Morgunblaðið - 30.10.1999, Blaðsíða 76

76 LAUGARDAGUR 30. OKTÓBER 1999
1--" .................
MORGUNBLAÐIÐ
FOLKI FRETTUM
Hljómdiskur með Human Body Orchestra kominn út
Kveðist á í gegn-
um himintunglin
Ragnhildur Gísladóttir og Jakob Frímann
Magnússon vöktu athygli fyrir nokkrum ár-
um á óvenjulegri búksláttartónlist. Með tíð
og tíma þróaðist tónlistin og er nú rafmögn-
uð og seiðandi. Sunna Ósk Logadóttir tók
hús á þeim hjónum og ræddi við þau um ný-
útkominn geisladisk.
HVER man ekki eftir Didda fíðlu,
Sverri Guðjónssyni og Ragnhildi
Gísladóttur syngjandi og dansandi í
breska sjónvarpinu og berjandi sér
á brjóst? Flestir geta verið sam-
mála um að þama var á ferðinni
frumlegt og eftirminnilegt atriði.
„Ólíkt því sem var þegar við
^gerðum þetta á sínum tíma höfum
við nú tekið í þjónustu sveitarinnar
hljóðsarptækni,“ útskýrir Jakob.
„Það er stafræn leið til að nema
hljóð og endurvarpa.“ Hefðbundin
hljóðfæri er ekki að finna á plötunni
heldur er mannslíkaminn; hold,
blóð og bein, sá rammi sem unnið er
með. „Með því að taka hljóðsýni af
slegnum brjóstvöðva og færa það

keikhús- &
h ví ^vi,|i^i|'átörðun
Ufésmynda- 4j|?f<uförðun 1
Opið hús í
skólanum
laugardaginn
30.október
Kl. 13.00- 16.00
Verið
velkomin
Förðunarskóli íslands
Grensásvegl 13
108 Reykjavík
S. 588 7575
fardi@fardl.com
www.fardi.com

Fight flub
niður um tvær áttundir er búið að
mynda grunninn í hljóðmyndinni
sem venjulega væri kallað bassatr-
omma,“ heldur Jakob áfram. „Síðan
er tekið hljóðsýni af léttslegnum
vanga og hljóð úr mannsbarkanum
og þau notuð sem ígildi hinna ýmsu
hljóðfæra.“
I lifandi flutningi er sérstakri
tækni beitt. „Þá eru settir plástrar
á ákveðna líkamshluta sem eru
tengdir við hljóðsarpinn og svo er
slegið á plástrana og tónlistin verð-
ur til,“ segir Ragnhildur.
Engin dónahljóð
í kynningarefni sem fylgir disk-
inum kemur fram að sveitin vill
engan særa né í uppnám koma og
því var þess vandlega gætt að var-
ast hvers kyns dónahljóð s.s. það
sem stafa kann af vindgangi eða
meltingartruflunum. Þess í stað er
lögð áhersla á hið göfuga er tengist
mannslíkamanum og kapp lagt á að
upphefja bæði sál og líkama.
En auk ýmissa kynjahljóða fær
mannröddin að njóta sín til fulls.
Ragnhildur: Já, það er heilmikið
sungið og röddin notuð til að fram-
kalla alls konar hljóð. Við leikum
okkur mjög mikið með röddina og
fögnum þessari nútímatækni sem
gerir okkur þetta kleift.
Jakob (grafalvarlegur): Þessi
plata er gott dæmi um það hvernig
hægt er að berja konuna sína án
þess að nokkur skaði hljótist af.
- Eruð þið sum sé að berja og slá
hvort á annað?
Ragnhildur: Stundum gerum við
það en það er ýmsum erfiðleikum
bundið því maður finnur best sjálf-
ur hvar og hversu fast þarf að berja
til að framkalla ákveðið hljóð.
- A tónlistin að vekja einhver
ákveðin hughrif hjá fólki?
Jakob: Ef þú ákveður t.a.m. að
njóta ásta inn í svefnherbergi getur
tónlistin virkað mjög örvandi. Þetta
hafa margir þegar staðfest.
Ragnhildur: Inni í svefnherbergi
eða hvar sem er...
- Var vinnsluferlið langt?

