Morgunblaðið - 19.04.1995, Blaðsíða 24

24 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Jóhannesar-
passían
TONLIST
Langholtskirkja
KÓRLANGHOLTS-
KIRKJU
Kór Langholtskirkju, einsöngvar-
ar og hljómsveit, undir stjórn Jóns
Stefánssonar fluttu Jóhannesar-
passtuna í leikrænni gerð. Föstu-
dagur 14. apríl 1995.
SÚ AÐFERÐ, að sviðsetja at-
burði skrásetta í Bilbíunni, er
rakin aftur til miðalda og naut
þetta tilstand mikilla vinsælda
og svo er enn. Mörgum kirkjunn-
ar mönnum þótti á stundum mjög
ofgert í þessum uppfærslum og
voru viðbrögð almennings æsileg,
enda oft farið fram á ystu mörk
hryllings og grimmdar. Kirkju-
leikimir voru því víða bannaðir
og við upphaf óperunnar, rétt
fyrir 1600, voru miklar umræður
um skaðsemi slíkra skemmtana
en einmitt klofningur kirkjunnar
hafði mikil áhrif á afstöðu
manna. í lútherksu kirkjunni var
Biblían „opnuð“ og um leið var
öllu ytra prjáli hafnað en í ka-
tólsku kirkjunni voru lystisemdir,
skemmtanir og fínheit, ekki tald-
ar af hinu illa en aftur á móti
stuðla að hamingju mannsins. í
fyrstu óratoríunni, Kynningu á
sál og líkama, eftir Cavalieri, var
lífsunaðurinn talinn guðsgjöf og
ástin og kærleikurinn af sam
stofni. Hreinhyggja lútherskra
gerði J.S.Bach oft þungt fyrir
fæti og fannst mörgum kirkju-
gestum hann ofgera, bæði með
þrumandi orgelleik sínum og leik-
rænum söngverkum, sem jafnvel
voru talinn minna á óperuupp-
færslur, eins og átti sér stað við
flutning eins mesta meistarverks
lútherksra kirkjuverka, Matthe-
usarpassíunnar.
Uppfærslan á Jóhannesarp-
assíunni stóð að því leyti til mjög
nærri því að vera hrein konsert-
uppfærsla, að leikræni þátturinn
var sérlega látlaus og fyrst og
fremst táknrænn í gerð sinni og
féll með einni undantekningu
mjög vel að tónverkinu. Þar er
átti við dansatriðin við aríumar
nr. 9 og 30. Þó ber að hafa í
huga, að gyðingar iðkuðu dans
í tengslum við trúarathafnir,
dans sem auðvitað var mjög ólík-
ur nútíma ballett. Það er ljóst
að danshöfundurinn og leikstjór-
inn, David Greenall, valdi sópran-
aríuna (nr. 9), Ich folge dir, sem
er gleðisöngur, til að túlka trúar-
gleði þess sem er staðfastur í að
fylgja dæmi Jesú. í aríunni Es
ist vollbracht (nr 30), er það sóló-
dansari sem á að túlka sárauka
og þáningu Krists.
Þrátt fyrir að það orki tvímæl-
is að setja þama inn dans, sem
eins konar andstæðu við tvær af
fegustu aríum verksins, var dans-
inn í sjálfu sér fallega og sann-
færandi framfærður.
Kór Langholtskirkju var nokk-
uð óviss í upphafi verksins en er
á leið náði hann sér á strik og
söng oft glæsilega og sérstaklega
í einum fegusta kórkafla verks-
ins, „vögguvísunni" Ruht Wohl
(nr.39). Kóralamir vom frábær-
lega vel sungnir og fleira mætti
til nefna en látið nægja að segja
að flutningur kórins í heild var
tignarlegur og leikrænt vel mót-
aður. Guðspjallamaðurinn var
sunginn af Michael Goldthorpe,
sem oft hefur verið gestur hjá
Langholtskómum, og eins og
ávallt var flutningur hans á þessu
erfíða tónlesi glæsilegur. Sigurð-
ur Skagfjörð Steingrímsson söng
og lék Krist á sérlega áhrifamik-
inn máta. Eiríkur Hreinn Helga-
son var Pílatus og söng af glæsi-
brag. í minni hlutverkum voru
Sigurbjörg Hjörleifsdóttir, þerna,
Halldór Torfason, varðmaður og
þjónn, og Bjarni Gunnarsson,
sem fór með hlutverk Péturs, og
skiluðu þau öll sínu mjög vel.
