Morgunblaðið - 09.09.1995, Blaðsíða 6

6 LAUGARDAGUR 9. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Frestun byggingar tólf rúma hjúkrun-
arheimilis á Fáskrúðsfirði
Ráðherra segist
ekki munu hvika
INGIBJÖRG Pálmadóttir heilbrigð-
isráðherra segist ekki munu hvika
frá þeirri ákvörðun að fresta fram-
kvæmdum við hjúkrunarheimili á
Fáskrúðsfirði. „Ég hef ekki það svig-
rúm hér í ráðuneytinu að ég geti
seitt framkvæmdir í útboð sem ég
sé ekki hvernig á að fjármagna, þó
svo að menn hafi skrifað undir eitt-
hvað,“ sagði Ingibjörg.
Ný forgangsröðun
Fjármálaráðherra og fyrrverandi
heilbrigðisráðherra skrifuðu undir
samning við þijú sveitarfélög á Aust-
urlandi um byggingu hjúkrun-
arheimilsins og var búið að bjóða
verkið út. Jón Kristjánsson, þing-
maður Austurlands og formaður
fjárlaganefndar, hefur sagt að ræða
þurfí ákvörðunina nánar þar sem
framkvæmdin sé samningsbundin.
Ingibjörg segir að í ár séu áætl-
aðar 15 milljónir til verksins en út-
boðið hafi hljóðað upp á 46 millj-
ónir. Heildarkostnaðurinn við bygg-
inguna sé áætlaður 80-90 milljónir.
Þá verði erfítt að fjármagna rekstur
heimilisins, en hann muni kosta
a.m.k. 50 milljónir íjrlega. „Auðvitað
er hart að þurfa að gera þetta en
það er miklu harðara að draga úr
þjónustu þar sem mannvirkin eru
fyrir og vera með hálfkláraða kassa
út um allar trissur. Ég er ekki að
rifta samningi heldur fresta fram-
kvæmdinni. Það er þörf fyrir hjúkr-
unarheimili á þessum stöðum en er
hún brýnust þar?“ sagði Ingibjörg.
Fjórir þurfa hjúkrunarvistun í við-
komandi sveitarfélögum og segir
heilbrigðisráðherra að ráðuneytið
muni gera það sem í þess valdi standi
til að vista þá annars staðar.
Pálmi Stefánsson um stækkun ISAL
Ljóst að skammtíma-
tímasjónarmið ráða
PÁLMI Stefánsson verkfræðingur,
tæknilegur framkvæmdastjóri
Hydro Equipment AS í Noregi, seg-
ir að viðbrögð Christian Roth, for-
stjóra ÍSAL, staðfesti það mat hans
að skammtímasjónarmið ráði varð-
andi fyrirhugaða stækkun álvers-
ins.
Pálmi sagði að þegar leitað hafí
verið eftir áliti hans á stækkun ÍSAL
hafí hann gert sér grein fyrir að
erfítt yrði að gera málinu fullnægj-
andi skil í blaðaviðtali. „Viðbrögð
ÍSAL má skilja sem svo að um
endanlega stækkun sé að ræða.
Fyrir rúmum áratug var gerð áætlun
um rúmlega 40 þúsund tonna stækk-
un og þá átti að nota 180 kílóam-
pera ker. Var þar líka gert ráð fyrir
frekari stækkun síðar. Vegna þess
að stærri ker eru hlutfallslega ódýr-
ari en smærri, þá verður sami kostn-
aður, þ.e. með stærri kerum verður
kerskáli, skautsmiðja og breytingar
í kersmiðju á næstum sama verði
og bara kerskáli með minni kerum
nú, og auðvelt að halda áfram með
stækkun eða stækkanir síðar.
Ég ítreka það álit mitt að framtíð
álversins er best tryggð með stærri,
afkastameiri kerum auk sem mestri
framleiðslugetu," sagði Pálmi.
í NÝJASTA tölublaði
fréttatímaritsins Time er
heil síða lögð undir viðtal
og grein um Björk Guð-
mundsdóttur. Viðtalið er
tekið í Los Angeles, þeg-
ar Björk var þar á ferð
vegna plötu sinnar Post.
Fyrirsögn viðtalsins er
„Rödd frá Reykjavík" og
í undirfyrirsögn segir að
íslenska söngkonan
Björk fari yfir tónlistar-
leg landamæri með hríf-
andi nýrri breiðskífu
sinni, Post.
í upphafi greinarinnar
er sagt almennt frá
breiðskífu Bjarkar sem
aðdraganda að viðtali við
hana og blaðamaðurinn
rekur hvernig þau hafi
hist. Hann segir þar
meðal annars að hún hafi
áður verið gift manni
sem heiti Þór, en sambýl-
ismaður hennar nú sé
tónlistarmaðurinn
Tricky.
