Morgunblaðið - 20.02.2000, Page 37
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SUNNUDAGUR 20. FEBRÚAR 2000 37
Heim í hérað
Ekki er hægt að ljúka þessu
bréfi án þess að minnast á þátt
sveitarfélaganna. Hvernig sem á
því stendur virðast sveitarfélögin
oft líta á hinn félagslega þátt þjón-
ustu við aldraða öðrum augum en á
aðra félagslega málaflokka. Enn er
sama tilhneigingin; að velta þess-
um málum yfír á einhverja aðra!
Og að gera ekki sömu faglegu
kröfur til þessa málaflokks og til
annarrar þjónustu. Þetta er að
mínu viti alröng stefna. Þróun um-
hverfis og aðstæðna getur ráðið
úrslitum um líf eftirlaunafólks í
framtíðinni. Fljótt á litið virðist
þetta kalla á meiri miðstýringu og
meiri mötun frá opinberum aðilum.
En þetta er þveröfugt. Með
menntuðu starfsfólki er hægt að
vinna með fólki en ekki fyrir það.
Með menntuðu og endurmenntuðu
starfsfólki í stýringunni er hægt að
vinna raunhæf plön og áætlanir
sem valkosti fyrir fólk á eftirlauna-
aldri og einnig fyrirbyggjandi
starf. Þarna á fólkið sjálft að koma
inn í með frumkvæði. Þessum
möguleika mega sveitarfélögin
aldrei afsala sér. Þessa þjónustu
má ekki einskorða við einhven
hluta eftirlaunafólks eða einhvern
aldur. Allir eiga að hafa sama rétt
og kröfu um þessa þjónustu.
Gallar lýðræðisins
Ég reyndi semsagt að koma í
gang umræðum á Ári aldraðra og
raunar langt út fyrir blaðaskrifin.
Það gekk ekki. Kannski vegna
þess að ég hef viss landamæri í
mannlegum samskiptum. Ég vann
27 ár hvern virkan dag við dag-
blöð. Og ég veit alveg nákvæmlega
hvernig á að fá viðbrögð.
Þá blaðamennsku nota ég ekki!
Enginn vildi „rökræða" opinber-
lega. Samtök eldri borgara sögðu:
Ekki ég. Háskólinn sagði: Ekki ég.
Aðilar vinnumarkaðarins sögðu:
Ekki ég. Alþingismennirnir sögðu:
Ekki ég og svo framvegis. Og
ónefndur fugl fór bara aftur heim í
heiðardalinn!
Mál er að linni
Og nú fer að ljúka þessu undar-
lega bréfi. Ég held að þið lesið það
ekki og reikna ekki með því.
Kannski er það skrifað til að friða
samviskuna eins og í sjóræningja-
myndunum þegar sá einfætti dreg-
ur upp á dauðastundinni kort af
staðnum þar sem faldi fjársjóður-
inn liggur í jörðu! Kannski ber ég
enn þá von í brjósti að þið rísið
upp og verðið fordæmi sem þjóð-
höfðingjar nota á hátíðisdögum í
hátíðarræðum sínum. Þegar fólk,
einstaklingar, stokka upp spilin á
gamals aldri og hafa hugrekki til
að viðurkenna nýja tíma og breytt-
ar aðstæður. Ég sé ekki að þó að
þið hafið allar innri aðstæður og
séuð í fullu fjöri, að þið hafið á Ári
aldraðra lagt nokkuð nýtt til þeirr-
ar þróunar sem er að verða í þjóð-
félaginu og snertir ekki síst eldra
fólk og fjölskyldu framtíðarinnar.
Þið eruð einfaldlega í framleng-
ingu af góðri embættisfærslu og sú
framlenging leiðir smátt og smátt
til stöðnunar og síðast vandamála
eins og mörg dæmi eru um í félög-
um eldri borgara um land allt frá
upphafi samtakanna. Og vel að
merkja þá valdi ég ykkur, Bene-
dikt og Ólaf, til að skrifa ykkur
„opið bréf ‘ af því að ég veit að þið
eruð toppmenn í toppástandi.
