Morgunblaðið - 21.11.1996, Qupperneq 26

26 FIMMTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
AVALLT
í FARARBRODDI
Máele
Neytenda- K
kannanir um allan
heim hafa staðfest að
Miele ryksugur eru
ávallt í fararbroddi.
„Ávallt bestir"er
okkar loforð. Takk ffyrir
að velja Miele.
(f/ílfár# tHUí*.
Rudolf Miele stjárnarformaður
Verð frá kr. 19,850 st.gr. |
Miele
KRAFTMIKLAR
RYKSUGUR
luðurlandibraut 20 « 108 RBykiavílt « Sími 588 0200
LISTIR
Morgunblaðið/Golli
ANDREI Gavrilov ber mikið lof á Sinfóníuhljómsveit íslands enda kveðst hann vera orðinn hund-
leiður á að leika með steinrunnum hljómsveitum.
Andrei Gavrilov einleikari með Sinfóníuhljómsveit Islands
Þar sem tónlist
er ástríða
„ÉG ER hingað kominn til að
skemmta mér með Sinfóníuhljóm-
sveit íslands og við munum leggja
okkur öll fram til að fá áhorfendur
til að skjálfa," segir rússneski
píanóleikarinn Andrei Gavrilov sem
verður einleikari á tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar íslands í Há-
skólabíói í kvöld. Á efnisskrá verða
verk eftir Shostakovitsj, Prokofiev
og Sibelius en við stjórnvölinn verð-
ur Petri Sakari, aðalhljómsveitar-
stjóri SÍ.
Gavrilov kemur nú í annað sinn
fram með Sinfóníuhljómsveit ís-
lands en síðast var hann hér á ferð
á Listahátíð í Reykjavík fyrir fjórum
árum þegar hann flutti Paganini
tilbrigðin eftir Rachmaninoff við
góðar undirtektir áhorfenda.
„Hljómsveitin hefur þroskast mikið
frá því ég var hér síðast, á því leik-
ur enginn vafi. Hún hefur mörgu
ungu fólki á að skipa sem leiðist
bersýnilega ekki í vinnunni og létt-
leikinn og ánægjan, sem ég legg
svo mikið uppúr, er svo sannarlega
við völd. Ég er orðinn hundleiður á
að leika með steinrunnum hljóm-
sveitum, þar sem allir kunna sitt
fag en hvergi örlar á lífi. Þær eru
því miður alltof margar.“
Gavrilov segir að hljómsveitin
hafi stutt feikilega vel við bakið á
sér á fyrstu æfingunni í gærmorgun
og hljóðfæraleikararnir telji greini-
lega ekki eftir sér að nostra við
hlutina til að ná sem bestum ár-
angri. „Það er mjög óvanalegt að
hljómsveitir gefí sér svona góðan
tíma til að æfa með einleikurum
en áhuginn skein bókstaflega úr
hveiju andliti og allir virðast reiðu-
búnir að kanna nýjar lendur - hjá
Sinfóníuhljómsveit íslands er tón-
listin ástríða."
Heimsfrægur á einni nóttu
Gavrilov hóf ungur píanónám og
bar sigur úr býtum í Tsjækovskíj-
píanókeppninni í Moskvu árið 1974,
19 ára gamall. Skömmu síðar varð
hann heimsfrægur á einni nóttu
þegar landi hans Sviatoslav Richter
fékk hann til að hlaupa í skarðið
fyrir sig á tónlistarhátíðinni í Salz-
burg. Síðan hefur Gavrilov unnið
hvern sigurinn á fætur öðrum og
er fyrir margt löngu kominn í
fremstu röð píanóleikara í heimin-
um. Til marks um stöðu hans má
nefna að þegar Ashkenazy sneri
úr útlegð til Sovétríkjanna og hélt
þar sína fyrstu tónleika eftir aldar-
Q'órðungs hlé valdi hann Gavrilov
til að leika undir sinni stjórn á tón-
leikum í Moskvu.
Gavrilov kemur hingað frá Finn-
landi þar sem hann kom fram á
tónleikum um síðastliðna helgi og
í fyrramálið heldur hann til Italíu,
þar sem hann mun standa í eldlín-
unni um helgina. Þannig er líf tón-
listarmanns í fremstu röð í hnot-
skurn. „Vissulega er þetta krefjandi
starf og margir virðast halda að
það sé dauðlegum mönnum ofviða.
