Morgunblaðið - 29.07.1994, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 29. JÚLÍ 1994
LANDIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
Marhnúta-
keppni
Suðureyri - Marhnútaveiðikeppni
var haldin á Suðureyri laugardag-
inn 23. júlí í sól og blíðskapar-
veðri. Ævar Einarsson forsprakki
keppninnar kom sérstaklega vest-
ur til þess að stjórna henni eins
og honum einum er lagið. Góð
mæting var, því 44 skráðu sig til
keppni, en keppendur eru allt að
tólf ára.
Reglur keppninnar eru einfald-
ar, það er að veiða sem flesta
mansa á klukkutíma, án aðstoðar
foreldranna. Síðan er hver mansi
vigtaður jafn óðum og geymdur í
kari með sjó í. Að lokinni keppni
er síðan öllum mönsunum sleppt
aftur. Hverjum veiðimanni er
heimilt að hafa hjá sér einn að-
stoðarmann sem má losa af önglin-
um og hlaupa með mansann á vigt-
ina. Það varð uppi fótur og fit
þegar aðstoðarmennirnir, sem í
flestum tilfeilum voru afar og
ömmur og pabbar og mömmur,
hlupu til og frá viktinni með mans-
ana til vigtunar og skráningar.
Að lokinni keppni fór fram
verðlaunaafhending fyrir þrjá
aflahæstu, stærsta og minnsta
mansann. 11. sæti varð Hafþór
Karlsson sem snaraði inn 20 möns-
um sem vógu 4,778 kg. I öðru
sæti var Sara Sigurðardóttir og
Óskar Ólafsson í því þriðja. Ivar
Örn Arnarson veiddi stærsa mans-
ann og Óskar Ólafsson þann
minnsta. Þá voru veitt sérstök
verðlaun fyrir mesta furðufiskinn.
Hulda Bjarnadóttir hreppti þau
verðlaun fyrir marhnút sem var
Morgunblaðið/Sturla
skærgnlur á litinn. Þegar verð-
launaafhendingu var lokið var
dregið fram söngkerfi og skemmt-
anir og spilað, dansað og sungið
fram eftir kvöldi í logninu og
kyrrðinni í faðmi fjalla blárra.
Ævar er þegar farinn að leggja
drög að næstu keppni að ári og
þeir kappsömu sem ekki komust
í toppsætin í ár eru þegar farnir
að spá í hvað hafi brugðist í veiði-
tækninni og skipuleggja nýjar
veiðiferðir að ári. Ævar segir
að hin eina sanna marhnútakeppni
á Suðureyri muni lifa svo lengi
sem marhnúturinn verði utan
kvóta. Þótt það hafi eflaust verið
tilviljun brostu margir út í annað
þegar eftirlitsmaður frá fiskistofu
mætti á svæið þegar marhnúta-
veiðin stóð sem hæst. Engar at-
hugasemdir voru þó gerðar við
veiðarnar, enda mansinn ennþá
utan kvóta.
21150-21370
LARUS Þ. VALDIMARSSON, framkvæmdastjori
KRISTJAN KRISTJANSSON, loggiltur fasteigmasau
Sumarleyfi
Erum í sumarleyfi. Opnum aftur miðvikudaginn 3. ágúst nk.
• • •
Viðskiptum hjá okkurfylgir
ráðgjöf og traustar
upplýsingar.
Almenna fasteignasala sf.
Stofnuð 12. júlí 1944.
AIMENNA
FAST EIGHftSftl AM
LAUGWEGM^?MA^1fö0-21370
íimilisþ
5 kg. - 800 snúningar á mínútu
Heimilistæki hf
SÆTÚNI B SÍMI 60 15 OO
JpSII
70
Garðyrkjubændur bregðast við aukinni samkeppni
Fjölbreytni aukin í rækt-
un og sölutími lengdur
Selfossi - Markvisst kynningar-
átak undir kjörorðinu „íslenskt
grænmeti daglega“ er liður í við-
brögðum íslenskrar garðyrkju við
harðnandi samkeppni með tilkomu
alþjóðasamninga. Auk átaksins
bregðast garðyrkjubændur við sam-
keppninni með því að auka fjöl-
breytni í ræktun með það að mark-
miði að geta boðið neytendum ís-
lenskt hágæðagrænmeti lengri
hluta ársins.
