Morgunblaðið - 19.10.1995, Qupperneq 25

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 19. OKTÓBER 1995 25
LISTIR
Vandaður
píanóleikur
rONUST
llljómdiskur
STEINUNN BIRNA
RAGNARSDÓTTIR
Grieg: Svita úr Pétri Gaut, Píanókon-
sert í a-moll. Schumann: Kinderszen-
en op. 15. Steinunn Bima Ragnars-
dóttir, pianó. Sinfóníuhljómsveit Is-
lands. Sljómandi: Stefán Sanderling.
Sljóm upptöku: Bjami
Rúnar Bjamason.
Tæknimenn: Hreinn
Valdimarsson og Þórir
Steingrímsson. Utgef-
andi: Japis. JAP9525-2.
HÉR er um mjög
vandaðan hljómdisk að
ræða — af hálfu allra
aðila. Steinun Birna
leikur Grieg-konsert-
inn eins og sá sem
valdið hefur, enda þótt
hraðaval sé í hægari
kantinum — sem
vissulega hefur sína
kosti í túlkun sem
þessari, lyrísku þætt-
irnir og hið þjóðlega
innlegg („springdans“, hjarðflauta
smalans o.s.frv.) njóta sín hér
óvenju vel, enda er íhyglin og hrein-
leikinn einn snarasti þátturinn í
píanóleik Steinunnar Birnu. Samt
skortir ekkert á „karakterinn" —
og það sama má segja um hljóm-
sveitina og stjórnanda hennar, Stef-
án Sanderling. Ég hef sjaldan heyrt
hljómsveitarþátt konsertsins betur
fluttan og með meira valdi á efni
og formi. Hér er með öðrum orðum
ekki stílað á æskilegan „brilljans"
heldur miklu fremur á ljóðrænt og
þjóðlegt innihald verksins, þó hvergi
skortir á snerpuna og innri eld þeg-
ar við á.
Steinunn leikur svítuna (nr. 1,
ásamt Söng Sólveigar úr nr. 2) með
sömu íhyglinni, líkt og tónskáldið
sé að skoða þessi stykki
sín jafnóðum og þau
hljóma í höfði hans.
Sama gildir um Úr
heimi barnanna (Kind-
erszenen) eftir Róbert
Schumann. Þarna er að
finna perlur sem eru
með því fallegasta sem
þetta yndislega tón-
skáld lét frá sér fara.
Eins og segir í bæklingi
er verkið samið á tæru
tónmáli og þrátt fyrir
einfaldleika sinn er
hver þáttur þess meist-
araverk. Leikur Stein-
unnar Birnu er fallegur
án þess að vera „róm-
antískur“ um of.
Þessi ágæti píanisti hefur borið
hróður sinn og sinnar þjóðar víða.
Hún hefur haldið tónleika á Spáni,
í Bandaríkunum (kom m.a. fram
hjá WGBH í þætti sem sendur var
út um Bandaríkin og víðar), í Lett-
landi, Þýskalandi og Englandi.
Hljóðritun er mjög góð.
Oddur Björnsson
Steinunn Birna
Ragnarsdóttir.
Misjafnir dómar um
söng Kristjáns Jóhannssonar
„Stór rödd í hóf-
lega stórum sal“
„STÓR íslensk rödd í hóflega stór-
um sal“ er yfirskrift dóms í banda-
ríska stórblaðinu The New York
Times sem birtist um söng tenórs-
ins Kristjáns Jóhannssonar fyrir
skemmstu. í umsögninni svo og
annarri sem birtist í sama blaði
stuttu síðar, fær Kristján fremur
slaka dóma.
Það er Anthony Tommasini sem
skrifar um tónleika Kristjáns, bróð-
ur hans Jóhanns og píanóleikarans
Láru Rafnsdóttur í Hunter College.
