Morgunblaðið - 19.01.1996, Qupperneq 20

20 FÖSTUDAGUR 19. JANÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR: EVRÓPA
Evrópudómstóllinn
Bretar krefjast
ógildingar vinnu
tímatilskipunar
BREZKA stjórnin hóf á þriðjudag
málflutning fyrir Evrópudómstóln-
um í Lúxemborg til þess að reyna
að fá hnekkt tilskipun Evrópusam-
bandsins'frá 1993 um vinnuvernd.
Tilskipunin kveður meðal annars á
um að ekki sé hægt að skylda laun-
þega til að vinna lengur en 48
stundir í viku hverri. Hún bannar
hins vegar ekki yfírvinnu, sé laun-
þeginn sjálfur því samþykkur að
vinna hana.
Financial Times greinir frá því
að brezka stjórnin telji forsendur
ráðherraráðs Evrópusambandsins
fyrir samþykkt tilskipunarinnar —
að lengd vinnutíma hafi almennt
áhrif á heilsu og öryggi launþega
— séu rangar. Slíkt eigi aðeins við
um sum störf í sumum atvinnu-
greinum. Tilskipunin, sem ráðherr-
aráðið samþykkti með auknum
meirihluta árið 1993 gegn atkvæð-
um Breta, sé því með réttu ekki
vinnuverndartilskipun, heldur fé-
lagsmálatilskipun.
í Rómarsáttmálanum er kveðið á
um að Evrópulöggjöf, sem taki á
heilsu og öryggi launþega á vinnu-
stað, megi samþykkja í ráðherrar-
áðinu án þess að öll aðildarríkin séu
sammála — m.ö.o. með auknum
meirihluta. Bretar telja, eins og
áður segir, að tilskipunin tilheyri
öðrum málaflokki, nota hefði átt
aðra aðferð við ákvarðanatökuna
og því eigi að ógilda tilskipunina.
Embætti lögmanns Evrópusam-
bandsins mun að öllum líkindum
flytja mál sitt fyrir Evrópudóm-
stólnum í marz og búast má við
dómi í málinu í sumar, að sögn
Financial Times.
, Niðurstaða um upptöku á
íslandi væntanlega bráðlega
Vinnutímatilskipunin mun taka
gildi í lok nóvember. Evrópusam-
bandið hefur gert kröfu um að vin-
nutímatilskipunin verði tekin upp í
samninginn um Evrópskt efnahags-
svæði, en með því yrði hún hluti
af íslenzkri vinnulöggjöf.
Alþýðusambandið og Vinnuveit-
endasambandið náðu samkomulagi
á síðasta ári um að leggjast ekki
gegn tilskipuninni. Páll Pétursson
félagsmálaráðherra hefur hins veg-
ar haft efasemdir um að hún henti
íslenzkum aðstæðum og vísað því
til nefndar félagsmálaráðuneytisins
um reglur á sviði félagsmála á EES
að skoða ákvæði tilskipunarinnar
nánar og hvemig laga megi þau
að íslenzku atvinnulífi.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins má búast við að nefndin
skili niðurstöðu fljótlega.
Hugmyndir um
tengingu gengis
franka og marks
París. Rcuter.
FRANSKA dagblaðið Le Monde sló
í gær fram þeirri hugmynd að
Frakkland og Þýskaland myndu
tengja skráningu gjaldmiðla sinna
áður en hinn efnahagslegi og pen-
ingalegi samruni á sér stað árið
1999.
í fréttaskýringu færir blaðið rök
fyrir því að gengistenging af þessu
tagi væri vænlegur kostur ef hag-
vöxtur myndi ekki aukast á næstu
sex mánuðum.
Blaðið gaf ekki upp neinar heim-
ildir né gat þess á neinn hátt hvort
að þessir hugleiðingar byggðust á
vangaveltum í stjórnkerfum við-
komandi ríkja.