Samkeppni á grænmetismark-
aðnum mun harðna enn frekar á
næstu árum. Tollfrjáls innflutning-
ur á gúrkum, tómötum, papriku og
salati er heimill frá 15. október til
15. mars samkvæmt EES samn-
ingnum. GATT samkomulagið tek-
ur giidi 1. júlí á næsta ári og heimil-
ar innflutning á öllum tegundum
grænmetis en því fylgir heimild til
álagningar tollígilda sem þó skulu
lækka um 36% að jafnaði á 6 ára
gildistíma. 3-5% af heildarmagni
innflutnings má vera án tollaígilda
eða með mjög lágum tollum.
„Við höfum vaknað upp við þær
breytingar sem hafa orðið með
þessum alþjóðasamningum og þá
reynir á að okkar vara sé hreinni
og betri en sú innflutta," 'sagði
Georg Ottósson. Hann lagði áherslu
á að skapa þyrfti íslenskri garð-
yrkju aðstæður í samkeppninni.
Raflýsing væri 15% af kostnaðar-
verði inniræktaðs grænmetis og
hann sagðist fullyrða að hægt væri
að rækta grænmeti allt árið á skikk-
anlegu verði ef raforka fengist til
lýsingar á sama verði og álverið
fengi hana.
Átak til framtíðar
Kynningarátakið á íslenska
grænmetinu hófst í maí og stendur
fram til loka ágúst. Það er sett fram
undir sérstöku merki sem Guðrún
Jóhannesdóttir de Fontenay hann-
aði. Hún sagðist leggja áherslu á
lífrænt form og hreinleika með
þessu merki. Garðyrkjubændur
leggja mikla áherslu á að það kom-
ist til skila til neytenda að varan
sé íslensk. Þeir segja allt of mikið
um það að íslensku og innfluttu
grænmeti sé hrúgað saman og jafn-
vel sé innflutt grænmeti sett í kassa
merktum íslensu grænmeti. Georg
Ottósson, formaður Sölufélags
garðyrkjubænda, sagði að bændum
og söluaðilum væri mikið í mun að
íslenska varan væri sett fram í
verslunum þannig að fólk vissi hvað
það væri að kaupa. Það mætti
ganga að því vísu að íslenska græn-
metið væri hágæðavara en það
væri iíka mikilvægt að vel væri
hugsað um grænmetisborðin í versl-
ununum svo gæðin skiluðu sér alla
leið á borð neytenda, það væri öllum
hagur af því. „Fólk þarf að læra
að þekkja góða vöru,“ sagði Georg.
Þetta er niðurstaða athugunar á
innlendu og innfluttu grænmeti frá
í vor. Þá var meðal annars leitað að
32 aðskotaefnum í tómötum, agúrk-
um, papriku, sveppum, kínakáli, gul-
rótum og hvítkáli. Greiningin fór
fram með fjölleifa aðferð í gasmassa-
greini hjá Hollustuvernd ríkisins.
Innlenda grænmetið var alveg hreint
en í þremur sýnum úr innfluttu græn-
meti af tólf fundust leifar af efnum
úr ræktuninni. Þær leifar sem fund-
ust voru þó langt undir þeim viðmið-
unarmörkum sem settar eru.
Síðar í sumar er áformað að gera
sambærilega athugun á útiræktuðu
grænmeti. Birgir Þórðarson hjá Heil-
brigðiseftirliti Suðurlands sagði ís-
lenska kínakálið mjög góða vöru, það
væri hægsprottið og gæfi sérstök
bragðgæði sem ekki fyndust í er-
lendu kínakáli. Hann sagði íslenska
bændur framarlega í því að þurfa
ekki að nota aðskotaefni við ræktun-
ina.
