Morgunblaðið - 26.04.1995, Qupperneq 4

Morgunblaðið - 26.04.1995, Qupperneq 4
4 MIÐVIKUDAGUR 26. APRÍL 1995 MORGUNBLAÐIÐ FRETTIR Ungur rússneskur sjómaður sendur úr landi Morgunblaðið/kristinn Flugfreyjudeilan er ennþá í hnút Samningafundur stóð fram á nótt „Vilja senda mig héðan sem fyrst“ „LÆKNARNIR segja að það sé mjög varasamt fyrir mig að fara heim í þessu ástandi þvi það er mikil hætta á sýkingu í fætin- um,“ segir Alexander Melnikov sem lenti í vinnuslysi um borð í rússneska togaranum Oscher 19. þessa mánaðar. Alexander, sem er 21 árs, verður sendur til Kaup- mannahafnar á morgun einn síns liðs því vinnuveitendurnir vilja ekki bera frekari kostnað af sjúkradvölinni hér að hans sögn. Þaðan verður hann sendur dag- inn efdr til Kalíningrad þar sem móðir hans býr. „Mér er sagt að fóturinn þurfi talsverðan tíma til þess að gróa og síðan þurfi ég nokkurra mán- aða endurhæfingu en læknamir hér geta ekkert gert,“ segir hann. Istog hf. á Patreksfirði tók togarann nýverið á leigu til karfaveiða og var Oscher á Reykjaneshrygg þegar slysið varð. Um borð era 34 Rússar á þrítugs- og fertugsaldri og fjórir lslendingar. Togarinn er í eigu fyrirtækis í Kalíningrad og fram- leigður til fyrirtækja í Litháen og á íslandi að sögn Alexanders. Mennirnir eru ráðnir úti og skrifa undir sérstakan ráðning- arsamning. „Við fengum samn- inginn i hendur til að skoða nokkrum klukkustundum fyrír brottför, þéttskrifað blað á flóknu máli. Hann hljóðaði upp á tiltekinn vinnutíma, vinnufatn- að, fæði, rúmlega 12.000 króna kauptryggingu á mánuði og lág- markshjálp ef slys yrði.“ Á spítala eftir tvo daga Alexander er blár og marinn á hægra fæti og hlaut opið bein- brot á þeim vinstrí. Segir hann að skipsfélagarnir hafl sett spelkur við fótinn til bráðabirgða en síðan viljað fá þyrlu til að flytja hann á spítala. Var það ekki gert en rússneskur læknir kaliaður til af öðrum togara I staðinn. „Læknirinn kom og bjó HAGVÖXTUR á íslandi á mæli- kvarða landsframleiðslu var 2,8% á síðasta ári, en það er sami hagvöxt- ur og var að meðaltali í aðildarríkj- um OECD. Að mati Þjóðhagsstofn- unar verður hagvöxtur hér á landi einnig svipaður á þessu ári og hjá OECD. Þjóðhagsstofnun segir í nýút- komnu riti um þjóðarbúskapinn 1994 og horfur á árinu 1995 að þjóðarbúskapurinn hafi náð sér á strik eftir efnahagslægð 1988- 1993. Gott jafnvægi sé nú á flestum sviðum efnahagslífsins. Verðbólga hafí verið lítil og horfur séu á að hún verði svipuð á þessu ári og að meðaltali í iðnríkjunum. Verulegur afgangur var í við- skiptajöfnuði á síðasta ári og bend- ir flest til að þróun hans verði einn- ig hagstæð í ár. Þá eru horfur á að heldur dragi úr atvinnuleysi þó að það verði áfram mikið ef litið er til atvinnuleysis hér á landi. um fótinn og sagði að þetta værí ekkert alvarlegt, ég væri ungur og hraustur strákur. Einn íslend- inganna, sem hefur túlkað fyrir okkur, vildi fá þyrlu en læknirinn sagði að það væri óþarfi. Síðan bólgnaði fóturinn meira