Morgunblaðið - 13.02.1999, Síða 52

1)2 LAUGARDAGUR 13. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
VALGARÐUR
KRISTJÁNSSON
+ Valgarður Krist-
jánsson fæddist
á Ytri-Tjörnuin í
Eyjafirði 15. apríl
1917. Hann lést á
Landspítalanum 5.
febrúar siðastliðinn
og fór útför hans
fram 12. febrúar.
Frændi þegar fiðlan
þegir,
fúglinn kiy'pur lágt í
skógi,
þegar kaldir vetrar-
vængir
villa sýn á borg og hóli.
Sé ég oft í óskahöllum
ilmanskógnum betri landa
ljúfling minn sem ofar öllum
íslendingum kunni að standa.
Hann sem eitt sinn undi hjá mér
eins og tónn á fíðlustreingnum.
Eilíft honum fylgja frá mér
friðarkveðjur brottu geingnum.
Þó að brotni þorn í sylgju
þó að hrökkvi fíðlustrengur
ég hef sæmt hann einni fylgju
óskum mínum hvar hann gengur.
(Halldór Laxness)
Nú er hún þögnuð fiðlan hans
mágs míns Valgarðs Kristjánssonar
en hann lést 5. þessa mánaðar á
Landspítalunum, eftir langvinn og
erfíð veikindi, 81 árs gamall. Hann
hafði verið fjötraður í eigin líkama
um tíu ára skeið eftir heilablóðfall
sem hann fékk og var það honum og
fjölskyldu hans erfitt tímabil en
Valgarður, þessi ljúflingur, hélt
reisn sinni svo lengi sem stætt var.
Fiðlustrengurinn er hrokkinn
sundur, þennan fágaða, falslausa og
'stillta hljóm heyri ég ekki lengur nú
er ég drúpi höfði og syrgi þennan
góða og dagfarsprúða
mann.
Samleið okkar hefur
varað í 50 ár og aldrei
borið skugga á.
Pað er margs að
minnast eftir vegferð
langa, ég var á milli
þess að vera barn og
unglingur þegar hann
kom inn í fjölskyldu
mína, sem unnusti
elstu systur minnar,
Bjargar. Eg I barna-
skap mínum tók hon-
um ekki vel fyrst í stað,
en hann var ekki lengi
að vinna traust mitt og virðingu,
kanski var galdurinn hans bara að
hann sýndi mér fulla virðingu og
tók upp hanskann fyrir mig ef á
þurfti að halda, með þeirri einlægni
sem honum var í blóð borin. Hjá
honum var aldrei nein uppgerð. Það
mynduðust á milli okkar tengsl sem
enst hafa alla ævi.
Þegar ég var fjórtán ára fór það
svo að ég var látin fara frá Stykkis-
hólmi til Bjargar og Valgarðs til að
ljúka námi við gagnfræðaskólann á
Akranesi, en þau voru nýflutt
þangað með tvö elstu börnin sín,
Valgarður var þá nýráðinn fulltrúi
bæjarfógetans á Akranesi. Ekki
voru húsakynnin stór, aðeins tvö
herbergi og eldhús og ég svaf í stof-
unni.
Hann átti lítið píanó sem hann
spilaði oft á, enda mjög músíkalskur
og að mestu sjálfmenntaður á því
sviði, hafði fengið lítilsháttar tilsögn
á orgel sem ungur maður.
Eg minnist sunnudagsmorgn-
anna þegar ég vaknaði við matar-
ilminn úr eldhúsinu og Valgarður
var sestur við píanóið og spilaði „Ó,
blessuð vertu sumarsól“, þótt um
hávetur væri, eða eitthvað eftir
Chopin eða Mozart - alltaf eitthvað
fallegt og ijóðrænt, eitthvað sem
hafði fallega laglínu. Ég kúrði mig
undir sænginni og lét ekki á mér
kræla, en hlustaði með aðdáun og
leið undur vel, - þótt úti væri frost
og snjór þá var allt í einu komin
„sumarsól" í sálu og sinni. Þessi
minning ómar og endurómar og
mun gera það lengi.
Seinna á góðum stundum, bæði
heima hjá mér og hjá þeim hjónum
við ýmis tækifæri, tók hann lagið og
spilaði af hjartans lyst, stundum
stilltum við saman strengi - hann á
píanóið og ég á gítarinn - og allir
sungu af hjartans lyst. Þetta voru
góðir dagar og gaman að lifa.
Eftir þetta skólaár á Akranesi
sótti ég mjög þangað aftur, alltaf
var jafn gott og gaman að koma til
þeirra og mínir vinir voru einnig
alltaf velkomnir og tekið á móti
okkur með kostum og kynjum.
Mörgum árum seinna áttaði ég mig
á að þegar ég vildi koma suður
sótti Valgarður mig á bíl upp að
vegamótum, en hann átti engan bíl.
Ég naut vináttu hans við Leif sem
var leigubílstjóri hér í bænum en
ég hugsaði aldrei um fyrirhöfnina
hjá honum, mér fannst hann bara
hafa gaman af þessu og basta.