Somhjólp
Dagskrá Samhjálpar um verslunarmannahelgina
tyrir há sem ekki fara í ferð
Laugardagur 30. júlí:
Opið húsfrá kl. 14-17. Lítið inn og rabbið um lífið og tilveruna.
Heitt kaffi á könnunni. Einsöng syngur Harpa Hallgrímsdóttir.
Gunnbjörg Óladóttir stjórnar almennum söng og kynnir og
kennir nýja kóra. Takið með ykkur gesti. Allir velkomnir.
Sunnudagur 31. júlí:
Almenn samkoma kl. 16. Mikill almennur söngur og nýju kórarnir sungnir.
Harpa Hallgrímsdóttir syngur einsöng. Vitnisburðir. Barnagæsla.
Ræðumaður Óli Ágústsson. Kaffi að lokinni samkomu. Allir velkomnir.
Allir velkomnir í Þríbúðir, Hverfisgötu 42,
um verslunarmannahelgina.
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
HRESSAR kálskurðarstúlkur á Flúðum með körfur af blómkáli.
Aukin sókn í útiræktuninni
Garðyrkjubændur keppast við að
mæta harðnandi samkeppni á
markaðnum og hafa tekið undir ný
garðlönd þar sem ræktuð eru af-
brigði sem eru geymsluþolnari og
lengja tímann sem hægt er að bjóða
íslenskt grænmeti. Nú verður unnt
að fá íslenskar gulrætur fram í
mars og kínakál langt fram á haust-
ið. Georg Ottósson sagði neyslu á
kínakáli hafa aukist verulega og
spergilkálið einnig en neysla á því
ætti örugglega enn eftir að aukast.
Það væri auðvelt í ræktun þó það
gæfi litla uppskeru á hvern fer-
metra en í þróun væru aðferðir til
að auka uppskeruna.
Aðal uppskerutími
útiræktunar hafinn
Aðal uppskerutími útiræktunar-
innar fer nú í hönd og hvarvetna á
ræktunarstöðum er unnið við upp-
skerustörf. Fyrstu íslensku gulræt-
urnar eru komnar á markað, þær
koma úr heitum görðum frá náttúr-
unnar hendi eða görðum þar sem
lagðar hafa verið hitalagnir í jarð-
veginn.
Grænmeti sem skyndibiti
„Þetta er upplagt í afmælum og
smáveislum og kemur í staðinn fyr-
ir flögur og þess háttar sem kallað
er snakk,“ sagði Ingibjörg Bjarney
Baldursdóttir tannfræðingur og
Georg Ottósson með sein-
sprottnar gulrætur sem
verða á markaði fram í
marsmánuð.
húsfreyja á Garði í Flúðahverfinu.
Hún sagði að börnunum líkaði það
vel að fá grænmetið niðurskorið til
að borða með hollri ídýfu. „Þetta
er miklu hollara og nauðsynlegt að
halda þessu að börnunum. Þannig
getum við vanið þau á að borða
grænmeti. Reynsla mín af þessu
er sú að krakkarnir vilja frekar
gulrótapoka en sælgæti til að narta
í,“ sagði Ingibjörg. Hún benti einn-
ig á að kílóverð grænmetis væri
mun lægra en kílóverðið á snakkinu
ef bera ætti það saman. Svo væru
fullorðnir vitlausir í grænmeti með
dýfu.
Engin aðskotaefni í
íslensku grænmeti
Selfossi - Engin aðskotaefni fundust í íslensku inniræktuðu grænmeti
í rannsókn sem Heilbrigðiseftirlit Suðurlands gerði í samvinnu við Holl-
ustuvernd ríkisins og Samband garðyrkjubænda. Aðrir gæðaþættir inn-
lenda grænmetisins svo sem útlit og fleira var eins og best verður á kosið.