Morgunblaðið - 13.04.2000, Blaðsíða 36

36 FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 2000
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
sts:;í:hasíí1u»<5ö;:
Kynslóðirnar
kyrja saman
Karlakórinn Stefnir efnir til þrennra minn-
ingartónleika um fyrrverandi söngstjóra
sinn, Lárus Sveinsson, á næstu dögum. Orri
Páll Ormarsson hafði tal af nýja söngstjór-
anum, Atla Guðlaugssyni, og tveimur söng-
mönnum, Jóni M. Guðmundssyni, áttatíu
ára, og Bjarna Atlasyni, sextán ára.
KARLAKÓRAR eru snar þáttur í
söngmenningu þjóðarinnar. Áratug-
um saman hafa karlar, hvaðanæva af
landinu, komið saman til að syngja,
sér og öðrum til yndisauka. Karla-
kórinn Stefnir í Kjósarsýslu, sem
fagnar sextugsafmæli sínu á árinu,
er þar engin undantekning. A þrenn-
um tónleikum, sem hann gengst fyr-
ir á næstu dögum, verður óvenju
mikið lagt undir, því þeir eru haldnir
til að heiðra minningu söngstjóra
kórsins til 25 ára, Lárusar Sveins-
sonar, sem lést um aldur íram fyrr í
vetur.
Fyrstu tónleikarnir verða í Bú-
staðakirkju annað kvöld kl. 20.30.
Tónleikar númer tvö í Árbæjar-
kirkju á sunnudag kl. 17 og lokatón-
leikarnir í Varmárskóla næstkom-
andi miðvikudag kl. 20.30. Á
efnisskrá verða uppáhaldslög Lárus-
ar heitins - lög sem kórinn hefur
margoft sungið gegnum árin. Einnig
verða flutt lög eftir nýjan stjórnanda
kórsins, Atla Guðlaugsson. Ein-
söngvarar koma úr röðum kór-
manna, Ásgeir Eiríksson, Birgir
Hólm, Bjöm Ó. Björgvinsson og
Stefán Jónsson. Undirleikari á píanó
er Sigurður Marteinsson.
Atli Guðlaugsson segir kórinn
hafa lagt sig í líma við að gera tón-
leikana sem eftirminnilegasta en
skammur tími gafst til undirbúnings,
aðeins um tveir mánuðir. „Undir-
búningur hefur gengið eins og í
sögu.“
Kórstjóri í aldarfjórðung
Lárus Sveinsson stjórnaði Stefni
meira og minna í aldarfjórðung. Tók
við stjórnvelinum 1975 og hélt um
hann til dauðadags, ef undan eru
skilin fjögur ár sem hann dvaldist í
Grikklandi, 1983-87. Þá leysti Helgi
Einarsson hann af hólmi.
Jón M. Guðmundsson, betur
þekktur sem Jón á Reykjum, einn
stofnfélaga Stefnis, segir Lárus hafa
tekið þátt í eins konar endurreisn
kórsins. „Ekki vil ég ganga svo langt
að segja að kórinn hafí verið dauður
um miðjan áttunda áratuginn en það
var vissulega deyfð yfir starfsem-
inni. Um það leyti fjölgaði í sveitarfé-
laginu - inn flutti fullt af áhugasömu
fólki, sem meðal annars frétti af
kómum. Það vom því aðkomumenn
sem blésu lífi í Stefni.“
Og Láms var fenginn til að taka að
sér starf söngstjóra. „Það var gæfu-
spor,“ segir Jón. „Láras var tromp-
etleikari með próf frá Tón-
listarháskólanum í Vín - mikill tón-
listarmaður sem stóð til boða ýmsar
stöður suður í Evrópu. Hann var
hins vegar sveitastrákur ættaður úr
Vopnafirði og sneri aldrei baki við
uppmna sínum enda fæddur og
uppalinn í Neskaupstað. Það var
okkar gæfa.“
Láras var ekki sérmenntaður
söngstjóri, fremur hljómsveitar-
stjóri. Jón segir hann eigi að síður
fljótt hafa náð tökum á verkefninu.
