Morgunblaðið - 31.05.1998, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 31. MAÍ 1998 41 =%
ÁSTA
SIGHVA TSDÓTTIR
+ Ásta Sighvats-
dóttir fæddist í
Reykjavík 1. maí
1897. Hún lést á
öldrunardeild
Sjúkrahúss Reykja-
vfliur við Túngötu
hinn 25. maí síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Ást-
gerður Ágústa Sig-
fúsdóttir, f. á Ijörn
á Vatnsnesi 9. janú-
ar 1864, d. í
Reykjavík 30. maí
1932, og Sighvatur
Krislján Bjarnason, banka-
stjóri í Reykjavík, f. þar 25.
janúar 1859, d. 30. ágúst 1929.
Ásta var sjöunda í röð níu
systkina. Þau voru, auk Ásu:
Emilía, f. 12. október 1877, d.
18. nóvember 1967; Þorbjörg,
f. 14. nóvember 1888, d. 30.
aprfl 1914; Ásta Sigríður, f. 16.
aprfl 1890, d. 24. s.m.; Bjarni, f.
22. júlí 1891, d. 20. ágúst 1953;
Sigríður, f. 16. september 1894,
d. 1. janúar 1944: Jakobína, f.
16. júlí 1899, d. 6. janúar 1924;
Sigfús, f. 6. september 1900, d.
4. aprfl 1901; Sigfús Pétur, f.
10. október 1903, d. 3. júlí
1958.
Árið 1927 giftist Ásta Karli
Helgasyni, símstöðvarstjóra á
Blönduósi og síðar á Akranesi,
f. 16. september 1904 á Kvein-
gijóti í Saurbæ. Foreldrar
hans voru Ingibjörg Friðriks-
dóttir og Helgi Helgason bóndi
í Gautsdal. Karl lést 26. júní
1981. Börn þeirra voru: 1) Sig-
hvatur Ágúst, matreiðslumað-
ur, f. 16. janúar 1933. Hann
kvæntist 1950 Sigurborgu Sig-
urjónsdóttur frá Neskaupstað,
f. 5. nóvember 1934, d. 28. jan-
úar 1986. Þau skildu. Sighvat-
ur Iést 22. júb' 1997. Börn
þeirra: Karl Jóhann, tónlistar-
maður, f. 8. september 1950.
Karl kvæntist Rósu Helgadótt-
ur, f. 4. mars 1953, þau skildu.
Seinni kona Karls var Hjördís
Frímann myndlistarkona, f. 13.
ágúst 1954, þau eignuðust son-
inn Orra Grím, f. 13. júlí 1984.
Þau skiidu. Unnusta og sam-
býliskona Karls var Sigríður
Pálsdóttir frá Vestmannaeyj-
um. Karl Jóhann
lést 2. júní 1991.
Sigurjón, kvik-
myndaframleið-
andi í Bandaríkjun-
um, f. 15. júní 1952.
Hann er kvæntur
Sigríði Jónu Þóris-
dóttur, sérkennara,
f. 2. febrúar 1950.
Börn þeirra: Þórir
Snær kvikmynda-
gerðarmaður, f. 12.
ágúst 1973. Sigur-
borg, f. 7 desember
1994. 2) Sigrún
Ingibjörg, félagsráðgjafl í
Reykjavík, f. 21. maí 1937.
Dóttir hennar er Ásta Sighvats
Ólafsdóttir, leiklistarnemi í
Englandi, f. 20. júlí 1972.
Sambýlismaður Ástu er Arn-
geir Heiðar Hauksson tónlist-
arnemi, f. 10. júní 1968.
Ásta stundaði nám í Kvenna-
skólanum í Reykjavík 1912-14.
