Morgunblaðið - 13.10.1996, Side 14

14 B SUNNUDAGUR 13. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MATUR
OG VÍN
Eftir
Steingrím Sigurgeirsson

Frapin og
Grande
Champagne
Frapin-fyrirtækið er langt frá því að vera
í flokki stærstu framleiðandanna í Cognac.
Það er hins vegar eitt fárra víngerðarhúsa
sem geta státað af því að framleiða nær
einvörðungu koníak úr þrúgum úr héraðinu
Grande Champagne. Steingrímur Sigur-
geirsson heimsótti Frapin á ferð um
Cognac og ræddi við Max Cointreau stjóm-
Morgunblaðið/Steingrímur
EIMINGARHUS í klassískum
anda Cognac.
„Við leggjum mikla áherslu á
að sjá um allt ferlið sjálf,“ segir
Max Cointreau. „Við notum ein-
ungis þrúguna Ugni Blanc og telj-
um okkar helsta styrk vera að
eiga einungis ekrur í Grande
Champagne, eina Grand Cru-
svæðinu í Cognac. Pierre Frapin,
afi eiginkonu minnar, var einn
margra sem átti þátt í að afla
þessarar eignar."
300 hektarar í Grande
Champagne
Alls á fjölskyldan 300 hektara
af vínekrum í grennd við Seg-
onzac og er vínviður ræktaður á
200 hektörum hveiju sinni en 100
hektarar eru „hvfldir“ með ann-
arri rækt. Cointreau segist mjög
stoltur af því að framleiðslan
nálgist það að vera
lífræn, þar sem fyrir-
tækið leggi metnað í
að nota engin eitur-
efni við vínræktina.
„Þetta er skylda okk-
ar gagnvart næsta
kynslóðum," segir
Coinraeau. Öll koníök
fyrirtækisins, að VS-
koníakinu undan-
skildu, eru hrein
Grande Champagne.
Koníök þaðan þurfa
langan tíma til að ná
fullum þroska og
dýpt og því er það ekki síst í
dýrari flokkum koníaka, sem eig-
inleikar héraðsins nýtast að fullu.
Hann segir útflutning til Norð-
urlanda vera töluverðan en enn
sé Þýskaland stærsti einstaki
markaðurinn. Helmingur útflutn-
ingsins fari til Evrópu, 10% til
Bandaríkjanna og 40% til Austur-
landa fjær. Öll koníök fyrirtækis-
ins eru sett á fiöskur í borginni
Cognac nema Domaine Frapin og
Chateau de Fontpinot, sem eru
sett á flöskur í höllinni Fontpinot.
Þar til kemur að því að setja vín-
ið á flöskur er koníakið geymt
árum og jafnvel áratugum saman
á eikartunnum úr Limousin-eik,
sem Cointreau segir eiga betur
við Grande Champagne-koníak en
annar ’dður.
ÞÆR eru ekki margar nýj-
ungarnar sem hafa kom-
ið frá Þýskalandi til ís-
lands á síðustu árum.
Þýsk vín hafa ekki verið í tísku og
gjalda þau þar líklega fyrst og
fremst hinna miklu vinsælda dí-
sætu „liebfraumilch“- vípanna hér
á árum áður. Smekkur íslendinga
hefur orðið mun „þurrari“ síðustu
árin, rétt eins og smekkur ná-
grannaríkja okkar, og það hafa því
verið Chardonnay-vínin frá Nýja-
heimslöndunum sem notið hafa
mestra vinsælda á kostnað, til
dæmis Þjóðveija.
Það er hins vegar synd og skömm
að Þýskaland skuli ekki njóta meiri
athygli en raun ber vitni því að góð
þýsk vín eru með bestu hvítvínum,
sem fáanleg eru; létt, fínleg og
fáguð þegar vel tekst til.
Þau vín sem hafa verið fáanleg
hér á landi hafa nær öll verið frá
þekktustu héruðunum tveimur:
Mósel og Rín. Vissulega koma flest
bestu vín Þýskalands þaðan en líka
óhemju mikið af rusli. Það er því
ekki síður ástæða til að beina sjón-
um sínum að öðrum héruðum og
mæli ég þá sérstaklega með Baden
og Franken.
Franken-vín hafa ekki verið til
sölu hér á landi um langt skeið,
og beinn, blóm og lychée-ávöxtur,
sem heldur áfram út í gegnum
bragðið. Vínið er sýrulítið, eins og
flest vín úr þessari þrúgu, en það
kemur ekki að sök. Fylling er góð
og vínið rennur aldrei út í neina
flatneskju.
Bullheimer Paradies Silvaner
Kabinett Trocken 1992 (1.490 kr.)
er vín í klassískum Franken-stíl.
Ilmur þægilegur og blómakenndur,
bragð jarðvegskennt með léttum
ávexti. Bullheimer Paradies Silvan-
er Spátlese Trocken 1993 (2.100
kr.) er nokkuð lokaðra hvað ilm
varðar, en leynir töluvert á sér.
Bragðið er mikið og samþjappað,
einkennist af sætum þroskuðum
ávexti (ferskjum, apríkósum) og
það endist lengi í munni. Hið
þokkalegasta vín sem stenst þó
vart þær kröfur sem maður gerir
til vína.í þessum verðflokki.
