Morgunblaðið - 28.06.1996, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
MIIMIMIIMGAR
FÖSTUDAGUR 28. JÚNÍ1996 41
Þegar endar æviskeið
er sem vinir finni.
Það var margt á lífsins leið
sem lifir í minningunni.
Þessi staka kemur fram í hugann
þegar ég sest niður til að festa á
blað minnispunkta um vinkonu okkar
hjóna Lilju Ingólfsdóttur. (Vísan er
sótt í minningargrein sem sonur okk-
ar skrifaði um ömmu sína.) Hún Lilla,
eins og flestir kölluðu hana í gamla
daga, er fædd og uppalin í blómlegri
sveit norður í Eyjafirði. Það var í
vorgróandanum fyrir rúmum 50
árum sem fundum þeirra Hafsteins
bar fyrst saman „Það var ást við
fyrstu sýn.“
Mér er minnisstætt að stuttu eftir
að ég kynntist þeim hjónum var ég
staddur á heimili þeirra, þá bar á
góma þeirra fyrstu kynni. Hafsteinn
hafði frumkvæðið og færði frásögn
sína í dramatískan búning eins og
honum er lagið, Lilla lagði sitt til
málanna og leiðrétti ef henni þótti
ofsagt. Framhaldið var rökrétt, þá
komu börnin, skilgetnir ávextir ástar-
innar. Við blasti fjölskylda sem þurfti
fæði, klæði og húsaskjói.
Þetta var á fyrstu árunum eftir
stríð, mikil vöntun á iðnaðarmönnum
í byggingariðnaði, við Hafsteinn völd-
um málarafagið. Reykjavík var mið-
depill athafnanna, þangað fluttist
fólk úr öllum landshlutum, þá hófst
kapphlaup um leiguhúsnæði. Það fólk
sem var að stofna sitt fyrsta heimili
með tvær hendur tómar, var dæmt
til að verða undir í þeirri samkeppni,
ég var einn af þeim og engin lausn
í sjónmáli. A þessum tíma höfðu þau
Hafsteinn og Lilla yfirstigið sinn byij-
unarvanda með húsnæði og fengið
úthlutað tveggja herbergja íbúð í
Bústaðahverfi. Okkar húsnæðis-
vanda bar oft á góma á vinnustaðn-
um. Einn daginn víkur Hafsteinn sér
að mér og segist vera búinn að fá
samþykki konunnar fyrir að við flytt-
um inn í íbúðina til þeirra og værum
þar á meðan við útveguðum okkur
húsnæði. Þetta var freistandi tilboð
fyrir eignalaust fólk með tvö ung
böm á götunni og fyrirsjáanlegt at-
vinnuleysi á komandi vetri.
Þá vaknar spuming: Var þetta
mögulegt? Ég þekkti Hafstein af þv!
að vera fljótur að hugsa og fram-
kvæma, en gat verið að hún Lilla,
sem við þekktum lítið þá, samþykkti
að taka fjögurra manna fjölskyldu,
vandalaust fólk, inn í þessa litlu íbúð
þar sem fimm voru fyrir? Við fluttum
inn, þá kom sér vel að búslóðin var
lítil og þarna vomm við í sátt og
samlyndi í sjö mánuði. Þá var fundin
önnur bráðabirgðalausn á okkar hús-
næðisvanda. Þegar ég nú, 45 ámm
síðar, hugsa um þessa tíma og ber
saman við nútímann, þá sýnist frá-
leitt að svona geti gerst í dag. Kröf-
ur fólks til samfélagsins em allt aðr-
ar og samkennd í samskiptum væri
vart fyrir hendi í svona tilviki.
Það vekur furðu þegar horft er til
baka, hvað við höfum lítið gert af
því að rækta okkar vináttu á þeim
langa tíma sem liðinn er, ekki hist
árum saman, látið nægja að senda
jólakort. Og nú þegar hún Lilla er
horfin af sjónarsviðinu þá finn ég
fyrir sektarkennd. Hvers vegna höfð-
um við nú ekki frumkvæði um nán-
ari samskipti á liðnum ámm? Hve
gjarnan hefði ég viljað eiga eina
kvöldstund með þeim hjónum, þar
sem rifjað væri upp þetta tímabil og
við fengið tækifæri til að sýna að við
höfum ekki gleymt vetrinum 1951
og 52.
