef-
andinn valið konsertinum þetta
nafn. Konsertinn er samkvæmt
formúlunni, þriggja kafla verk og
lék Jaap Schröder einleikinn mjög
fallega og án þess að taka sig sér-
staklega út, eins og tíðkast gjarnan
hjá einleikurum
Lokaverkefni tónleikanna var
Concerto grosso nr. 3 eftir Corelli
en hann er í kirkjuforminu (da chi-
esa), þar sem kaflaskipanin er
hraður-hægur, svona nærri því til
skiptis. Flutningurinn var í alla
staði mjög fallega mótaður og sér-
lega hreinn og mjúkur hjá fiðlun-
um. Það er auðheyrt að Schröder
hefur ákveðnar skoðanir á því
hvernig á að leika ítalska barokk-
tónlist og er það, hvað snertir blæ-
mótun, setningaskipan og hraða,
mjög í andstöðu við margar nú-
tímauppfærslurnar. Mörgum kánn
að virðast slíkur flutningur oft lit-
laus og án þeirra andstæðna, sem
einkennt hefur nútíma uppfærslur,
þar sem fjölmennri strengjasveit
er stefnt gegn einleikurum, í stíl
við það sem tíðkaðist síðar í kon-
serttónlist. í heild voru þetta ein-
staklega fallega uppfærðir tónleik-
ar og eins og fyrr segir var leikur
fiðlanna sérlega hreinn og tónljúf-
ur.

ilii
Grieg tónleikar
í Borgarnesi
í TILEFNI af því að 150 ár eru
liðin frá fæðingu norska tón-
skáldsins Edvards Grieg 15.
júní sl. verða haldnir tónleikar
í Borgarneskirkju miðvikudag-
inn 11. ágúst kl. 20.30 þar sem
Frá vinstri Jónína Erna
Arnardóttir, Theodóra
Þorsteinsdóttir og Ingi-
björg Þorsteinsdóttir.
eingöngu verða flutt verk eftir
Grieg.
Flytjendur á tónleikunum verða
Jónína Erna Arnardóttir, píanó-
leikari en hún flytur sex píanólög
op. 43.
Theodóra Þorsteinsdóttir sópr-
an mun ásamt Ingibjörgu Þor-
steinsdóttur píanóleikara flytja
nokkur þekkt sönglög og að lokum
leika Jónína Erna og Ingibjörg
fjóra norska dansa op. 35 fjórhent
á píanó.
Nú er
Þrefaldur
l.vmningur
Verður hann
100.000.000 kr.?