Ég harma það viðhorf; jákvæðu
hliðarnar eru mun fleiri en þær
neikvæðu, auk þess sem listamaður
í fremstu röð verður að vera reiðu-
búinn að fórna ýmsum þægindum
fyrir listina. Hvað mig varðar
neyddi enginn mig inn á þessa
braut, mitt var valið og ég mun
halda ótrauður áfram meðan ég
stend uppréttur.“
Hefðinni gefið langt nef
Verkið sem Gavrilov mun flytja
í kvöld er Fyrsti píanókonsert
Sergejs Prokofievs. „Þetta verk er
gulls ígildi enda fyrsta yfirlýsing
Prokofievs sem tónskálds. Það
markaði upphafið að nýju skeiði í
tónsmíðum - nýtt tungumál varð
til. Verkið hefur jafnframt elst feiki-
lega vel og er enn jafn ferskt og
nútímalegt og fyrir 70 árum. Það
er alltaf jafn gaman að spila það.“
Konsertinn var liður í burtfarar-
prófi Prokofievs frá tónlistarháskól-
anum í Pétursborg og segir Gavr-
ilov að markmiðið hafí verið að
gefa hefðinni langt nef. „Það er
óhætt að segja að honum hafi tek-
ist ætlunarverk sitt - flutningur
verksins þótti hið mesta hneyksli.
Formaður dómnefndar sagði meira
að segja af sér á þeirri forsendu
að verkið líktist meira knattspyrnu
en tónlist. Vildi hann láta víkja
Prokofiev úr skólanum en aðrir
dómnefndarmenn spyrntu við fótum
og um síðir útskrifaðist hann með
láði.“
Tónleikarnir í kvöld hefjast á
hugleiðingu um rússnesk og kirgísk
þjóðlög eftir Dmitri Shostakovitsj.
Var verkið samið árið 1963 í tilefni
af því að eitt hundrað ár voru liðin
frá því að Kirghistan var innlimað
í rússneka ríkið.
Þriðja sinfónía Jeans Sibeliusar
var frumflutt árið 1907 í Helsinki
undir stjórn höfundar. Hafði tón-
skáldið þá dvalist um þriggja ára
skeið fjarri glaumi og gleði borgar-
lífsins sem því þótti taka allt of
mikinn tíma frá sér. Hlaut sinfónían
lofsamlega dóma og meðal annars
sagði hinn þekkti fínnski gagnrýn-
andi Karl Th. Flodin: „Með þessu
verki stendur Sibelius á hátindi í
list sinni, hann hefur tekið upp
nýjar aðferðir, í stað þess að endur-
taka sig hefur hann fundið upp-
sprettur."
Bók um forseta íslands
UNA-BÓKAFORLAG er nýstofnað
bókaforlag sem rekið er í samvinnu
við útgáfu tímaritsins Uppeldis.
Tilgangur Unu er öll almenn út-
gáfa og er fyrirhuguð útgáfa nokk-
urra bóka á næstunni, að sögn
Magnúsar Inga Magnússonar hjá
forlaginu.
Helsta verkefni Unu fyrir þessi
jól er útgáfa bókar um feril Olafs
Ragnars Grímssonar forseta. Bókin
hefur hlotið nafnið Herra forseti.
í bókinni er litið yfir æviferil
nýkjörins forseta íslands, Ólafs
Ragnars Grímssonar. Fjallað er um
uppvöxt hans á ísafirði, skólagöngu
í MR og Manchester, fjölmiðla-
manninn Ólaf Ragnar og fræði-
manninn. Meginefni bókarinnar er
þó leið hans til áhrifa innan ís-
lenskra stjórnmála. Að lokum er
aðdraganda forsetakosninganna
lýst.
Höfundurinn, Pálmi Jónsson, er
sagnfræðingur sem hefur starfað
við blaðamennsku í fjölda ára á
íslandi og í Danmörku. Pálmi skrif-
aði bókina íslenskir auðmenn.
Herra forseti kemur út 1. des-
einber.