Það sem hér að framan hefur ver-
ið sagt lýsir henni Lillu betur en löng
lofræða. Hún Lilla var glaðvær,
traust og staðföst þegar þess þurfti
með. Hún var umhyggjusöm móðir
um það vitna hennar fjögur börn.
Hún hefur reynst Hafsteini dyggur
lífsförunautur í gegnum sviptivinda
lífsins. Mér lætur ekki vel í munni
að tala um eilífðarmál og það sem
gerist utan þeirra marka sein að-
skilja líf og dauða. Ég sé þó í hylling-
um heimasætuna frá Uppsölum unga
og glæsilega, tilbúna til endurfunda
við draumaprinsinn sem birtist henni
í árdaga í Eyjafirði norður.
Við vottum Hafsteini, börnum og
öðrum nákomnum dýpstu samúð og
þökk fyrir margar góðar stundir sem
geymdar eru í sjóði minninganna.
Iíjálmar.
VALDIMAR
FRIÐBJÖRNSSON
+ Valdimar Frið-
björnsson fædd-
ist í Hrísey 6. jan-
úar 1926. Hann lést
á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur 19.
júní síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Friðbjörn
Björnsson, f. 1886,
d. 1934, verslunar-
stjóri og útgerðar-
maður í Hrísey og
kona hans Björg
Valdimarsdóttir, f.
1900, sem lifir son
sinn.
Alsystkini Valdimars eru
Björn, f. 1922, lengst af verk-
sljóri á Siglufirði, nú búsettur
á Akureyri; Guðrún Margrét,
f. 1928, starfsmaður hjá Essó í
Reykjavík; Óli Dalman, f. 1930,
skrifstofumaður á Akureyri;
Valdimar, dó í æsku; Pálmi, dó
í æsku. Hálfsystir Valdimars
er Dagbjört, f. 1942,
húsmóðir í Reykja-
vík.
Valdimar kvænt-
ist 28.7. 1951 Sigur-
laugu Barðadóttur,
f. 20.5. 1931, banka-
starfsmanni. Hún er
dóttir Barða Barða-
sonar, skipstjóra á
Siglufirði, og 'konu
hans, Helgu Þor-
steinsdóttur hús-
móður en þau eru
bæði látin. Börn
Valdimars og Sig-
urlaugar eru Helga,
f. 4.3. 1952, búsett í Kópavogi;
Björg, f. 19.11. 1953, búsett í
Kópavogi; Barði, f. 2.4. 1959,
búsettur í Danmörku; Guðrún
Margrét, f. 17.12. 1962, búsett
í Kópavogi.
Utför Valdimars fer fram frá
Kópavogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Það var í janúar 1972 sem ég
hitti Valdimar í fyrsta sinn. Fjöl-
skyldan var þá nýlega flutt í Sel-
brekku 1 í Kópavogi. Húsið var enn
á byggingarstigi með „rússneskum"
loftklæðningum og ljósum auk þess
sem hurðir og innréttingar vantaði,
utanhúss var allt ófrágengið, en
heimilið var löngu fullmótað með
þeim kærleika og hamingju sem þar
ríkti. Það var þessi einstaki heimilis-
andi sem gerði það að verkum að
einhvern veginn fann maður ekki
fyrir því að húsið væri hálfbyggt.
Þegar Helga kynnti mig fyrir
foreldrum sínum, opnuðu þau ekki
aðeins húsið sitt fyrir mér, heldur
einnig hjörtu sín. Þó svo að örlögin
hafi hagað því þannig að eiginleg
fjölskyldubönd okkar hafi rofnað
tveim áratugum síðar, hafa þau
tilfinningabönd sem stofnað var til
í upphafi aldrei rofnað. Með hlýju
viðmóti sínu hafa þau Valdimar og
Sissa margoft sýnt mér sinn hug.
