Morgunblaðið - 21.09.1994, Page 23

Morgunblaðið - 21.09.1994, Page 23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 21. SEPTEMBER 1994 2í AÐSEIMDAR GREINAR ÞÓTT varla sé liðið ár frá því samningur- inn um Evrópska efnahagssvæðið tók gildi hafa aðstæður breyst langtum örar en menn gerðu ráð fyrir. Til allrar ham- ingju tryggði aðild ís- lands að þessum samningi að við- skiptalegum hags- munum okkar í Evr- ópu er margfalt betur borgið nú en væri ef við hefðum hikað og beðið. En um leið hefur hraðferð EFTA-ríkja inn í Evrópusambandið skapað okkur íslendingum tækifæri, sem við megum ekki láta okkur úr greipum ganga. Við eigum nú tveggja kosta völ - og verðum að ákveða okkur skjótt. Við getum annars vegar látið reyna á það nú þegar hver kjör við myndum hljóta og hver staða sjávarútvegs okkar yrði innan ESB með því að óska eftir aðildar- viðræðum nú þegar og taka þann- ig því boði sem EFTA-ríkjunum var rétt um hraða inngöngu. Eða við getum hikað og beðið - eins og fjölmargir vildu þegar samning- urinn um EES stóð okkur til boða. Góður áfangi en gildir ekki til frambúðar Þegar unnið var að gerð samningsins um Evrópska efnahags- svæðið töldu EFTA- ríkin sig hafa með honum tryggt sér að- gang að mörkuðum og athafnalífi Evrópu- sambandsins eins vel og unnt yrði án þess að til beinnar aðildar að ESB kæmi. Öllum er núna ljóst hversu mik- ill ávjnpingur samningurinn var fyrir íslendinga - og þegar hann var undirritaður var ekki annað séð en að hann tryggði okkur jafna stöðu og öðrum Norðurlandaþjóð- um innan Evrópu um nokkurt skeið. Eftir að samningurinn tók gildi hófst hins vegar nýr kafli í aðildar- umræðu EFTA-ríkjanna og mál gengu mun hraðar fyrir sig en menn höfðu spáð - og ekki er útilokað að einmitt það hversu vel EES-samningurinn var mikilvægur áfangi en gildir ekki til fram- tíðar, segir Sigurður Arnórsson, til þess hefur þróunin orðið of hröð, en það skapar okkur um leið ný tæki- færi til sóknar. tókst til með gerð EES-samnings- ins hafi í rauninni opnað augu leið- toga Evrópusambandsins sem og EFTA-ríkjanna fyrir því að það var engin þörf að tefja aðildarvið- ræður frekar. ' > Gerbreytt staða Islendinga Þetta gerbreytti stöðu íslend- inga á örskömmum tíma. Samn- ingur, sem gat hæglega orðið vegabréf okkar inn í 21. öldina og sem var byggður á stoðum, sem hentaði okkur sérlega vel og stofn- unum, em tryggðu hagsmuni ís- lendinga í hvívetna, hafði í raun- inni flýtt þróun sem menn höfðu áður talið að tæki mun lengri tíma. Frændþjóðir okkar á Norður- löndum töldu EES lausnina ekkf lengur vera nauðsynlega biðstöðu og ákváðu að láta reyna á viðræð- ur um hvernig kjör þeim byðust við fulla aðild að hinu evrópska samfélagi lýðræðisþjóða. Niður- staðan varð sú, í stuttu máli sagt, að þau fengu flestum sínum kröf- um framgengt, enda var tekið til- lit til ólíkrar sérstöðu hverrar ein- stakrar umsóknarþjóðar. Nú bend- ir flest til þess að aðildarsamning- ar verði staðfestir í þjóðarat- kvæðagreiðslu á Norðurlöndum. Þrjár megin ástæður En hvað var það sem olli því, að þessar frændþjóðir okkar töldu ekki lengur að EES-samningurinn væri hið ákjósanlega fyrirkomulag í samskiptum sínum við Evrópu- sambandið? Samtök sænskra at- vinnurekenda sendu í sumar álits- gerð sína á þeim samningi sem Svíar gerðu við ESB og sem sænska þjóðin greiðir atkvæði um í nóvembermánuði. Þar segir að með EES samningnum hafi Svíar fengið aðgang að innri markaði Evrópubandalagsins og aðgang að samstarfi á ýmsum sviðum. Þótt það hafi