Morgunblaðið - 29.10.1995, Blaðsíða 4

4 B SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
"V ichtlcikei:
36EXTRA-SEITEN
FUR
GENIESSER
STtRN tctfti
ScebodorinEuropa:
WOISTDASMEÍR
MOCH SflUBER?
SFí __ janBsyS
MEÐ Charles Evans á frumsýningu í New York.
Charles var bróðir hins þekkta kvikmyndaframleið:
anda Bob Evans sem m.a. framleiddi Guðföðurinn. í
bókinni lýsir Maria stormasömu ástarsambandi sínu
JARDIN des Modes
vorið 1962: Fyrsta
forsíðumyndin sem
birtist af Maríu.
- Hvað myndir þú segja, ef þú
værir ekki dóttir okkar?
- Mamma mín, ef svo væri, þá
veit ég að ég er komin til bestu
foreldra í heimi, svara ég með tár-
in í augunum.
Mamma horfir alvarleg á mig.
Segir loks:
- Þú ert ekki fædd af okkur.
Og heimurinn splundrast.
I rústum veraldarinnar, innan
um sprengjubrotin, komu spurn-
ingarnar hver af annarri: Ef for-
eldrar mínir voru ekki foreldrar
mínir, hvers vegna var ég þá hjá
þeim? Og hver voru þau í raun og
veru?
Hver var mamma mín?
Hver var pabbi minn?
Af hveiju hafði mér ekki verið
sagt þetta fyrr? Hafði ég ekki allt-
af verið alin upp með það að leiðar-
ljósi að segja satt og rétt frá?“
Óskastund í skugga
frumbernskunnar
Hið hraða líf fyrirsætunnar í
Evrópu, Bandaríkjunum og um
víða veröld, bauð ekki
upp á langvarandi til-
finningasambönd.
Einkalíf Maríu var að
mestu í stöðugu upp-
námi. í Bandaríkjunum
kynntist hún bandaríska
blaðamanninum Luis Carlos Dom-
inques. Það var stóra ástin í lífi
hennar. Hér lýsir María kvöldinu
þegar Luis bað hennar:
„Það kæmi enginn í stað Luis.
Eg vissi það frá upphafi og ég
vissi það þetta kvöld þegar hann
tók hönd mína og bar upp bónorð-
ið. Ég vissi það á þeim sekúndu-
brotum sem hann beið svarsins,
að þetta var óskastundin. Hin
óvænta og fyrirvaralausa óska-
stund.
Einmitt þess vegna fann ég svo
glöggt vamarleysi mitt. Fælnin frá
frumbemskunni reis í öllum sínum
styrk upp úr sálardjúpinu.
- Ef ég giftist Luis, er ég búin
að skrifa upp á samning fyrir
Guði og mönnum að standa við
hlið hans ævilangt, hugsaði ég með
sjálfri mér. Er ég nógu góð til að
vera eiginkona? Mun ég standa
undir væntingum Luis? Hvað ef
ég risi ekki undir ábyrgðinni? Hvað
ef hann fær leið á mér? Ef hann
verður vonsvikinn og fer frá mér?
Hvar stend ég þá?
Þess[ hugsun var auðvitað rök-
leysa. Ég hafði aldrei reynt Luis
að neinu öðru en tryggð og trausti.
Hann var ekki tvöfaldur
í roðinu. Hann myndi
aldrei svíkja mig. Hann
var heiðarleikinn upp-
málaður. Samt komst
aðeins eitt að í höfði
mínu á þessu andartaki:
Giftingin myndi fanga mig í snöru.
Ég hafði alltaf staðið upp og geng-
ið út úr samböndum ef þau ofbuðu
mér eða ég var orðin leið á elsk-
huganum. Giftingin myndi skerða
það frelsi mitt. Ég hafði alltaf
staðið við alla samninga. Frá
blautu bamsbeini hafði mér verið
innrætt að treysta Guði og standa
við skuldbindingar. Ég yrði að
standa við sáttmálann þótt Luis
rifti honum. Ég stæði berskjölduð
gagnvart Guði.
