Morgunblaðið - 23.02.1995, Qupperneq 4
4 E'IMMTUDAGUR 23. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Dró sig í hlé
hálfum mánuði
fyrir frumsýningu
KARL Ágúst Úlfsson
hefur dregið sig í hlé
úr starfi leikstjóra
söngleiksins West
Side Story, sem
frumsýndur verður í
Þjóðleikhúsinu ann-
an föstudag. Dans-
sljóri sýningarinnar,
Ken Oldfield, hefur
tekið við leikstjórn.
„Ég dró mig í hlé á
endasprettinum. Það
kom upp ákveðinn
ágreiningur sem mér
leist ekki á að mundi
leysast á þessum við-
kvæma tímapunkti,
þannig að mér fannst
þetta heilladrýgst,“ sagði Karl
Ágúst. Hann vildi ekki tjá sig um
hvers eðlis ágreiningurinn hefði
verið. „Þetta er fyrst og fremst
mitt mál og leikhússins og það
er engin illska i þessu,“ sagði
Karl Ágúst.
„Það kom fram á lokasprettin-
um ósk frá leikhópnum um að
hafa meiri aðgang að dansstjór-
anum og fá meiri tima með hon-
um og Karl Ágúst óskaði þá eft-
ir að fá að draga sig í hlé. Við
urðum við þeirri ósk hans og ég
virði hana,“ sagði Stefán Bald-
ursson, þjóðleikhússtjóri.
Stefán sagði að
Ken Oldfield, dans-
sljóri, Randver Þor-
láksson, aðstoðar-
leikstjóri, og Jóhann
G. Jóhannsson, tón-
listarstjóri, myndu
„keyra þetta í höfn“.
Stefán sagði að eftir
sem áður ætti Karl
Ágúst stóran hlut í
sýningunni og yrði
kynntur sem annar
tveggja leikstjóra,
auk þess sem hann
hefði þýtt allt verkið.
„Þetta er svona til-
færsla á verkaskipt-
ingu og fram-
kvæmdaatriðum. Þetta gerist
ekki oft en það eru fordæmi fyr-
ir þessu, ekki síst í söngleikjum
þar sem verkaskiptingin er ekki
jafnskýr og við venjulegar leik-
sýningar," sagði Stefán.
Hann sagði fjarri lagi að túlka
þessi málalok sem vantraust á
Karl Ágúst sem væri að vinna
og ætti eftir að vinna fjölmörg
verkefni fyrir Þjóðleikhúsið.
„Þetta gerðist allt í mesta bróð-
emi,“ sagði þjóðleikhússtjóri.
Um 30 leikarar, dansarar og
söngvarar taka þátt í uppfærslu
West Side Story.
Karl Ágúst
Úlfsson
Andlát
HELGI ELIASSON
HELGI Elíasson, fyrr-
verandi fræðslumála-
stjóri, lést í gær, níræð-
ur að aldri.
Helgi var settur
fræðslumálastjóri árin
1931-34 og var full-
trúi embættisins næsta
áratuginn. Hann
gegndi síðan starfi
fræðslumálastjóra
samfleytt í þijá ára-
tugi, frá 1944 þar til
hann lét af störfum
1974.
Helgi var fæddur í
Hörgsdal á Síðu í Vest-
ur-Skaftafellssýslu 18. mars 1904.
Hann nam við Gjedved Lærersemin-
arium á Jótlandi og við
háskólann í Hamborg í
Þýskalandi á árunum
1926-29. Hann kenndi
í Vestmannaeyjum og
við Miðbæjarskólann í
Reykjavík.
Helgi átti sæti í
stjóm Ríkisútgáfu
námsbóka og eftir hann
liggja fjölmörg skrif um
menntamál, auk náms-
bóka eins og hin þekkta
lesbók fyrir byijendur,
Gagn og gaman, sem
Helgi samdi ásamt ísak
Jónssyni. Helgi kvænt-
ist Hólmfríði Davíðsdóttur og áttu
þau fjögur böm.
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
10. Reykjavíkurbiskupinn á málverki
SIGURÐUR Sigurðsson listmálari
afhenti í gær Biskupsstofu mál-
verk af Pétri Sigurgeirssyni bisk-
up, sem hann hefur málað, en
Pétur var biskup íslands frá 1981
til 1989.
Sigurgeir Sigurðsson biskup,
faðir Péturs, tók upp þann sið að
láta mála myndir af biskupum,
sem setið hafa i Reykjavík. Nú-
verandi biskup, herra Ólafur
Skúlason, er hinn ellefti í röðinni
og hanga nú myndir af öllum bisk-
upunum uppi í Biskupsstofu.