og meira og tveimur dögum síðar var fengin þyrla tíl að sækja mig,“ segir hann. Fyrrverandi læknastúdent Alexander hefur aðeins stund- að sjósókn um nokkurra mánaða skeið. Hann hafði lært læknis- fræði í tvö ár þegar hann þurfti að hætta vegna fjárskorts og segir hann að læknanemar fái jafnvirði 1.300 króna í laun á mánuði. „Ég notaði hvert tæki- færí sem ég gat um borð til þess að læra. Það eru ekki margir möguleikar fyrir mig. Ástandið er þannig að enginn veit hvað morgundagurinn ber i skauti sér.“ Þegar Alexander snýr aftur á hann engan fastan samastað. Hann er einbirni og alinn upp i Rigu en fær ekki rikisborgara- rétt í Lettlandi, þar sem hann er Rússi. Hann er ennþá skráður til búsetu í Rigu og á gamalt vegabréf semgefið varútátim- um Sovétríkjanna sálugu. Þegar hann ætlaði að fá nýtt var honum Þjóðartekjur jukust nokkru meira en landsframleiðsla á síðasta ári vegna viðskiptakjarabata, eða um 3,7%. Því er spáð að hagvöxtur á þesSu ári verði 3% og að þjóðartekj- ur aukist svipað. Þegar horft er lengra fram í tímann eru horfumar óljósar. Mesti afgangur í viðskiptum við útlönd síðan 1962 Viðskipti við útlönd skiluðu um- talsverðum afgangi á árinu 1994. Afgangurinn var rúmir 10 milljarðar sem svarar til 2,3% af landsfram- leiðslu. Ekki hefur verið meiri af- gangur í viðskiptajöfnuði síðan á árinu 1962. Hagstæð þróun við- skiptajafnaðar skýrist fyrst og fremst af mikilli aukningu útflutn- neitað á þeirri forsendu að hann hefði átt að ganga frá sínum pappirum fyrir nokkrum árum en það var hvergi auglýst og honum því ekki kunnugt um það. Foreldrar hans eru bæði lækn- ismenntuð og skildu fyrir nokkr- um árum að sögn Alexanders. Móðir hans býr i 30 mz íbúð í Kaliningrad ásamt ömmu hans, sem flutti frá Úkraínu þar sem hún svalt heilu hungrí. Segir Alexander að móðir hans hafl um 5.000 krónur í laun á mánuði en amma hans er án atvinnu. Enginn simi er í ibúðinni og hef- ur ekki tekist að ná símasam- bandi við móður hans til að til- kynna henni slysið. Alexander segir að starfsmenn rússneska sendiráðsins hafí heimsótt hann en ekkert aðhafst frekar honum til aðstoðar. „Ég myndi vitfa vera hér til að jafna mig en enginn ráðfærir sig við mig. Vinnuveitendumir vilja bara senda mig héðan sem fyrst og ætluðu að senda mig úr landi á mánudag, en það var ekki hægt. Ég veit hvemig ástandið er á spítölunum heima, það er hræðilegt. Ég vann á spítala og veit hveraig er faríð með fólk. Það er ekki það að læknamir viþ'i ekki hjálpa fólki en það vant- ar allt.“ - ings. Búist er við áþekkum afgangi í viðskiptajöfnuði á þessu ári. Að mati Þjóðhagsstofnunar er þessi af- gangur mikilvægur í ljósi þess að fjárfesting sé lítil og eins treysti við- skiptajöfnuðurinn gengi krónunnar. Verðbólga milli áranna 1993 og 1994 er sú minnsta sem mælst hefur hér á landi frá því á sjötta áratugnum. Hún var 1,5% sem er 0,6% prósentustiga minni verðbólga en að meðaltali í aðildarríkjum OECD. Kaupmáttur ráðstöfunartekna jókst að