Hann lét það líta þannig út. Svona
var hann á öllum sviðum, gjöfull og
veitandi af öllu sem hann átti, and-
legu sem veraldlegu. Þess fékk
fjölskylda hans að njóta í ríkum
mæli. Björg systir mín átti ást
hans alla og það var ekkert það til
sem hann vildi ekki veita henni og
börnunum, en þau voru aldrei rík
af veraldarauði, svo þessa heims
gæðum voru takmörk sett, en þau
eignuðust annars konar auð,
mannauð, þar sem eru börnin
þeirra fímm og öll barnabörnin og
barnabarn, hvert um sig hinar
mætustu manneskjur og hæfileik-
aríkt fólk. Ég hef að mestu
Islenskudagar
í Kringlunni
Jr i
ir
Fjölskyldudagskráin heldur áfram!
Laugardagur 13. feb. Kl. 14.00 Bergljót Amalds les úr Talnapúkanum og
Stafakörlunum.
Kl. 15.00 Bubbi Morthens syngur nokkur lög.
Kl. 15.15 Verðlaunahafar í Stóru upplestrarkeppninni
1998 lesa valda íslenska bókmenntatexta.
Kl. 16.00 Gunnar Helgason rithöfundur les úr Gogga
og Grjóna.
Kl. 16.15 Verðlaunahafar í Stóru upplestrarkeppninni
1998 lesa valda íslenska bókmenntatexta.
Stuttermabolir til styrktar (slenskri málstöð verða til
sölu báða dagana.
(slenskuátak Mjólkursamsölunnar hefur staöið í fimm ár
við góðar undirtektir. Mjólkursamsalan hyggst nú nýta
mjólkurfernurnar til að vekja athygli á bókmenntatextum
af ýmsu tagi og hvetja til lesturs.
staldrað við æskuminningar mínar
um þennan mæta mann en ég á
einnig margar góðar minningar frá
því seinna á ævinni þegar ég skildi
að mágur minn var hógvær, hjarta-
hreinn og lítillátur maður sem
hafði stórt skap en engan hef ég
þekkt sem hafði betri stjórn á
skapi sínu en hann.
Að endingu vil ég þakka honum
fyrir að birgja mig upp af ljóðum og
lögum sem munu endast mér alla
ævi. Þökk fyrir að kynna mig fyrir
nótnaborðinu og tónstiganum. Og
að sækja mig þegar ég vildi koma.
Þakka fyrir að segja mér til í ensku,
dönsku og fyrir að troða í mig regl-
um um zetuna.
Þökk fyrir að vera alltaf til stað-
ar. Ekki ágengur. Ekki kröfuharð-
ur. Bara til staðar. Elsku Björg mín
og börnin ykkar öll, ég votta ykkur
samúð mína. I mínum huga var Val-
garður gjöfull í líkingu við þetta
ljóð.
Sérhvert vinarorð vermir
s.em vorsólarljós.
Sérhver greiði og góðvild
er gæfunnar rós.
Hvort sem leiðin þín liggur
um lönd eða höf,
gefðu sérhverjum sumar
og sólskin að gjöf.
(Þorst. Þ. Þorsteinss.)
Svala Ivarsdóttir.
Hann Valgarður vinur minn hef-
ur kvatt okkur hérna megin. Nei,
það verður enginn heimsbrestur þó
að hann hverfí sjónum okkar, því að
allt sem var gott og hefur lifað skil-
ur eftir sig minningar sem hlúa að
rót kærleikans og lifa í honum.
Valgarði kynntist ég er hann hóf
störf hjá sýslumannsembættinu í
Hafnarfirði árið 1982 og störfuðum
við saman i tæp átta ár. Það var svo
margt sem að prýddi þennan mann.
Hann var góður starfsmaður og
félagi, einstakur í allri umgengni og
virti samstai’fsfólk sitt og viðskipta-
vinirnir fundu glöggt að þeir fengu
góða þjónustu og virðulegt viðmót.
Valgarður var greindur maður og
vissi að virðing getur af sér
virðingu. Mér fannst það alltaf sitja
í fyrirrúmi hjá Valgarði að gleðja
alla þá sem voru í kringum hann og
þeir voru margir konfektkassarnir
sem hann kom með og þá sagði
hann gjarnan: „Mig langaði svo til
þess að gleðja ykkur, þið eruð svo
góð við mig?“ Það var hreint eins og
hann tæki aldrei eftir því að það var
hann sem var gerandinn í öllum
gæðunum. Valgarði nægði ekki að
strá í kringum sig konfekti til allra
átta, það var honum ekki nóg og það
kostaði bara peninga. Hann stráði
líka í kringum sig hlýjum orðum
sem hann batt í ljóð með sinni fal-
legu rithendi. Það var alltaf af nógu
að taka þar. Eftirfarandi er ljóðið
Að morgni dags:
Að mæta ykkar blíðu brosum
í byrjun hvers vinnudags
veitir mér yndi og orku
alveg til sólarlags.
