Morgunblaðið - 08.10.1994, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 8. OKTÓBER 1994 17
NEYTENDUR
i
i
►
i
>
)
)
i
>
>

Uppskrift vikunnar
Reyniberj ahlaup
úr danskri
matreiðslubók
GUÐRUN Sæ-
mundsdóttir er
listakokkur segja
þeir sem til hennar
matseldar þekkja.
Hún fer líka
ótroðnar slóðir í
eldamennskunni og
þó hún sé mikið
fyrir að halda í
hefðir getur hún
ekki staðið við það
þegar matmáls-
tímar á hennar bæ
eru annarsvegar.
„Ég hef mjög gam-
an af því að prófa
eitthvað nýtt og
þegar ég er þreytt
og þarf að slappa
af fer ég í eldhúsið
og elda eða baka.“
Líklega hefur hún
fengið áhugann
með móðurmjólk-
inni, því móðir
hennar Sigui-veig
Guðmundsdóttir
var mikið fyrir að
gera tilraunir í eld-
húsinu. Uppskriftin
af reynibeijahlaupi
sem Guðrún ætlar
að gefa lesendum í
dag er einmitt kom-
in frá móður henn-
ar. „Þegar mamma
byrjaði að búa upp-
úr 1940 ráðlagði
henni fröken Stein-
sen sem var á holds-
veikraspítálanum í
Laugarnesi að fá sér þessa dönsku
matreiðslubók sem ég nota enn í
dag. Hún heitir Dansk husholdn-
ings kogebog, fru Constantin og
er frá árinu 1927. Mamma gerði
stundum hlaup úr reynibeijum eft-
ir uppskrift úr þessari bók og í ár
ákvað ég að prófa,“ segir Guðrún.
Morgunblaðið/Kristinn
GUÐRÚN Sæmundsdóttir og reynibeija-
hlaupið hennar. Hratið nýtir hún í krydd-
sultu. Vilji lesendur prófa að búa til hlaup
úr reyniberjum er um að gera að fara að
drífa í því áður en berin verða ónýt.
eiga ekki að springa. Guðrún mæl-
ir með að súr græn epli séu notuð
og um það bil þijú kíló. Eplin eru
alls ekki flysjuð en kjarninn tekinn
úr þeim. Þau eru síðan soðin þang-
að til þau eru næstum því orðin
að mauki. Annars segist Guðrún
ákveðin í að sjóða berin næst í
örbylgjuofni, það hafí hún gert við
rifsberin. Þar sem ekkert vatn komi
nálægt þeim þá verði hlaupið svo
stökkt og fínt.
Þegar búið er að sjóða reyniber-
in eru þau kreist úr sigti yfir grisju
og sama með eplin.
Sjóðið saman lítra af reynibeija-
safa og eplasafa og bætið í 1.250
kg af sykri. Þegar þetta er búið
að sjóða saman er hlaupið tilbúið
í krukkur. Að þessu sinni notaði
Guðrún ekki glerkrukkur heldur
mót undan ísblómi. Mótin eru úr
plasti og því ómögulegt að þvo þau
úr sjóðandi vatni þannig að Guðrún
átti vodkadreytil sem hún skolaði
mótin uppúr. Hlaupinu var hellt í
mótin og þegar hún hellir hlaupinu
úr mótinu á disk lítur það út eins
og blóm og er mátulegur skammtur
á matarborðið.
Morgunblaðið/Þorkell
SUMIR þurfa að klifra hátt
til að ná í reyniberin. Kryddsulta úr hratinu
Reyniberjahlaup
1 lítri reyniberjosafi
1 lítri eplosofi
1,250 kg sykur
Byijið á að tína berin, um það bil
fjögur til fimm kíló. Guðrún segist
hafa þurft að klifra hátt til að ná
í ber og innan um reyniberin rakst
hún á hálfdauða geitunga þannig
að ekki var það beinlínis skemmti-
legt.
Berin eru tekin af stilkum og
það verður að hreinsa þau mjög
vel. Berin eru síðan soðin við væg-
an hita í tvær klukkustundir og þau
Reyniberjahrcit
eplahrat
sykur
engiferrót
chiliduft
negull
heill pipar
rósapipar
Guðrún nýtti hratið af reynibeijum
og eplum í kryddsultu, einskonar
„chutney". Hún sauð það með sykri
og kryddaði síðan með ofantöldu
kryddi. „Þetta ber ég fram með
kjöti og sultan er til dæmis einstak-
lega góð með lifur.“
Morgunblaðið/Þorkell
SIGURÞÓR Þórólfsson verslunarstjóri í Herragarðinum með
straufríar bómullarskyrtur.
