Morgunblaðið - 22.12.1999, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Að gefnu tilefni
(Þú ert vel
56
Þú ert velkomin(n) með viðskiptin í 44 löndum
-1-
i
DEMANTAHUSIÐ
Nýju Kringlunni, sími 588 9944
^íemantaÁksiá
Urval jólagjafa
htfA
Sitonúla 37
108 Reykjavili
S. 588-2800
Fax, 588-2801
ÞEGAR skrifuð er
ævisaga þekkts manns
má alltaf búast við því
að skoðanir verði skipt-
ar, enda er þá gjarnan
tekið á ýmsum hug-
myndum sem þjóðin
hefur fyrirfram gert sér
af viðkomandi. I dæmi
skáldsins Jónasar Hall-
grímssonar hafa iðulega
tekist á tvær einfaldað-
ar myndir: mynd ljúfl-
ingsins sem elskaði
smáblómin og á móti
mynd drykkjumannsins
sem veltist um sauð- Páll
drukkinn úti í móa, - og Valsson
látið eins og þær geti
ekki farið saman. Slíkar einfaldanir
ei-u þó alla jafna í andstöðu við veru-
leikann. Menn taka þessu misjafn-
lega, enda hafa þeir þá vérið sviptir
sínum auðnuleysingja, drykkjusjúkl-
ingi eða ástmegi.
Jónas Kristjánsson ritstjóri DV
gerir í gær bók mína um Jónas Hall-
grímsson að umræðuefni og fellir þar
mikla dóma af lítilli þekkingu og á af-
ar einkennilegum forsendum. Hann
hefur ákveðið að Jónas hafí verið
haldinn drykkjusýki og skrifar grein
sína frá sjónarhorni kenninga þar
um og heimtar ævisögu „á grundvelli
sjúkdóms hans“. í sjálfu sér væri
ástæðulaust að amast við því að slík
bók yrði skrifuð, þótt sjónarhornið sé
afar þröngt, kenningin fýrirfram gef-
in og vandséð hvaða heimildir Jónas
Kristjánsson myndi nota. Slík bók
yrði þó óhjákvæmilega meira eða
minna skáldskapur hans.
Hins vegar þykir mér verra að
vegna þess að ég er algerlega ósam-
mála Jónasi Kristjánssyni um gi-und-
vallaratriði í fræðilegum vinnubrögð-
um, þá kýs hann að ata bók mína auri
og vefengja vísindaleg vinnubrögð
mín. f því efni fer hann með rakalaús
ósannindi og slíkan vaðal og stóryrði
á grundvelli þeirra að ég get ekki lát-
ið því ósvarað. Jónas ritstjóri telur að
vegna þess að bók mín er ekki skrif-
uð út frá því meginsjónarmiði að Jón-
as Hallgrímsson hafí verið drykkju-
sjúklingur, sé hún óáhugaverð, illa
unnin og vond vara.
Jónas Kristjánsson segir að ég
„stingi heimildum undir stól“ til þess
að búa til „glansmynd" af skáldinu og
nefnir sérstaklega Austurlandsferð-
ina í því sambandi. Þetta er fjarri öllu
lagi enda væri gaman að heyra rit-
stjórann tilgreina þær heimildir. Má
ég benda á að viðkomandi kafli í bók
minni heitir „Fyllirísferðin mikla“ og
dreg ég þar hvergi dul á mikla
drykkju Jónasar Hallgrímssonar
sumarið 1842. í því efni dreg ég fram
ýmsar áður óprentaðar heimildir. Eg
reyni hins vegar að skýra drykkju
hans og lifnað og skoða í samhengi
við líf og störf Jónasar þetta sumar
og fyni ár, enda er það hlutverk ævi-
sagnaritara að skoða slíkt í víðu sam-
Þægileg herranáttföt
og peysur frá
lito/sey
í miklu úrvali
í$/texÁa óf/Jf '/i
[Laugavegi 54 S. 552 2535
hengi. Ævisagnaritari
„sem vill láta taka sig al-
varlega“ verður að
horfa vítt yfir sviðið,
hafa heildarsýn en láta
ekki stjómast af
þröngri og fyrirfram-
gefinni kenningu.