Hve oft síðar hef ég ekki
ígmndað þessa brengluðu hugsun
mína? Hve oft hef ég ekki velt
fyrir mér þessari fælni í hjarta
mínu? Hve oft hef ég ekki hugsað
um litla barnið í mér sem missti
móður sína forðum? Um móðurina
sem yfirgaf bamið fimmtán mán-
aða, gekk út úr lífi þess? Bamið
sem teygði máttvana hendur sínar
eftir móðurinni sem gufaði upp og
hvarf. Barnið sem með tímanum
varð kona. Kona sem alltaf varð
fyrri til að yfirgefa ástvininn.
Aldrei aftur skyldi ég yfírgefin
á nýjan leik. Þótt það kostaði mig
lífshamingjuna.“
Afskræmdar
tilfinningar
María varð fyrir hrottafenginni
árás í stórhýsi í New York 1976
sem hún lýsir ýtarlega í bókinni.
Atburður þessi varpaði skugga á
líf hennar í mörg ár á
eftir og átti hún í mikl-
um erfiðleikum með að
umgangast fólk eftir
árásina. Hún þorði varla
út úr húsi. Hér segir
María frá því hve skadd-
að ástarlíf hennar var orðið:
„Ég hafði misst áhugann á kyn-
lífi.
Mér bauð við tilhugsuninni,
þótt stundum fylltist ég eftirsjá;
ég mundi eftir gleðinni, snerting-
unni, unaðinum, kraftinum. Og
reiðin tók yfirhöndina; stjórnlaus
bræðin gagnvart ofbeldismannin-
um sem hafði rænt mig gleði kyn-
lífsins. Nauðgunin hafði verið árás
innan frá; kynfæri hans höfðu
brotið sálu mína.
Ég hafði breyst.
Síðar, þegar ég vildi komast að
því hve breytt ég var, hve skemmd
ég var gagnvart karlmönnum,
rann upp fyrir mér að allt sem
áður hafði verið eðlilegt, hafði
afskræmst og snúist í andhverfu
sína. Ég gerði tilraunir á karl-
mönnum. Ég varð að leita svara;
gat ég enn notið ásta?
Ég valdi vini mína; menn sem
höfðu lengi gengið á eftir mér og
ég treysti. í fyrsta skipti sem ég
naut líkamlegra ásta eftir árásina,
gaf ég karlmanninum ekkert
tækifæri. Ég stjórnaði honum
stanslaust alla nóttina, tók allt
frumkvæði, varð honum aldrei
undirgefin eitt andar-
tak. Þegar hann kvaddi
mig um morguninn, út-
keyrður en sæll, hafði
hann orð á því, að því-
líka ástarnótt hefði
hann aldrei upplifað
áður. Ég brosti lítillega og lokaði
útidyrunum á eftir honum.
Síðan gekk ég inn í svefnher-
bergið, þreif öll sængurfötin af
rúminu, reif þau í litlar tætlur og
tróð ofan í sorptunnuna."
Hið veika óp á hjálp
„Uppgjöfin jókst með degi
hveijum.
Ég hugsaði um sjálfsvíg en ýtti
hugsuninni alltaf frá mér á þeirri
forsendu að ég gæti ekki gert
mömmu það að svipta mig lífi. t
dag er ég sannfærð um, að tilvist
mömmu bjargaði lífi mínu á þess-
um tíma. I-Iefði hún ekki verið á
lífi, hefði ég tekið mitt eigið líf.
Mamma vissi aldrei, að hún ein
hélt í mér líftórunni.
Það var á móti sannfæringu
minni að gefast upp; að fyrirfara
mér. Ég hef alltaf borið mikla og
djúpa virðingu fyrir lífinu. Allt frá
því að ég var lítil stúlka í Djúpu-
vík og bar særða fugla heim til
mömmu í von um að hún myndi
bjarga lífi þeirra, lækna þá uns
þeir gætu hraustir tekið flugið að
nýju, hef ég trúað því að lífið sé
hafið yfir dauðann.
En á þessum tíma í New York
við Charles.
hafði ég misst vonina. Eina hálm-
stráið var mamma. Hún sem gaf
fuglum æsku minnar lífsvon að
nýju.
