Morgunblaðið - 22.02.1997, Page 2

2 LAUGARDAGUR 22. FEBRÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VSÍ/VMS bjóða breytt taxtakerfi og sveigjanlegan dagvinnutíma
Aukín svartsýni innan
ASI á gang viðræðna
„ÞETTA horfir gífurlega þunglega," sagði einn
af forystumönnum launþegasamtakanna eftir við-
ræður VSÍ og Vinnumálasambandsins með lands-
samböndum ASl hjá sáttasemjara í gær. Forystu-
menn ASÍ eru svartsýnni á gang viðræðnanna
eftir fundina í gær en þeir voru á fimmtudag,
þegar vinnuveitendur lögðu fram nýjar tillögur.
En talsmenn vinnuveitenda eru þeirrar skoðunar
að málin hafi þokast í rétta átt í gær. Ákveðið
var að halda áfram viðræðum milli vinnuvefténda
og Landssambands verslunarmanna, VMSl og
Iðju fyrir hádegi í dag.
Hugmyndir vinnuveitenda eru settar fram til
að koma til móts við meginkröfur verkalýðshreyf-
ingarinnar um hækkun lægstu launa og leggja
áherslu á aðgerðir til að hækka dagvinnutaxta
sérstaklega, m.a. með því að færa hluta yfir-
vinnuálags og kaupaukagreiðsina inn í taxtana
og hins vegar að komið verði á sveigjanlegri dag-
vinnutíma einstakra starfsmanna í samráði við
stjórnendur á hveijum vinnustað. Samið verði til
1. október 1999 með þremur áfangahækkunum
á tímabilinu. Engar ákveðnar launatölur hafa
verið settar fram en vinnuveitendur líta svo á að
ef verkalýðshreyfingin tekur undir þessar hug-
myndir ættu lægstu launataxtar að geta legið
sitthvorum megin við 70 þúsund króna markið.
Fyrirtækjasamningum ýtt
til hliðar
Vinnuveitendur telja að vonlaust sé orðið að
ná samningum við landssambönd ófaglærðra inn-
an ASl um hækkun lægstu launa í fyrirtækja-
samningum og hefur þeirri hugmynd því að veru-
legu leyti verið ýtt til hliðar. Ganga þeir þó út
frá að leitað verði eftir heimild í almennu samning-
unum til að gera fyrirtækjasamninga í framhald-
inu þar sem þess yrði óskað.
Hugmyndum vinnuveitenda var ekki vel tekið
af verkalýðsforystunni í gær, skv. heimildum
blaðsins. Verkamannasambandsmenn vilja t.d.
ekki fallast á þá tillögu vinnuveitenda að lækka
reiknitölu bónusgreiðslna um 30 kr. og færa hana
inn í dagvinnutímakaupið.
Mikill ágreiningur er á milli ASÍ og VSÍ í
skattamálum en VSÍ er algerlega andvígt því að
tekið verði upp viðbótarskattþrep í tekjuskatti
eins og forysta ASÍ gerir kröfu um á hendur
stjórnvöldum. Líta vinnuveitendur m.a. svo á að
því fylgi miklar eftirágreiðslur og aukinn kostnað-
ur vegna árlegrar útgáfu skattkorta sem fyrirtæk-
in þyrftu að halda utan um. Engin niðurstaða
varð á fundi jaðarskattanefndar í gær um breyt-
ingar í skattamálum en annar fundur var ákveð-
inn í næstu viku. Hefur þar einnig strandað á
ólíkum hugmyndum aðila um breytingar á vaxta-
bótakerfinu.
Rafiðnaðarsamband undirbýr
fyrstu verkföll 9. mars
I gærkvöldi kom forysta Rafiðnaðarsambands-
ins saman tii að ganga frá aðgerðaáætlun sem á
að vera tilbúin á þriðjudag, en þá mun miðstjórn
og formenn taka ákvörðun um aðgerðirnar. Að
sögn Guðmundar Gunnarssonar, formanns sam-
bandsins, verður byijað „að trappa inn verkföll í
einstökum fyrirtækjum 9. mars,“ eins og hann
orðaði það, sem muni svo enda í allsheijarverkföll-
um í síðari hluta mánaðarins ef enginn árangur
hefur orðið í samningaviðræðunum. Vinnur Raf-
iðnaðarsambandið að þessari aðgerðaáætlun í
samstarfi' við Dagsbrún.
Jafnt fylgi
flokka
ALÞÝÐUFLOKKUR, Alþýðu-
bandalag og Framsóknarflokk-
ur hafa nú nær jafnmikið fylgi,
samkvæmt könnun sem Félags-
vísindastofnun vann fyrir Morg-
unblaðið.
