Morgunblaðið - 29.05.1997, Qupperneq 60
60 FIMMTUDAGUR 29. MAÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Matur og matgerð
Te
Það fyrsta sem Everestförunum var boðið þegar
þeir komu af tindinum var te. Kristín Gests-
dóttir heldur að það hafí verið Darjeelingte,
en það vex við rætur Himalajaff alla.
r*/?'
SKOMMU
eftir að Sir Edmund Hillary
kleif Everest árið 1953 lenti
hann í Keflavík. Hann gekk inn
í veitingasalinn á flugvellinum,
settist við borð og bað um te.
Þjónustustúlkan kom með nokkra
tepoka á diski og heitt vatn í
könnu. Hillary leit hissa á það
sem fram var borið og síðan á
stúlkuna og sagði: „I asked for
tea.“ (Ég bað um te). Allt var
sett í gang til að leita að tekatli
og Everestfarinn fékk sitt te að
lokum. Ekki hefur temenning
okkar íslendinga batnað þau 44
ár sem liðin eru síðan þetta var.
Pokate með hálfköldu vatni er
víða borið fram. Mér er alls ekki
sama hvernig hellt er upp á te-
laufið og vil miklu heldur kalt
vatn úr krananum en pokate sem
hálfköldu vatni er hellt á. En það
er eins og fólk móðgist ef maður
biður um kalt vatn með kökum
í staðinn fyrir te eða kaffi. Te
er upprunnið í Kína en er þar að
auki ræktað í Japan, á Indlandi,
á Sri Lanka (Ceylon) og í Indo-
nesíu. Þijár aðaltegundir eru til
af tei, svart te, grænt te og Ool-
ong te sem er einhvers staðar
milli hinna tveggja. Te greinist
aðallega eftir stærð og gerð
laufsins svo og ræktunarstað, en
það skiptir ekki síður máli hvern-
ig telaufin eru meðhöndluð eftir
tínslu. Þau eru látin gerjast, hálf-
gerjast ýmist fyrir eða eftir
þurrkun. En hvernig eru nú best
að búa til te? Ekki með því að
hella vatni á tepoka jafnvel þó
sjóðandi sé.
Kryddað íste.
5 tepokar
1 lítri kalt vatn
nokkur lauf ferskt eða þurrkuð
rosemary
nokkur blöð fersk eða þurrkuð
mynta
2 litlar appelsínur í örþunnum
sneiðum
10 stórir klakamolar
1. Setjið tepoka, rosemary og
myntulauf í skál og hellið köldu vatni
yfir. Setjið lok eða disk yfir skálina
og látið standa á borðinu í 2-3 klst.
Hrærið síðan vel í og fjarlægið te-
pokana, hellið teinu á sigti og síið
kryddjurtirnar frá. Setjið teið í skál-
ina.
2. Afhýðið appelsínurnar, skerið
í örþunnar sneiðar, fjarlægið steina
en setjið appelsínusneiðarnar í skál-
ina.
3. Setjið klakamolana í plastpoka
og sláið á þá með kökukefli. Setjið
út í og hellið í glös.
Athugið: Setja má sykur út í.
Te-krap.
3 dl sterkt te
24 sykurmolar
2 eggjahvítur
appelsínulíkjör eða appelsínusafi
Te.
Notið laust te og góðan leirket-
il. Hitið teketilinn með heitu vatni
og hellið svo vatninu úr honum.
Ætlið eina tsk. af tei á mann og
eina fyrir ketilinn. Setjið teið í
lokaða skeið eða belg í tepottinn
(eða hafið teið laust, skeiðin auð-
veldar þrif og hægt er að fjar-
lægja laufið þegar teið er til-
búið). Hellið sjóðandi vatni yfir.
Setjið lokið á og leyfið teinu að
trekkjast í 5 mínútur. Hrærið í
eftir 2-3 mínútur. Takið loks
skeiðina með telaufinu upp úr.
Setjið tehettu yfir. Ef telaufin eru
látin liggja í teinu verður það
rammt og vont.
í íste er best að nota pokate.
Best er að nota grænt te eða
Darjeeling.
1. Búið til 3 dl af sterku tei, setj-
ið í skál og látið skálina standa í
sjóðandi vatni meðan þið leysið 24
sykurmola upp í teinu.
2. Stífþeytið eggjahvítumar, setj-
ið 1 msk. af sjóðheitu teinu í senn út
í og hrærið í hrærivél á milli.
3. Setjið skálina síðan í frysti í 1
klst. Takið þá úr frystinum og hrær-
ið vel í. Frystið aftur í 2 klst. og
hrærið svo vel í. Frystið síðan alveg.
Gott getur verið að hræra einu sinni
enn í.
Þegar borið er fram.
Takið skálina úr frystinum, lát-
ið standa á eldhúsborðinu í 15-20
mínútur, hrærið þá í, setjið í glös
og ausið 1 msk. af appelsínulíkjör
eða 2 msk. appelsínusafa yfir.