Hugsunin um sjálfsvíg sleppti
Ég gerði
tilraunir
á karl-
mönnum
Aldrei aftur
skyldi ég
yfirgefin á
nýjan leik
UM ÁRABIL prýddi María fors-
íður helstu stórblaða heims. I
bókinni lýsir hún því þegar
forsíðumynd á þýska timaritið
Stern var tekin á Jamaíku árið
1970.
samt ekki taki af mér. Sjálfsvígið
var ekki aðeins tilhugsun um
dauða, heldur veikt óp um hjálp.
Að einhver myndi bjarga mér úr
klóm dauðans, úr greipum ör-
væntingar og angistar.
Ég hugleiddi leiðir til að deyja.
Henda mér niður af Empire State
byggingunni? Nei, ég gat ekki
hugsað mér slíkan dauðdaga.
Kaupa mér byssu og skjóta mig
í hausinn? Nei, alltof sóðalegt,
blóðugar heilaslettur út um alla
íbúð.
Taka svefnlyf? Já.
Skera mig á púls? Já.
Kvöld eitt læt ég heitt vatn
'renna í baðið.
Ég skrúfa lokið af valíumglas-
inu, hvolfi úr innihaldinu á nátt-
borðið, skelli í mig afganginum
úr viskíglasinu. Helli aftur í glas-
ið. Ég er búin með hálfa flösku.
Gott.
Baðið er orðið fullt. Ég geng
óstyrkum fótum fram á bað og
skrúfa fyrir kranana. Heit gufan
streymir upp úr karinu og móða
sest á speglana. Ég geng aftur
fram, tek töflurnar í lófann. Hvað
skyldu þær vera margar? Þijátíu?
Fjörutíu? Fyrsti skammturinn fer
upp í munninn. Skola þeim niður
með viskíi. Helli aftur úr flösk-
unni í glasið. Geng með viskíflösk-
una, glasið og pillurnar í hendinni
inn á baðið. Sloppurinn fellur í
gólfið. Ég stíg ofan í heitt baðið,
finn hlýju vatnsins, halla mér með
lágri stunu aftur í baðkerið. Gleypi
afganginn af töflunum. Skola
þeim niður með áfenginu."
Velkomin til
raunveruleikans
Eftir ævintýraleg fimmtán ár á
toppnum fór að halla verulega
undan fæti hjá ofurfyrirsætunni
Mariu Gudy sem prýtt hafði fors-
íður allra helstu tískublaða heims.
í bókinni segir María ýtarlega frá
tómleikanum og miskunnarleys-
inu sem við blasir þegar stunda-
glas fyrirsætunnar hefur runnið
út:
„Ég var óhamingjusöm og týnd.
Líf mitt varð æ tilgangslausara.
Mig langaði til að æpa. Æpa á
hjálp. En ég kunni ekki að æpa.
Þess í stað beit ég á jaxlinn og
hélt áfram. Atvinnumanneskjan
dró vagninn sinn eftir vegi tísku
og auglýsinga, vagn sem hökti æ
meir.
Ég kastaði upp á morgnana.
Hljóp upp^ í rauðum ofnæmis-
flekkjum. Ég sá engan tilgang í
að fara á fætur, mála á mig and-
lit, heimsækja hugsanlega við-
skiptavini eða stilla mér upp fyrir
framan bjarta og heita lampana,
reiðubúin að skapa nýja ímynd.
Nýja ímynd? Það var engin ný
ímynd eftir. í starfi mínu ríkti
leiðinn einn. Ég fór að sleppa úr
vinnu, afboða mig, hafna tilboð-
um.
- Allt í lagi, sagði Eileen [Ford].
Ef þú ert þreytt á vinnunni, þá
þú um það. En mundu að vinnan
verður fyrr þreytt á þér. Ef þú
mætir ekki, hendir þú sjálfri þér
sjálfkrafa út úr bransanum. Svo
einfalt er það.
Svo einfalt er það.
Meðan þú ert stjarna á himni
tískunnar, snúast allir í kringum
þig. Þegar þú slokknar, oft á einni
nóttu, er enginn eftir. Allir horfn-
ir. ,When you’re hot, you’re hot.
When you’re not - you’re not,“
segja þeir í Ameríku.
Svo einfalt er það.
Ég vissi, að tími minn var á
þrotum. Tímabil mitt sem toppfyr-
irsætu var liðið. Mín beið aðeins
eitt: Færri tilboð, verr launuð
vinna, verðlistaauglýsingar og
annað hark og loks höfnun.