Morgunblaðið - 10.09.1995, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 10. SEPTEMBER 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Hæsta tré á íslandi er oröiö 20 metrar:
Trjávöxtur öruggari en hagvöxtur

Þarna væru hjúin á grænni grein og þyrftu ekki annað en að sveifla sér af og til eftir
banönum sér til viðurværis.
Viðbrögð við kjaradómi
Kallar á endurskoðun
BENEDIKT Davíðssorij forseti ASÍ,
segir að launanefnd ASI og VSI verði
að taka tillit til þeirrar launaþróunar
sem orðið hafi á síðustu vikum og
mánuðum þegar hún fjallar um end-
urskoðun samninga um áramót. Guð-
mundur J. Guðmundsson, formaður
Dagsbrúnar, segir að verkalýðs-
hreyfingin hljóti að snúast heiftúð-
lega til vamar núna þegar hálauna-
hópar séu að fá mun meiri hækkanir
en aðrir.
Benedikt Davíðsson, forseti ASÍ,
sagði að úrskurður kjaradóms kæmi
sér ekki á óvart. Dómurinn væri að
taka tillit til þeirrar launaþróunar
sem orðið hefði hjá ópinberum starfs-
'mönnum, en þeir hefðu verið að fá
talsvert miklar launahækkanir að
undanfömú og mun méiri heldur en
landssambönd ASÍ sömdu dm í febr-
úar.
„Velflestir, sem gert hafa kjara-
samninga á síðustu mánuðum, virð-
ast hafa viljað fara aðrar leiðir held-
ur en við mörkuðumj febrúár. Þessi
dómur er alveg í takt við hýju lín-
una, að þeir hækki mest sem hafi
hæst laun. Þetta stangast algerléga
jí við þá línu sem við vorum að reyna
að vinna eftir og hlýtur aó kalla á
viðbrögð innan okkar hreyfíngar.
Ég skal ekki segja með hvaða
hætti tekið verður á málunum í
haust. Við höfum gert samning út
árið 1996. Launanefnd samnings-
aðila kemur til með að starfa í októ-
ber og nóvember og hún kemur til
með að leggja mat á þær forsendur
sem um var samið. Vitaskuld verður
hún einnig að taka tillit til þeirra
breyttu aðstæðna sem hafa orðið í
þjóðfélaginu síðan. Þama tel ég að
hafí orðið grundvallarbreyting á við-
horfi og það af ekki ómerkari aðila
heldur en ríkinu.“
Kjaradómur gleymir
lífeyrisréttindunum
„Mér virðist í þessari umQöllun
kjaradóms, eins og hún birtist í
Morgunblaðinu, að dómurinn hafi í
engu litið til hinna sérstöku réttinda
æðstu embættismanjja ríkisins, þar
ber lífeyrismál alþingismanna og ráð-
herra langhæst. Þessi lífeyrisréttindi
eru fullkomlega úr samhengi við allt
annað sem gerist í þessu landi,“ sagði
Þórarinn V. Þórarinsson, fram-
kvæmdastjóri VSÍ.
Þórarinn sagði að úrskurður kjara-
dóms tengdist tveimur ákvörðunum
Alþingis frá því í vor, annars vegar
þeirri ákvörðun að veita alþingis-
mönnum rýmra fæðingarorlof en
öðrum og hins vegar þeirri ákvörðun
að endurgreiða með fastri upphæð
ætlaðan útlagðan kostnað alþingis-
manna án þess að nokkur sönnun á
raunverulegum kostnaði liggi fyrir.
Með því væri sett hættulegt for-
dæmi. Eftir því sem séð yrði hefði
kjaradómur ekki tekið tillit til þess-
ara ákvarðana Alþingis þegar hann
kvað upp sinn úrskurð.
Þórarinn sagði ljóst að stuðning-
urinn innan verkalýðshreyfingarinn-
ar við þá leið sem mörkuð var í kjara:
samningunum víð landssambönd ASÍ
í febrúar hefði verið veikari en skyldi,
líkt og VSÍ hefðl alla tíð óttast. Fjöldi
félaga innan A'SÍ og BSRB hefði
ekki verið tilbúinn að fara þá leið
að veita þeim lægstlaunuðu hlutfalls-
lega meiri hækkanir en öðrum.
Verðum að sjiúast til varnar
Guðmundur J. Guðmundsson, for-
maður Dagsbrúnar, sagði að kjara-
dómur kæmi á sama tíma og al-
mennt launafólk hefði verið að fá
2.700-3.700 króna hækkun og at-
vinnuleysi í Reykjavík væri enn að
aukast.