I viðtalinu segir Björk
meðal annars að íslend-
ingar séu nær náttúrunni
og andlegri iðju vegna
stijálbýlisins, en einnig
að löndum hennar þyki
hún sérkennileg. Rakið
er hverra manna hún sé,
saga hennar og Sykur-
molanna og síðan er hún
sagði skilið við Sykur-
molana og gaf út Debut,
„tætingslegt safn til-
raunapopplaga" sem
selst hafi í um þremur
milljónum eintaka.
Blaðamaðurinn, Christopher
John Farley, segir síðan að plat-
an nýja sé öllu þroskaðri og
eftirtektarverðari. Hann leggur
nokkurt rými undir umfjöllun
um söngstíl hennar og fjöl-
breytta raddbeitingu.
Vinnusjúk
Undir lok spjallsins segir
Björk að fyrir bestu vinum sín-
um sé hún jarðbundin, hagsýn
og afskaplega vinnusöm. „Ef
eitthvað þarf að gera sé ég um
Björk slegið
upp í Time
Post selst í
á þriðju milljón
eintaka
það, hvort sem það er að útvega
íbúð, eða skipuleggja samsæti,
eða hvaðeina. Eg er einstæð
móðir. Ég er vinnusjúk.“
í lok greinarinnar segir
blaðamaðurinn að Björk geti
sýnst viðkvæm og brothætt, en
hver sá sem hafi þá ákveðni sem
þarf til að skilja við hljómsveit
sína, land sitt og eiginmann sem
heiti Þór og verði sjálfsköpuð
alþjóðleg poppstjarna þurfi
varla tilsjónarmann.
Björk hefur nú gert stutt hlé
á tónleikaferð sinni um
Evrópu, en hún hefst að
nýju næstkomandi föstu-
dag, þegar hún leikur í
Madríd á Spáni. Að sögn
Sue Johnston hjá plötu-
fyrirtæki hennar í Bret-
landi, One Little Indian,
hefur miðasala á tónleik-
ana í Evrópuferðinni
gengið að óskum og upp-
selt er á alla tónleika í
ferðinni og á suma tón-
leikana seldist upp með
löngum fyrirvara. Loka-
tónleikar í ferðinni verða
í París 17. október, en
stuttu eftir þá heldur
Björk til Bandaríkjanna
til frekara tónleikahalds
og verður þar fram í
nóvemberlok. í janúar
hefst svo tónleikaferð
hennar um Asíulönd.
Sue Johnston segir að
Post hafi þegar selst
álíka mikið og Debut,
eða nokkuð á þriðju
milljón eintaka, en sala í
Bretlandi hafi þó verið
dræmari, þar sem selst
hafa um 250.000 eintök,
en Debut seldist alls í
800.000 eintökum þar í
landi. „Það er enn
skammt liðið á kynning-
arherferðina hér,“ segir
Sue Johnston, „en það
seldust 400.000 eintök af
Debut eftir að Björk
fékk Brit-verðlaunin.
Við gerum okkur vonir
um að næsta smáskífa,
Oh, So Quiet, sem kemur
út 13. nóvember, eigi eft-
ir að ná til fleiri en síðustu
smáskífur.”
Hún segir að fyrri hluti Evr-
óputónleikanna hafi gengið að
óskum, sérstaklega í Israel,
„það má segja að það sé Bjarka-
ræði meðal ungmenna þar f
landi og áhuginn ótrúlegur".
Hún segir að sala í Bandaríkj-
unum hafi líka gengið mun
betur en ætlað var og eigi enn
eftir að aukast þegar Björk fer
aftur til Bandaríkjanna síðar á
árinu.
Aðgerðir vegna fjárlagahalla heilbrigðisráðuneytis
Fjögnr sjúkrahús fá tilsjón-
armann til áramóta
HEILBRIGÐISRÁÐHERRA segir að tilsjónar-
menn verði settir með rekstri fjögurra sjúkra-
húsa til áramóta. Stjómarmenn eins sjúkrahúss-
ins segja að heilbrigðisráðuneytið vilji færa til-
sjónarmanninum alræðisvald í málefnum sjúkra-
hússins.
Um er að ræða Sjúkrahús og Heilslugæslu-
stöð Suðumesja, Sjúkrahús Akraness og Heilsu-
gæslustöðina, St. Jósefsspítala í Hafnarfirði og
Sjúkrahúsið - Heilsugæsluna á Neskaupsstað.
Búið er að ráða Friðrik Andersen viðskiptafræð-
ing sem tilsjónarmann Sjúkrahúss Suðurnesja
og St. Jósepsspítala. Þá hefur Símon Steingríms-
son, starfsmaður heilbrigðisráðuneytisins, und-
anfarið fylgst með rekstri Sjúkrahúss Akraness
en ekki hefur enn verið ráðinn tilsjónarmaður á
Neskaupsstað.
Langvarandi vandamál
Ingibjörg Pálmadóttir heilbrigðisráðherra
sagði að langvarandi vandamál hefðu verið hjá
þessum sjúkrahúsum.