Hún hóf störf á miðstöð Bæjar-
símans í Reykjavík 1915, síðar
á Landssímanum og síðast á
skeytaafgreiðslu, og hætti þar
störfum 1918. Ásta stundaði
vefnaðarnám í Kaupmanna-
höfn 1919-20. Sumarið 1920
var hún á Húsmæðraskólanum
Vordinborg í Danmörku. Hún
rak vefnaðarskóla í Reykjavík
1921-24. Hún stundaði fram-
haldsnám í vefnaði við Þjóð-
minjasafnið í Lundi og í Stokk-
hólmi 1925. Hún kenndi við
Kvennaskólann á Blönduósi
1925-32 og af og til til ársins
1947, þegar hún fluttist til
Akraness. Hún sat í skólaráði
Kvsk. á Blönduósi 1934-47, og
var fulltrúi Kvenfélagasam-
bands austur-húnvetnskra
kvenna 1943-48, í stjórn Kven-
félagsins Vöku á Blönduósi um
íjölda ára. Hún sat í Bama-
verndarnefnd Akraness frá
1951 og var formaður kvenna-
deildar Slysavarnafélagsins á
Akranesi í tvö ár. Hún sat
einnig í stjórn Kvenfélags
Akraness. _
Útför Ástu Sighvatsdóttur
verður gerð frá Dómkirkjunni
í Reykjavík þriðjudaginn 2.
júní og hefst athöfnin klukkan
13.30.
Minningamar hrannast upp þeg-
ar ég hugsa um Ástu föðursystur
mína sem sofnaði hægt og hljótt
svefninum langa fyrir réttri viku,
þá nýorðin 101 árs. Lífshlaup
hennar spannaði rúma öld, sem er
frekar óvenjulegt enda var hún
Ásta frænka mín engin venjuleg
STAN A.
CLARK
+ Stan A. Clark
fæddist í Man-
kato í Minnesota 6.
febrúar 1928 þar
sem faðir hans var
bóndi. Hann var
yngstur 12 systkina.
Hann lést á heimili
sínu í Kaliforníu
hinn 11. maí síðast-
liðinn, rúmlega sjö-
tugur að aldri.
Eftirlifandi kona
hans er Valborg
Kjartansdóttir
Clark. Hún er fædd í
Reykjavík 4. júlí
1931, dóttir hjónanna Kjartans
Reynis Péturssonar, sjómanns,
og Valgerðar Sigurgeirsdóttur,
en ólst upp hjá Guðrúnu, móður-
systur sinni, þar sem faðir henn-
ar hafði látist hálfu ári áður en
hún fæddist.
Valborg kynntist Stan
skömmu eftir að hún fluttist til
Bandarflyanna 1950. Þau gengu
í hjónaband 17. nóv. 1951 og
eignuðust þrjú börn, Lauru,
Donnu og Larry, sem öll eru gift
og hafa eignast ell-
efu börn. Fjögur
systkini Stans lifa
einnig bróður sinn.
Stan var með BA-
gráðu í handmennt-
um (Industrial Arts)
frá San Francisco
State University og
vann á rannsóknar-
stofu háskólans og
einnig Berkeley-liá-
skólans í allmörg ár.
Eftir 1970 gerðist
hann byggingaverk-
taki og byggði ijöl-
mörg hús, en einnig
keypti hann margar eldri bygg-
ingar og íbúðablokkir, endurnýj-
aði þær og seldi síðan.
Þau hjón bjuggu fyrstu árin í
San Francisco og nágrenni en
keyptu skömmu eftir 1980 land-
areign í nágrenni Aubum, lítill-
ar borgar skammt norðan við
Sacramento, í hinum víðfeðma
Kalifornfu-dal, í undirhlíðum Si-
erra Nevada fjallgarðsins.
Utför Stans fór fram frá heim-
ili hans hinn 16. mai.
MINNINGAR
kona. Þar fór stolt og stórhuga
kona sem stýrði lífl sínu og sinna
nánustu með árvekni og öryggi.
Ásta var lagleg kona, frekar lág-
vaxin en samsvaraði sér vel. Hún
hafði höfðinglegt yfirbragð og var
glæsileg í allri framkomu. Hún átti
átta systkini en lifði lengst þeiira
sem komust til fullorðinsára. Hafði
hún því verið höfuð ættarinnar um
langa hríð. Var hún sú sjöunda í
systkinaröðinni en faðir minn, Sig-
fús, yngstur og var ævinlega mjög
kært á milli þeiiTa.
Sem ung stúlka fór Ásta til náms
til Danmerkur. Hún lærði vefnað,
sem síðan varð atvinna hennar, og
fór svo í húsmæðraskóla í Vording-
borg. Þar kynntist hún ungri
danskri stúlku, Önnu Olsen
(Christiansen við giftingu), frá
Skatskærgaard á Norður-Sjálandi.