„Landsfeðumir hafa verið að
leggja áherslu á að sú stefna sem
landssambönd ASÍ mörkuðu í febr-
úar héldi til að halda niðri verðlagi
og stöðugleika í efnahagsmálum. Nú
virðist þessi latínuskólanefnd vera
búin að afnema þessa kenningu og
skammtar öllum þessum valdsmönn-
RlKISSAKSÓKNARI hefur gefíð
út ákæru á hendur ungum manni
fyrir stórfellda líkamsárás.
Maðurinn ók á fyrrverandi sam-
býlismann móður sinnar, sem var á
um margfaldar hækkanir á móti hin-
um. Það er sjálfsagt hægt að
rökstyðja þessar hækkanir með ýmsu
móti. Afleiðingin er hins vegar sú
að verkalýðshreyfingin hlýtur að
snúast heiftúðlega til vamar, ekki
vegna haturs á einhveijum einstök-
um mönnum sem fá hækkanir nú,
heldur vegna þess að lægstlaunaða
fólkið þolir ekki að sitja eftir. Ef hún
gerir það ekki er bara blautt púðrið
í henni,“ sagði Guðmundur.
Förum að lögum
„Okkur ber að taka tillit til al-
mennrar launaþróunar í landinu, en
einnig ber okkur að gæta þess að
þeiy sem við eigum að úrskurða um
njóti sambærilegra launa og þeir sem
gegna sambærilegu starfí með tilliti
til ábyrgðar og starfsskyldna. Þama
vega því nokkrir þættir saman og
niðurstaðan er þessi,“ sagði Þor-
steiiin Júlíusson, formaður kjara-
dóms, þegar hann var spurður út í
forsendur dómsins.
Þorsteinn sagði að kjaradómur liti
á marga þætti, m.a. réttindi æðstu
embættismanna landsins eins og líf-
eyrisréttindi. Hann sagði að þó að
dómurinn hefði skoðað þetta frá
mörgum hliðum hefði hann ekki sett
upp nákvæman útreikning fyrir
hverri krónu sem lægi að baki hækk-
uninni. Hann benti þó á að frá því
í júní 1992 til júlí 1995 hefði launa-
vísitala hækkað um 7,4%. Hluta
hækkunarinnar mætti einnig rekja
til þess að dómurinn vildi fara eftir
ákvæði laganna um að hann skuli
taka tillit til launa í þjóðfélaginu hjá
þeim sem sambærileg gætu talist
með tilliti til starfa og ábyrgðar.
Sérstaklega ætti þetta við um ráð-
herra.
reiðhjóli á götu í Hafnarfírði, með
þeim afleiðingum að hann hlaut sár
sem síðar Ieiddu hann til dauða.
Varakrafa ríkissaksóknara er fyrir
manndráp af gáleysi.
Ákæra ríkissaksóknara
Stórfelld líkamsárás
Snillingur á spænskan gítar
Hógvær, hljóð-
látur en
ekki týndur
Kristinn H. Árnason
Kristinn H. Ámason
lék á tónleikum í
Iðnó um síðustu
helgi á Óháðri listahátíð.
Athygli vakti stórorða
dómur- tónlistargagnrýn-
anda Morgunblaðsins um
tónleikana þar sem hann
kallar Kristin m.a. „virtu-
ós“ eða snilling á spænsk-
an gítar og lýkur allsheijar
lofsorði á leik hans. Einnig
verður honum á orði að
„týndi gítaristinn" væri
orðtak sem nota mætti um
Kristin.
- Hvernig tilfinning
var það að vera kallaður
snillingur af tónlistar-
gagnrýnanda?
„Það var náttúrlega fínt
og ég varð mjög hrærður,
þetta hvetur mig áfram til
dáða. Ég hef fengið já-
kvæða gagnrýni áður, þó
ekki svona góða.“
- Það hefur ekki farið mikið
fyrir þér. Auglýsir þú lítið tón-
leika þína?