Flokkarnir þrír mælast allir
með um 18% fylgi þeirra sem
afstöðu tóku. Samkvæmt því
hafa Alþýðuflokkur og Alþýðu-
bandalag bætt við sig fylgi frá
síðustu kosningum en Fram-
sóknarflokkur tapað. Fylgi
Sjálfstæðisflokksins mældist
um 36,9% eða nánast sama og
í kosningunum, Kvennalistinn
naut stuðnings 3% og Þjóðvaki
0,4%. Tæplega 4% sögðust
styðja Jafnaðarmannaflokk án
nánari skilgreiningar.
Fram kom að fýlgi Sjálfstæð-
isflokks var mest meðal 18-24
ára, en minnst meðal 60-75
ára. Fylgi Framsóknarflokksins
hjá yngstu kjósendunum var
einnig yfir meðalfylgi flokksins.
Fýlgi Alþýðubandalagsins var
einna mest meðal elstu kjós-
enda, en fylgi Alþýðuflokks
mest meðal kjósenda 35-44 ára.
■ Fylgi/6
Viðskiptaráðherra
Gengið
skemur en
nefndin
lagði til
GUNNLAUGUR Sigmundsson,
þingmaður Framsóknarflokksins,
sem sat í samráðsnefnd um breyt-
ingu ríkisviðskiptabankanna í hluta-
félög, segir að hann muni ekki styðja
það að 49% nýs hlutafjár í bönkunum
verði seld strax í kjölfar breytingar-
innar um næstu áramót eins og ríkis-
stjórnin hefur ákveðið. Finnur Ing-
ólfsson viðskiptaráðherra segir að í
frumvarpinu um stofnun hlutafélaga
um bankana sé gengið skemur en
samráðsnefndin hafí lagt til.
Frumvarpið var rætt á ríkisstjórn-
arfundi í gær og segir Finnur það
ennþá vera til skoðunar hjá ríkis-
stjórninni.
Gunnlaugur segist ekki andvígur
því að fá meðeigendur með ríkinu
að bönkunum. „Eg er mikill stuðn-
ingsmaður þess að bankakerfinu sé
breytt, en ég tel ekki málinu til fram-
dráttar að ákveða það núna að ríkið
ætli að selja 49% í fyrstu atrennu.
Ég vil sjá það á miklu lengri tíma,“
sagði Gunnlaugur.
Aðspurður hvort hann myndi
greiða atkvæði gegn frumvarpinu í
þessari mynd sagðist hann yfirleitt
ekki læsa sig í afstöðu og hann þyrfti
að fá að sjá frumvarpið og heyra
hvað ríkisstjórninni gengi til. „Ég
get verið með þeim hluta frumvarps-
ins sem lýtur að því að formbreyta
bönkunum þótt ég sé á móti því að
selja þetta svona, sé það inni í frum-
varpinu," sagði hann.
Samhljóma nefndaráliti
Finnur Ingólfsson sagði að gert
væri ráð fyrir samþykki Alþingis
fyrir sölu á eignarhlutum ríkisins í
bönkunum, en viðskiptaráðherra
geti þó boðið út nýtt hlutafé til að
styrkja eiginfjárstöðu bankanna.
„Bæði þessi atriði eru samhljóma
því sem kom frá þeirri nefnd sem
Gunnlaugur Sigmundsson sat í. Ef
það væri ekkert þak á því sem
mætti bjóða út gæti ríkið lent í
minnihluta. Til að koma í veg fyrir
það er gengið út frá þeirri reglu að
samanlagður eignarhlutur annarra
aðila í bönkunum geti aldrei orðið
meiri en 49%. Við göngum því í raun
og veru skemur en Gunnlaugur lagði
til sjálfur," sagði Finnur.
Morgunblaðið/Ingvar
Omeiddur
eftir útaf-
akstur
BETUR fór en á horfðist þegar
jeppabifreið fór út af Vestur-
landsvegi síðdegis í gær og hafn-
aði á hitaveitustokki með þeim
afleiðingum að hún gjöreyðilagð-
ist. Samkvæmt upplýsingum lög-
reglunnar í Reykjavík slapp bíl-
stjórinn, sem var einn í bílnum,
lítið sem ekkert meiddur.
Harður árekstur varð rétt
norðan við brúna yfir Brunná í
Hvalfirði á níunda tímanum í
gærkvöldi. Slysið varð með þeim
hætti að fólksbíll sem var á leið
suður rann til og skall framan á
rútu sem var að koma yfir brúna
á norðurleið. Ökumaður fólks-
bílsins og farþegi hans voru flutt-
ir á sjúkrahúsið á Akranesi, en
að sögn lögreglunnar í Borgar-
nesi eru þeir ekki taldir alvar-
lega slasaðir. Báðar bifreiðamar
skemmdust töluvert.
Lögmaður Vífilfells krefst þess að Hæstaréttarmál verði tekið upp á ný
Telja Pétur Kr.