Með þeim tókst mikil vinátta sem
hélst alla ævi. En gegnum þessa
vináttu spunnust örlagaþræðir sem
áttu eftir að tengja saman ættir
þeirra og stofna til nýrra kynna.
Fjölskyldumar byrjuðu að skiptast
á heimsóknum og systkini Ástu
komu til náms í skemmri eða lengri
tíma til Kaupmannahafnar. Þegar
komið var að yngsta bróðumum,
Sigfúsi, var honum sömuleiðis boð-
ið til þessarar gestrisnu dönsku
fjölskyldu. Við eitt slíkt tækifæri
kynntist hann ungi'i og fallegri
stúlku úr sveitinni, Ellen að nafni,
sem átti eftir að verða eiginkona
hans og móðir mín. Móðursystir
mín giftist síðan Níelsi, syninum á
bænum, og þannig tengdust þessar
fjölskyldur órofa böndum vegna
vináttu Ástu og Önnu.
Ásta rak vefnaðarstofu í Reykja-
vík í nokkur ár ásamt vinkonu sinni
Kristínu Norðmann, fyrri eigin-
konu Páls ísólfssonar. Seinna fór
hún í framhaldsnám í vefnaði við
Þjóðminjasafnið í Lundi og Stokk-
hólmi sem átti eftir að nýtast henni
vel. Árið 1925 hóf hún kennslu við
Kvennaskólann á Blönduósi og
kenndi þar ýmist sem fastakennari
eða stundakennari fram til ársins
1947. Hún gegndi mörgum trúnað-
arstörfum auk kennslunnar og hús-
móðurstarfa. Ásta þótti mjög góð-
ur kennari og era þær ófáar meyj-
amar sem ófu værðarvoðir og
dregla til prýðis á heimilum sínum
undir hennar handleiðslu.
Á Blönduósi kynntist Ásta verð-
andi eiginmanni sínum Karli B.
Helgasyni símstöðvarstjóra og
giftu þau sig árið 1927. Þeim varð
tveggja bai-na auðið; Sighvatur
Ágúst, f. 1933, d. 1997, og Sigrún
Ingibjörg, f. 21.5. 1937. Fjölskyld-
an fluttist á Akranes árið 1947 og
bjó þar til ársins 1973, þá lauk Karl
störfum vegna aldurs og þau hjón-
in fluttust til Reykjavíkur.
Ég held ég hafi kynnst Stan allvel
þau tvö skipti sem ég og Ásdís kona
mín, systir Valborgar, dvöldum á
heimili þeima hjóna (1963 og 1980).
Hann var sívinnandi, annaðhvort á
verkstæðinu sem hann útbjó heima
hjá sér, eða í einhverri byggingunni
sem hann var að vinna við. Það var
áberandi hve handlaginn hann var,
það var eins og allt léki í höndunum
á honum, erfiðustu tæknivandamál
vora leyst á svipstundu. Og hann
var einnig heimspekilega þenkjandi,
las mikið og hafði gaman af að ræða
heimsmálin. Þó var hann dulur og
flíkaði ekki tilfinningum sínum á al-
mannafæri en í góðra vina hópi
ræddi hann af einurð og ákafa um
hugðarefni sín. Og þau vora mörg.
Stan var góður drengur. Hann
reyndi alltaf að finna það besta í
fari hvers manns enda var hann
vinmargur og hvers manns hug-
ljúfi. En hann gat líka verið afskap-
lega fastur fyrir þegar einhver hélt
fram skoðun sem var í mótsögn við
sannfæringu hans. Þá reyndi hann
af miklum krafti að snúa á and-
stæðinginn eða koma honum á sína
skoðun. Og þótt umræðurnar yrðu
stundum heitar, þá var það gefið
mál að Stan reifst aldrei heldur
beitti rökum af mikilli fimi.
Valborg hefur oft komið hingað
heim frá því hún fluttist út og ber
Heimili þeirra hjóna var í þjóð-
leið og því mjög gestkvæmt. Karl
og Ásta voru falleg og skemmtileg
hjón og mikil hlýja og elska þeirra
á milli. Fólk laðaðist að þeim og
var oft glatt á hjalla og mikið sung-
ið og spilað á píanó. Asta var auk
þess góð ræðumanneskja og fyrir-
myndar húsmóðir. Ég man síðast
eftir henni flytja glæsilega ræðu af
mikilli reisn í áttræðisafmæli sínu.