„Ef við ætlum að ná hallalausum fjárlögum í
framtíðinni þá verður hver og ein stofnun að
halda sig innan síns ramma. Við erum að kafa
ofan í reksturinn og ætlum að bera rekstur sjúkra-
húsanna saman. Það kann að koma í ljós, að
einhveijar þessara stofnana sé ágætlega rekin
en takist samt ekki að halda sig innan rammans
og þá þarf að taka ákvörðun um hver framtíðar-
þjónustan eigi að vera,“ sagði Ingibjörg.
Hún bætti við að um væri að ræða tilrauna-
verkefni fram að áramótum og búast mætti við
að framhald yrði á. „Þetta er alls ekkert eins-
dæmi með þes'Sar ijórar stofnanir, því miður,
heldur er það viðvarandi vandamál víða að menn
telja sig ekki geta unnið innan fjárlagaramm-
ans,“ sagði Ingibjörg.
Valdaafsal
Eyjólfur Eysteinsson, stjórnarmaður í Sjúkra-
húsi og Heilsugæslustöð Suðurnesja, sagði ekki
væri búið að ganga frá samningi við ráðuneytið
og því væri að sínu mati ofsagt að búið væri
að setja tilsjónarmann með rekstrinum. Á mánu-
daginn var hefði stjórn sjúkrahússins fengið sím-
bréf frá heilbrigðisráðuneytinu með tillögu að
samningi milli sjúkrahússins og ráðuneytisins
um skipan tilsjónarmanns. Og eina grein þess
samnings mætti túlka þannig að tilsjónarmaður-
inn hefði óskorað vald til að breyta til í rekstrin-
um, hugsanlega að loka deildum á sjúkrahúsinu,
án þess að bera það undir stjórn sjúkrahússins.
Eyjólfur sagði að stjórn sjúkrahúsSins væri
alls ekki mótfallin því að ráðuneytið kynnti sér
rekstur stofnunarinnar sem allra best en hún
væri mótfallin því að tilsjónarmaðurinn fengi
slíkt vald. Því hefði hún sent ráðuneytinu á
fimmtudag breytingartillögur við samninginn.
Þar væri einkum um að ræða breytingar á þeim
kafla sem fjallaði um hvernig tilsjónarmaður
eigi að starfa og lytu að því að sjúkrahússtjórn-
in fengi að kynna sér tillögur hans jafnt og ráðu-
neytið og afsalaði sér því ekki valdi til tilsjónar-
mannsins. Eyjólfur sagði að ekki hefðu borist
svör við þessum tillögum en áformaður væri
fundur með ráðherra á mánudag.
Eyjólfur sagði stjórn sjúkrahússins raunar
fullvissa um að við athugun á rekstinum komi
í ljós að fjárframlög hefðu verið vanáætluð og
ekki fengist bættar launahækkanir sem sjúkra-
húsið hefði ekkert ráðið við. „En aðalástæða
þess að við viljum ekki skrifa undir óútfylltan
víxil er auðvitað sú að við teljum ekki mögulegt
að ganga lengra í niðurskurði nema loka deildum
við stofununina. Og það hlýtur að verða pólitísk
ákvörðun," sagði Eyjólfur.
Frumkvæði sjúkrahússins
Ríkharður Jónsson, stjórnarformaður Sjúkra-
húss Akraness, sagði að á síðasta ári hefðu
verið gerðir samningar milli sjúkrahússins og
heilbrigðisráðuneytisins um að uppsafnaður
rekstrarhalli yrði greiddur upp gegn því að reynt
yrði að reka sjúkrahúsið innan fjárlaga á næstu
tveimur árum. Ef ekki næðist árangur í þessum
málum myndi heilbrigðisráðuneytið setja sjúkra-
húsinu tilsjónarmann.
„Við teljum okkur nú í töluverðum erfiðleik-
um, eins og önnur sjúkrahús, og samþykktum
miðsumars að fara fram á það við ráðuneytið
að það léði okkur mann - ekki tilsjónarmann -
til að fara ofan í saumana á þessu með okkur.
Og hann er að því,“ sagði Ríkharður.
Hann sagðist ekki líta svo á að viðkomandi
starfsmaður heilbrigðisráðuneytisins hefði al-
ræðisvald í rekstri sjúkrahússins. „Stjóm sjúkra-
hússins er einfaldlega að vinna eins og hún var
búin að gangast undir að gera.“
Andlát
MATTHÍAS
JÓHANNS-
SON
MATTHÍAS Jóhannsson, kaup-
maður Siglufirði, lést í gær í
Sjúkrahúsi Sigluíjarðar, 72 ára.
Matthías fæddist 23. júlí 1923 að
Strönd á Seyðisfirði, sonur Jó-
hanns Siguijónssonar vélstjóra og
eiginkonu hans, Kristjönu Hall-
dórsdóttur. Matthías fór ungur til
sjós frá Siglufirði og var sjómaður
um árabil en söðlaði um og gerðist
kaupmaður 1970.
Matthías Jóhannsson var um
langt skeið umboðsmaður og
fréttaritari Morgunblaðsins í Siglu-
firði.
Eftirlifandi eiginkona hans er
Jóna Vilborg Pétursdóttir. Þau
eignuðust níu böm.