Jónas Kristjánsson
heldur því fram að nafni
hans Hallgrímsson hafi
dáið úr „delerium trem-
ens“ og segir mig leyna
því. Hvorttveggja er
rangt. Þótt skáldið hafi
verið „með“ delerium
tremens imdir lokin,
eins og fram kemur í
bók minni, er dánar-
mein hans annað. í umfjöllun minni
um þetta efni byggi ég á vönduðum
læknisfræðilegum gi-einargerðum,
unnum útfrá sjúkraskýrslunni, og
hafa kunnáttumenn þar um vélað.
Það er ekkert feimnismál lengur
að Jónas Hallgrímsson vai- drykk-
felldur, enda er hvergi dregin fjöður
yfir það í minni bók. Að gera það hins
vegar að úrslitaatriði í lífi hans er
túlkun sem stenst hvorki nokkra
heimildaskoðun né er til þess fallin
að auka skilning okkar á manninum
og verkum hans. Þótt Jónas Krist-
jánsson vilji gera drykkjuskap að
mælikvarða alls í lífi og verkum lista-
skáldsins nær engri átt að krefjast
Ævisagnaritun
Jónas ritstjóri telur að
vegna þess að bók mín
er ekki skrifuð út frá því
meginsjónarmiði að
Jónas Hallgrímsson hafí
verið drykkjusjúkling-
ur, segir Páll Yalsson,
þá sé hún óáhugaverð,
illa unnin og vond vara.
þess að aðrir séu á hans skoðun - eða
séu bannfærðir ella. Að ekki sé
minnst á hvers Jónas Hallgrímsson
eigi að gjalda að ofstækisfullu við-
horfi Jónasar Kristjánssonar sé
þröngvað upp á líf hans og starf.
Ég get verið sammála einu í þess-
um makalausa leiðara Jónasar Krist-
jánssonar. Það eru orðin um að
„skortur sé á vitrænni umræðu" í ís-
lensku þjóðfélagi um menningarleg
efni. Hins vegar er vandséð að Jónas
Kristjánsson eigi mildð erindi í slíka
umræðu, meðan skrif hans eru með
þessum hætti.
Höfundur er ævisagnaritari.
GDK ISDN
Símstöðvar
LG
ÞRÁÐLAUST SÍMKERFI
Innbyggt þráðlaust simkerfi, þar sem þráðlausir símar virka
nákvæmlega eins og sérbyggö simtæki og hafa allan
aðgang að aögerðum í simkerfmu. Hentar sérstaklega
vel þar sem menn eru mikiö á ferðinni.
STAFRÆN SAMSKIPTI
LG GDK símstöövarnar eru stafrænar ISDN sima og
samskiptastöðvarsem henta fyrir lítil, meðalstór og stór
fyrirtæki. Símstöðvamar eru í stöðugri þróun og
reglulega bætast við nýjir eiginleikar sem gera má virka
með hugbúnaðaruppfærslu.
SÍMSVÖRUNARKERFI
DVU spjaldið i GDK simstöðinni gerir starfsmönnum kleift
að skilja eftirtöluð skilaboö á simtækjum. DVU getur lika unnið
sem hjálparsvörun fyrir skiptiborö og sem almennur símsvari.
DVU er innbyggt og er ekki utanáliggjandi aukabúnaður.
TÖLVUTENGINGAR
Síminn á tölvuskjáinn. Notandinn getur auðveldlega
framkvæmt allar aðgerðir í símkerfinu með Windows
forriti og CTI samskiptastaðli.

kr.pr.stk.
„óðu verði
J500-
Komdu og sjáðu glösin okkar.
Frábær handavinna sem vert er að skoða.
StiiítÍK&NÝTÍ
Opið:
kl. 10-22 til jóla.
Þorláksmessa 10-23
Aðfangadag 10-12 ármúlj 7 . símj 533 ^ 007
Áttu eftír að fá þér aUamotafötín?
Ótnílegt úrval
samkvæmísefna fyrír
dömuna og herrann.
Q VIRKA
ÍíA IVIörkin 3. sími 568 7477;
MIÐVIKUDAGUR 22. DESEMBER 1999 4.^
yftxtun
iifíii 10 ú<
vib.is
Kiriqusandur, sími: 560 8900

l og íslandsbanki, sími: 575 7575