Tilrauninni lokið
Og ég ætla að senda Morgun-
blaðinu þetta bréf til ykkar og
ljúka þar með tilrauninni til að fá
umræður um eitt viðamesta félags-
lega verkefni nýju aldarinnar! Ég
vona að aðrir taki upp merkið og
þá sérstaklega fólkið sjálft sem er
komið á eftirlaunaaldur eða nálg-
ast hann og fólk sem hefur áhuga á
almennri þróun og mannréttind-
um. Og núverandi og væntanlegir
ráðamenn þjóðarinnar. Þeir verða
nefnilega lika „eftirlaunafólk" einn
góðan veðurdag!
Með vinsemd.
Höfundur er fulllrúi.
+ Hulda Halldórs-
dóttir fæddist í
Reykjavík 10. maí
1920. Hún lést á
heimili sínu í Selja-
hlíð í Hjallaseli 45 í
Reykjavík, 12. febr-
úar síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Guðrún Bríet
Guðmundsdóttir, f.
17. maí 1897, d. 23.
janúar 1957, og Hall-
dór Jón Sveinsson, f.
23. september 1896,
d. 2. febrúar 1969.
Hulda var alin upp í
Reykjavík og var hún eina barn
þeirra hjóna, Guðrúnar og Hall-
dórs.
Hulda giftist 10. maí 1940 Áma
Ingvari Vigfússyni, f. 10. júlí 1914,
d. 16. apríl 1982. Árni var sonur
hjónanna Vilborgar Elínar Magn-
úsdóttur, f. 19. júní 1892, d. 30.
janúar 1951, og Vigfúsar Lúðvíks
Árnasonar, f. 18. september 1891,
d. 2. apríl 1957.
Hulda og Ámi eignuðust fjögur
börn: 1) Gunnar Maggi, prent-
smiðjustjóri, f. 24. desember 1940,
„Öllu er afmörkuð stund,“ segii’ í
heilagri ritningu. Lífið allt kennir
okkur og bendir á að stundin sé af-
mörkuð. Ávallt er því þó þannig farið
að við eigum erfitt með að sætta okk-
ur við tíma dauðans, jafnvel þó að
undirbúningur hafi verið einhver.
Það er erfitt að kveðja sína nánustu
sem hafa markað djúp spor í lífi okk-
ar, þó að vissulega séu góðar minn-
ingar til þess fallnar að hugga og
hjálpa.
Hinn 12. febrúar sl. lést á heimili
sínu tengdamóðir mín, Hulda Hall-
dórsdóttir, á áttugasta aldursári.
Hinn 10. maí nk. hefði hún orðið 80
ára gömul. Hlutskiptið varð annað,
en Hulda hafði átt við heilsuleysi að
stríða síðustu misserin. Fjölskyldan
er þó þakklát fyrir öll þau ár sem
henni voru gefin, það voru góð og
blessunarrík ár.
Fyrir rúmlega 30 árum var ég í
fyrsta sinn boðin velkomin á heimili
tengdaforeldra minna, þeirra Huldu
og Árna. Þau tóku mér opnum örm-
um og má segja að sú stund hafi verið
lýsandi fyrir samfylgd okkar upp frá
því.
Hulda var einkabam foreldi’a
sinna, þeirra Guðrúnar og Halldórs,
og naut hún umhyggju þeirra ríku-
lega. Hún ólst upp í miðbæ Reykja-
víkur og stundaði nám sitt í Miðbæj-
arskólanum og síðar í Austur-
bæjarskólanum. Ung að árum hélt
Hulda til Danmerkur til náms og til
starfa við heilsuhælið í Skotsborg.
Danmörk þeirra tíma heillaði hana
mjög og „allt“ sem var danskt var að
hennar mati ávallt ekta og gott.