Búningar og sviðsmynd var
allt innan látlausra marka, þó
pallaskipanin hafí á stundum
verið nokkuð önug til yfirferðar
og þrepin allt of há fyrir eðlileg-
an gang. Hljómsveitin var góð
undir fomstu Júlíönu Kjartans-
dóttur en auk hennar áttu nokkr-
ir hljóðfæraleikarar fallegar ein-
leiksstrófur á flautur, óbó,
gömbu og selló og í heild var
samleikur hljómsveitarinnar allur
hinn besti.
Hlutverkum einsöngvaranna
var fyrirkomið eins og í konsert-
uppfærslu en þar komu fram
Ólöf Kolbrún Harðardóttir,
Sverrir Guðjónsson, Kolbeinn
Ketilsson og ungur söngvari, sem
er að ljúka námi í London, Loftur
Erlingsson. Allir gerðu sínu góð
skil en það setti nokkur svip á
þáttöku þeirra hversu ólíkir
söngvaranir em hvað varðar
söngstíl, þó að allir séu þeir góð-
ir. Nýliðinn í hópnum var Loftur
Erlingsson og er óhætt að segja,
að þar sé á ferðinni efnilegur
söngvari. Hann hefur fallega og
sérlega þýða baritonrödd, sem
að nokkru hentaði ekki fyrir allar
bassaaríurnar en að öðm leyti
var söngur hans góður.
Það verður að segjast eins og
er, að þessi leikræna tilraun tókst
vel og látlaus leikgerðin tmflaði
ekki þá tónrænu upplifun, sem
mörgum þykir mest um vert að
varðveita og skýla fyrir ytra
umstangi. Hugsanlega mætti
gera enn meira og fella aríumar
einnig inn í leikgerðina, leggja
þær í munn einhverra persóna
og láta Guðspjallamanninn vera
eins konar möndulás hinnar leik-
rænu útfærslu og þar með upp-
færa verkið sem trúaróperu.
Hvað sem þessum hugleiðingum
líður var uppfærsla Jóhannesarp-
assíunnar viðburður, bæði vegna
góðs tónflutnings undir stjórn
Jóns Stefánssonar og látleysis
uppfærslunnar í heild.
Jón Ásgeirsson

MEGRUNARPLÁSTURINN
ELUPATCH
Nú með E vítamínifyrir húðina
Verð kr. 2.980fyrir
eins mánaðar skammt
INGÓLFS APOTEK
Kringlunni
3
Nýjar bækur
• Nýjar sunnlenskar þjóðsögvr
nefnist bók sem nýlega kom út. í
bókinni era 100 gamansögur af _
körlum og konum á Suðurlandi. Á
bókarkápu segir að sögurnar komi
sín úr hverri áttinni og víða að af
Suðurlandi. Um er að ræða sögur
sem lifað hafa um nokkra hríð í
munnmælum og verið sagðar til
skemmtunar við ýmis tækifæri.
SigurðurBogi Sævarsson blaða-
maður á Selfossi safnaði sögunum
saman oggéfurþær út.
í formála bókarinnar segir Sig-
urður Bogi að hafa verði í huga
að sögumar geti tæpast verið kór-
réttar. Þær séu skráðar í anda
munnmælamenningar og kallaðar
þjóðsögur þó svo fijálslega sé ef
til vill farið með þjóðsagnarheitið.
Bókin er prentuð í Prentsmiðju
Suðurlands og er seld í bókaversl-
unum og hjá útgefanda sjálfum.
• NÝLEGA kom út bókin Prakk-
arar, eftir Eggert E. Laxdal, á
vegum Laxdalsútgáfunnar. Bókin
er full af gaman-
sögum, glensi og
gamanmálum.
Bókin er ekki
ætluð neinum
sérstökum ald-
urshóp, heldur
fólki á öllum
aldri. Þetta er
riíunda bók höf-
undar, en hann
er kunnastur fyr-
ir ljóðabækur sínar og bækur fyrir
yngstu kynslóðina. Höfundur hefur
myndskreytt bókina, eins og allar
aðrar bækur sínar.
Prentsmíð í Kópavogi hefur
umboð fyrir bókina.
Eggert E.
Laxdal