\ « :■■ ■ Æ
Morgunblaðið/Kristinn
Þau eru músíkalskt par. Jakob Frímann og Ragnhildur þekkja
mannslíkamann og hljómræna möguleika hans betur en flestir.
Jakob: Já, við höfum prófað ýms-
ar leiðir. Fyrst algerlega án aðstoð-
ar tækninnar, svo fórum við að
blanda saman líkamshljóðum og
öðrum hljóðfærum og síðan að
vinna með ákveðnum einstakling-
um sem endaði með þeim hópi sem
er á plötunni.
Ragnhildur er forsöngvari sveit-
arinnar og einn aðalhöfunda tónlist-
ar og Jakob gegndi hlutverki upp-
tökustjóra og er jafnframt
meðhöfundur nokkurra laga. Ás-
amt þeim koma við sögu á plötunni
Eyþór Gunnarsson, Egill Olafsson,
Mark Davies, Simon Whittaker og
fleiri. Tveir textar eru eftir skáldið
Sjón og annar eftir Þorlák prófast
Þórarinsson. Sumir textanna eru
sungnir á svonefndri ragísku sem
er tjáningarform uppspunnið og
þróað af Ragnhildi.
- Hvernig er ragíska ?
Ragnhildur: Þá nota ég röddina
eins og ég sé að spila á hljóðfæri,
eins og t.d. básúnu. Eg nota hug-
myndir og tilfinningar til að fram-
kalla ákveðin hljóð, nota sem sagt
skynfærin til að túlka. Ég hef verið
að þróa þetta í um tíu ár og er kom-
in á það stig að ráða vel við þetta.
Upphafið íLondon
- En má upphaf þessa tónlistar-
forms rekja tilíslensku listahátíðar-
innar í London hér um árið?

The first rule of fight dub is...
Yeu dc riof fulk ubouf fií;ht dub.
tvrópufrumsýnd
5, nóvember
www.fijlerdurden.com

Jakob: Já, ég stóð fyrir viðamik-
illi Islands-hátíð í Lundúnum og
fékk sérfræðing í almannatengslum
til að kynna hátíðina í fjölmiðlum.
Okkur vantaði eitthvað sem myndi
kveikja í fólki og þá fékk ég skyndi-
lega hugmynd er ég mundi að Diddi
fiðla og Sverrir Guðjónsson voru á
leið til Lundúna. Til varð hljómsveit
sem flutti íslensk þjóðlög án undir-
leiks sem mörgum fannst forvitni-
legt og sveitin kom fram í mörgum
fjölmiðlum. Hins vegar hafði skrif-
stofa fjölmiðlaráðgjafans ekki gert
nægilegan greinarmun á hugtökun-
um „traditionals“ þ.e. þjóðlögum og
síðan „tradition" sem þýðir auðvit-
að allt annað. Þetta olli ákveðnum
misskilningi, sem kom sér í sjálfu
sér vel nema að þetta fór fyrir
brjóstið á sumum. Én þetta virkaði
og listahátíðin var kynnt vel og
vandlega.
- Eg sé að einhver lög á disknum
voru tekin upp í Gistiheimilinu í Ól-
afsvík, hvernig stóð á því?
Jakob: Ragnhildur var við upp-
tökur í fyrra úti í Flatey [á Ung-
frúnni góðu og húsinu] en við þurft-
um að að klára plötuna. Yið Asgeir
Oskarsson komum með upptöku-
tæki i Gistiheimilið og ferjuðum
Ragnhildi milli lands og eyjar til
þess að syngja þar, á herbergi sjö ef
ég man rétt.
- Eruðþiðalkomin til íslands?
Jakob: Ekki er nú hægt að segja
það, hvorki alfarin né alkomin. Við
dveljum einfaldlega þar sem okkur
þykir best að vera hverju sinni.
Ragnhildur: Heimurinn er alltaf
að minnka, það er svo auðvelt að
vera hvar sem er og alls staðar.
Jakob: Við erum í samstarfi við
menn víða um heim í gegnum tölv-
ur. Þær gera manni kleift að kveð-
ast á í gegnum himintunglin.
The Human Body Orchestra mun
halda sína fyrstu tónleika hérlendis
á næstunni og þar sem Jakob hefur
öðrum hnöppum að hneppa hefur
Ragnhildur fengið hina taktföstu
Gunnlaug Briem og Arnar Gíslason
til liðs við sig. Þau munu berja á
plástra, tala tungum og jafnvel slá
svolítið hvert í annað af og til.
tASÍflUNM
í kvöld 30/10 kl. 20.30 örfá sæti laus
lau. 13/11 kl. 23/lau. 27/11 kl. 20.30

sun. 31/10 kl. 14 uppselt
sun. 7/11 kl. 14
Takmarkaður sýningafjöldi
Miðasala í s. 552 3000. Opið virka daga
kl. 10—18 og fram að sýningu sýningardaga.
Miðapantanir allan sólarhringinn.