Morgunblaðið - 12.03.1994, Qupperneq 52

NETBUNAÐUR x
EINAR J. SKÚLASON HF
#Tg1lÍftMftfrÍft ®
MORGUNBLADID, KRINGLAN 1 103 REYKJAVÍK
SÍMl 691100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 3040 / AKUREYRl: HAFNAltSTltÆTl 85
LAUGARDAGUR 12. MARZ 1994
VERÐ I LAUSASOLU 125 KR. MEÐ VSK.
Viðskipta- o g hagfræðideild HÍ
Tungumálatengt
nám í viðskiptum
HÁSKÓLI íslands hefur ákveðið að bjóða nemendum í viðskipta-
fræði upp á tungumálatengt nám. Það þýðir, að nemendur geta t.d.
valið viðskiptaþýsku eða viðskiptafrönsku sem valgrein, en hingað
til hefur aðeins verið boðið upp á viðskiptaensku. Ágúst Einarsson,
varaforseti viðskipta- og hagfræðideildar, segir að þessi þróun sé í
samræmi við þróun í erlendum háskólum. Alþjóðleg viðskipti verði
æ umfangsmeiri og ekki sé lengur nóg að búa að menntaskólaensku.
Hindranir á
flugi til Kanada
Gífurlegt
vinnuálag
á flugum-
ferðarstjóra
ÁLAG hefur verið gífur-
legt á íslenska flugum-
ferðarstjóra síðustu vikur
vegna hindrana á flugi til
Kanada. Vélar hafa þurft
að fara inn á flugstjórnar-
svæði Montreal með helm-
ingi meiri aðskilnaði en
vanalega eða 20 mínútna í
stað 10 mínútna. Flugum-
ferðarstjórn barst skeyti í
gærkvöld þar sem tilkynnt
var að ástand myndi færast
í eðlilegt horf í dag.
Að sögn Bergþórs Berg-
þórssonar, vaktstjóra í flug-
stjórn, hefur ástand þetta
kostað mikinn aukamann-
skap á vakt og gífurlegt
vinnuálag. Vélar hafa fengið
að koma óhindrað inn á ís-
lenska flugstjórnarsvæðið og
hefur þurft að raða þeim nið-
ur á tiltölulega fáar flughæð-
ir og með helmingi meiri að-
skilnað en venjulega. Auk
þess hefur þurft að breyta
flugferlum og -hæðum.
Bergþór segir opinberu
skýringuna sem gefin hafi
verið á þessum aðgerðum
verið þá að varafjarskipta-
kerfi um gervitungl hafi dott-
ið út.
Ágúst bendir á, að_ nú starfi tug-
ir ef ekki hundruð íslendinga hjá
alþjóðlegum stofnunum og fyrir-
tækjum erlendis og sú þróun muni
án efa halda áfram. Nú sé kennd
viðskiptaenska og franska, en
þýska bætist fljótlega við, auk
Norðurlandamála og spænsku.
„Samstarf þjóða er sífellt að auk-
ast, til dæmis í Evrópu, og þar með
aukast þær kröfur, sem gerðar eru
um þekkingu á viðskiptum og
tungumáli annarra þjóða,“ segir
Ágúst. „Við leggjum áherslu á að
viðskiptafræðimenntunin sé vönd-
uð, um leið og nemendur fá þjálfun
í tungumálinu.“
Ágúst segir að önnur nýjung hjá
deildinni sé að kanna möguleika á
masters-námi í viðskiptafræði hér,
sem yrði 1-2 ára framhaldsnám að
loknu kandídatsprófi.
Sjá bls. 12B: „Ekki lengur ..."
Lokahönd lögð á niðurrif
Morgunblaðið/Þorkell
FYRRUM aðalstöðvar Sláturfélags Suðurlands við
Skúlagötu eru nú rústir einar og fátt sem minnir
á þessa miklu byggingu. Stofnár sitt, 1907, eign-
aðist SS lóð úr landi Frostastaða og reisti þar
einlyft steinhús, sem þótti áfar nútímalegt slátur-
hús og talið að kaflaskil hafi þá orðið í slátrun
og kjötsölu hérlendis með tilliti til hreinlætis. Á
næstu áratugum var ört byggt umhverfis og við
upphaflegan húsakost í samræmi við vöxt SS og
fór þar fram slátrun, frysting, niðursuða, sútun,
kjötvinnsla o.fl. Hætt var að slátra þar um 1970,
en áfram voru kjötiðnaðarstöð og skrifstofur fé-
lagsins þar til húsa. Starfsemi SS lauk þar endan-
lega árið 1993 og hefur byggingin síðan beðið
þeirra afdrifa sem nú eru orðin að veruleika, þótt
háværar raddir hafi krafíst þess fyrir fáeinum
misserum að húsið fengi að standa áfram og því
fundið nýtt hlutverk.
Aðalfundur SR-mjöls sam-
þykkti 10% arðgreiðslur
Á AÐALFUNDI SR-mjöls hf. í gær var samþykkt að greiða hluthöf-
um 10% arð. Hagnaður SR-n\jöls hf. nam 220 milljónum eftir skatta
á síðasta ári, en nýir eigendur keyptu félagið um áramót. Nafnverð
hlutabréfa nemur 650 milljónum og verða arðgreiðslur því alls 65
milljónir króna. Nýir eigendur greiddu hluta kaupverðsins, 125 millj-
ónir, þegar þeir tóku við rekstrinum þann 1. febrúar, en loka-
greiðsla verður í desember á næsta ári.