Straufrítt
og má þvo
ÓHÆTT er að segja að tímarnir
breytist því sífellt eru að koma á
markaðinn nýjungar sem menn hafa
ekki einu sinni látið sig dreyma um
áður, en auðvitað fagna um leið og
þær líta dagsins Ijós. Gott dæmi um
það er öll vélvæðingin sem gert hef-
ur innreið sína inn á heimilin á síð-
ustu áratugum, mörgum húsmæð-
rum til mikillar gleði. En enn sem
komið er straujar þvotturinn sig ekki
sjálfur. Hinsvegar eru nú komnar á
markaðinn karlmannaskyrtur úr
100% bómull, sem eru með öllu
straufríar þó ótrúlegt megi virðast,
„eitthvað sem allar eiginkonur
dreymir um,“ segir Garðar Siggeirs-
son í Herragarðinum, þar sem skyrt-
ur þessar fást.
Þær fást í 20 litum, bæði einlitar
og röndóttar, í þremur ermalengdum
og kosta 5.490 kr. Og það sem meira
er. Á þeim er tekin eins árs ábyrgð.
Skyrturnar má þvo við 60 gráðu hita
og þær má sömuleiðis þeytivinda og
setja í þurrkara án þess að þær
hlaupi. „Ég er búinn að vera með
svona skyrtur í sölu undanfarin þijú
ár, sel um það bil tíu stykki á ári
og hingað til hefur ekki ein einasta
kvörtun
borist."
Skyrturn-
ar eru frá
Eterna
Excellent í
Austur-
ríki.
Þá vek-
ur athygli
önnur nýj-
ung í sömu
verslun
BUXUR úr 100% ull
sem þola 30 gráðu
vélþvott.
sem eru sparilegar buxur úr 100%
ull sem má þvo við 30 gráðu hita í
þvottavél, en hingað til hefur þurft
að fara með alullarbuxur í næstu-
hreinsun. Buxurnar eru frá þýska
fyrirtækinu Gardeur ogeru markaðs-
settar undir yfirskriftinni „Wool &
wash“. Þær eru til í átta litum, eru
silkifóðraðar niður fyrir hné og kosta
9.450 kr. Þær má hinsvegar ekki
vinda í vél, en eins og gengur, verð-
ur að fara eftir þeim þvottaleiðbein-
ingum sem er að finna á flíkinni.
Að sögn Garðars komu buxurnar
fyrst á markað í fyrra og ekkert
hefur enn komið fram sem bendir til
þess að þær standist ekki kröfur.
Norræn fagkeppni
kj ötiðnaðarmeistara
Islendingar
í öðru og
þriðja sæti
HÁRSBREIDD munaði að ís-
lendingar hrepptu Norður-
landameistaratitilinn í norr-
ænni fagkepppni kjötiðnaðar-
meistara fyrir skömmu.
Óskar Erlendsson hjá KEA
og Jónas Hjartarson hjá
Meistaranum fengu báðir 193
stig í keppninni og voru jafn
háir og danskur kjötiðnað-
armaður sem síðan hlaut titil-
inn.
Óskar var í öðru sæti og
Jónas í því þriðja. Þá hlaut
Óskar titilinn Landsmeistari
íslands en hann var stiga-
hæstur íslensku keppendanna
og Níels Hjaltason hjá SS
varð Norðurlandameistari í
fyrsta fiokki.
Keppt í fjórum flokkum
í keppninni var fyrst og
fremst verið að dæma vinnu-
brögð og fagmennsku við
framleiðslu á kjötvörum og
skyldum vörum. Keppt var í
fjórum flokkum, villibráð, vör-
um úr fiski, spægipylsur og
sérvörur landa.
Þetta er í annað skipti sem
íslendingar taka formlega
þátt í keppninni í Herning en
áður hafði Björn I. Björnsson
kjötiðnaðarmeistari sent vör-
ur í keppnina.