„Hann setti sig aldrei úr færi að
kynna sér þetta rækilega og var alla
tíð afskaplega vinsæll. Láras var
dugnaðarmaður, opinn fyrir nýjung-
um og lagði sig einatt allan fram við
það sem hann tók sér fyrir hendur.“
Morgunblaðið/Kristinn
Söngmennirnir Jón M. Guðmundsson, Bjami Atlason og Atli Guðlaugsson.
Jón segir Láras hafa verið kröfu-
harðan söngstjóra, þótt mestar kröf-
ur hafi hann gert til sjálfs sín.
Jón segir söngstarf hafa staðið í
blóma í Mosfellsbæ í tíð Lárasar -
nokkuð sem vakningin í Stefni hafi
leitt af sér. Kóramir í bænum séu
orðnir átta eða níu talsins.
„Bærinn fer þá að fá á sig nafnið
sem Akureyri hafði um tíma - Gaul-
verjabær,“ skýtur Atli Guðlaugsson
inní.
„Það mætti segja mér það,“ svarar
Jón.
Líst ljómandi vel á kórinn
Atli tók að sér starf söngstjóra
fyrir tveimur mánuðum og líst ljóm-
andi vel á starfsemi kórsins. „Starfið
leggst vel í mig. Eg hef búið og starf-
að fyrir norðan undanfarin tuttugu
ár en er nýfluttur suður aftur. Ég er
trompetleikari og hestamaður, eins
og Láras, og ætti því að henta prýði-
lega í starfið. Að minnsta kosti þótti
stjóm kórsins það og þegar í ljós
kom að ég kann ekkert á píanó var
ég ráðinn," segir Atli hlæjandi.
„Þú átt eftir að taka framföram á
píanóið hjá okkur, skal ég segja þér,“
fullvissar Jón hann um.
Jón segir menn hafa gert sér grein
fyrir því að vandasamt yrði að feta í
fótspor Lárasar, ekki síst við þessar
aðstæður, en framtak Atla lofi góðu.
„Okkur þótti brýn nauðsyn að halda
áfram, ekki síst til að halda minningu
Lárasar á lofti, og gaman verður að
vinna með Atla.“
57 söngmenn koma fram á tónleik-
unum. Sá elsti 81 árs, Davíð Guð-
mundsson tenórsöngvari, en sá
yngsti sextán ára, Bjami Atlason
(Guðlaugssonar söngstjóra).
Jón, sem stendur á áttræðu á
þessu ári, og Bjami syngja báðir
fyrsta bassa, og þykir þeim fyrr-
nefnda merkilegt að ungi maðurinn
hafi haft val um rödd. „Hann valdi
bara að syngja fyrsta bassa,“ segir
hann glottandi. „Þannig var þetta
ekki í gamla daga. Þegar ég gekk í
kórinn, nítján ára að aldri, var mér
einfaldlega sagt að syngja fyrsta
tenór, sem ég og gerði í tíu ár. Það
var ekkert raddpróf í þá daga.“
Atli er ekki seinn á sér að útskýra
þessa málavöxtu. „Þetta stafar bara
af því að söngstjórinn átti svo hægt
um vik að raddprófa strákinn
heima.“
Yngsti kórfélagi landsins?
Bjarni lagði stund á söngnám frá
tólf til fjórtán ára aldurs en tók sér
frí frá söng, eins og lög gera ráð fyr-
ir, meðan hann var í mútum. Nú er
hann kominn á skrið aftur og þá
kemur í ljós að hann er þessi fini
bassi.
Jón er ánægður með strákinn.
Meðalaldur kórfélaga er í hærra lagi
og ungir og upprennandi menn því
kærkomin viðbót.
- En er ekki fáheyrt að sextán ára
unglingur sé félagi í karlakór?
„Jú, við höfum ekki frétt af yngri
manni í karlakór hér á landi. Segjum
því að Bjami sé yngstur, þangað til
annað kemur í ljós,“ segir Atli.
Bjarni kann vel við sig með körl-
unum, segir skemmtilegra að syngja
með þeim en jafnöldram sínum. „Það
á vel við mig að syngja með þessum
körlum.“
- Og ætlarðu að halda ótrauður
áfram?
„Ertu að spyrja mig eða hann?“
grípur Jón þá frammí.
- Hann. Ég þykist vita að þú sért
ekki að leggja árarí bát.
„Ja, ég hef ætlað að hætta á hverju
ári í mörg ár en aldrei orðið af því.