Skemmtilegt var að hlýða á æsku-
vinkonur Huldu, þær Nönnu Cortes
og Margréti Eyþórsdóttur, lýsa
gullaldarárunum á „Borginni“ en á
þeim tíma kynntist Hulda Adda eins
og tengdafaðir minn var kallaður.
Hinn 10. maí 1940, á eftirminnilegum
degi fyrir land og þjóð, hemámsdeg-
inum svonefnda, gengu þau Hulda og
Ámi í hjónaband. Hulda giftist inn í
stóra fjölskyldu þar sem systkina-
kærleikur og samheldni hafa ávallt
verið í heiðri höfð þó að skoðanir á
mönnum og málefnum væm skiptar í
líflegum umræðum á tíðum og
ánægjulegum samvemstundum stór-
fjölskyldunnar.
Hulda og Ámi hófu búskap sinn á
Skeggjagötu, en fluttu síðan í Máva-
hlíð 17 þar sem Ámi og bræður hans
byggðu myndarlegt sambýlishús.
Eftir að hafa búið um tíma í Hlíðun-
um flutti fjölskyldan í nýbygginga-
hverfi þeirra tíma, Vogana, að
Nökkvavog 34, þar sem börnin áttu
eftir að una hag sínum vel.
Á heimilinu var tengdamóðir mín
ávallt til staðar og þau hjónin Árni og
Hulda sameinuðust í því hlutverki að
undirbúa börnin sín undir lífið og
skapa þeim aðstæður til náms sem
ekki vom í sama mæli til staðar á
uppvaxtarámm þeirra. Heimilið og
kvæntur Stefaníu
Flosadóttur. Böm
þeirra eru: Margrét,
gift Margeiri Þóri
Sigfússyni, Ámi og
Hulda Guðrún. 2)
Vigfús Þór, sóknar-
prestur, f. 6. apríl
1946, kvæntur Elínu
Pálsdóttur. Börn
þeirra eru Ámi Þór,
Björg og Þórunn
Hulda. 3) Halla Vil-
borg, bankagjald-
keri, f. 28. október
1948. Maður hennar
er Ásmundur Eiríks-
son. Dóttir Höllu og Guðna Pálma
Oddssonar er Anna Guðrún og er
maður hennar Hermann Jónsson.
Böm Ilöllu og Gísla Jónssonar eru
Jón og Hulda. Dætur Ásmundar
era Sigurbjörg og Ingveldur. 4)
Rúnar Jón, framkvæmdastjóri, f.
19. júm' 1953, kvæntur Kristinu
Eiríksdóttur. Börn þeirra eru
Berglind, Jóhann og Kristrún.
títför Huldu fer fram frá Graf-
arvogskirkju á morgun, mánu-
daginn 21. febrúar, og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
bömin vom ávallt í fyrii-rúmi. Síðar
var þeim mikið ánægjuefni að sjá
bamabömin sín vaxa úr grasi.
Erfiðir tímar fóm í hönd fyrir
Huldu þegar Ámi lést skyndilega á
árinu 1982, aðeins 67 ára gamall. Hún
hafði þá átt við heilsubrest að stríða í
alllangan tíma og hafði notið ein-
stakrar umhyggju Áma sem fátæk-
leg orð fá ekki lýst. En hún átti eftir
að koma okkur í fjölskyldunni á
óvart. Hún hóf að taka þátt í starfi
eldri borgara, fyrst í Langholts-
kirkju en síðar í Seljahlíð þar sem
hún dvaldist síðastliðin átta ár.
Hulda virtist á margan hátt njóta
ævikvöldsins vel. Hún naut einstakr-
ar umönnunar og hlýju starfsfólksins
í Seljahlíð og eignaðist þar góða vini.