Sem lítil stúlka dvaldi ég sumar-
tíma hjá Ástu frænku á Blönduósi
og í minningunni var alltaf sól og
gott veður. Eftir að þau fluttust á
Skagann var jafngott að koma í
helgarheimsókn og sofa á kontórn-
um hans Karls. A kvöldin var oft
gripið í spil, sungið eða spjallað
saman og alltaf eitthvað gott með
kvöldkaffinu. Nú þegar komið er
að leiðarlokum geri ég mér enn
betur grein fyrir því hve gott er að
eiga góða að. Samverastundum
með Ástu og fjölskyldu hennar
fylgja góðar og ljúfar minningar
sem hafa auðgað líf mitt og ég vil
þakka fyrir.
Ásta þarfnaðist mikillar umönn-
unar og aðstoðar síðustu æviár sín
og ber að þakka þá góðu þjónustu
sem henni var veitt. Sigrún dóttir
hennar sýndi henni mikla um-
hyggju og stuðning sem gerði það
að verkum að hún hélt fullri reisn
og gat miðlað öðram gleði með
glettnum tilsvöram fram á síðustu
stund.
Fyrir hönd fjölskyldunnar á
Amtmannsstíg 2, sem var æsku-
heimili Ástu, vil ég votta Sigrúnu
og Ástu dóttur hennar og Jonna og
fjölskyldu dýpstu samúð okkar.
Ágústa G. Sigfúsdóttir.
Handan við fjöllin
og handan við áttirnar og nóttina
rís turn Ijóssins
þar sem tíminn sefm\
Inn í frið hans og draum
er fórinni heitið.
(Snorri Hjartarson.)
Fóstra mín, eins og ég hef kosið
að kalla hana, er látin í hárri elli.
Móðh mín kynntist Ástu ungi’i er
hún var vinnukona hjá foreldram
hennar í Reykjavík einn vetur. Vin-
átta þeirra og tryggð hélst meðan
báðar lifðu. Ásta hélt í höndina á
mér frá fjögurra ára aldri, eins og
þá var sagt. Níu ára var ég sumar-
langt hjá þeim hjónum, Ástu og
Kai'li Helgasyni, og frá fjórtán ára
aldri með stuttum hléum þar til ég
gifti mig.
Ásta nam húsmæðrafræði í
þekktum skóla í Danmörku og
lærði einnig vefnað þar í landi.
Hún vann hjá Landssímanum í
Reykjavík um tíma en kom svo
hingað norður á Blönduós að til-
sterkar taugar til fósturjarðarinn-
ar. Oll börnin þeirra hjóna era t.d.
fermd hér á landi. En þótt hún hafi
oft komið, kom Stan aðeins einu
sinni. Það var 1981 þegar Valborg
og Kjartan, tvíburabróðir hennar,
urðu fimmtug. Það var mikill gleði-
tími því að við sama tækifæri giftu
þau sig, Laura og Tim Fitzpatrick.
Þau ferðuðust víða um landið og
tengdafeðgarnir, Stan og Tim,
höfðu gaman af að vakna
eldsnemma og ski’eppa í bfltúr um
nærsveitimar, en einkum nutu þeir
þess að geta rennt fyrir silung. St-
an hafði ákaflega gaman af veiðum
og útivera og ófáar era ferðirnar
sem hann fór til að veiða elg og
fleiri villt fjalla- og skógardýr.
Stan var góður drengur sem vildi
hverjum manni vel. Og það er eftir-
sjá að slíkum manni þegar hann
hverfur á braut. En við, vinir og
skyldfólk í fjarlægð, geymum minn-
ingu um góðan dreng, minningu um
yndislega fjölskyldu, minningu sem
ekki máist þótt árin líði.
Við Ásdís sendum Valborgu,
börnunum, barnabörnunum og
öðra skyldfólki okkar innilegustu
samúðarkveðjur ásamt með þökk
fyrir yndislegar samverustundir á
liðnum áram, stundir sem ekki
gleymast.
hlutan frænku sinnar, Kristjönu
Pétursdóttur, sem var skólastjóri j
Kvennaskólans. Hún gerðist vefn- ’
aðarkennari og kenndi í mörg ár.
