Morgunblaðið - 12.10.1995, Qupperneq 24

24 FIMMTUDAGUR 12. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
BÍLATRYGGIIMGAR
IÐGJÖLD bílatrygginga eru
ákaflega mismunandi eftir
iöndum og jafnvel innan
landa. Það kemur vel fram
í könnun sem Morgunblaðið gerði
í nokkrum borgum.
Þannig var staðið að athugun-
inni að fréttaritarar blaðsins eða
tengiliðir í nokkrum borgum voru
beðnir um að fara í stærsta trygg-
ingafélagið á svæðinu um miðjan
september og fá uppgefin iðgjöld
samkvæmt nokkrum fyrirframút-
búnum dæmum. Sömu dæmi voru
lögð fyrir íslensku tryggingafélög-
in og birtust niðurstöður af saman-
burði milli þeirra í blaðinu síðast-
liðinn laugardag. Val á borgum
réðst mest af því hvar Morgun-
blaðið er með fréttaritara og tengi-
liði. í einstaka tilvikum var upplýs-
inga aflað beint frá viðkomandi
tryggingafélagi, án milligöngu
fréttaritara.
Iðgjöld voru skoðuð fyrir tvær
tegundir bifreiða, Toyota Corolla
og Volvo 850. Miðað var við 15
þúsund km akstur á ári og tjón-
laust í 10 ár. Gert var ráð fyrir
því að eigandinn væri 42 ára gam-
all skrifstofumaður og að kona
hans á sama aldri og 18 ára sonur
ækju bílnum einnig. Beðið var um
verð á ábyrgðartryggingu svo og
húftryggingu með 55 þúsund
króna sjálfsábyrgð. Einnig var
spurt um iðgjaldið fyrir 23 ára
gamlan mann sem ekið hefði tjón-
laust frá 18 ára aldri, miðað við
sömu forsendur að öðru leyti. Loks
var beðið um ýmsar upplýsingar
sem skipta máli við slíkan saman-
burð milli landa, svo sem vátrygg-
ingafi'árhæð og bótareglur.
Markmiðið var að fá uppgefíð verð
á sambærilegri tryggingavernd og
bíleigendur kaupa hér á landi.
Þess skal strax getið að misjafn-
lega gekk að afla upplýsinganna
og sums staðar tókst ekki að fá
útreikning á öllum dæmum.
Mikill munur milli landa
Helstu niðurstöður þessarar at-
hugunar birtast á meðfylgjandi
töflu. Þær staðfesta það sem áður
hefur komið fram, meðal annars
í athugun Félags íslenskra bif-
reiðaeigenda, að mikill munur er
á iðgjöldum milli markaða og að
iðgjöld á íslandi eru hærri en í
flestum borganna sem könnunin
náði til.
Þegar litið er á lögboðna
ábyrgðartryggingu fyrir Toyotuna
sést að iðgjaldið er yfírleitt á bilinu
15-20 þúsund kr. á ári í þessum
borgum. í Svíþjóð er iðgjaldið mun
lægra, eða um 6 þúsund kr., en
mun hærra í Lundúnum, liðlega
40 þúsund krónur. í Reykjavík _er
iðgjaldið hjá stóru félögunum, VÍS
og Sjóvá-Almennum, tæplega 32
þúsund krónur. Framrúðutrygging
sem yfirleitt fylgir ábyrgðartrygg-
ingu hjá íslensku félögunum er
ekki talin með lögboðnum trygg-
ingum í þessum samanburði enda
er hún í eðli sínu frjáls kaskótrygg-
ing og þannig reiknuð inn í verðið
erlendis.
Þegar kaskótryggingu hefur
verið bætt við jafnast munurinn
heldur. Hér er heildarverðið liðlega
52 þúsund hjá stærstu félögunum
en algengasta verð er 35-40 þús-
und í höfuðborgum hinna Norður-
landanna utan Svíþjóðar þar sem
iðgjaldið er 19-26 þúsund. Reynd-
ar er annað tryggingafélagið í
Helsinki með hærra verð en það
skýrist af því að bætt hefur verið
við tæplega 12 þúsund kr. fram-
rúðutryggingu sem talsmenn fé-
Iagsins segja að engir einstakling-
ar kaupi, aðeins leigubílstjórar.
Án hennar er verðiðjítið hærra en
í hinum borgunum. I borgum utan
Norðurlandanna er verðið ákaf-
ÓLÍKLR
MARKAÐIR
Iðgjöld bílatrygginga eru ákaflega misjöfn milli landa, eins og
fram hefur komið, og ísland er í dýrasta hlutanum. Helgi
Bjarnason bendir þó á að mjög mismunandi aðstæður eru á
mörkilðunum og segir að ekki megi draga of víðtækar ályktan-
ir af samanburði einstakra dæma.
lega mismunandi, eða frá 40 og
upp í 187 þúsund kr. en algengast
er það á bilinu 40 til 60 þúsund
krónur.