Hún hafði mikla ánægju af að heim-
sækja bömin sín og fjölskyldur
þeirra og eiga með þeim góðar stund-
ir. Einstakt samband var á milli
Huldu og Höllu dóttur hennar sem
sýndi móður sinni ávallt einstaka
ræktarsemi.
Efst í huga mér nú, er ég kveð
elskulega tengdamóður mína em
þakkir íyrir allt er hún var mér og
fjölskyldu minni. Ég fel hana Guði á
hendur. Blessuð sé minning hennar.
Elín.
Einhvem veginn er það í lífinu svo
að við gemm ráð fyrir ákveðnum
þáttum í því. Þessir þættir em eins
og það að eiga foreldra, ömmu og afa,
þannig mætti lengi telja. Það er svo
gott að vita af því að eiga ættingja og
vini að í öllu lífi. En lífíð sjálft kennir
okkur að ekkert er ömggt í lífinu,
ekki einu sinni það að eiga sína nán-
ustu að, ávallt við hlið sér, í blíðu og
stríðu.
Hún amma okkar Hulda var ein af
þessum föstu þáttum í tilverunni. Við
upphaf lífs okkar norður á Siglufirði
var hún amma sú sem við heimsótt-
um þegar við dvöldum fyrir sunnan í
höfuðborginni. Það vai’ svo skemmti-
legt að koma í heimsókn í Nökkva-
voginn og síðar í Njörvasundið. Við
litlu krakkamir fundum það fljótt út
að hjá ömmu og reyndar afa Áma,
sem ég fékk örlítið að kynnast og
tengjast, skipti heimili þeirra þau
öllu máli og bömin þeirra. Við systk-
inin fengum því miður lítið að kynn-
ast afa, en samt nóg til þess að kom-
ast að því hve góður afi hann var.
Kynnin vom þó nógu mikil til þess að
mér var gert það fullkomlega Ijóst
hvað væri besta íþróttafélagið í land-
inu. Það kom því engum að óvömm
að þegar sá hinn sami fór að æfa
knattspymu fór hann eðlilega að æfa
með knattspymufélaginu Val.
Meðan við bjuggum á Siglufirði
vora tengslin eðlilega ekki eins mikil
og eftir að við fluttum í Grafarvoginn.
Mikilvægur þáttur í helgi sunnu-
dagsins var að amma kom til okkar
þegar hún var ekki hjá hinum böm-
um sínum. Gamla konan leyndi á sér,
átti það til að skjóta skemmtilega í
mark. Ávallt fundum við, ekki síst
þegar við urðum eldri, að það sem
skipti máh hjá henni gagnvart okkur
öllum var að við myndum mennta
okkur. Hún var því mjög ánægð með
hvað stúdentahópurinn hennar,
bamabömin hennar, var orðinn stór.
Hún fylgdist betur með en okkur
grunaði, því amma sagði ekki allt
sem hún hugsaði. Ljóslifandi em
okkur orð hennar á sjúkrahúsi síð-
astliðinn ágústmánuð, þegar hún gaf
mér það heilræði að nú væri kominn
tími til að festa ráð sitt. Tengjast
góðri stúlku til frambúðar. Fleira
nefndi hún á sjúkrahúsinu í ágúst,
þegar það kom öllum læknum og
hjúkmnarliði á óvart að hún skyldi
lifa áfram. Eftir það áfall átti hún eft-
ir að dansa við vini sína og félaga og
halda uppi merkinu sem spiladrottn-
ingin í Seljahh'ð.
Okkur var það ljóst að hún gat ver-
ið ákveðin og viljaföst. Vissi ávallt
hvað hún vildi. En þegar vð kynnt-
umst henni var Ijúflyndi hennar við-
bmgðið. Hún var ávallt að þakka
okkur fyrir allt, eins og þegai’ hún
kom í heimsóknir til okkar hin síðari
árin. Myndimar af allri fjölskyldu
hennar í fallegri íbúð í Seljahlíð virt-
ust tala til hennar. Þar umkringdu
bömin og fjölskyldur hennar hana.
