Morgunblaðið - 08.11.1996, Síða 12

12 FÖSTUDAGUR 8. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Málstofa BSRB um flutning opinberra stofnana
Starfsmenn Landmælínga
standa við fyrri ákvarðanir
Morgunblaðið/Ásdís
GUÐMUNDUR Bjarnason umhverfisráðherra, Hjörleifur Guttorms-
son alþingismaður, Gísli Gíslason, bæjarstjóri á Akranesi, og Hrafn-
hildur Bryry'ólfsdóttir, starfsmaður Landmælinga Islands, höfðu
framsögu á málstofu um flutning opinberra stofnana á fundi BSRB.
STARFSMENN Landmælinga ís-
lands fjölmenntu á málstofu á veg-
um BSRB á miðvikudag um fiutn-
ing opinberra stofnana. Umræðan
snerist aðallega um flutninga Land-
mælinga frá Reykjavík til Akraness
og fram kom að starfsfólkið stendur
hiklaust við þá ákvörðun að flytja
ekki til nýrra heimkynna stofnunar-
innar. Nýlega sagði einn starfsmað-
ur upp störfum og fleiri hyggjast
gera slíkt hið sama.
Umhverfisráðherra, Guðmundur
Bjarnásonar, kvaðst treysta því að
starfsfólk Landmælinga skipti um
skoðun áður en til kastanna kæmi.
Mikilvægt er, að hans mati, að
stofnunin búi áfram yfir sérþekk-
ingu starfsfólksins og reynslu. „Það
yrði afar erfið staða og lítt ásættan-
leg ef enginn flytti með stofnuninni
nema sá eini sem var ráðinn með
þeim skilyrðum," sagði Guðmund-
ur. Fram kom einnig í máli ráð-
herra að hann teldi fórnarkostnað
við flutningana réttlætanlegan því
um stefnubreytingu væri að ræða
sem væri til hagsbóta fyrir heildina.
Ekki er að finna efnisleg rök
fýrir flutningum Landmælinga til
Akraness, að mati Hjörleifs Gutt-
ormssonar alþingismanns. Hann
sagði stofnunina vera í mikilli hættu
ef af flutningum yrði og hvatti því
umhverfisráðherra til að endur-
skoða afstöðu sína.
Ásamt fleiri þingmönnum Al-
þýðubandalagsins hyggst Hjörleifur
leggja fram á Alþingi þingsályktun-
artillögu um að móta reglur við
flutning ríkisstofnana milli lands-
hluta.
Hrafnhildur Brynjólfsdóttir,
starfsmaður Landmælinga íslands,
gagnrýndi ákvörðun umhverfisráð-
herra harðlega og sagði hana hvorki
styrkja stofnunina rekstrarlega né
faglega. Samkvæmt úttekt Hagw
sýslu ríkisins munu aðrar stofnanir
í Reykjavík taka við því starfi sem
Landmælingum er ætlað að sinna
ef stofnunin flytur til Akraness, að
sögn Hrafnhildar. Ennfremur sagði
hún að ekki hefði verið reiknaður
út heildarkostnaður við flutningana
en benti á að kostnaður við biðlaun
þeirra starfsmanna sem segja upp
störfum muni nema a.m.k. 17 millj.
kr.
Gísli Gíslason, bæjarstjóri á
Akranesi, sagði m.a. að á Akranesi
væri lögð mikil áhersla á að flutn-
ingarnir næðu fram að ganga. Hann
sagði fábrotið atvinnulíf í dreifbýli
ekki hafa styrk til að halda í fólk
og því þyrfti að flytja ríkisstofnanir
út á land. Að mati Gísla er þó frek-
ari stefnumörkun á þessu sviði
nauðsynleg.
Alþjóða-
dagur stúd-
entaá
morgun
ALÞJÓÐASKRIFSTOFA háskóla-
stigsins, Sammennt og Stúdentaráð
munu standa fyrir svokölluðum al-
þjóðadegi stúdenta laugardaginn
9. nóvember nk. í Odda Háskóla
íslands kl. 13-17.