Á myndinni eru frú Sólveig
Ásgeirsdóttir fyrrum biskupsfrú,
þá Pétur Sigurgeirsson og lista-
maðurinn, Sigurður Sigurðsson.
Lagt til að vörugjald af algengustu bílunum lækki um 5%
Allt að 300 þúsund kr.
lækkun á díseljeppum
VERÐI frumvarp fjármálaráðherra
um breytingu á lögum um vörugjald
af ökutækjum samþykkt lækkar
vömgjald á meðalstómm fólksbif-
reiðum í II. gjaldflokki úr 45% í
40%. Þetta hefði í för með sér á
bilinu 60-70 þúsund kr. lækkun á
tveggja milljóna kr. bíl. Lækkunin
yrði enn meiri á díselbílum, eða allt
að 15%, og fjögurra milljóna kr. dís-
eljeppi lækkaði um nálægt 300 þús-
und kr. í verði. Fmmvarpið var lagt
fram á þingi í gær.
Júlíus Vífill Ingvarsson, fram-
kvæmdastjóri Bílheima hf., fagnar
fmmvarpinu og segir það að mörgu
leyti jákvætt en hann óttast afleið-
ingar þess fyrir bílasölu í þessum
flokkum nái fmmvarpið ekki í gegn
á yfirstandandi þingi. Hann telur lík-
legt að þá stöðvist sala þeirra bíia
meðan óvissa ríkir. um málið.
í fmmvarpinu er gert ráð fyrir
að breyting verði gerð á röðun dísel-
bíla í gjaldflokka. Markmiðið er að
draga úr mismun milli vömgjalda á
bensínknúnum bifreiðum og jafn-
öflugum díselbílum. Vörugjald á bíla
ákvarðast af vélarstærð og til að
ná sama hestaflafjölda og bensínvél-
ar þurfa díselvélamar að vera stærri.
Tengist breytingum á
olíugjaldi
Júlíus Vífill segir að verði frum-
varpið að lögum færist sumir dísel-
bílar úr 75% vömgjaldi í 60% og
nefndi sem dæmi að fjögurra millj-
óna króna jeppi með díselvél á stærð-
arbilinu 2.500-3.000 rúmsentímetr-
ar yrði nálægt 300 þúsund krónum
ódýrari.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra kvaðst eiga von á því að
mælt yrði fyrir frumvarpinu á þingi
í dag og um það verður rætt í efna-
hags- og viðskiptanefnd í dag. Frið-
rik segir að breytingar á vömgjaldi
á díselbílum tengist fmmvarpi um
breytingu á olíugjaldi sem hefur
verið afgreitt frá efnahags- og við-
skiptanefnd og tekur gildi um næstu
áramót.
„Ég tel ekki útilokað að það tak-
ist að koma þessu máii í gegn á
þessu þingi,“ segir Friðrik. „Með
frumvarpinu ásamt frumvarpi um
vörugjald af olíu sem var afgreitt
úr nefnd í dag er verið að fylgja
ákveðinni stefnu í bílamálum. Lækk-
un á vömgjaldi sem veldur smávægi-
legu tekjutapi fyrir ríkissjóð á ekki
að þýða það að hækka þurfi gjald
af eldsneyti í framtíðinni en vissu-
lega er það rétt að í nágrannalönd-
unum flestum hafa menn verið að
færa skattana af tækjunum yfir á
eldsneytið," sagði Friðrik.
í frumvarpinu er einnig lagt til
að vörugjald af hópferðabifreiðum
verði lækkað frá því sem nú er.
Vömgjald af hópferðabifreiðum fyrir
18 farþega eða fleiri lækki úr 15%
niður í 5% og fjármálaráðhérra fái
heimild til að lækka vörugjald af
hópferðabílum fyrir 10-17 farþega,
þó ekki niður fyrir 20%, en núver-
andi gjald á þeim er 30%. Ráðherra
fái jafnframt heimild til að lækka
vörugjald af fólksbifreiðum sem eru
ætlaðar til útleigu hjá bílaleigum,
þó ekki niður fyrir 30%. Markmiðið
með þessum breytingum er að bæta
stöðu innlends ferðamannaiðnaðar.
Áætlaður tekjumissir ríkissjóðs af
öllum þessum breytingum er um 105
milljónir króna.
