Morgunblaðið - 19.10.1995, Qupperneq 6
6 FIMMTUDAGUR 19. OKTÓBER 1995__________________________________•________________________MORGUNBLAÐIÐ |-
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Júlíus
BIFREIÐ mannsins fannst í götu skammt frá bankaútibúinu.
GUNNAR Stefánsson, sendibílstjóri og viðskiptavinur Lands-
bankans, kom í veg fyrir að þjófur næði að forða sér.
Tilraun til gripdeildar í Háaleitisútibúi Landsbankans
Greip fullar lúkur fjár en
flóttinn var stöðvaður
„ÉG GREIP í hann þegar hann
ætlaði að stökkva niður af borðinu
og hlaupa út. Við slógumst og ég
náði að fella-'ttann í gólfið. Svo
fékk ég hjálp við að halda honum
þar til lögreglan kom,“ sagði
Gunnar Stefánsson, sendibílstjóri,
sem kom í veg fyrir að maður
næði að hlaupá út úr Háaleitisúti-
búi Landsbankans eftir að hafa
gripið fullar hendur fjár úr kassa
hjá gjaldkera.
Starfsmenn bankans þrýstu á
hnappa hljóðlauss aðvörunarkerf-
is, sem er beintengt við lögreglu-
stöðina við Hverfisgötu og kom
lögregla á vettvang eftir 5-7 mín-
útur.
Klukkan 11.20 í gær hljóp
grímuklæddur maður inn í úti-
búið, stökk yfir afgreiðsluborð og
greip peningaseðla en náði ekki
að forða sér vegna þess hve Gunn-
ar brá snöggt við. Maðurinn, sem
er 34 ára Reykvíkingur, var hand-
tekinn og fluttur í fangageymsl-
ur. Rannsóknarlögregla ríkisins
hefur með málið að gera og þar
fengust þær upplýsingar í gær,
að ekki hefði verið tekin afstaða
til þess hvort krafist verður
gæsluvarðhalds yfir manninum.
Lögreglan hefur haft afskipti
af manni þessum áður, en hann
hefur þó ekki verið fastagestur
hjá henni.
Æddi inn og
stökk yfir borð
Gunnar var við gjaldkerastúku
2 í bankanum og Anna Gunnars-
dóttir, gjaldkeri, var að afgreiða
hann, þegar „ég sá allt í einu eitt-
hvað svart út undan mér,“ sagði
Gunnar. „Þar var þá svartklæddur
maður með skíðagrímu fyrir and-
litinu. Hann æddi inn um dyrnar
sunnan megin í útibúinu, stökk
yfir afgreiðsluborðið, hljóp í keng
að peningakassanum hjá gjald-
keranum og greip með báðum
lúkum ofan í hann.“
Gunnar sagði að þetta hefði
verið mjög óraunveruleg sjón. „Ég
áttaði mig raunar ekki á hvað
væri á seyði fyrr en maðurinn
greip peninga úr kassanum, stökk
upp á borðið við hliðina á mér og
ætlaði að hlaupa út um norðurdyr
bankans. Þá stökk ég til og stóð
fyrir honum, svo hann komst ekki
niður af borðinu."
Berrassaður
og barðist um
Gunnar greip svo hraustlega í
gripdeildarmanninn að sá missti
buxurnar niður á hæla og pening-
arnir, nokkrir tugir þúsunda,
dreifðust um allt gólf. „Hann var
hálf berrassaður, en barðist um á
hæl og hnakka. Við ultum niður
á- gólf og þá kom annar maður
mér til hjálpar."
Aðstoðarmaðurinn var Sigmar
Pétursson, sem einnig var að
sinna erindum í bankanum. „Við
náðum að hafa manninn undir og
héldum í báðar hendur hans, svo
hann næði ekki að grípa til neinna
vopna, ef hann væri með einhver
slík á sér,“ sagði Gunnar. „Ég
ætlaði ekki að láta hann sleppa
og hefði gefið honum duglegt
högg ef hann hefði ekki látið sér
segjast. En hann hætti að beijast
um og við héldum honum á gólf-
inu þar til lögreglan kom.“
Gunnar Stefánsson sagðist
aldrei hafa lent í neinu í líkingu
við þennan atburð, en var að von-
um ánægður með að hafa komið
í veg fyrir gripdeild í útibúinu,
þar sem hann er reglulegur við-
skiptavinur.
Áfallahjálp fyrir starfsfólk
Þór Símon Ragnarsson, útibús-
stjóri, sagði að bankinn væri bú-
inn öryggiskerfi. „Það er hnappur
hjá nánast hvetjum starfsmanni
og þegar þrýst er á hnappinn fær
lögreglan þegar vitneskju um að
eitthvað sé að. Víð hringdum hins
vegar líka til lögreglunnar, þegar
maðurinn hafði verið yfirbugaður,
til að ganga úr skugga um að hún
væri á leiðinni, enda er erfitt að
bíða við þessar aðstæður. Lög-
reglan kom svo eftir 5-7 mínútur."