Markmið alþjóðadags stúdenta
er að kynna fyrir stúdentum á há-
skólastigi þá möguleika sem þeir
hafa á að taka hluta af námi sínu
svo og starfsþjálfun erlendis. Ber
helst að nefna stúdenta- og starfs-
þjálfunaráætlanir Evrópusam-
bandsins, Erasmuns og Leonardó,
einnig átælun Norðurlandaráðs,
Nordplus, svo og ISEP, stúdenta-
skipti við bandaríska háskóla, sem
HI er nýorðinn aðili að.
Erindi verða milli kl. 13.15 og
14. Síðan munu um 40 íslenskir
stúdentar, sem hafa verið skipti-
nemar, og erlendir nemar hér á
landi veita upplýsingar um nám og
almennt hvernig er að vera nem-
andi í viðkomandi landi. Erlenda
hljómsveitin Grilled Cheese Sandw-
ishes og Háskólakórinn munu leika
og syngja fyrir gesti.
Allir stúdentar á háskólastigi eru
velkomnir.
Áform eru uppi um að rífa eða flytja sögufrægar húseignir í Austurstræti
Ekkí komið
á borð borgar
Morgunblaðið/Kristinn
BYGGINGARNAR sem um ræðir í Austurstræti. Elsta húsið á sér merka sögu sem rekja má til ársins
1885, þegar Björn Jónsson, ritstjóri ísafoldar, faðir Sveins forseta, og Ólafs, annars stofnanda Morgun-
blaðsins, keypti hús sem staðið hafði í Austurstræti 8. Hann reif það ári síðar og byggði tvílyft hús
sem þótti sæta tíðindum á sínum tíma. Húsið er talið það fyrsta sem var raflýst hérlendis, árið 1899.
Eigendur húseigna við
Austurstræti vilja rífa
þær og flytja til að rýma
fyrir nýbyggingum.
Erindi þar að lútandi
hefur ekki borist
Reykj avíkurborg.
NÝIR eigendur húseigna við Aust-
urstræti 8-10 hafa uppi áform um
að rífa þær til að rýma fyrir ný-
byggingum, en erindi þar að lút-
andi hefur ekki borist umsagnarað-
ilum hjá Reykjavíkurborg. Leigj-
endum húsnæðisins hefur hins veg-
ar verið sagt upp með bréfi dag-
settu í september síðastliðnum og
er tólf mánaða uppsagnafrestur.
Elsta byggingin í umræddri
húsalengju er háð húsfriðunará-
kvæðum og má því aðeins flytja
hana, en ekki rífa. Þórólfur Hall-
dórsson, fulltrúi Austurstrætis
8-10 ehf., segir að stefnt sé að því
að ræða við borgaryfirvöld síðar í
þessari viku. Ljóst sé að elsta húsið
verði ekki rifið.
Segir samning
óuppsegjanlegan
Einn leigjenda keypti rekstur í
þessum húsum á seinasta ári og
gerði um leið leigusamning til sjö
ára eða ársins 2002, sem Gunnar
Jóhann Birgisson, lögmaður hans,
segir óuppsegjanlegan, standi leigj-
andi í skilum. Hann kveðst hins
vegar telja sennilegt að á því máli
fínnist farsæl lausn.
Gunnar segir jafnframt að í
samningi þeim sem gerður var um
sölu eignanna, sé tekið fram af
hálfu fyrri eigenda að umræddur
leigjandi hafi forleigurétt að jafn-
stóru rými í nýbyggingu sem kunni
að verða reist á lóðinni, verði slíkt
rými leigt út. Svipað ákvæði sé í
leigusamningi leigjandans.
„Ég held að fyrri eigendur hafi
búið svo um hnútana að umbjóð-
andi minn missi ekki húsnæðið,
nema að vera tryggður réttur í
nýju húsi og svo virðist vera sem
nýir eigendur geri sér grein fyrir
því og sætti sig við það,“ segir
Gunnar Jóhann.
Meðal leigjenda í húsnæðinu má
nefna fataverslunina Parísarbúð-
ina, bókaverslunina ísafold, forn-
gripaverslunina Antik-fornmuni og
plötubúðina Hljómalind.
Þórólfur segir að leigutakar í
byggingunum hafi haft ákvæði í
leigusamningum sínum árum sam-
an, þess efnis að vera undir það
búnir að nýtt hús kunni að vera
reist á lóðinni og sama máli gegnir
um umbjóðanda Gunnars.