Þau veittu mér yndi og orku
sem aldrei mér hverfur frá.
Ó, leyfið þið brosunum blíðu
aðbúaméralltafhjá.
(Valgarður Kristjánsson)
Síðustu árin hefur Valgarður átt
við mikla vanheilsu að stríða, en
þrátt fyrir það hefur hann aldrei
látið bugast og alltaf sýnt sama
dugnaðinn, farið í sundið sitt og í
gönguferðir. Oft kom hann við á
sýsluskrifstofunni meðan hún var
enn á Strandgötunni, til þess að
heilsa upp á gamla samstarfsfólkið
og fá sér kaffisopa.
Að leiðarlokum kveð ég þennan
vin minn og þakka honum vináttuna
og samfylgdina. Elsku Björg, við
Guðmundur og dæturnar sendum
þér og fjölskyldu þinni okkar inni-
legustu samúðarkveðjur.
Erna S. Kristinsdóttir.
SIGHVATUR
ÁSBJÖRNSSON
+ Sighvatur Ás-
björnsson var
fæddur á Guðmund-
arstöðum í Vopna-
firði 8. ágúst 1918.
Hann lést á Dvalar-
hcimili aldraðra á
Vopnafirði 3. febrú-
ar síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Ásbjörn Stefánsson,
bóndi á Guðmund-
arstöðum, f. 27.10.
1877, d. 4.6. 1947,
og kona hans
Astríður Kristjana
Sveinsdóttir, f.
6.12. 1886, d. 12.11. 1958.
Systkini Sighvats eldri en hann
voru: Stefán, Kristjana, Björn
Frændi minn, Sighvatur Ásbjörns-
son, verður jarðsunginn í dag. Um
Sighvat á ég góðar minningar um tvö
vor fyrir hartnær fímmtíu árurn er
ég var, fermingardrengurinn, titlað-
ur vormaður hjá þeim bræðrum á
Guðmundarstöðum. Hann var mjög
hæglátur og fáskiptinn við fyrstu sýn
en glaðvær og skemmtilegur þegar
menn fóru að kynnast honum nánar.
Hann var afskaplega vinnusamur og
duglegur og það var gott að vinna
með honum einum. Ég man aldi-ei
eftir því að mér sárnaði við Sighvat á
þessum vordögum né fyndist hann
ósanngjarn eða kröfuharður. Það var
erfitt og sporin mörg og oft var mað-
ur gersamlega uppgefínn á kvöldin.
Á Guðmundarstöðum var búið upp á
gamla móðinn og mörgum fundust
búskaparhættir þar aftan úr grárri
fomeskju. En Sighvatur hafði lag á
því að segja okkur unglingunum til
þannig að við fundum ekki til þess að
vinnubrögðin væru gamaidags. Allir
þeir mörgu unglingar sem voru í
sveit á Guðmundarstöðum hændust
að Sighvati. Hann hafði lag á að
koma þeim í léttara skap og gleyma
heimþrá ef á henni bólaði.
Sighvatur var alls ekki skaplaus
og Guðrún Ólafía
og yngri en hann:
Stefanía, Anna og
Sólveig. Fóstursyst-
ur hans voru
Ástríður Helgadótt-
ir og Hrönn Jóns-
dóttir.
Sighvatur bjó á
Guðmundarstöðum
til ársins 1984 en
dvaldi eftir það á
Dvalarheimili
aldraðra á Vopna-
firði. Hann var
ókvæntur og barn-
laus.
Utför lians verður gerð frá
Hofi í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.
maður og mörgum hefur eflaust þótt
hann sérlundaður. Hann vildi
ógjarnan fara að heiman nema helst
vegna búskaparins út á Tanga en
svo var Vopnafjarðarkaupstaður
kallaður. Ég held að hann hafi aldrei
komið til Reykjavíkur en tvisvar til
Akureyrar sér til lækninga. Ég held
að honum hafi þótt afar vænt um
sveitina sína og jörðina. Guðmundur
Friðjónsson segir í kvæði sínu um
ekkjuna við ána: „Hún elskaði
naumast landið en aðeins þennan
blett.“ Það hlýtur að hafa verið Sig-.
hvati erfitt að hverfa frá Guðmund-
arstöðum fyrir fímmtán árum og
hætta að hugsa um skepnurnar sín-
ar og ganga um landið sitt að
bústörfum.
Ég býst við að honum hafi liðið
efth- atvikum vel á heimili aldraðra á
Tanganum með Stefáni, bróður sín-
um, og með Ástu, fóstursystur sína, í
næsta húsi. Það er þó ekki gott að
segja. Hann var aldrei ræðinn né
mannblendinn og bar ekki tilfinning-
ar sínar á torg. Ég hafði of lítið sam-
band við hann síðustu áratugina en
ég man hann eins og hann var á vor-
dögunum fyrir nær hálfri öld.
Biöm Dagbjartsson.