Setjið teskeið í glösin og berið
fram.
Ifc |if t§mú f ^TOfNATi 191. ...blabib - kjarni málsins!
I DAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15 frá mánudegi til föstudags
Vonbrigði með
Good Morning
America
VELVAKANDA barst eft-
irfarandi bréf: „Kæm Ís-
lendingar. Ég var að ljúka
við að horfa á útsendingu
þáttarins Good Moming
America frá Bláa lóninu
og ég verð að segja að ég
varð fyrir miklum von-
brigðum. Hver átti þá
heimskulegu hugmynd að
kjósa þessa staðsetningu
framyfir alla fallegu stað-
ina á landinu? Ég trúi því
að við höfum misst af góðu
tækifæri til að sýna menn-
ingu og fegurð íslands
þeim milljónum sem
horfðu á þáttinn um allan
heim. Landið hefur upp á
meira að bjóða en kvenfólk
og fisk.
Kristrún E. Torfason,
Vancouver, USA.
A. Hansen
góður
veitingastaður
VIÐ fórum 6 saman út að
borða á A. Hansen sl.
mánudagskvöld. Viljum
við þakka starfsfólkinu
fyrir alveg sérstaklega
góða þjónustu, góðar veit-
ingar, bragðgóðan og vel
útilátinn mat og frábært
kvöld. Þarna er notalegt
andrúmsloft og staðurinn
er einstaklega vel heppn-
aður.
Ánægðir viðskiptavinir.
Stöð 2 og
NBA
MÉR fínnst Stöð 2 hafa
staðið sig illa við útsend-
ingar á leikjum NBA á
keppnistímabilinu. Leik-
irnir era seint á ferðinni
og jafnvel sýndir bara hálf-
ir leikir. Og svo era það
úrslitaleikirnir, það mætti
sýna fleiri leiki í beinni
útsendingu.
Rafn.
Tapað/fundið
Silkiklútur
tapaðist
SVARTUR, stór silkiklút-
ur með frönsku munstri
tapaðist fimmtudaginn 22.
maí á leið frá Dómkirkju
að Hótel Borg eða á Hótel
Borg. Skilvís finnandi vin-
samlega hafi samband í
síma 553-1368 eða
551-0658.
Pennaveski
fannst
PENNAVESKI með
tveimur pennum fannst við
Félagsheimiii Kópavogs
mánudaginn 26. maí.
Uppl. í síma 554-1886.
Gleraugu
töpuðust
GLERAUGU töpuðust 15.
maí í miðbænum-austur-
bænum. Þetta eru lesgler-
augu í brúnu hulstri. Skil-
vís finnandi vinsamlega
hafi samband í síma
565-4116.
Seðlaveski
tapaðist
FULLORÐIN kona glataði
svörtu seðlaveski með skil-
ríkjum fyrir tæpum tveim-
ur vikum, líklega í strætis-
vagni á leið í Holtagarða,
í IKEA eða Rúmfatalag-
emum. Þeir sem hafa orðið
varir við veskið era beðnir
að hringja í síma
557-3594.
Gyllt gleraugu
töpuðust
GYLLT gleraugu í svörtu
hulstri töpuðust í byijun
maí á Seltjarnarnesi. Skil-
vís finnandi vinsamlega
hafi samband í síma
561-1742.
Hvítir barnaskór
fundust
HVÍTIR bamaskór nr. 20
fundust á Nesbala. Uppl.
í síma 561-1742.
Dýrahald
Kisa er
týnd
BRÚN, loðin læða er týnd
í Fellahverfi í Breiðholti.
Hún er mjög mannelsk.
Finnandi er vinsamlega
beðinn að hringja í síma
567-7232.
SKÁK
Umsjón Margeir
Pétursson
STAÐAN kom upp á Evr-
ópumeistaramóti landsliða
í Pula í Króatíu í vor. Pól-
verjinn R. Kempinski
(2.515) var með hvítt, en
Joszef Pinter (2.575),
Ungveijalandi, hafði svart
og átti leik.
35. - Hxf2+! 36. Kxf2 -
De3+ og hvítur gafst upp.
Hann getur ekki valdað
hrókinn á d2, því 27. Kel
— Dgl er mát.
Englendingar sigruðu á
mótinu, voru hærri á stig-
um en Rússar, sem hlutu
jafnmarga vinninga. For-
föll voru veruleg í flestum
liðum nema því enska og
þeir unnu því sinn fyrsta
stóra titil. Rússar hafa
næstum einokað Ólympíu-,
Evrópu- og heimsmeistara-
mót landsliða fram að
þessu, en Ungveijar og
Bandaríkjamenn náð stöku
titli.
Firmakeppnin í hraðskák
Það er teflt í kvöld kl.