Það hefur löngum einkennt Fran-
ken-vínin að þau hafa verið dýrari
en önnur vín Þýskalands. Það sama
á greinilega við hér á landi. Fyrir
áhugasama um þýsk vín er þetta
hins vegar spennandi tækifæri til
að kynnast Franken-vínum í góðu
meðallagi. Þessi vin öll eru ágætis
matarvín og ættu til dæmis að henta
ágætlega með austurlenskum mat
og einfaldari fiskréttum.
arformann fyrirtækisins.
MAX Cointreau
Fyrstu Franken-vínin
SAGA Frapin-fjölskyldunn-
ar spannar heilar tuttugu
kynslóðir. Fjölskyldan
getur rakið rætur sínar
til Charente í suðvesturhluta
Frakklands allt til ársins 1270.
Þekktasti forfaðir núverandi með-
lima Frapin-ættarinnar er efalítið
rithöfundurinn Fran^ois Rabelais,
sonur hjónanna Antoine Rabelais
og Catherine Frapin, sem á sautj-
ándu öld ritaði hinar snilldarlegu
sögur um risann Gargantúa. Eitt
af bestu koníökum Frapin-fyrir-
tækisins er skírt í höfuðið á hon-
um, Cuvée Rabelais.
Um fimm alda skeið stóð fjöl-
skyldan í því að stækka vínekrur
sínar og er nú stærsti eigandi
vínekra í Grande Champagne á
svæðinu í kringum bæinn Seg-
onzac. í stjómartíð Pierre Frapins
á síðustu öld hóf fyrirtækið út-
CHATEAU Fontpinot, höll Frapin-fjölskyldunnar,
umlukin Grande Champagne-vínekrum.
flutning á afurðum sínum og vann
koníakið m.a. hæstu verðlaun á
heimssýningunum í New Orleans
árið 1885-og í París árið 1889,
sem gerði Pierre Frapin kleift að
auka umsvifin enn frekar.
Núverandi stjórnendur eru
Geneviéve Cointreau, eiginmaður
hennar Max Cointreau og dóttir
þeirra Beatrice Cointreau.
Max Cointreau er með virtustu
mönnum vínheimsins, hann
stjórnaði Cointreau-fyrirtækinu í
36 ár áður en hann tók við stjórn
Frapin. Um langt skeið var hann
formaður samtaka franskra
vínútflytjanda og samtaka fran-
skra vínframleiðenda.
Þrátt fyrir að hann hafi nú
dregið sig úr daglegum rekstri
kemur hann enn mjög við sögu
víngerðarinnar og fylgist grannt
með framvindu mála jafnt á ekr-
unum sem kjöllurunum í samráði
við hinn unga yfirblandara Olivier
Paultes. Auk þess hefur hann
yfirumsjón með þróun útflutn-
ings. Dóttirinn Béatrice sér nú
um allan daglegan rekstur og
stjórnar kampavínsfyrirtækinu
Gosset, sem Frapin-fjölskyldan
festi kaup á fyrir nokkrum árum.
Það kemur ekki að sök því að í
Franken eru framleidd einhver
bestu vín úr þeirri þrúgu, sem frá
Þýskalandi koma. Því miður er
einnig að finna þó nokkuð magn
úr hinum einföldu Bacchus- Op-
tima- og Perle-þrúgum, sem hvergi
eru til stórræðanna.
Aðstæður góðar
Franken er austasta vínhérað
Þýskalands og það þar sem ein-
kenni meginlandsloftslags eru
sterkust. Oft eru aðstæður góðar í
Franken þótt uppskeran bregðist í
öðrum þýskum héruðum en jafn-
framt geta vorfrost valdið miklum
usla.
Af vínunum fjórum ber fyrst að
nefna hið einfaldasta, Tauberzeller
Bacehus 1992 (1.310 kr.). Ilmur
þess er sætur og minnir á blandaða
niðursoðna ávexti og berjasaft.
Vínið bragðast svo sem ekki illa
en bragðið er einhæft og fremur
flatt.
Sulzfelder Maustal Miiller-Thur-
gau Kabinett 1994 (1.380 kr.) er
öllu meira vín. Ilmur raunar hreinn
að minnsta
hef ég ekki orðið
var við þau. Rakst
ég á þau í fyrsta
skipti á vínsýning-
unni í Perlunni í
janúar og fyrir
skömmu helltust
ein fjögur Fran-
ken-vín inn á
sérpöntun-
arlista
ÁTVR, sem verður sífellt meira spenn-
andi kostur fyrir vínáhugamenn.
Öll eru þessi vín frá einum og sama
framleiðandanum, Weinkellerei Glocke.
Vínhéraðið Franken er að finna í
kringum ána Main á milli borganna
Aschaffenburg og Schweinfurt í Bæj-
aralandi. Hjarta héraðsins er í kringum
borgina Wurzburg og þar er jafnframt
að finna frægustu ekru Franken,
Wtirzburger Stein. Vínin eru auð-
þekkjanleg á lágri flatri flösk-
unni er á þýsku nefnist
Bocksbeutel og er mjög
áþekk flöskunni sem port-
úgalska Matéus-vínið er
selt í.
Franken-vínin hafa
nær ávallt verið mjög
þurr, þurrari en flest
önnur þýsk vín, og
hin sígilda þrúga
héraðsins er Silvan-
er. Upp á síðkastið
hefur Miiller-Thur-
gau hins vegar sótt
verulega í sig veðrið og
er hún orðin að mikil-
vægustu þrúgu héraðsins.