Þá endurnýjuðust kynni mömmu J
og hennar. Ásta og Kristjana
reyndust mömmu ákaflega vel en
hún var þá orðin ekkja með þrjú
börn. Þær komu oft í heimsókn þó
að húsakynnin væra ekki stór eða
reisuleg, lítill torfbær.
Ásta og Karl byggðu hús fyrir
utan ána og var það nefnt Sólvellir.
Þar rak Karl fyrst verslun en 1930
giftu þau sig og hann varð póst- og
símstjóri. Þau bjuggu í húsi Magn-
úsar Stefánssonar, á efri hæðinni,
en niðri var verslun og afgreiðsla
Pósts og síma. Landssíminn keypti
síðar húsið svo að rýmra varð um
afgfreiðsluna. Þau bjuggu hér í 26
ár en þá tók Karl við Pósti og síma
á Akranesi.
Þau hjón vora ákaflega félags-
lynd og tóku þátt í öllu félagslífi
hér af lífi og sál - hún í kvenfélag-
inu og leikfélaginu, hann í ung-
mennafélaginu og leikfélaginu.
Ásta kenndi alltaf vefnað og annað
í forföllum við Kvennaskólann og
var í skólanefnd hans svo að árum
skipti. Kvennaskólinn var óska-
bam hennar.
Gestagangur var ákaflega mikill
á heimili þeirra, skyldfólk og vinir
úr Reykjavík og hvaðanæva að af
landinu. Margir vora vinimir á ^
Blönduósi og í sveitunum í kring.
Börn þeirra tvö vora yndisleg. Ég
gætti Sighvats þegar hann var
ungur og Sigrúnar minnar frá fæð-
ingu þai- til ég fór tvö ár í burtu.
Ásta og mamma vildu að ég færi til
Kristjönu Pétursdóttur. Hún stofn-
aði Húsmæðraskólann að Laugum
í Reykjadal.
Ásta var forkur dugleg og mynd-
arleg til allra verka, tók daginn
ávallt snemma. Hún átti yndislegt
heimili hvar sem hún var. Fátæk- *■
um liðsinnti hún löngum. Hún var
hreinskilin og trygg en ekki allra.
Guð blessi hana fyrir allt sem hún
gerði fyrir mig. Hún reyndist mér
best þegar mest reið á.
Sigrúnu og Ástu Sighvats yngri
vottum við Helgi hluttekningu okk-
ar.
Þó að sleppi hendi hönd,
hinsti nálgist fondur
eigi slitna andans bönd
algerlega sundur.
Gegnum tárin geisli skín,
gleði og huggun vekur.
Göfug áhrif andans þín
enginn frá mér tekur. *
(Höf. ók.)
Hvíl í friði.
Helga E. Guðmundsdóttir,
Blönduósi.
Frágangur af-
mælis- og minn-
ingargreina
MIKIL áhersla er lögð á, að
handrit séu vel frá gengin, vélrit-
uð eða tölvusett. Sé handrit tölvu-
sett er æskilegt, að disklingur
fylgi útprentuninni. Það eykur ör-
yggi í textameðferð og kemur í
veg fyrir tvíverknað. Þá er enn f
ft’emur unnt að senda greinarnar
í símbréfi (569 1115) og í tölvu-
pósti (minning@mbl.is) — vin-
samlegast sendið greinina inni í
bréfinu, ekki sem viðhengi.
Auðveldust er móttaka svokall-
aðra ASCII skráa sem í daglegu
tali eru nefndar DOS-textaskrár.
Þá era ritvinnslukerfm Word og
WordPerfect einnig nokkuð auð-
veld úrvinnslu.
Um hvern látinn einstakling
birtist ein uppistöðugrein af
hæfilegri lengd, en aðrar greinar
um sama einstakling takmarkast *
við eina örk, A-4, miðað við með-
allínubil og hæfilega línulengd, -
eða 2.200 slög (um 25 dálksenti-
metra í blaðinu). Tilvitnanir í
sálma eða ljóð takmarkast við
eitt til þrjú erindi. Greinarhöf-
undar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir
greinunum. %
Valgarð Runólfsson.