„Ég hef leikið yfírleitt eina
efnisskrá á ári á einum tónleik-
um hér í borginni og úti á landi
síðan ég kom heim úr námi árið
1989, þannig að ég er ekki alveg
týndur. Ég er ekki mikið að ota
mínum tota og reyndar oft það
lítið að menn hafa verið að grín-
ast með það. Ég hélt t.d. nokkra
tónleika fyrir norðan einu sinni
og á tónleikana í Dalvík mætti
bara einn áhorfandi. Þeir gerast
ekki öllu færri. Vinur minn sagði
að ég hlyti að hafa hengt auglýs-
ingaplakötin innan í súrheys-
turna í sveitinni. Ég lét þennan
eina gest bara hafa efnisskrána
og svo valdi hann sér óskalög
af henni og ég spilaði.“
- Tekurðu það nærri þér ef
fáir mæta á tónleika þína?
„Nei, nei, mér finnst það bara
notalegt, það. skapast oft svo
góð tengsl við áhorfendur. Á
tónleikana í Iðnó mættu t.d.
bara átta manns. Það varð ein-
hver ruglingur með tímasetn-
ingu á tónleikana en ég spilaði
bara aftur um kvöldið og þá
mættu tíu manns. Það er eini
ókosturinn við að spila fyrir svo
fáa að buddan þyngist lítið.“
- Hveijir eru það sem mæta
á gítartónleika. Er þetta alltaf
sama fólkið?
„Já, yfírleitt er þetta sami
hópurinn sem mætir. Ættingjar,
vinir og gítaráhugamenn. Svo
dettur inn einn og einn tónlistar-
unnandi. Ég ætti kannski að
fara að auglýsa mig
sem týnda gítarleik-
arann, það myndi
kannski trekkja."
- Ertu snillingvr?
„Nei, mér finnst ég
eiga margt ólært en mér finnst
ég hafa eitthvað að segja fólki
og ég vona að það skili sér. Gít-
arinn er mjög erfitt hljóðfæri,
en ef maður nær góðum tökum
á honum er hægt að galdra fram
fallega tóna úr honum og hann
getur brugðið sér í ýmis gervi.“
- Þú leikur einnig á raf-
magnsgítar. Hver er munurinn
á þessum tveimur hljóðfærum?
„Já, ég lék í hljómsveitinni
Júpíters og leik núna í polka-
sveitinni Hringjum. Tæknin við
að leika á þessa gítara er ólík
►Kristinn H. Árnason er
fæddur árið 1963. Hann lauk
burtfararprófi frá Tónskóla
Sigursveins D. Kristinssonar
árið 1983 og stúdentsprófi frá
MH sama ár. Árið 1987 lauk
hann BM prófi frá Manhattan
School of Music og hefur sótt
einkatíma eftir það til Eng-
lands og Spánar auk nám-
skeiða undir leiðsögn heims-
þekktra tónlistarmanna.
Kristinn kennir við Tónlistar-
skóla Kópavogs og Tónlistar-
skóla Mosfellsbæjar. Hann er
einhleypur og á einn son,
Árna Dag, tveggja ára.
og efnisúrvalið er allt annað
m.a. Ég byijaði 10 ára gamall
að leika á klassískan gítar en
það var ekki fyrr en um tvítugt
sem ég prófaði fyrst rafmagnsg-
ítar. Munurinn á að leika á þetta
tvennt felst ekki síst í stemmn-
ingunni. Rafmagnsgítarinn
tengist hávaða og dansi þar sem
allt er á útopnu en klasSísk tón-
list er svo mikið eintal sálarinn-
ar og í henni er svo mikil kyrrð
þó að dramatíkin sé vissulega
þarna Iíka.“
- Er einmanalegt að vera
gítarleikari?
„Það er það að mörgu leyti
því vandkvæðið við hann er hvað
hann er hljóðlátur og blandast
illa með öðrum hljóðfærum. Því
er hann í flestum tilfellum ein-
leikshljóðfæri. Það tapast oft
viss blæbrigði ef leikið er með
háværari hljóðfærum en stund-
um gengur samspil
með flautu eða rödd
vel.“
- Hvað er fram-
undan hjá þér. He-
furðu fengið einhver
gylliboð í kjölfar tónleikanna í
Iðnó?
„Það eru engir tónleikar á
dagskránni og ég hef ekki feng-
ið nein formleg tónleikaboð. Eg
þarf að einbeita mér að plötu-
upptökum i haust því það verður
gefinn út diskur með leik mínum
fyrir næstu jól. Það er Japis og
hollenska fyrirtækið Arsis sem
standa að þeirri útgáfu. Það
verður rómantísk gítartónlist
eftir tvö gítartónskáld. Kannski
mun ég fylgja tónleikunum eitt-
hvað eftir á næsta ári.“
Einn áhorf-
andi mætti á
Dalvík