meðaltali um 0,5% á milli áranna 1993 og 1994. Næstu árin þar á undan dróst kaupmáttur hins vegar verulega saman. Þjóðhags- stofnun gerir ráð fyrir að kaupmátt- ur aukist um 3% á þessu ári. SAMNINGAFUNDUR í flugfreyju- deilunni stóð fram yfír miðnætti í nótt, en flugfreyjur hafa boðað fjög- urra daga verkfall sem á að koma til framkvæmda 2. maí hafí samning- ar ekki tekist. Samningafundur hófst kl. 17 og fóru viðræður hægt af stað. Fyrir fundinn höfðu deiluaðilar náð samkomulagi um marga þætti deilunnar. Samkomulag var um að flugfreyjur fengju sömu grunnkaups- hækkanir og samdist um á almenn- um vinnumarkaði. Jafnframt var samkomulag um að flugfreyjur fengju hlutdeild í þeirri hagræðingu sem náðst hefur í kringúm vinnu þeirra. Ágreiningur var hins vegar um með hvað hætti þeim skuli veitt hlutdeild í hagræðingunni. Ennfremur er ágreiningur um eft- irlaunamál flugfreyja, en upphafleg krafa flugfreyja var að þær fengju að hætta störfum 67 ára. Sigríður Ásta Ámadóttir, formað- ur samninganefndar Flugfreyjufé- lagsins, sagðist meta það svo að ef samkomulag næðist um rétt mat á aukinni vinnu flugfreyju og um eftir- laun myndi deilan leysast. Yfirlýsing Morgunblaðinu barst í gærkvöldi eftirfarandi yfírlýsing frá samninga- nefnd FFÍ vegna umræðna á opinber- um vettvangi að undanfömu um yfír- vofandi verkfall: Verkfall félags- manna FFI stóð dagana 28,- 30. mars sl. FFÍ hafði heimild til boðun- ar verkfails 29. apríl til 2. maí en ákvað að nýta sér ekki þá heimild vegna þess hve 'vel leit út um að samkomulag næðist við Flugleiðir. Þegar ekkert varð af samkomulagi var verkfall boðað 2.- 5. maí en eins og kunnugt er verðúr að boða verk- fall með 7 daga fyrirvara. Það var þvi alls ekki með HM keppnina í huga sem FFI boðaði verkfall þessa daga. Þvert á móti telur FFÍ að Flug- leiðir séu að reyna að knésetja FFÍ með því að þvinga félagið í verkfail á þessum slæma tíma fyrir HM. Samningar Flugfreyjufélags ís- lands og Flugleiða hafa verið lausir í rúmlega tvö ár eða frá 1. mars 1993. Frá mars 1993 til janúar 1994 stóðu yfír viðræður félaganna um spamaðarhugmyndir Flugleiða. í framhaldi af þeim ákvað FFÍ að taka þátt í átaki Flugleiða með því að taka að sér aukna vinnu og annan Eldsneytíð lækkað um 30% á 5 árum í fyrra jókst útflutningur iðnað- arvara annarra en stóriðjuafurða um 22%. Þetta skýrist fyrst og fremst af bættri samkeppnisstöðu. Tekjur af álframleiðslu jukust um 7,3% í fyrra og búist er við að verð- hækkun á alþjóðlegum álmarkaði skili sér enn betur á þessu ári. Tekj- ur af ferðamannaþjónustu jukust um 13% í fyrra og fóm úr tæpum 15 milljörðum í 16,8 milljarða. Verðlag á sjávarafurðum fór hækkandi á síðasta ári og var 5% hærra í árslok en það var í ársbyij- un. Þjóðhagsstofnun telur margt benda til að verðlag á sjávarafurð- uifi verði tiltölulega hagstætt á næstu misserum. Verð á eldsneyti hefur lækkað ár frá ári frá árinu 1990 eða samtals um 30% miðað við hráolíuverð á heimsmarkaði. spamað. Eftir