Le Monde segir að þar sem eng-
inn efnahagslegur sé þessa stund-
ina til staðar hafi Evrópusambandið
þrjá valkostir. Annars vegar að
stinga höfðinu í sandinn og láta sem
allt sé í lagi eða þá að taka ákvörð-
un um að fresta efnahagslega og
peningalega samrunnum. Þriðji val-
kosturinn, sem gæti að mati blaðs-
ins verið leið út úr sjálfheldunni,
væri að Þjóðverjar og Frakkar
myndu taka höndum saman í pen-
ingamálum.
„París og Bonn gætu ákveðið að
festa innbyrðis gengi frankans og
marksins og mynda með því eins
konar minnkaða útgáfu af Evrópu-
sambandinu," segja greinarhöfund-
ar.
Þó að blaðið hafi ekki lýst því
yfir að hugmyndir af þessu tagi
væru til alvarlegrar umræðu gat
það þess að Alain Lamassoure sem
nú er fjárlagaráðherra og talsmaður
frönsku ríkisstjómarinnar, hefði
sett fram áþekka hugmynd fyrir
nokkrum árum.
ERLENT
SUHA Arafat fylgist með eiginmanni sínum tala til heimsbyggðarinnar.
*
Bleiurnar eru ekki
deild Arafats
EG er mikið ein en ég hef van-
ist því og ekki skánar
ástandið eftir kosningarnar," seg-
ir Suha Arafat, eiginkona Yassers
Arafat, leiðtoga Frelsissamtaka
Palestínu, PLO. Kosningarnar
sem frúin vísar til fara fram á
morgun, laugardag, en þá má
heita víst að eiginmaður hennar
verði kjörinn fyrsti forseti Palest-
ínu. Suhá Arafat sér því fram á
enn meiri annir og enn meiri ein-
veru en huggar sig þó við þann
dýrmæta félagsskap sem
hún hefur af einkadóttur
þeirra hjóna, Zahwa, sem er
rétt tæplega sex mánaða.
Enska bamfóstran Suzy
tekur útsendurum norska
dagblaðsins Aftenposten
fagnandi er þeir kveðja dyra
á glæsilegu heimili Arafat-
hjónanna. Barnfóstran reyn-
ist prýðilega málglöð og
Ijóstrar strax upp um fjöl-
skylduleyndarmálið, Yasser
pabbi, verðandi forseti Pal-
estínu, hefur aðeins einu
sinni skipt á dóttur sinni.
Hann bregður hins vegar á
leik með henni á hveijum
morgni áður en hann heldur
til starfa á skrifstofu sinni.
.Einhvetju sinni náði hún að
mölva gleraugu leiðtoga PLO.
Suha bíður blaðamannanna í
glæsilegri dagstofunni sem hefur
frekar yfir sér yfírbragð evrópsks
heimilis en arabísks. Þau hjónin
búa í Rimal-hverfinu sem þykir
hið fínasta í Gaza-borg.
Leiðist aldrei
„Líf mitt einkennist af hraða
og spennu og ég upplifi jafnan
sögulega atburði,“ segir Suha og
kveðst ekki kannast við að sér
leiðist þrátt fyrir fjarvistir eigin-
mannsins. Hún kveðst vakna
klukkan niu á morgnana og helst
ekki fyrr. „Jú, það kemur til af
því að Yasser kemur oft ekki heim
úr vinnunni fyrr en klukkan þtjú
um nótt,“ segir hún.
Suha nýtir morgunverðarhléið
til vinnu og fer því næst jafnan
á fundi með starfsmönnum mann-
réttindasamtaka þeirra sem hún
veitir forstöðu. Því næst leggur
hún sig í hálftíma en tekur síðan
á móti gestum sem leita til henn-
ar í ýmsum erindagjörðum. Hún
kveðst oft ræða í síma við eigin-
konur þeirra manna sem þátt taka
Suha Arafat, eigin-
kona Yássers Arafat,
leiðtoga PLO, kveðst
lifa spennandi lífí en
er einkum umhugað
um framtíð sex mán-
aða dóttur sinnar.