Mínar tilfinningar eru með þeim
hætti að fráfall Valdimars er mér
nánast sem föðurmissir.
Þegar ég kynntist Valdimari var
hann hættur sjómennsku af heilsu-
farsástæðum, en það duldist engum
að hann var skipstjóri af lífi og
sál. Hann var stefnufastur, rökfast-
ur og stóð við sitt eins og góðum
skipstjóra sæmir. Þessi eiginleiki
nýttist honum vel þótt ekkert væri
skipið. Hann átti einstaklega gott
með að umgangast fólk og hafði
stjórn á því sem hann vildi stjórna
án óþarfa stjórnmennsku. Hann var
greindur maður og vel lesinn, til
hans var gott að sækja fróðleik og
góð ráð.
Eftir farsælan feril sem sjómað-
ur og skipstjóri hóf hann störf við
fiskvinnslu í landi og starfaði um
tíma sem yfirverkstjóri í Sænska
frystihúsinu. Síðar starfaði hann í
nokkur á hjá Olíuverslun íslands
en síðustu tvo áratugina starfaði
hann hjá Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna. Valdimar var traustur og
farsæll í starfi og virtur á meðal
samstarfsmanna sinna. Hann naut
einnig mikillar virðingar hjá stjórn-
endum fiskvinnslufyrirtækja, það
leyndi sér ekki, því þegar ég um
tíma starfaði við útflutning sjávar-
afurða varð það oft til þess að
greiða götu mína í samskiptum við
framleiðendur er ég kynnti mig sem
tengdason hans.
Valdimar var einstaklega
gestrisinn og gjafmildur maður,
hluti af hans lífsviðhorfí var að
sælla sé að gefa en þiggja. Þeir
eru margir sem í dag minnast með
þakklæti hvernig þau Valdimar og
Sissa hafa alla tíð tekið höfðinglega
á móti gestum sínum með fádæma
myndarskap. Það kom því engum
á óvart sem til þekkti að barnabörn-
in töluðu um að fara „heim í Sel-
brekku“ þegar til stóð heimsókn
til afa Dadda og ömmu Sissu.
Þegar tímabilsástand skapaðist
hjá okkur vegna húsbygginga eða
námsdvalar erlendis áttum við
ávallt í öruggt skjól að leita sem
var Selbrekkan, þar var gott að
vera.
Auk þess sem Valdimar reyndist
mér traustur og góður tengdafaðir,
var hann mér einnig góður vinur
og félagi. Hann reyndist börnum
mínum góður afi, hann gaf þeim
ást og kærleik sem þeim þótti gott
að njóta, þau sóttu til hans fróðleik
og mikla hlýju.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Valdimar hefur nú ýtt skipi sínu
úr vör í hinsta sinn, í þá för sem
bíður okkar allra.
Ég bið góðan Guð að blessa og
styrkja ástvini alla.
Sigurður Ag. Jensson.
Það er ótrúlegt og óraunverulegt
til þess að hugsa að afi Daddi sé
horfinn á braut. Það er svo stutt
síðan við sátum saman og hlógum
að lífinu og tilverunnir Á svona
stundu er erfitt að koma tilfinning-
um sínum í orð. Tómið er algert
innanbijósts og mér líður eins og
það vanti einhvern part á líkama
minn.
Það er sjaldan á lífsleiðinni að
við fáum að kynnast jafn ljúfum
og indælum manni og Valdimar
Friðbjörnssyni og var það mitt lán
að hafa átt hann fyrir afa. Hann
reyndist mér góður uppalandi og
kennari en fyrst og fremst vinur í
raun. Allar samverustundir mínar
með honum voru ánægjulegar og
gefandi.
Fyrsti lykillinn sem ég eignaðist
var að húsi afa og ömmu og þang-
að var ávallt gott að leita með öll
vandamál og eftir hveija heimsókn
til þeirra leið mér alltaf vel og
fannst ég vera betri manneskja.