Hjá sumum erlendu trygg-
ingafélaganna var ekki gefinn
kostur á 55 þúsund kr. sjálfs-
ábyrgð í kaskótryggingu, verðið í
Lundúnum miðast til dæmis við
10 þúsund króna eigin áhættu, 22
þúsund í París, 30 þúsund í
Tubingen í Þýskalandi og 40 þús-
und í Amsterdam. Þess ber að
geta að ef tryggingar eins og
framrúðutrygging eða slysatrygg-
ing ökumanns eða farþega voru
ekki innifaldar í uppgefnu verði
var spurt að því hvað þær kostuðu
sérstaklega og iðgjaldinu bætt við
heildarverðið.
Verðdreifíngin er ekki ólík þeg-
ar litið er á iðgjöld Volvo-bílsins
og í þeim tilvikum sem saman-
burðarhæf iðgjöld fengust fyrir
unga ökumanninn.
Neita að tryggja strákinn
Erfiðast reyndist að fá saman-
burðarhæf dæmi í Lundúnum.
Stærsta tryggingafélagið sem sel-
ur án milligöngu vátryggingamiðl-
ara, Direct Line, neitaði að tryggja
bílana með þeim skilmálum að 18
ára strákurinn fengi að keyra. Það
hafði heldur ekki á boðstólum
hreina ábyrgðartryggingu. Tengi-
liður Morgunblaðsins hafði þá
samband við tvö önnur fyrirtæki,
ALS og Swinton, enda er fólki
ráðlagt að leita eftir verði hjá
nokkrum tryggingafélögum og
miðlurum áður en það festir sér
tryggingu. ALS gat tryggt strák-
inn en vildi bara selja heildar-
tryggingu, með kaskótryggingu
innifalinni. Swinton var opnara
fyrir ýmsum afbrigðum. Greinilegt
er að iðgjaldið sem ALS gefur
upp, 187 þúsund fyrir Toyotuna
og 225 þúsund fyrir Volvoinn, eru
þess eðlis að fyrirtækið vill losna
við að fá þessa fjölskyldu í við-
skipti, fyrst og fremst vegna
áhættunnar sem það telur felast
í því að strákurinn fái að aka.
Direct Line bauð aftur á móti
trygginguna á 35 þúsund ef mað-
urinn myndi aka einn og það fylgdi
sögunni að litlu myndi muna þótt
konan fengi einnig að taka í bílinn.
Maður sem hefur ekið tjónlaust
í tíu ár en lendir í árekstri er í
flestum tilvikum kominn í fyrri
bónus eftir tvö ár hjá íslensku
tryggingafélögunum. Hjá VÍS er
iðgjaldið reyndar 8 þúsund kr.
hærra. Við könnun Morgunblaðs-
ins kom í ljós að víða í Evrópu
refsa tryggingafélögin mönnum
harðar fyrir að valda tjóni og er
algengt að sjá tölur um tvö- til
þrefalt iðgjald þótt maður hafi
ekið tvö ár frá síðasta tjóni.
Bjóða mismunandi iðgjöld
eftir mörkuðum
Samanburður sá sem hér er
gerður á að sýna þann mun sem
er milli landa á iðgjaldi bílatrygg-
inga í umræddum tilvikum. Að-
stæður eru hins svo mismunandi
milli markaða og könnunin of tak-
mörkuð til þess að hægt sé að
draga mjög víðtækar ályktanir af
samanburðinum.
Kannanir sem óháð fyrirtæki
hafa gert á iðgjöldum í ýmsum
Evrópulöndum sýna allt að þre-
faldan mun milli landa. Fram kem-
ur að iðgjöldin eru lægst á Norður-
löndunum og Bretlandi en hækka
í aðalatriðum eftir því sem sunnar
dregur í álfunni.
Það sýnir ef til vill best vandann
við samanburð iðgjalda milli landa
að tryggingafélög sem bjóða þjón-
ustu í mörgum löndum eru ekki
með sama iðgjaldið alls staðar,
heldur ræðst af áhættunni á mark-
aðnum sem það er boðið á. Dæmi
um þetta er sænska tryggingafé-
lagið Skandia sem er með starf-
semi í nokkrum ríkjum Norður-
landanna. Iðgjöld félagsins eru
mismunandi milli landa og íslensk-
ir viðskiptavinir félagsins eiga
ekki kost á sænskum iðgjöldum
sem virðast vera með þeim lægstu
í Evrópu. Skandia tekur iðgjöld
áþekk þeim sem alíslensku félögin
bjóða. Á sama hátt skipta trygg-
ingafélögin löndum í fleiri en eitt
og jafnvel mörg áhættusvæði, eins
og við þekkjum hér. íslensku
tryggingafélögin bjóða ekki sama
iðgjald í Reykjavík og Raufarhöfn,
svo dæmi sé tekið. Þar sem lengst
er gengið í svæðaskiptingu ræðst
iðgjald bílatryggingar af götunni
sem maðurinn býr við og gerð
hússins.
Þess þarf að geta að víða í
Evrópu er Iagður skattur á trygg-
ingar og ætti það að leiða til þess
að minni munur væri á iðgjöldum
milli íslands og annarra landa.
Þannig er 1-10% skattur á lög-
boðna ábyrgðartryggingu í flest-
um Evrópusambandsríkjum og