Morgunblaðið - 06.12.1998, Síða 5

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 6. DESEMBER 1998 B 5
Bush og Gorbatsjov
þakka Koivisto á 75
ára afmælinu
Helsinki. Morgunblaðið
GEORGE Bush, fyrrverandi
Bandaríkjaforseti, og Mikhaíl
Gorbatsjov, síðasti forseti Sov-
étríkjanna, þakka Mauno Koivi-
sto, fyrrverandi Finnlandsfor-
seta, fyrir veittan stuðning í
byrjun tíunda áratugarins í
greinum í finnsku tímariti um
utanríkismál sem tileinkar
nýjasta hefti sitt 75 ára afmæli
Koivistos.
Bush skrifar í grein sinni að
tengsl þeirra Koivistos hafi
myndast á níunda áratugnum
þegar hann sjálfur var ennþá
varaforseti en Koivisto orðinn
forseti. Hrósar Bush skilningi
Koivistos á þróun mála í Sovét-
ríkjunum. Hafi flestar skil-
greiningar Koivistos reynst
réttar síðar. Gorbatsjov skrifar
að Koivisto hafi þekkt aðstæður
í Sovétríkjunum manna best á
Vesturlöndum enda talar Koivi-
sto reiprennandi rússnesku.
Síðasti forseti Sovétríkjanna
nefnir einnig sérstakiega af-
stöðu Koivistos við hrun komm-
únismans. Þrátt fyrir tilfínn-
ingaleg tengsl Finna við
Eystrasaltsþjóðirnar gætti
finnska ríkissijórnin varúðar
þegar sjálfstæðisbarátta ná-
grannanna stóð sem hæst fram
í ágúst 1991.
Mauno Koivisto gegndi emb-
ætti Finnlandsforseta um tólf
ára skeið frá 1982 til 1994, þ.e.
tvö sex ára kjörtímabil. Hann
hélt uppi persónulegum sam-
skiptum við leiðtoga stórveld-
anna og tókst að vinna tfáust
þeirra Bush og Gorbatsjovs.
í innanríkismálum var Koivi-
sto ötull talsmaður þingræðis.
Hann lét innanríkismál af-
skiptalaus að mestu sem var
mikil breyting frá tímum Urhos
Kekkonens. I síðasta þingsetn-
ingarávarpi sínu árið 1994 und-
irstrikaði Koivisto þýðingu for-
sætisráðherra einnig í utanrík-
ismálum. Eftirmaður Koivistos,
Martti Ahtisaari, hefur ekki
fylgt þessari stefnu að öllu
leyti.
Flestir Finnar telja helsta af-
rek Koivistos án efa vera það,
að Finnar færðust undir hans
stjórn af áhrifasvæði Rússa og
inn í Evrópusambandið. Þegar
Koivisto var kominn á eftirlaun
skýrði hann frá því að öryggis-
mál hefðu verið honuin efst í
huga þegar hann ákvað að
sækja um aðild að ESB.
Finnar skilja vel þessa rök-
semdafærslu. Koivisto tók þátt í
síðari heimsstyrjöldinni sem
óbreyttur hermaður. Á eftir-
stríðsárunum barðist hann inn-
an Jafnaðarmannaflokksins
gegn auknum áhrifum komm-
únista í finnsku verkalýðshreyf-
ingunni.
Á eftirlaunaárum sínum hef-
ur Koivisto fengist við ritsmíð-
ar. Endurminningum hans frá
kaldastríðsárunum hefur verið
vel tekið meðal sagnfræðinga,
sljórnmálafræðinga og almenn-
ings. I endurminningum Koivi-
stos hefur meðal ann,ars verið
varpað ljósi á stjórnarhætti
Kekkonens.
Koivisto starfaði sem fjár-
málaráðherra og forsætisráð-
herra í lok sjöunda áratugarins
og byijun hins áttunda. Þá ein-
kenndust finnsk sljórnmál
gjarnan af því að forseti hafði
lítið samráð við forsætisráð-
herra við ákvarðanatöku.
ÁPECV^
Piparniyntute
Ljúffengt og frí.tkandi.
DrulclciJgnii.it beitt eða kalt.
Wm
%...frá náttúrunnar hendi

F JK’' mh' Á p
&
Trérimlatjöld
Mikið úrvalaf
trérimlatjöldum
MM & £0 MM
MEÐ & ÁN BORÐA
Litir: bkyki, kirsuber
OG MAGHOGANY
Z-brautir & gluggatjöld hf
Faxafen 14 108 Reykjavík Sími 533 53 33

Persía
Sérverslun með stök teppi og mottur
Suðurlandsbraut 46 v/Faxafen - Sími: 568 6999
Opi3 í kl. 13 - 1 j
MiftiS ú.rva.1 af vélofhum
i ölluin slær^um.