Þór sagði að eftir svona atburð
verði farið yfir aðstæður og metið
á ný hvort betur megi standa að
öryggisráðstöfunum. „Við teljum
okkur vera með ágætt kerfi, en
förum rækilega yfir þetta.“
Þór sagði að útibúinu hefði
verið lokað strax eftir atburðinn
og opnað á ný kl. 13.30. „Rann-
sóknarlögreglan var hér við störf
og starfsfólk þurfti tíma til að
jafna sig. Við höfum þegar leitað
til fagfólks, sem ætlar að veita
starfsfólki áfallahjálp."
NÓATÚN býður viðskiptavinum
verslananna þessa dagana upp á 100
vöruflokka á 100 krónur stykkið í
fjórða sinn á árinu. Einar Jónsson
framkvæmdastjóri segir að viðtök-
umar stefni í að verða þær bestu á
árinu enda sé boðið upp á óvenju
mikið af góðum vörum. Hann segir
að með viðskiptum við safnlager í
Noregi hafi tekist að bjóða upp á
jafngott verð og raun ber vitni.
Einar sagði að viðtökurnar væru
vægast sagt mjög góðar. Viðskipta-
vinir hefðu beðið fyrir utan verslan-
irnar og víða hafí verið opnað fyrir
venjulegan opnunartíma í gærmorg-
un. Ekki sagði Einar að ein vara
skæri sig úr hvað vinsældir varðaði
frekar en önnur. Þó færi alltaf mikið
af neysluvörum, t.d. kaffi, ljósaper-
um, eldhúsrúllum og klósettpappír.
-------»■♦ ♦--------
íþróttaiðk-
un leyfð á
helgidögnm
SAMKVÆMT drögum að frumvarpi
um helgidagafrið, sem lagt hefur
verið fram á kirkjuþingi, verða
íþróttir, útivist, verslun ogþjónusta,
sem er nauðsynleg þjónusta fyrir
ferðamenn, heimil á helgidögum.
Jafnframt verða listsýningar, leik-
sýningar og kvikmyndasýningar
heimilar eftir kl. 15 ájóladag, föstu-
daginn langa, páskadag og hvíta-
sunnudag. Þá verður heimilt að
halda dansleiki er heíjast að kvöldi
laugardags fyrir páska.
í frumvarpinu er sett sú regla
að opinberar skemmtanir, s.s. dans-
leikir, spilastarfsemi og verslun,
verði bannaðar eftir kl. 18 á að-
fangadag jóla, allan jóladag, föstu-
daginn langa, páskadag og hvíta-
sunnudag.
Skemmtanir á opinberum veit-
ingastöðum eða öðrum stöðum sem
almenningur hefur aðgang að verða
bannaðar til kl. 6 laugardag fyrir
páska og annan dag jóla.
Lyfjabúðir og önnur verslun og
þjónusta sem er nauðsynleg við
ferðamenn og íþrótta- og útivistar-
starfsemi verður undanþegin ákvæð-
um frumvarpsins.
Breytt frumvarp til laga um framhaldsskóla hefur verið lagt fram á Alþingi
Bestuvið- \
tökur á
annu
FRUMVARP til laga um framhalds-
skóla hefur verið lagt fram á Al-
þingi á nýjan leik, en frumvarpið var
síðast lagt fram í fyrravetur. Meðal
breytinga sem gerðar hafa verið á
frumvarpinu er að í því er gert ráð
fýrir að aldurstakmark til að stunda
nám í öldungadeild er afnumið, en
nú stendur námið þeim sem eru 20
ára og eldri til boða.
Þá er gert ráð fyrir því í frumvarp-
inu að framhaldsskólum verði heim-
ilt með samþykki menntamálaráð-
herra að stofna fullorðinsfræðslu-
miðstöðvar í samvinnu við sveitarfé-
lög, faggreinafélög, stéttarfélög, at-
vinnurekendur eða aðra hagsmuna-
og áhugahópa.
Frumvarpið til laga um fram-
haldsskóla sem nú liggur fyrir Al-
þingi var upphaflega samið af nefnd
um mótun menntastefnu sem Olafur
G. Einarsson, þáverandi mennta-
málaráðherra, skipaði í mars 1992.
Nefndin skilaði áfangaskýrslu í jan-
úar 1993 og lokaskýrslu í júlí 1994.
Frumvarp til laga um framhalds-
skóla var svo lagt fram til kynning-
ar á 117. löggjafarþingi 1993-94 og
í kjölfar umræðna og umsagna voru
gerðar nokkrar breytingar á því og
það síðan lagt fram aftur nokkuð
breytt í fyrravetur en þá hlaut það
ekki afgreiðslu.