Afi var víðfróður maður og gam-
an að tala við hann um heima og
geima. Sérstaklega var gaman að
horfa á fréttir með honum því hann
hafði svo skemmtilegar og ákveðn-
ar skoðanir á þjóðmálunum og duldi
þær aldrei. Hann lagði fyrir mig
lífsreglumar og kenndi mér rétt-
sýni.
Ég á honum svo margt að þakka.
Hann var mér stoð og stytta. Nú
á ég minninguna eina og hún er
góð.
Hans verður sárt saknað um
ókomna tíð og ég veit að ég mæli
fyrir hönd allra barnabarna hans
þegar ég segi: „Við áttum besta
afa í heimi.“
Jens Sigurðsson.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elsku Daddi frændi.
Með þessum fáu línum langar
mig til að kveðja þig með þakklæti
og hlýju fyrir stundirnar sem við
áttum, og fyrir góðu minningarnar
sem hjálpa mér að hafa þig nærri.
Þegar ég var lítil var Selbrekkan
eins og höll þar sem ég var leyst
út með alls kyns framandi góðgæti
sem hvergi fékkst annars staðar.
Eftir að ég varð eldri gerði ég mér
grein fyrir því að smáhlutirnir áttu
vissulega þátt í því hve gaman var
að heimsækja ykkur Sissu, en það
voru ekki síst hlýju straumarnir,
allt knúsið og kossarnir sem gerðu
heimili ykkar að dásamlegum stað.
Það verður skrítið að koma i Voga-
tunguna og knúsa bara Sissu, en
ég veit að þú verður ekki svo fjarri
og jafnvel laumar inn smástríðni
við og við sem kemur okkur til að
brosa.
Mér verður sérstaklega hugsað
til jólanna. Hátíðinni eyðum við með
þeim sem okkur þykir vænst um.
Fyrir mér voru jólin ekki fullkomn-
uð fýrr en ég var búin að koma til
ykkar. Þær stundir voru mér mjög
kærar.
Elsku frændi minn, með saknað-
arkveðju frá okkur í Hraunbæ 18
bið ég Guð að blessa þig og íjöl-
skyldu þína á þessari stundu og um
ókomna framtíð. Vertu sæll þangað
til við hittumst aftur.
Þín frænka,
Fjóla.
Þegar Valdimar Friðbjörnsson
réðst til Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna í ársbyijun 1974, þá 48
ára gamall, hafði hann með sér
veganesti sem kom að góðu haldi
við störf þau sem biðu hans, víð-
tæka reynslu við veiðar og vinnslu
meðal annars sem fiskiskipstjóri
og verkstjóri í frystihúsum.
Undirritaður kynntist Valda
Friðbjörns, eins og við samstarfs-
menn kölluðum hann gjarnan, fyrir
um það bil 30 árum eða á sjöunda
áratugnurn er hann var verkstjóri
í Sænsk-íslenska frystihúsinu í
Reykjavík. Húsið stóð á horni Kalk-
ofnsvegar og Ingólfsstrætis, þar
sem nú er Seðlabanki íslands. Mik-
il vinnsla var í Sænska á þeim tima,
humar á sumrin, síldarfrysting á
haustin og vertíðarfiskur á vetrum,
og þá var ís framleiddur þar í stór-
um stíl, fyrir togaraflotann í
Reykjavík.
Valdimar var góður verkstjóri,
duglegur, vinsæll og brennandi af
áhuga, framfarasinnaður og fór
gjarnan nýjar leiðir. Vegna þessara
eiginleika hans og nálægðar frysti-
hússins við aðalstöðvar Sölumið-
stöðvarinnar i Aðalstræti var oft
leitað aðstoðar Valdimars þegar
prófa þurfti nýjar aðferðir, nýjar
pakkningar eða sinna séróskum
vandlátra kaupenda. Það var ein-
mitt við slíkar aðstæður sem leiðir
okkar Valda lágu saman. Á þeim
árum var humarinn slitinn í landi
og síðan skeldreginn og seldur sem
skellausir halar. Vinnslan var afar
mannfrek og frystihúsamenn veltu
gjarnan fyrir sér leiðum til að vél-
væða hana og hagræða. Það var
því farið á fjörur við Sænska og ,
náðist góð samvinna með okkur
Valda um verkefnið sem annars
verður ekki rakið hér.