Síldarverksmiðjum ríkisins var
breytt í hlutafélag í eigu ríkisins
frá og með 1. ágúst á síðasta ári.
Hagnaður fyrirtækisins frá þeirri
breytingu á rekstrarformi og til
áramóta nam 220 milljónum króna.
Þá var allt hlutafé ríkisins, að nafn-
virði 650 milljónir króna, selt 21
útgerð og 4 fjármálafyrirtækjum á
725 milljónir og tóku nýir eigendur
við þann 1. febrúar. Samkvæmt
kaupsamningi frá 29. desember
komu 125 milljónir til greiðslu 1.
febrúar, 100 milljónir verða greidd-
ar á mánudag, 15. mars, 100 millj-
ónir 1. september, 200 milljónir 20.
desember og sama upphæð ári síð-
ar.
Jón Reynir Magnússon, fram-
kvæmdastjóri SR-mjöls, sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær, að
aðalfundur félagsins hefði sam-
þykkt 10% arðgreiðslur, eða 65
milljóna króna greiðslu alls, til hlut-
hafa. „Ég veit ekki hvort það er
viðtekin venja að arður sé greiddur
út þegar allt hlutafé hefur skipt um
eigendur, en ef þú kaupir hlutabréf
í félagi til dæmis í janúar og aðal-
fundur í mars ákveður arðgreiðslur,
þá færð þú þann arð. Stjórn SR-
mjöls ákvað þessar arðgreiðslur og
fundurinn samþykkti þær.“
Jón Reynir sagði að afkoma fyrir-
tækisins væri góð. „Ef litið er á
afkomu Síldarverksmiðja ríkisins
og SR-mjöls á síðasta ári í heild,
þá var árið það besta í sögu fyrir-
tækisins," sagði hann. „Framleiðsl-
an hefur aldrei verið meiri, eða rúm
100 þúsund tonn af afurðum og
veltan á árinu var 3,4 milljarðar.
Það er auðvitað ekki treystandi á
að svona verði áfram, því það fer
eftir aflabrögðum. Horfur í loðnu-
veiðum eru þó býsna góðar nú og
spá fyrir næstu loðnuvertíð er góð,
svo vonandi endurtekur þetta sig.“
11,5% hlutafjár í Eimskip
töpuðust árin 1991-1993
HLUTHAFAR Eimskips hafa á undanförnum þremur árum tapað
liðlega 1,4 milljörðum króna, vegna hlutabréfaeignar Burðaráss í
öðrum og óskyldum félagsrekstri. Ávöxtun hlutabréfa í Eimskip frá
ársbyijun 1991 til ársloka 1993 er neikvæð um 4% á ári, miðað við
markaðsvirði á hlutabréfunum, að teknu tilliti til arðgreiðslna. Hlut-
hafar hafa því tapað 11,5% af eign sinni á þessu tímabili, með því
að binda fé sitt í hlutabréfum Eimskips, á meðan að tekju- og eign-
arskattsfrjáls ríkisskuldabréf hafa skilað 6,7% til 8,2% raunávöxtun
á ári 1991-1993.
Séu meðalútlánavextir bankanna
á verðtryggðum lánum notaðir sem
mælikvarði á afkomu síðustu ára
kemur í ljós að Eimskip vantar 434
milljónir króna upp á, til að skila
sambærilegri ávöxtun. í þessum
samanburði er miðað við bókfært
verð eiginfjár, samkvæmt ársreikn-
ingum, en ekki er tekið tillit til
þess að nokkurt dulið eigið fé er
falið í eignum félagsins samkvæmt
skýringum í ársreikningi. Ef dulið
eigið fé í skipum og hlutabréfaeign
er tekið með í samanburðinum verð-
ur munurinn á meðalávöxtun lið-
lega 900 milljónir króna.
Hér i blaðinu í gær kom fram í
fréttum af aðalfundi Eimskips að
hlutabréfaeign Burðaráss, dóttur-
fyrirtækis Eimskips, lækkaði um
242 milljónir króna á liðnu ári, úr
1.814 milljónum króna í 1.572 millj-
ónir króna, samkvæmt áætluðu
markaðsvirði, sem er 13,5% eigna-
rýrnun. Tekjur Burðaráss voru 75
milljónir króna, sem jafngildir um
4,8% ávöxtun hlutaíjárins á árinu.
Hefðu 1.814 milljónirnar verið
ávaxtaðar í spariskírteinum ríkis-
sjóðs á liðnu ári hefði arður fjárfest-
ingarinnar verið 6,7% og þannig
hefðu tekjurnar af fjárfestingunni
orðið um 120 milljónir króna. Hefði
ávöxtunin á hinn bóginn verið sam-
bærileg við meðalútlánavexti banka
á liðnu ári hefði hún orðið 9,1% og
tekjur af ijárfestingunni þannig
orðið 165 milljónir króna.
Sjá ennfremur Af innlendum
vettvangi: „1,4 milljarðar
króna tapaðir vegna hluta-
bréfa í Burðarási" í miðopnu.
Sænsku
konungs-
hjónin hér
KARL Gustav Svíakonung-
ur og kona hans Sylvía
drottning höfðu viðdvöl á
Keflavíkurflugvelli í gær-
morgun, en þau voru á leið
til Washington í Bandaríkj-
unum.
Flugvél konungshjónanna
bilaði á leiðinni vestur um haf
og var því ekki talið óhætt
að þau héldu för sinni áfram.
Varnarliðið hljóp því undir
bagga með konungshjónunum
og fengu þau far með flugvél
bandaríska hersins, sem var
einmitt að fara til Washing-
ton.