Að sögn forsvarsmanna er
góður árangur íslenskra kjöt-
iðnaðarmanna mikil hvatning
því innan skamms þurfa þeir
að keppa við innfluttar kjöt-
vörur.
HÁSKÓLIÍSLANDS
ENDURMENNTUN ARSTOFNUN
KV ÖLDNÁMSKEIÐ FYRIR ALMENNING
Námskeiðin eru öllum opin
Júdit og Hólofernes - um apokrýfu bækurnar og
áhrif þeirra á listir, þriðjud.(10x)ll. okt.-13. des.
Fjallað verður um uppruna og þau sundurleitu
menningar- og trúarlegu áhrif, sem apokiýfú bækur
Biblíunnar bera vitni um. Mismunandi túlkun lista-
manna á atburðum sagnanna skoðuð og tekin dæmi
um myndlist, tónlist og bókmenntir.
Umsjón: Sr. Ámi Bergur Sigurbjömsson.
Verð 8.800 kr.
Mexíkó í fortíð og nútíð,
þriðjud. (lOx) 11. okt.-13. des..
Saga landsins verður rakin frá því fyrir komu
Spánveija og ffam til dagsins í dag. Leitast verður við
að varpa ljósi á mannlíf og flókið samspil þeirra ólíku
og oft á tíðum ósættanlegu afla sem knúið hafa
mexíkóskt samfélag áfram. Binnig verður fjallað um
bókmenntir og listir, sem og málefni líðandi stundar.
Umsjón: Sigríður Guðmundsdóttir, leikhúsfr.
Verð 8.800 kr.
Gargantúi og Pantagrúlli- sögur Fran^ois Rabelais
um hina góðgjörnu og virtu risa,
fimmtud. (6x) 20. okt.—24. nóv.
í sögunum segir ffá uppátækjum og ævintýrum feðg-
anna Gargantúa og Pantagrúls og skrautlegs fylgdar-
liðs þeirra. Lögð áhersla á að kynnast texta Rabelais í
íslenskri þýðingu Erlings E. Halldórssonar, draga upp
mynd af verkinu sem heild og menningu samtímans,
jafnt alþýðunnar sem hinna lærðu stétta, og rætt um
stöðu Rabelais í evrópskri bókmenntasögu.
Leiðb.: Dr. Torfi H. Tulinius, dósent við HÍ.
Verð: 7.200 kr.
Gluggað í efnisskrá Sinfóníunnar — fyrirlestrar og
tónleikar, þriðjud. og fimmtud. (8x) 18. okt.—10. nóv.
FjaUað um verk sem flutt verða á femum tónleikum
hljómsveitarinnar Þátttakendur kynnast verkunum og fá
innsýn í þann menningar- og sögulega jarðveg, sem þau
em sprottin úr með því að hlýða á fyrirlestra og tóndæmi.
Leiðb.: Hákon Leifsson tónskáld.
Verð: 5.800 kr. fyrirlestrar (afsláttarkort á tónleika SÍ).
Heimsmynd nútímans - kenningar um upphaf og
þróun alheimsins, miðvikud. (6x) 26. okt.—30. nóv.
Innihaldslýsing alheimsins —jörðin og sólkerfíð,
vetrarbrautin, stjömuþokur og þyrpingar þeirra, dreifing
efiiis í alheiminum og kenningar um upphaf og þróun
alheimsins.
Leiðb.: Stjameðlisfræðingamir Gunnlaugur Bjömsson
og Einar H. Guðmundsson. Verð 7.200 kr.
Myndasögur: Saga, form, greining,
miðvikud. (4x) 9.- 30. nóv.
Gerð söguleg grein fyrir miðlinum, sem á 100 ára
afmæli um þessar mundir. Sýnt fram á hvemig þróun
greinarinnar hefur haldist í hendur við hræringar í
þjóðfélaginu og innan annarra listgreina. Valin dæmi
ffá ólíkum löndum en einnig rakin saga íslensku
myndasögunnar.
Leiðb.: Þorri Hringsson myndlistarm. Verð 3.800 kr.
ítalska, 30. október—19. nóvember,
þriggja vikna hraðnámskeið.
Leiðb.: Roberto Tartaglione, Studio di Italiano í Róm.
Skráning í móttöku Tæknigarðs í síma 694940.
Nánari upplýsingar í símum 694923,694924 og 694925.