SUHA ásamt tæplega sex mánaða
dóttur þeirra hjóna, sem er bláeygð
eins og móðirin en þykir annars slá-
andi lík föður sínum.
í friðarferlinu í Mið-Austurlöndum
og nefnir sérstaklega eiginkonu
Yitzhaks heitins Rabins, fyrrum
forsætisráðherra ísraels, en Suha
talar hebresku.
Móðir Suhu tilheyrir grísk-róm-
versku rétttrúnaðarkirkjunni en
Suha tók múhameðstrú er hún
giftist Yasser Arafat. Móður henn-
ar býr í París og þar er Suha tíð-
ur gestur ásamt dóttur sinni. Oft
á tíðum skipuleggur hún tíma sinn
á þann veg að hún geti haldið
fundi í París tengslum við mann-
réttindastarf sitt.
Dreymir um heimili í
Ramallah
„Ég vona að dóttir mín verði
þeirrar gæfu aðnjótandi að alast
upp í Palestínu, hjá sínu fólki,“
segir frú Arafat í samtali við Aft-
enposten. Hún leggur hins vegar
áherslu á að Arafat-fjölskyldan
hyggist ekki flytja frá Gaza fyrr
en sjálfstætt ríki Palestínumanna
sé orðið að veruleika. „Þá munum
við væntanlega setjast að í Ram-
allah, fæðingarbæ mínum og eins
nærri Jerúsalem og unnt er,“ bæt-
ir hún við. Hún gerir hlé á samtal-
inu þegar grátur dóttur hennar
berst út úr svefnherberginu. Lóks
felur hún barnfóstrunni að róa
barnið. „Hún er fyrirmyndarmóð-
ir,“ segir Suzy, sem er ljóshærð
og líkist raunar Suhu mjög.
„Stundum þegar ég er úti að
ganga með Zahwa, koma lífverð-
irnir hlaupandi vegna þess að þeir
halda að þar sé Suha á ferð,“ seg-
ir hún og rekur upp roknahlátur.
Suzy er kona hláturmild og sýni-
lega litríkur persónuleiki.
„Stundum fæ ég höfuðverk
af öllum látunum í henni,“
segir Suha, andvarpar og lít-
ur biðjandi augum til himins.
Leiðist eldhússtörfin
Þess er gætt í hvívetna að
heimilisstörfin reynist frú
Arafat ekki ofviða. Auk líf-
varða bæði inni á heimilinu
og utanhúss hefur hún yfir
þjónustufólki og eldabuskum
að ráða. „Mér leiðist að laga
mat og það er því ekki ég sem
dreg fram einhvem matarbita
þegar Yasser kemur örþreytt-
ur heim í morgunsárið."
Hún kannst ekki við að
Arafat hafi einu sinni skipt á
dóttur sinni. „Hver segir það?
Suzy varst þú enn einu sinni að
kjafta frá. Skipt á stelpunni! Hví-
líkt og annað eins! Hann hefur
aldrei skipt á henni en hann hjálp-
aði einu sinni til,“ fullyrðir frúin.
Engin blóm
og eilíft stress
Tregafullt bros færist yfir and-
lit hennar er norsku blaðamenn-
irnir spytja hvort eiginmaðurinn
hafi nokkru sinni fært henni blóm.
„Nei, það hefur hann aldrei gert.
En það er vegna þess að hann
hefur aldrei tíma, hann hefur
tæpast tíma til að varpa öndinni.
En við ræðum oft þau mál sem
hann er að fást við,“ segir Suha.
Hún hefur enda verið einkaritari
Arafats, sinnti því starfi er þau
hjónin bjuggu í Túnis og haft er
fyrir satt að hún hafi veruleg
áhrif bakvið tjöldin.
Bláu augun hefur Zahwa frá
móður sinni en yfirbragðið er frá
föðurnum komið. Frúin er að lok-
um spurð hvort Zahwa megi
vænta þess að eignast brátt yngri
bróður. „Það vona ég, með Guðs
vilja;“