„Við höfum vitað af þessum
leigusamningi og það stendur ekki
til og hefur aldrei staðið til að van-
efna neina samninga," segir Þórólf-
ur. Hann kveðst hins vegar líta svo
á að það sé einungis mat lögmanns-
ins að telja leigusamninginn óupp-
segjanlegan.
Áðspurður um rétt leigutaka á
rými í nýrri byggingu, verði hún
reist, segir Þórólfur að í kaupsamn-
ingi sé ákvæði sem lúti að réttindum
hans, en málið sé hins vegar flókn-
ara en svo að hægt sé að telja það
skýlaust.
Undirbúningur tímafrekur
Gunnar Jóhann á sæti í skipu-
lagsnefnd Reykjavíkurborgar og
kveðst ekki hafa séð nein merki
þess að undirbúningur niðurrifs sé
kominn á skrið. Þannig sé ekki
búið að leggja inn beiðni hjá bygg-
ingafulltrúa um leyfi til niðurrifs.
„Ég er ekki viss um að núver-
andi eigendur geri sér fulla grein
fyrir ferli þessara mála og hversu
tímafrek þau geta verið. Að fengnu
leyfí byggingafulltrúa, fáist það,
þarf að vísa málinu til skipulags-
nefndar og fá umsögn húsfriðunar-
nefndar ríkisins sem er nauðsynleg
vegna aldurs hússins, þótt það sé
ekki friðað.
Auk þess má gera ráð fyrir að
skipulagsnefnd leiti eftir umsögn
minjavarðar á Árbæjarsafni vegna
merkrar sögu hússins og í ýmis
önnur horn þarf að líta áður en
hægt væri að rífa það,“ segir Gunn-
ar Jóhann.
Hann segir að þrátt fyrir að eng-
ar formlegar viðræður hafi farið
fram um húsin, hafi ýmsar hug-
myndir verið ræddar manna á milli
og skoðaðar. Einn kosturinn sé sá
að rífa húsið ef slíkt leyfi fengist
°g byggja þar nýtt, væntanlega af
svipaðri hæð og byggingarnar við
hvora hlið þess. Menn hafi hins
vegar áhyggjur af skuggamyndun
í Austurstræti, verði þessi hugmynd
að veruleika.
Annar möguieiki þessu tengdur
sé að Reykjavíkuborg kaupi húsið
fyrir einhveija málamyndaupphæð,
t.d. eina krónu, og láti flytja það
um set og komi þá svæði við hlið
Fógetans í Aðalstræti til greina.
Þriðji möguleikinn væri síðan sá
að rífa frá nýrri viðbyggingar við
gamla ísafoldarhúsið þannig að það
stæði heillegt í götumyndinni og
snyrta þar og fegra í kring.
Þörf á aðdraganda
En fieira tengist hugsanlegum
afdrifum húsanna í Austurstræti,
að sögn Gunnars Jóhanns, og bend-
ir hann á fyrirhugaðar lagfæringar
á Austurstræti í því sambandi.
Skipulagsnefnd hafi samþykkt fyrir
nokkru að ráðist verði í talsverðar
endurbætur í fegrunarskyni á
næsta ári og þá vakni sú spurning
hvort mögulegt sé að standa að
niðurrifi eða öðrum viðamiklum
framkvæmdum að endurbótum
loknum.
„Allir þessir kostir koma til
greina en þetta hefur hvergi verið
skoðað nýlega og hefur ekki verið
á borðum skipulagsnefndar í þau
tvö ár sem ég hef setið í nefnd-
inni,“ segir Gunnar Jóhann og tek-
ur fram að hann muni að sjálfsögðu
víkja sæti í nefndinni, komi málið
til afgreiðslu þar.
Þórólfur viðurkennir að málið sé
ekki komið á fullan rekspöl. „í upp-
sagnarbréfum til leigutaka er kveð-
ið á um 12 mánaða uppsagnar-
frest, sem sýnir að við teljum þörf
á talsverðum aðdraganda að mál-
inu. Þetta mál tekur sinn tíma enda
það stórt í sniðum að ekki má flana
að neinu,“ segir hann.