Hafstein van-
hæfan í málinu
HREINN Loftsson, hrl., lögmaður
Verksmiðjunnar Vífilfells, hefur
krafist þess að Hæstaréttarmál
Gjaldheimtunnar í Reykjavík gegn
Vífilfelli verði tekið upp á ný. Krafan
er einkum rökstudd með því að Pét-
ur Kr. Hafstein hæstaréttardómari
hafi verið vanhæfur til að dæma í
málinu, m.a. vegna samskipta þeirra
sem Vífilfell átti við stuðningsmenn
Péturs í leit að fjárstuðningi, þegar
hann var meðal frambjóðenda í for-
setakosningunum sl. sumar.
Pétur Kr. Hafstein vildi ekki tjá
sig um málið í samtali við Morgun-
blaðið í gær. „Þetta er endurupp-
tökubeiðni, sem Hæstiréttur svarar
formlega. Ég vil ekki tjá mig um
það,“ sagði hann.
Með dóminum, sem felldur var
30. janúar sl., staðfesti Hæstiréttur
fjárnám sem sýslumaðurinn í
Reykjavík hafði gert í fasteign Verk-
smiðjunnar Vífilfells hf. til trygging-
ar 221 milljónar króna skattskuldar.
Fram kemur í bréfi því, sem
Hreinn Loftsson sendi Hæstarétti í
gær, að þar sem málið hafi verið
kærumál sem flutt var skriflega
hafi Verksmiðjan Vífilfell ekki haft
vitneskju um það hveijir myndu
dæma í málinu fyrr en við dómsupp-
sögu en telji að einn dómara máls-
ins, Pétur Kr. Hafstein, hafi ekki
uppfyllt hæfiskilyrði laga til að
dæma í málinu, sem fyrrverandi for-
setaframbjóðandi.
Beiðni um
stuðning hafnað
I bréfinu er rakið að á vegum
framboðs Péturs Kr. Hafstein í for-
setakosningunum hafi verið haft
samband við Pétur Björnsson,
stjórnarformann Vífilfells, um bein-
an fjárstuðning en hann hafi hafnað
beiðninni. Þá hafi á vegum fram-
boðsins verið farið fram á stuðning
Vífilfells í formi ókeypis drykkjar-
fanga á kosningaskrifstofur og á
samkomur á vegum framboðsins og
hafi þeim flestum verið synjað.
Einnig var synjað beiðni um að
frambjóðandinn kæmi á vinnustaða-
fund hjá Vífilfelli.
„ítrekað kom fram í samtölum
fulltrúa framboðsins við starfsmenn
umbjóðanda míns, að framboðinu
þætti ekki nægilegt að fá aðeins
40% afslátt drykkjarfanga frá Vífil-
felli ehf. eins og allir aðrir frambjóð-
endur. Tókst framboðinu með mikl-
um eftirgangsmunum að fá í gegn
eina sendingu endurgjaldslaust frá
fyrirtækinu. Þá fór framboðið fram
á það að fá afnot af stórum auglýs-
ingavegg í eigu umbjóðanda míns
á Akureyri, en þeirri beiðni var
hafnað," segir í bréfi Hreins.
Fram kemur að Pétur Kr. Haf-
stein hafí ekki sjálfur átt í samskipt-
um við Vífilfell. „I því sambandi
skiptir engu máli hvort frambjóð-
andinn sjálfur átti í slíkum sam-
skiptum eða stuðningsmenn í hans
nafni. Hér skiptir heldur ekki máli
með hvaða hætti dómarinn sjálfur
telur sig hafa rækt starfa sinn.
Umbjóðandi minn á að geta treyst
hlutleysi dómstólsins í hvívetna,"
segir í bréfinu. „Hafi [Pétur Kr.
Hafstein] ekki haft persónulega
vitneskju um samskipti Vífilfells
ehf. og starfsmanna framboðsins
hafi honum borið að kynna sér hvort
um einhver slík samskipti hafí verið
að ræða og segja sig frá málinu í
ljósi þeirra.“
En samskipti stuðningsmanna
forsetaframbjóðandans og fyrir-
tækisins Vífilfells eru ekki eina
ástæða þess að endurupptöku máls-
ins er krafist. Hreinn Loftsson seg-
ir að sú staðreynd að dómarinn var
frambjóðandi í forsetakosningum á
sl. ári sé almennt séð til þess fallin
að valda vanhæfi hans sem dómara
í Hæstarétti íslands, þegar litið sé
til allra þeirra yfírlýsinga, vináttu-
tengsla og andúðar, loforða og af-
neitana, sem óhjákvæmilega fylgi
framboði til forseta.
Einnig telur lögmaðurinn að það
að málið var flutt skriflega en ekki
munnlega fyrir Hæstarétti hafí
brotið gegn rétti borgaranna til
réttlátrar og opinberrar rannsóknar
í málum fyrir dómstólum sam-
kvæmt 6. grein Mannréttindasátt-
mála Evrópu. Einnig vísar lögmað-
urinn til 70. greinar stjórnarskrár-
innar.