20 hjá Taflfélagi Reykja-
víkur, Faxafeni 12. Fram-
vegis verður teflt á mánu-
dagskvöldum hjá Helli og
fimmtudagskvöldum hjá
TR. Mótið er einstaklings-
keppni og öllum heimil
þátttaka. Hvert keppnis-
kvöld fer fram sjálfstætt
mót.
MORGUNBLAÐIÐ
birtir tilkynningar um
afmæli, brúðkaup, ættar-
mót o.fl. lesendum sínum
að kostnaðarlausu. Til-
kynningar þurfa að ber-
ast með tveggja daga
fyrirvara virka daga og
þriggja daga fyrirvara
fyrir sunnudagsblað.
Samþykki afmælis-
baras þarf að fylgja
afmælistilky nningum
og eða nafn ábyrgðar-
manns og símanúmer.
Fólk getur hringt í síma
569-1100, sent í bréfsíma
569-1329. Einnig er
hægt að skrifa:
Dagbók
Morgunblaðsins,
Kringlunni 1,
103 Reykjavík
Víkveiji skrifar...
ESSA dagana eru bændur í óða
önn að bera áburð á túnin.
Allt fram á þennan dag hefur slíkri
vinnu fylgt mikið líkamlegt erfiði.
Áburðurinn kom í 50 kílóa pokum
sem bændur þurftu að taka af flutn-
ingabílum með handafli og lyfta
þeim aftur upp í áburðardreifara
þegar þeir báru á túnin. Meðalbú
var kannski að kaupa fast að 400
pokum af áburði þannig að augljóst
er að það kostaði mikið erfiði að
handleika þennan þunga.
Á allra síðustu árum hefur
Áburðarverksmiðjan farið að bjóða
bændum að fá áburðinn heim í 600
kílóa sekkjum. Traktorar með lyfti-
búnaði sjá um að flytja sekkina og
það eina sem mannshöndin þarf
að gera er að skera gat á botninn
á sekkjunum svo að áburðurinn
geti runnið í dreifarann. Þetta
framfaraspor hefur það einnig í för
með sér að umbúðirnar verða minni
og viðráðanlegri, en gífurlegt
magn af plasti hefur farið í áburð-
arpoka.
XXX
FYRIR skömmu vakti Hjörleifur
Guttormsson alþingismaður
máls á því að gera þyrfti ráðstafan-
ir til að fækka hrossum á íslandi
þar sem þau væru orðin það mörg
að víða væri gróður í hættu. Vík-
verji dagsins telur að hér hreyfi
þingmaðurinn löngu tímabæru
máli.
Hrossum hefur fjölgað mikið á
íslandi á síðustu árum. Árið 1983
voru liðlega 40.000 hross á íslandi,
en í dag eru þau tæplega 80.000.
Athyglisvert er að skoða fjölda
sauðfjár í samanburði við þessar
tölur. Árið 1983 voru rúmlega
700.000 þúsund kindur í landinu,
en nú eru þær um 450.000. Aug-
ljóst er af þessum tölum að beitar-
álag af völdum sauðfjár hefur
minnkað mikið á síðustu árum, en
hrossin bíta því meira. Ekki er víst
að heildarbeitarálagið hafi minnkað
mikið á síðustu 15 árum, þó að það
hafi vissulega breyst frá einu land-
svæði til annars.
XXX
ÍKVERJI hefur farið alloft út
á land upp á siðkastið og þar
má of víða sjá dæmi um land sem
er nauðbitið eftir hross. Víkveija
hefur sérstaklega orðið starsýnt á
stóran hrossahóp sem hefur í vetur
og vor verið haldið í girðingu við
þjóðveginn. Þótt hrossunum hafi
verið gefið hey virðist það ekki
hafa dugað þeim til að halda holdum
því að sum eru afar illa haldin eft-
ir veturinn. Landið er hörmulega
leikið eftir traðk og nag hrossanna.
Það gekk þó fyrst fram af Víkveija
um helgina þegar hann sá að hross-
in voru farin úr girðingunni og kind-
ur komnar í hana í staðin. Hvernig
lambánum á að takast að draga
fram lífið þar næstu daga er Vík-
veija hulin ráðgáta. Þó að vori hratt
þessa dagana er landið í girðing-
unni það illa farið að gróður þarf
langan tíma til að ná sér á skrið
að nýju.
xxx
EM BETUR fer vita flestir
bændur hvernig á að nýta
land þannig að það hljóti ekki
skaða af. Frá þessu eru þó undan-
tekningar. Hrossaeigendur í þétt-
býli eru hins vegar oft í vandræðum
með að útvega beit fyrir hesta sína
og þeir gæta þess ekki alltaf að
ganga vel um landið. Lausnin er
því að fækka hrossum verulega.
Kunnugir segja að mikil fækkun
hrossa myndi fela í sér eina mestu
kynbótaaðgerð í íslenskri hrossa-
rækt í langan tíma því menn
myndu væntanlega slátra lökustu
hrossunum.