Þegar Valdimar gekk til liðs við
SH var hann fyrst í eftirlitsdeild,
ferðaðist mikið og eignaðist marga
vini um land allt. Auk þess að sinna
eftirlitsstörfum var hann ætíð fús
að leiðbeina og miðla af þekkingu
sinni og reynslu. Hann var því
færður til framleiðnideildar þar
sem hæfileikar hans nýttust ein-
staklega vel. Hann sótti námskeið
í vinnurannsóknum og hafði um-
sjón með ákvæðisvinnu í frystihús-
unum. Tilraunir með nýjungar lagði
Valdi aldrei á hilluna og varð sér-
fræðingur í humarvinnslu. Eins og
að framan greinir var humarinn í
upphafi seldur sem skellausir hal-
ar, síðar komu halar í skel, og enn
síðar heill humar. Valdimar gegndi
veigamiklu hlutverki við að innleiða
heila humarinn í frystihúsunum og
gerðist starfsmaður þróunardeildar
eftir að sérstök deild var stofnuð
til að annast það hlutverk Sölumið-
stöðvarinnar.
Eftir að Valdimar veiktist fyrir
nokkrum árum varð hann að draga
mjög úr vinnu en sinnti þó hluta-
starfi, einkum í tengslum við hum-
arvinnslu. Enn var hann áhuga-
samur og þakklátur fyrir tækifærið
en það varð brátt ljóst að hveiju
dró og þrekið fór dvínandi.
Valdimar Friðbjörnsson var
Hríseyingur að uppruna og kynnt-
ist þar sjósókn og fiskvinnslu, en
sjómennsku hóf hann 15 ára gam-
all. Hann varð snemma stýrimaður
og skipstjóri, m.a. á tappatogaran-
um Margréti sem hann var lengi
með og sigldi oft til Englands í
söluferðir.
Eftirlifandi eiginkona Valdimars
er Sigurlaug Barðadóttir. Henni
ásamt aldraðri móður, systkinum,
bömum, tengdabörnum og bama-
bömum em færðar hugheilar sam-
úðarkveðjur frá undirrituðum og
öðmm samstarfsmönnum í Sölumið-
stöð hraðfrystihúsanna. Hans er
einnig saknað af samstarfsmönnum
dótturfyrirtækja SH í fjarlægum
löndum og heimsálfum. Megi góður
guð blessa minningu hans.
Um Valdimar Friðbjörnsson eins
og marga góða menn eiga eftirfar-
andi orð Hávamála einstaklega vel
við:
Orðstír deyr aldregi
hveim sér góðan getur.
Hjalti Einarsson.
Skilafrest-
urminningar
greina
Eigi minningargrein að birtast
á útfarardegi (eða í sunnudags-
blaði ef útför er á mánudegi),
er skilafrestur sem hér segir: I
sunnudags- og þriðjudagsblað
þarf grein að berast fyrir há-
degi á föstudag. í miðviku-
dags-, fimmtudags-, föstudags-
og laugardagsblað þarf greinin
að berast fyrir hádegi tveimur
virkum dögum fyrir birtingar-
dag. Berist grein eftir að skila-
frestur er útrunninn eða eftir
að útför hefur farið fram, er
ekki unnt að lofa ákveðnum
birtingardegi.
HRAUNBERGS
APÓTEK
Hraunbergi 4
INGÓLFS
APÓTEK
Kringlunní 8-12
eru opin til kl. 22
“fe"
Næturafgreiðslu
eftir kl. 22 annast
Ingólfs Apótek