Framlag launþega í lífeyrissjóð undanþegið skatti
Ekki þarf að greiða
staðgreiðsluskatt
HELMINGUR framlags launþega í
lífeyrissjóð verður undanþegið skatti
eftir 1. apríl næstkomandi og þarf
þá ekki að skila staðgreiðslu af þeirri
upphæð samkvæmt frumvarpi ríkis-
stjómarinnar sem lagt' hefur verið
fram á Alþingi. Áætlað er að tekjur
ríkissjóðs verði um 800 milljónum
króna lægri í ár af þessum sökum,
en þegar allt framlag launþega í líf-
eyrissjóð verður undanþegið skatti
eins og verður um mitt ár 1997 er
talið að það lækki tekjur ríkissjóðs
um 2,2 milljarða króna á heilu ári.
Greiðsla launþega í lífeyrissjóð
nemur í langflestum tilvikum 10%
af heildarlaunum viðkomandi, þó það
sé þekkt meðal einstakra starfsstétta
að greiða hærra hlutfall í lífeyrissjóð.
Vinnuveitandi stendur skil á 6% af
lífeyrissjóðsframlaginu, en 4% eru
tekin af heildarlaunum launþega. Frá
því lög um staðgreiðslu skatta gengu
í gildi 1987 hefur framlag launþega
í lífeyrissjóð verið skattskylt, en það.
gildir ekki um þann hlut sem atvinnu-
rekandi greiðir.
Kaupmáttur eykst um 0,8%
Samkvæmt yfirlýsingu ríkisstjóm-
arinnar í tengslum við gerð kjara-
samninga verður 2% eða helmingur
af 4% framlagi launþega í lífeyrissjóð
undanþegið skatti eftir 1. apríl næst-
komandi. Þetta hlutfall vex í 3% 1.
júlí á næsta ári og framlag launþega
í lífeyrissjóð verður að fullu undan-
þegið skatti frá miðju ári 1997. Eftir
það gildir að 4% af heildarlaunum
eru undanþegin skatti. Það þýðir til
dæmis fyrir þann sem er með eina
milljón króna í árstekjur að tekju-
skattsstofn hans verður 960 þúsund
krónur og að tekjuskattsstofn þess
sem er með tvær milljónir króna í
árstekjur verður 1.920 þúsund kr.
Ef tekið er dæmi af 80 þúsund
króna mánaðarlaunum þá lækkar
staðgreiðsluskattur um 671 kr. eftir
1. apríl næstkomandi vegna þessara
breytinga og staðgreiðsluskattur af
110 þúsund króna mánaðarlaunum
lækkar um 922 krónur. Þegar þetta
er að fullu komið til framkvæmda
eftir mitt ár 1997 hefur skattgreiðsla
af 80 þúsund króna mánaðarlaunum
lækkað um 1.342 krónur og skatt-
greiðsla af 110 þúsund króna mánað-
arlaunum lækkað um 1.844 kr.
Hagdeild Alþýðusambands íslands
metur breytinguna 1. apríl til 0,8%
kaupmáttaraukningar að meðaltali
og þegar lífeyrissjóðsframlagið verð-
ur að fullu undanþegið skatti er kaup-
máttaraukningin talin vera um 1,7%
að meðaltali.
Staðgreiðsla skatta eftir 1. apríl 1995
Heildarlaun: 80.000.- 110.000.- 140.000.-
2% gr. í lífeyrissj.: - 1.600,- - 2.200,- - 2.800,-
Skattskyld laun: Staðgr.hlutf. 41,93%: - persónuafsláttur: 78.400,- 32.873.- - 24.444,- 107.800,- 45.201.- - 24.444,- 137.200.- 57.258.- - 24.444.-
Staðgr. skattur: 8.429.- 20.757.- 33.084.-
Staðgreiðsla skatta eftir 1. júlí 1996
Heildarlaun: 80.000.- 110.000,- 140.000.-
3% gr. í lífeyrissj.: - 2.400.- - 3.300,- - 4.200.-
Skattskyld laun: ‘Staðgr.hlutf. 41,93%: * - persónuafsláttur: 77.600.- 32.538,- - 24.444,- 106.700.- 44.739.- - 24.444,- 135.800.- 56.941.- - 24.444.-
Staðgr. skattur: 8.094.- 20.295.- 32.497.-
Staðgreiðsla skatta eftir 1. júlí 1997
Heildarlaun: 80.000.- 110.000.- 140.000.-
4% gr. í lífeyrissj.: - 3.200.- - 4.400.- - 5.600.-
Skattskyld laun: ‘Staðgr.hlutf. 41,93%: * - persónuafsláttur: 76.800.- 32.202.- - 24.444.- 105.600,- 44.278,- - 24.444,- 134.400.- 56.354.- - 24.444,-
Staðgr. skattur: 7.758.- 19.834.- 31.910.-
* Miðað et við staðgreiðsluhlutfall á árinu 1995 og persónuafslátt á fyrri hluta þess árs.
U
I
i
I
I
I
>
í
i
i
\
i
I