árangurslausar við: ræður við Flugleiðir var þátttöku FFÍ í spamaðarátakinu hætt í október 1994. Ástæða þess var sú að Flug- leiðir höfðu samið við önnur stéttar- félög innan fyrirtækisins og greitt hlutdeild í spamaði en hugðust ekki láta það sama ganga yfír flugfreyjur og þjóna. í janúar 1994 hófust fyrst viðræð- ur FFI og Flugleiða um samningamál félaganna. Síðan í október 1994 hafa verið haldnir á þriðja tug samninga- funda hjá sáttasemjara ríkisins sem hafa lítinn árangur borið. FFI hefur slegið verulega af upp- haflegum samningstillögum sínum og eru þær ekki lengur uppi á borðinu. FFI hefur samþykkt samkomulag það sem ASÍ og VSÍ gerðu um launa- hækkanir á almennum vinnumarkaði. Flugleiðir leggja hart að FFI að félagið samþykki að taka aftur að sér þá vinnu sem það tók að.sér í spamað- arátakinu auk annarra starfa sem Flugleiðir greiða erlendum aðilum fyrir nú. Styrrinn stendur um mat á þessari vinnu og þar af leiðandi greiðslú fyrir hana. Að mati FFÍ er spamaðarframlag flugfreyja og -þjóna í prósentum gróflega vanmetið af Flugleiðum. Að mati FFÍ munu flugfreyjur og -þjónar leggja meira af mörkum til spamaðar í rekstri Flugleiða heldur en útreikningar flug- félagsins segja til um. Bolungarvík 91 míllj. kr. víkj- andi lán STJÓRN Byggðastofnunar sam- þykkti í gær tillögu starfshóps um aðstoð við sjávarútvegsfyrirtæki á Vestfjörðum, svokallaðrar Vest- fjarðanefndar, um að veita væntan- legu sameinuðu útgerðarfyrirtækinu í Bolungarvik 91 milljónar króna víkjandi lán. Stjómin heimilar ekki nafnabreytingu á lánum sem Bolung- arvíkurbær er greiðandi að nema boðin verði jafnörugg trygging í staðinn. Sótt var um Vestfjarðaaðstoð í tengslum við tilboð Bakka hf. í Hnífs- dal í hlut Bolungarvíkurkaupstaðar í sjávarútvegsfyrirtækinu Ósvör hf. í Bolungarvík. í nýju fyrirtæki myndu sameinast Bolungarvíkurfyr- irtækin Ósvör, Þuríður og Græðir og útgerð Bakka. Bæjarsjóður vill aflétta ábyrgðum Skilyrði V estfíarðanefndarinnar fynr aðstoð Byggðastofnunar voru skv. heimildum Morgunblaðsins m.a. þau að öll útgerð og kvóti Bakka hf. flyttist til Ósvarar. Forsenda Bolungarvíkurkaupstaðar fyrir söl- unni var hins vegar að aflétt yrði ábyrgðum bæjarins af lánum Byggðastofnunar vegna Ósvarar. Samkvæmt heimildum Morgun- blaðsins óskaði Bakki hf. eftir því að Byggðastofnun veitti Ósvör 50 milljóna kr. lán með veði í Heiðrúnu IS og skuld bæjarsjóðs við Byggða- stofnun yrði greidd upp. Aðspurður um það hvort þeirri leið hefði verið hafnað með þessari afgreiðslu stjómarinnar sagði Matt- hías Bjamason, stjórnarformaður Byggðastofnunar, að ekki væri verið að hafna neinni íeið, engin formleg tillaga um slíkt hefði borist stjóm- inni. Hann sagði að einungis hefði verið tekin afstaða til tillögu Vest- fjarðanefndar og afstaða tekin til þess að hagsmuna Byggðastofnunar yrði gætt. Svipaður hagvöxtur á íslandi og hjá OECD Mesti afgangur í viðskiptum við útlönd síðan 1962

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.