Það var besta tilfinning hennar.
Það var ánægjulegt að fá ömmu í
heimsókn í kirkjuna okkar. Núna síð-
ast á gamlárskvöld. Hafði hún orð á
því hvað guðsþjónustan var falleg og
hve vel Ave María var flutt af henni
Diddú og auðvitað hvað prestamir í
Grafarvogskirkju væm ágætir.
Við vissum að trúarstefin vom ná-
lægt henni allt frá ömmu hennar,
Þóm, til móður, Guðrúnar, sem var
kirkjurækin kona.
Um þessi innri mál sálarinnar
ræddi hún samt ekki mjög mikið. Það
var þó svo gott að heyra um það að
hún hefði risið upp þegar síðasti þátt-
ur lífsins var að verða að staðreynd
og flutt og nefnt sálminn Ó Jesú
bróðir besti. Við vitum að hann verð-
ur fluttur þegar hún verður jarð-
sungin frá Grafarvogskirkju 21. febr-
úar næstkomandi.
Við viljum á þessum tímamótum í
lífi okkar, þegar við vitum að hún
amma Hulda er ekki lengur mitt á
meðal okkar, þakka henni allt sem
hún var okkur. Ekki alltaf með orð-
um og orðræðu heldur og með nær-
vem sinni. Það er svo dýrmætt að
eiga góða ömmu, og við fengum að
eiga hana að svo lengi. Fyrir það er-
um við þakklát.
Við biðjum guð að blessa minning-
arnar góðu og fögm um hana um leið
og við felum hana Guði á hendur.
í einum af uppáhaldssálmum foður
okkar, eftir Sigurbjöm Einarsson
biskup, segir:
Stundumverðurvetur
veröldhjartansí
Láttufræþínlifa
ljóssins guð í því.
Gefossþittsumar
sóluþinnifrá
Kristurkomogsigra
semþúogverossþjá.
(Þýð.Sbj.E.)
Þessi bænarorð vil ég gera að mín-
um í Jesú jafni.
Ámi Þór.
Nú, þegar amma mín, Hulda Hall-
dórsdóttir, er látin koma upp í huga
minn margar góðar minningar frá
liðnum ámm.
Það var ávallt skemmtilegt þegar
amma kom í heimsókn til okkar í
Kambaselið, það var eitthvað svo há-
tíðlegt við það þegar amma var sest
til borðs með okkur á laugardögum
eða sunnudögum. Það var einnig
ánægjulegt að sjá hve vel hún naut
þess að vera með fjölskyldu sinni og
neyta góðs matar.
Nokkrar stundir frá liðnum vetri
em mér afar hugstæðar þannig var
að mamma Halla, dóttir Huldu
ömmu, var að undirbúa fimmtugs-
afmæli sitt. Fyrir þetta afmæli ákvað
ég að safna myndum af henni frá því
að hún var bam og til dagsins þegar
hún varð fimmtug. Ég fór þá til
ömmu eitt sunnudagskvöldið og
sagði henni frá því sem ég hugðist
gera. Þetta leist henni afar vel á og
var hin ánægðasta yfir því að geta
hjálpað mér, þá lifnaði yfir henni þar
sem hún stóð upp og náði í myndaal-
búmin. Þama sátum við amma °í-
hún sagði mér söguna á bak við
hveija mynd sem við skoðuðum. Mik-
ið hlógum við og skemmtum okkur
vel. Við hittumst síðan öll kvöldin
fram til laugardags (þegar afmæhð
var haldið) og hún hjálpaði mér að
velja myndir.
Þessi kvöld vom yndisleg. Ég er
afar þakklát fyrir að hafa átt þessi
kvöld með ömmu og ég mun ávallt
varðveita minninguna um þau, eins
og minninguna um hana sjálfa. Guð
blessi minninguna um Huldu ömmu.
Hulda Gísladóttir.