Hann byijar grein sína á því að
segja að flestir söngvarar noti tæki-
færið, þegar sungið sé í litlum tón-
leikasölum, til að dempa röddina
og leggja áhersluna á túlkunina og
nándina sem skapist í salnum. „En
íslenski tenórinn Kristján Jóhanns-
son, sem þreytti frumraun sína á
einsöngstónleikum í New York á
fimmtudagskvöld, virtist ekki
kunna því vel að syngja öðruvísi
en af fullum raddstyrk."
Segir gagnrýnandinn rödd hans
gríðarmikla og þegar Kristján muni
syngja í Aidu í Metropolitan muni
hann án efa eiga auðvelt með að
fylla geysistórt rýmið. En á tónleik-
unum í Hunter College hafí rödd
hans orðið gróf í hvert skipti sem
hann hafi reynt að lækka hana eða
syngja hljóðlátar hendingar. „Allt
kvöldið virtist stefna að hápunktin-
um, háa b-inu í „Nessun Dorma“
úr „Turandot" eftir Puccini, loka-
verki tónleikanna. En röð G í Kaye-
óperuhúsinu var ekki rétti staðurinn
til að upplifa þennan tón.
Efnisskráin var knöpp þegar tek-
ið er mið af því að um fyrstu ein-
söngstónleika [í New York] var að
ræða; aðeins þijú skandinavísk sön-
glög, þrjú íslensk þjóðlög, íjögur
ítölsk sönglög og tvær aríur eftir
Puccini. Undirleikari Kristjáns,
Lára Rafnsdóttir, fyllti upp í efnis-
skrána en hún lék tvö íslensk píanó-
verk, svo og bróðir hans, Jóhann
Jóhannsson, sem sungið hefur ís-
lensk þjóðlög, en hann flutti sex
slík.“
Tommasini segir að áheyrendur,
sem margir hveijir hafí greinilega
verið af íslensku bergi brotnir, hafí
hvað eftir annað klappað Kristjáni
lof í lófa. Hann hafi oft komið fram
í stærri tónleikahúsum en líklega
aldrei sungið fyrir svo velviljaða
áheyrendur.
Skömmu síðar birtist dómur í The
New York Times um Aidu eftir
Giuseppe Verdi, sem Tommasini
minnist á í dómi sínum. Höfundur
hans er James R. Oestereich.
Er Oestereich fjallar um Ninu
Rautio, sem syngur Aidu, segir
hann henni takast vel upp þegar
hún syngi hinar „svínslega erfiðu
háu nótur í Nílaratriðinu. Þegar
rödd hennar brast lítillega á einni
þeirra, hneigðist áheyrandi til að
kenna um mótsöngvara hennar,
Kristjáni Jóhannssyni, sem söng
hlutverk Radamesar. Þegar Jó-
hannsson hefur einbeitt sér að tóni,
getur hann fyllt salinn með björtu,
tæru kalli. En það er hvorki auð-
velt né fljótlegt að ná einbeitingu
og allt það sem ekki er fullburðugt
hróp, hefur tilhneigingu til að
hljóma loðið." Segir gagnrýnandinn
að í félagsskap Kristjáns virðist
hvaða söngvari sem er geta fallið
í þá gildru að „beita afli“ og það
hafí Rautio gert. Aðrir söngvarar,
m.a. Dolora Zajick og Carlo
Colombara fá ágæta dóma fyrir
frammistöðuna og segir Oestereich
hana í heildina hafa verið ásættan-
lega eða betri.
Skafðu
og skcmmtu þér
með „Happ í Hendi"
2milljönir
strax...
...auk fjölda annarra vinninga.
Ryrjaðu að skafa
Horfðu á þáttinn með Hemma
Samvinmiíerllir
Lanúsýn
JAPISS
Fáðu þér skafmiðann „Happ í Hendi"
í næstu sjoppu. Þú getur unnið
Horfðu á sjónvarpsþáttinn „Happ
í Hendi" með Hemma á hverju
föstudagskvöldi í Sjónvarpinu.
Þú gætir unnið glæsilegan
aukavinning á skafmiðann þinn.