verið mikilvægur áfangi sé hann þó ekki fullnægjandi. Þar eru þijú atriði talin til: í fyrsta lagi gefur EES samn- ingurinn ekki aðild að evópska tollabandalaginu. Það hefur mik- inn kostnað í för með sér fyrir sænskt atvinnulíf. í öðru lagi veitir EES samning- urinn ekki sænsku atvinnulífi þann stöðugleika, sem þarf fyrir lang- tíma aðgerðir. Sænsk fyrirtæki verði þá að laga rekstur sinn að reglum sem aðrir setja, án þess að vera með á ákvörðun um þær. Og í þriðja lagi - og það skipt- ir mestu - hafa Svíar ekki þau áhrif á framtíðarþróun Evrópu- sambandsins, sem full aðild að ESB myndi veita. Samtök sænskra atvinnurek- enda telja að það muni kosta miklu viðameiri og dýrari breytingar fyr- ir Svía að standa utan ESB en vera með og fylgja þróuninni. Það sé tálsýn að trúa að sænskt samfé- lag hverfi til einhverrar bjartrar fortíðar hafni menn aðild. Raun- veruleikinn sé sá að það- verði sænsku þjóðinni dýrara að standa utan sambandsins. Mikil umskipan samfélags þjóðanna í okkar heims- hluta á síðustu árum hafi hins vegar vakið kvíða með mörgum og ótta við breytingar. Ymsir þora ekki að trúa því að leiðin til bættr- ar framtíðar sé í því fólgin að Svíar komist til aukinna áhrifa í Evrópu. Skýrið málið en villið ekki mönnum sýn! Það er mikilvægt, segir í áliti atvinnurekendasambandsins, að vekja skilning allrar þjóðarinnar á þeim miklu möguleikum sem fólgnir eru í aðild Svía að Evrópu- sambandinu, óg það reynir á for- ystuþrótt stjórnmálamanna að skýra þessi mál fyrir þjóðinni en villa henni ekki sýn. Höfundur er fyrrverandi idnrekandi og er gjaldkeri Alþýðuflokksins. Nú er lag að sækja um aðild að ESB Sigurður Arnórsson w r^lNNLENT Æ2? Woodstock-hátíðin á Höskuldarvöllum Mikið drasl og gróðurskemmdir Morgunblaðið/Eyjólfur M. Guðmundsson DRASL eftir Woodstock-hátíðina á Höskuldarvöllum. Vogum - Morgunblaðið Þórir Maronsson, yfirlögregluþjónn í Keflavíkurlögreglunni, segir að það hafi ekki verið til framfara að leyfa að svokölluð Wood- stock-hátíð yrði haldin á Hösk- uldarvöllum í sumar. Iiigreglunni hafa borist kvartanir vegna slæms frágangs svæðisins eftir hátíðina og tekið saman skýrslu um málið þar sem kemur í ljós að mikið drasl er enn á staðnum og skemmdir á gróðri. Þá hefur nú þegar drasl fokið af völlunum og út í Af- stapahraun sem gerir hreinsun- ina enn erfiðari en ella. Höskuld- arvellir er stærsta samfellda graslendið á Suðurnesjum og þangað koma þúsundir ferða- manna á ári hveiju. Jóhanna Reynisdóttir, sveitarstjóri í Vog- um, segir rosalegt að sjá hvern- ig gengið var frá eftir hátíðina en treystir á að hlutaðeigandi aðilar gangi frá eftir sig. Verði ekkert að gert kemur til greina að málið verði sent heilbrigðisfulltrúa Suðurnesja til meðferðar sem sæi þá um hreinsun svæðisins á kostnað eiganda. Tölvur Sunnudagsblaði Morgunblaðsins, 2. október nk., fylgir blaðauki sem heitir Tölvur. í þessum blaðauka verður fjallað um sýndarveruleika, margmiðlun, Power Mac, tölvukennslu í skólum og nýjungar á tölvumarkaðnum. Einnig verður umfjöllun á ýmsum sviðum tölvumála sem snýr að fyrirtækjum og einstaklingum og margt fleira. Peim sem áhuga hafa á að auglýsa í þessum blaðauka, er bent á að tekið er við auglýsingapöntunum til kl. 17.00 mánudaginn 26. september. Nánari upplýsingar veita Agnes Erlingsdóttir, Dóra Guðný Sigurðardóttir og Petrína Ólafsdóttir, starfsmenn auglýsingadeildar í síma 69 1111 eða símbréfi 69 1110. fWtrgiwsiM&Mfo - kjarni málsins!

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.