Elsku amma. Áhrifaríkur dagur er
að kveldi kominn, er við fengum öll
að kveðja þig hinstu kveðju og þakka
þér fyrir liðnar stundir og fyrir allt
sem þú veittir okkur í lífinu.
Við trúum því að þú sért nú á góð-
um stað, þar sem vel hefur verið tekið
á móti þér. Á kveðjustundu finnst
okkur lífið vera mikill leyndardómur.
Eitt vitum við þó að við fæðingu er
okkur gefinn ákveðinn tími hér á
jörðu. Já, hann endar tíminn okkar
hér og það sem tekur við er jafn mik-
ill leyndardómur og sjálf fæðingin.
Við systurnar viljum þakka þér
fyrir allar frábæm stundirnar sem
við áttum saman, öll þau sunnudagt- -
skvöld sem þú eyddir með okkur fjöl-
skyldunni og fyrir allt það hrós sem
þú gafst okkur barnabömunum. Já
amma, þú sparaðir það aldrei. Við
systurnar áttum hiklaust að taka þátt
í fegurðarsamkeppni íslands, þú
skildir ekkert í því af hveiju okkui’
hafði ekki verið boðin þátttaka. Slíkt
hrós var mikil hvatning í hversdags-
leikanum.
Elsku amma við þökkum þér fyrir
allar þær stundir er hfa í minningu
okkar um þig.
Björg og Þómnn Hulda. ’
Nú, þegai- vetur konungur blæs og
sýnir mátt sinn, þá kvaddi hún Hulda
æskuvinkona okkar þennan heim eft-
ir erfið veikindi síðustu vikur.
Við höfum verið vinkonur síðan við
vomm litlar stelpur, og aldrei borið
skugga á, við höfum haldið saman í
gleði og í sorg. Um fermingaraldur-
inn áttum við margar gleðistundir
saman sem gott er að rifja upp í hug-
anum nú þegar hún hefur kvatt okk-
ur.
Hulda var mjög glæsileg ung
stúlka og hélt hún reisn sinni alla tíð.
Hinn 10. maí 1940 giftist hún Áma
Vigfússyni, miklum öðlingsmanni, og-
í hamingjusömu hjónabandi eignuð-
ust þau fjögur mannvænleg börn,
sem þau komu öllum til mennta.
Böm þeirra em Gunnar Maggi of-
fsetprentari, Vigfús Þór prestur,
Halla Vilborg bankagjaldkeri, Rúnar
Jón framkvæmdastjóri, ömmubömin
em tólf og langömmubörnin em þijú.
Svo kom áfallið mikla þegar Árni
lést, hann varð bráðkvaddur 16. apríl
1982, og þá átti Hulda okkar mikið
bágt, því hann var hennar líf í öllu.
En hún átti góð böm og það er gott
þegar sorgin ber að dymm. Lífið
heldur áfram. Á bömum þeirra sann-
ast það að eplið fellur ekki langt frá
eikinm því ávallt var séð til þess að
hún hefði það sem allra best.
Síðustu æviárin bjó Hulda í Selja-
hhð. Þar leið henni mjög vel því allt
starfsfólkið þar var henni einstak-
lega gott. Viljum við sem æskuvin-
konur hennar þakka öllu því góða
fólki þar sem hugsaði svo vel um
hana.
Við sendum allri fjölskyldu Huldu
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Þótt sviplegt finnist og sorglegt þá,
er sannir vinir á jörðu kveðjast,
þá hræðumst ekki, því himnum á
þeir hittast aftur og saman gleðjast
Þá festir böndin
Guðsfóðurhöndin,
þáyngistöndin
við Drottins dýrð.
(Þýð. M. Joch.)
Við kveðjum elskulega vinkonu
okkar með þakklæti í huga og virð-
ingu og biðjum Guð að geyma hana
ogvarðveita. .
Nanna og Margrét.
HULDA
HALLDÓRSDÓTTIR