Annars er ekkert merkilegt að hafa
sungið í karlakór í sextíu ár. Þeim
áfanga hafa ýmsir náð. Það er ekki
fyrr en ég næ sjötíu áram að ég verð
frægur!"
Svona til staðfestingar þá er held-
ur engan bilbug á Bjarna að finna.
Þó ekki sé hann farinn að hugsa í
áratugum - ennþá.
Ömengað og hreint
LEIKLIST
Litli leíkklúbburinn
sýnir í Félagsheimil-
inu í Hnífsdal
FUGLINN f FJÖRUNNI
Höfundur: David Woods. Þýðandi:
Guðjón Ólafsson. Tónlist Kristinn
Níelsson. Leikmynd og búningar:
Þorbjörg Sigurðardóttir. Leik-
stjóri: Elfar Logi Hannesson.
ÞAÐ er þakklátt verk að sviðsetja
bamaleikrit og á stundum ekki laust
við að það líti út fyrir að vera þrauta-
lending þegar aðsóknar er þörf til að
bæta fjárhagsstöðu fjárvana leikfé-
lags. Reyndar era öll leikfélög fjár-
vana eðli málsins samkvæmt þannig
að út frá þessari kenningu ættu öll
leikfélög að sviðsetja bamaleikrit
eingöngu. Kenningin stenst því ekki
nema að hluta.
Fuglinn í fjöranni er eftir hinn
breska David Wood sem samið hefur
þónokkuð af barnaleikritum og rekið
eigið leikhús sem sérhæfir sig í
bamasýningum. Náttúrvemd og um-
hverfisvemd hefur verið honum hug-
leikin og það löngu áður en þau íyrir-
bæri komust í tísku hér heima.
Nokkuð mun einmitt um liðið frá því
Guðjón Ólafsson þýddi verkið og hef-
ur það verið sviðsett áður en undir
öðram titli.
Sögusviðið er fjörapollur og þær
lífverar sem búa í honum, krækling-
ur, krossfiskur, krabbi, ígulker, sæ-
fífíll og máfur. Sambúðin gengur
ágætlega þar til ógnin blasir við.
Máfurinn færir þær fréttir að tvö ris-
astór skip hafi rekist á undan strönd-
inni og úr öðra þeirra streymi þykk,
svört brák sem nálgast fjörana óð-
fluga. Brákin mikla kemur inn yfir
ijöruna á flóðinu og ógnar öllu lífi
sem þar er. Hvernig íbúar pollsins
bregðast við er svo aðeins íyrir
áhorfendur að komast að.
Þetta er falleg saga með góðan
boðskap en einhvem veginn leysist
ekki fullkomlega úr henni. Niður-
staðan er ekki sannfærandi og býður
ekki upp á neina lausn. Kannsld er
ekld hægt að ætlast tO þess. Verldð
er ungum áhorfendum til umhugsun-
ar um vemdun náttúrannar og
hvemig mannskepnan mengar um-
hverfi sitt, víjjandi og óviljandi.
Sýningin er skemmtilega uppsett
og þar á tónlist Kristins Níelssonar
ekki lítinn þátt. Söngur hafmeyjanna
var sérstaklega góður. Gervi dýr-
anna vora vel útfærð og greinilegt að
talsverð vinna hafði verið lögð í þau
sem og hreyfingar og látbragð leik-
enda. Þorbjörg Sigurðardóttir, höf-
undur leikmyndar og búninga, er
þaulvön fatahönnun og saumaskap
en hefur nú bætt við sig menntun í
leikmyndahönnun. Er þetta hennar
fyrsta verkefni fyrir leiksvið og tekst
það vel.
Leikendumir Þröstur Ólafsson,
Finnur Magnússon, Gísli Samúels-
son, Tinna Gunnarsdóttir, Júlíana
Emisdóttir, Guðjón Ólafsson og
Linda Pétursdóttir stóðu sig öll
ágætlega og áhorfendur vora vel með
á nótunum, stöppuðu, klöppuðu og
blésu til að bjarga málum í pollinum.
Þetta er fjörleg og litrík sýning
sem full ástæða er til að hvetja sem
flesta til að bjóða bömum sínum upp
á. Ekki er verra að foreldramir geta
haft af sýningunni hina ágætustu
skemmtun einnig.
Hávar Sigurjónsson