Ekkert aldurstakmark
vegna „öldunganáms“
Að loknum stjórnarskiptum í lok
apríl síðastliðins fól svo Björn
Bjarnason menntamálaráðherra al-
þingismönnunum Sigríði Önnu Þórð-
ardóttur og Hjálmari Arnasyni að
fara yfir frumvarpið og skiluðu þau
niðurstöðum sínum 11. ágúst sl., en
síðan hafa embættismenn mennta-
málaráðuneytisins yfirfarið frum-
varpið og fært það í endanlegan
búning.
Opnaður möguleiki
á lengri starfstíma
Meðal helstu breytinga sem gerð-
ar hafa verið á frumvarpinu er að
gert er ráð fyrir að árlegur starfs-
tími framhaldsskóla verði eigi
skemmri en níu mánuðir, en sam-
kvæmt fyrra frumvarpi var kveðið
á um nákvæmlega níu mánuði. í
athugasemdum við frumvarpið segir
að þessi breyting sé gerð til að opna
möguleika á því að lengja starfstíma
skóla umfram níu mánuði, t.d. ef
farið verður inn á þá braut að starf-
rækja skóla að sumarlagi sem
nokkkuð hefur verið rætt um. Verða
nánari ákvæði um starfstíma skóla
og leyfisdaga settar í reglugerð.
í athugasemdunum segir að ald-
urstakmark vegna náms í öldunga-
deildum verði afnumið vegna þess
að í ljós hafi komið tilvik þar sem
nauðsynlegt sé að heimila yngra
fólki aðgang að öldungadeildum.
Sem dæmi um þetta séu nemendur
sem séu að því komnir að ljúka námi
en geti af einhveijum ástæðum ekki
tekið áfanga í dagskóla sem þeim
sé skylt að taka. Gert er ráð fyrir að
í reglugerð verði sett skýr ákvæði
um aðgang að öldungadeildum.
Fullorðinsfræðslumiðstöð
Inn í frumvarpið hefur verið bætt
nýrri grein þar sem kveðið er á um
heimild framhaldsskóla til að stofna
í samvinnu við sveitarfélög, fag-
greinafélög, stéttarfélög, atvinnu-
rekendur og aðra hagsmuna- og
áhugahópa fullorðinsfræðslumiðstöð
tii þess að starfrækja t.d. endur-
menntunarnámskeið. í athugasemd-
um með frumvarpinu segir að slíkar
miðstöðvar geti orðið öflugur þáttur
í alhliða uppbyggingu og þróun við-
komandi byggðarlags, en verksvið
þeirra falli að mestu utan hefðbund-
inna verkefna framhaldsskólanna og
með starfsemi þeirra sé leitast við
að fullnægja þörf fyrir menntun og
þjálfun sem ekki sé sinnt með öðrum
hætti. Auk þess sé með þessum
hætti leitast við að efla samstarf
skóla og atvinnulífs. Bent er á að
annars staðar á Norðurlöndum hafi
fengist jákvæð reynsla af rekstri
þjónustumiðstöðva af þessum toga,
auk þess sem þær hafi haft jákvæð
áhrif á þróun framhaldsskólanna.
Viðurkenningar
fyrir einkaskóla
Þá er í frumvarpinu gert ráð fyr-
ir að einstaklingum eða samtök geti
stofnað og rekið einkaskóla og
menntamálaráðherra geti veitt þeim
viðurkenningu til starfa að uppfyllt-
um tilteknum skilyrðum. Kveðið er
á um það að njóti einkaskóli styrks
af opinberu fé skuli gerður verk-
samningur milli menntamálaráð-
herra og rekstraraðila skólans um
þau atriði starfseminnar sem eðlilegt
þyki að binda í sérstökum samningi.
Tekið er fram í athugasemdum
með frumvarpinu að eins og nú sé
háttað starfi fjölmargir einkaskólar
í landinu og með þessari lagagrein
sé ekki verið að leggja stein í götu
þeirra sem vilja koma á fót slíkri
starfsemi. Fræðsla sem þessir skólar
bjóði sé mjög misjöfn að gæðum og
ekki sé gert ráð fyrir neinu opinberu
eftirliti með henni hér eftir frekar
en hingað til. Hins vegar sé gert ráð
fyrir að þeir sem þess óski geti sótt
um viðurkenningu menntamálaráð-
herra á starfseminni og ef hún fáist
myndi það væntanlega styrkja hana
og vekja henni aukið traust. Gert
er ráð fyrir að þau skilyrði sem þurfi
að uppfylla til að hljóta viðurkenn-
ingu verði skilgreind í reglugerð.